به گزارش افکارنیوز، در غرب شبه جزیره عربستان و در حاشیه دریای سرخ منطقه‌ای به نام یَنْبُع وجود دارد.[1] در این منطقه تعداد قابل توجهی از معروف‌ترین و قدیمی‌ترین چاه‌های آب منطقه غرب شبه جزیره وجود دارد.[2] این منطقه (ینبع) در زمان حیات رسول خدا صلی‌الله علیه و آله به دست مسلمانان افتاد. ایشان نیز به عنوان إقطاع بخشی از این سرزمین را در اختیار شخصی به نام «کُسَدِ الجُهَنی»[3] قرار داد. وی شخصی پیر و سالخورده بود لذا از پیامبر خواست تا این سرزمین را به فرزند برادرش واگذارد، پیامبر نیز چنین نمود. پس از مدتی «عبد الرحمن بن سعد بن زرارة انصاری» آن را به مبلغ سی‌هزار درهم از برادر زاده کسد الجهنی خریداری نمود. اما در آن‌جا درچار مصیبت و بلا گردید لذا آن‌جا ماندگار نشد و فقط قیمت آن‌جا را تخمینی زد و بازگشت. این واقعه مصادف بود با ایام پس از رحلت پیامبر خدا، ایامی که امیرمومنان از منصب‌های سیاسی و اجتماعی دور نگاه داشته می‌شد. «عبد الرحمن بن سعد بن زرارة انصاری» در راه بازگشت در منزلی به نام «بلیة» با امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیه السلام برخورد کرد. و به حضرت ابراز داشت که از آن زمین به شدت بیزار است و از آن حضرت خواست آن را از وی خریداری نماید. حضرت نیز آن را با پرداخت مبلغش، از وی خریداری نمود. آن حضرت در طی بیست و پنج سال دوری از مسائل سیاسی و کنار گذاشته شدن از جانشینی پیامبر خدا، به این منطقه رفت و آمد می کرد. آن حضرت پس از خریداری این سرزمین و در اولین گام اقدام به حفر چاه کم‌عمقی در آن‌جا نمود و امور آن‌جا را سامان داد.[4] سپس کارگزارانی را بر آن منطقه گمارد.[5] از منابع کهن چنین به دست می‌آید که چاه‌های آب متعددی توسط این عده و خود حضرت در آن منطقه حفر گردیده است.[6] این مسئله باعث رونق کشاورزی و آبادانی قابل توجه آن منطقه برای سالیان متمادی گردید.[7] شغل امیرمومنان در این ایام کشاورزی و منبع درآمد او محصولات به دست آمده از این سرزمین بود. بر اساس برخی اسناد تاریخی در آمد حاصل از این سرزمین بسیار قابل توجه بود و حضرت قسمت غالب آن را در اختیار مستمندان قرار می داد و خود به بخش ناچیزی از آن اکتفا می نمود.

گزارش‌ها حکایت از آن دارد که حضرت به مرور زمان برخی مناطق این سرزمین را به برخی کارگران خویش بخشیده است. این نکته را می توان از اشتهار برخی چاه ها و یا بخشی از آن سرزمین به نام برخی کارگزاران آن حضرت بدست آورد که به عنوان نمونه می‌توان به «عین ابى‌نِیْزَر» اشاره نمود. «ابو نِیْزَر» پسر «نجاشى» پادشاه حبشه بود. وى در خردسالى به اسلام گرایش پیدا کرد و حضور پیامبر خدا صلّى اللّه علیه و آله رسید و تا هنگام رحلت پیامبر در خانه آن حضرت بود و سپس به خانه حضرت فاطمه علیها السّلام آمد و با فرزندان آن بزرگوار به سر برد. ابو نیزر می‌گوید: روزى من در «عین ابى‌نیزر» و «بغیبغه» مشغول حفّارى بودم، امیر المؤمنین على بن ابى‌طالب علیه‌ السّلام آمد و از من پرسید: غذایى دارى؟ عرض کردم: غذایى است که آن را شایسته امیر مؤمنان علیه‌ السّلام نمى ‏دانم. حضرت فرمود: بیاور. آن را خدمت ایشان بردم، آن حضرت پس از صرف غذا، بیل را به دست گرفت و داخل چاه رفت و بیل می ‏زد ولى به آب نمى ‏رسید، از آنجا خارج شد. عرق‏هاى پیشانیش را پاک کرد. دوباره به آنجا بازگشت و مشغول به بیل زدن و حفّارى شد. یک‌باره آب به حجم گردن شترى از چشمه جوشید. على علیه السّلام به سرعت بیرون آمد. آن‌گاه فرمود: خدا را گواه مى ‏گیرم که این چشمه صدقه است. سپس درخواست قلم و کاغذ کرد، من به سرعت آن را حاضر کردم و حضرت این‌گونه نوشت: «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم، هذا ما تصدّق به عبد اللّه علیّ أمیر المؤمنین، تصدّق بالضّیعتین المعروفتین، بعین أبی‌نیزر و البغیبغة على فقراء أهل المدینة و ابن السّبیل لیقی اللّه بهما وجهه حرّ النّار یوم القیامة لا تباعا و لا توهبا حتّى یرثهما اللّه و هو خیر الوارثین إلا أن یحتاج إلیهما الحسن و الحسین رضی اللّه عنهما فهما طلق لهما لیس لأحد غیرهما»[8] «به نام خداى رحمان و رحیم، این وقف‌نامه بنده خدا، امیر مؤمنان على، در مورد دو چشمه ابى‌نیزر و بغیبغه است‏ براى مستمندان مدینه و مسافران درمانده، تا بدین وسیله خود را از حرارت آتش جهنّم در روز رستاخیز مصون دارد. این دو چشمه را نه کسى مى ‏تواند بفروشد و نه هبه کند تا اینکه خداوند آن را به ارث برد و خدا بهترین وارثان است مگر آن‌که حسن و حسین [علیما السلام] به آن نیاز پیدا کنند که در این صورت این سرزمین فقط برای آنان آزاد می‌باشد».[9]
پی نوشت: --------------------------------------------------
[1] . بکرى اندلسى‏، معجم ما استعجم من اسماء البلاد و المواضع، ج‏1، ص263.

