بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحیمْ‏
عصر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار بود، گر چه سراسر سلطنت او به یک دستگاه طاغوتی و استبدادی مبدل شده بود، ولی گاهی جرقه‏ای در غروب پیدا می‏شود، میرزا محمّد تقی خان امیرکبیر که یک مسلمان غیور و متعبّد بود، در این دستگاه راه یافت، وی در اوائل سلطنت ناصرالدین شاه به نام عزّت الدوله ازدواج کرد.
اصلاحات بزرگی به دست این وزیر لایق شروع شده بود، او به خاطر اینکه در راستای استقلال اقتصادی و سیاسی ایران، قدم برمی‏داشت دشمنان بسیاری از داخل و خارج پیدا کرد، و کشورهای استعماری مانند انگلستان و روسیّه تزاری آن روز، دشمن سرسخت او شدند، کار بجائی رسید که درباریان استعمارزده ناصری، شاه را واداشتند که وی را عزل کند، او در 20 محرم سال 1268 ه ق از مقام نخست وزیری، و در 25 محرّم همان سال از سایر مشاغل، عزل شد و به کاشان تبعید گردید و در 19 دی 1230 شمسی در 64 سالگی بدست حاجی علی خان مراغه‏ای، اعتمادالسلطنه فراشباشی، در حمّام باغ فین به قتل رسید.
از داستانها در مورد این مرد استقلال طلب اینکه:
سفیر روس (یعنی روسیّه تزاری که در آن عصر سلطه عجیبی بر جهان داشت) مدت یک ماه، نامه‏های متعدد در موضوعات مختلف برای امیرکبیر نوشت به او داد، ولی جواب آنها را دریافت نمی‏کرد، از این رو بسیار عصبانی بود، تا اینکه از امیر کبیر، اجازه ملاقات گرفت، امیر به او گفت: من هر روز چند ساعت در محل کارم آماده پذیرائی هستم، هر وقت مایل هستید بیائید، سفیر روس از اینکه امیر به او وقت خصوصی نداده، عصبانی‏تر شد، سرانجام با امیر ملاقات کرد، وقتی که وارد اطاق امیر شد دید امیر نشسته و مشغول نوشتن است، دستور داد: برای جناب سفیر صندلی بیاورند (با توجه به اینکه تا آنگاه در مجالس ایرانیان در آن تاریخ صندلی نبوده) سفیر به انتظار صندلی ایستاد، و امیرکبیر نشسته بود، خشم، سراپا سفیر روس را فرا گرفته بود، تا اینکه صندلی آوردند، سفیر نشست و پس از تعارفات معمولی، به امیر اعتراض کرد که چرا صدراعظم، جواب نامه‏های سفارت را نمی‏دهد، و از این راه باعث تیره شدن روابط دو کشور می‏شود؟
امیر این پاسخ قاطع را به او داد: «از یک سیاستمدار مطّلع تعجب دارم که مرا باعث تیرگی روابط معرّفی می‏کند و به من نسبت چنین ناروائی می‏دهد» سفیر گفت: پس چرا جواب نامه‏های سفارت داده نمی‏شود؟ و مسئول آن کیست؟
امیر جواب داد: شخص سفیر باید از رسوم و قوانین مکاتبات رسمی مطلع باشد، کشور ما وزارت خارجه دارد، شما باید در تمام کارها به وزارت خارجه رجوع کنید... سفیر از این پاسخ محکم و استوار، شرمنده و محکوم شد، آنگاه امیر صندوق نامه‏ها را خواست، شانزده نامه‏ای که سفیر در آن یک ماه به او نوشته بود و هنوز سر آنها بسته بود بیرون آورد و به وزیر امور خارجه داد و گفت: اینها را جواب بدهید.
به این ترتیب امیر کبیر، عزّت اسلامی و ایرانی خود را در برابر سفیر قلدر روسیّه، حفظ کرد و نظم و قانون کشور را به هوسهای سفیر نفروخت.