حكایت كرده‌اند كه لقمان روزی در راهی می‌گذشت، پس قطعه كاغذی دید به روی زمین افتاده، چون آن را برداشت و ملاحظه نمود دید: «بسم الله الرحمن الرحیم» بر او ثبت شده است، پس آن را شسته و آبش را تناول نمود و به بركت این احترام، خداوند عالم، او را حكمت تلقین فرمود.

"و لقد آتینا لقمان الحكمه." (1)

برای حكمت معانی بسیاری ذكر كرده‌اند:

1. شناخت اسرار جهان هستی .

2. رسیدن به حق از نظر گفتار و عمل و معرفت و شناسایی خداوند .

3. مجموعه‌ای از معرفت و علم و اخلاق پاك و تقوا و نور هدایت.

4. امام كاظم علیه السلام فرمودند: مراد از حكمت، فهم و عقل است.

5. امام صادق علیه السلام فرمودند: حكمت این است كه لقمان به امام و رهبر الهی عصر خود آگاهی داشت.

لقمان به گفتن نصیحت‌های حكیمانه معروف است كه فرزندش را نیز با این نصایح به راه راست هدایت می‌نمود. در این قسمت برخی از این نصایح حكیمانه را ذكر می‌كنیم:

فرزندم تو را به شش خصلت سفارش می‌كنم كه علم اولین و آخرین آن است:

1- قلبت را مشغول به دنیا مكن مگر به اندازه بقای تو در آن.

2- و برای آخرت كار كن به اندازه‌ای كه می‌خواهی در آنجا بمانی .

3- و خدا را اطاعت كن به اندازه‌ای كه به او احتیاج داری .

4- تمام سعی و كوشش تو در رهایی از آتش جهنم باشد .

5- شجاعت به معصیت به اندازه صبرت در آتش باشد .

6- وقتی كه می‌خواهی معصیت خدایت را انجام بدهی جایی را انتخاب كن كه خدا تو را نبیند.

 

پی‌نوشت‌ها:

1- سوره لقمان، آیه 12 .

2- اصول كافی،‌ج 1.

3- تفسیر نمونه،‌ج 17، ص 36 .