[2] . کحالة، معجم قبائل العرب القدیمة و الحدیثة، ج5، ص318.

[3] . نام وی به صورت‌های گوناگونی ثبت شده است. به عنوان نمونه: ابن حجر عسقلانی نام وی را «کسد الجهنی» ثبت کرده است (الاصابه، ج5، ص441) در حالی که ابن سعد وی را «کشد الجهنی» معرفی می‌نماید (الطبقات الکبری، ج2، ص8). از نکات موجود در منابع کهن چنین بر می‌آید که وی در همان محدوده زندگی می‌کرده و ظاهراً به خاطر برخی خدماتش به مسلمانان مورد عنایت رسول خدا صلی الله علیه و آله واقع شده است. در این زمینه در برخی منابع آمده است: در جنگ بدر زمانی که رسول خدا (ص) دو تن از اصحاب را برای جمع‌آوری خبر از کاروان تجاری قریش فرستاده بود، این شخص آنان را پناه داده و در تعقیب و جمع‌آوری اطلاعات به آن‌ها کمک نمود (ابن سعد، پیشین؛ واقدی، المغازی، ج1، ص19).

[4] . ابن شبه نمیری، تاریخ المدینة المنورة، ج‏1، ص219-220.

[5] . ر.ک:‌ بکرى اندلسى، معجم ما استعجم من اسماء البلاد و المواضع، ج2، ص659؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج‏1، ص469.

[6] . وفاء الوفا، ج2، ص262. و زمانی که بشارت رسیدن آب را به حضرت دادند ایشان فرمود: آن را وقف بر مساکین و در راه ماندگان و خویشاوندان نیازمند نمودم. ابن‌شبه نمیری، تاریخ المدینة المنورة، ج‏1، ص219.

[7] . ر.ک: حمیرى‏، الروض المعطار فى خبر الاقطار، ص112-113.

[8] . صورت وقف‌نامه از منبع پیشین استفاده شده است.

[9] . بکرى اندلسى، معجم ما استعجم من اسماء البلاد و المواضع، ج2، ص657-658؛ زمخشری، ربیع الابرار و نصوص الاخیار، ج5، ص346؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج4، ص175-176؛ خزاعى، تخریج الدلالات السمعیة، ص567؛ محمد محمد حسن شراب، ‏المعالم الأثیرة/ ترجمه، ص: 284-285. ابن حجر عسقلانی این مطلب را به صورت خلاصه آورده است ر.ک: الاصابه فى تمییز الصحابة، ج7، ص343. در منابع آمده است: برخی گمان کرده‌اند حضرت این مناطق را به هنگام شهادت و در وصیتنامه‏اى که به فرزندش امام حسن علیه السلام نوشت، وقف کرده است. اما سخن صحیح آن است که امیر المؤمنین علی علیه السلام آن مناطق را در سال دوم حکومتش وقف نموده است (جهت مطالعه و کسب اطلاعات بیشتر ر.ک: حموی، معجم البلدان، ج1، ص469).

************************

"لطفابه گروه یاران خراسانی بپیوندید"
https://t.me/joinchat/AgHf1UEiG0g0BBjJ-3ZOsw

*baghdasht1.blogfa.com

  *  barrud.rasekhoonblog.com 
    #کاشمر#کوهسرخ #کریز #خراسان رضوی

احمداسماعیلی کریزی/خراسان/کاشمر

*****************************

برای دیدن اینستاگرام روی نوشته

ی انگلیسی کلیک کنید" 

• ***************
• ahmad_esmaeili_503588
• ******************
• ahmad_esmaeili_50
• ***************