زبان خوراکیها ، اسم من کتیرا است

من صمغی هستم که از بعضی انواع گون در اثر شکاف طبیعی یا مصنوعی به دست می‏آیم، برای تهیه من معمولاً گون را تیغ می‏زنند، تمام گونه‏های گون، کتیرا دارند. ولی معمولاً انواع پر صمغ را که گون کتیرا با علف کتیرا نامیده می‏شوند انتخاب می‏کنند. من یکی از اقلام صادراتی ایران هستم و در صنعت موارد استعمال زیاد دارم. من در آب حل نمی‏شوم، ولی آب را به خود جذب کرده متورم شده و به صورت صمغ و چسب در می‏آیم. در صنایع نساجی، کاغذسازی و کفاشی از من جهت تهیه چسب استفاده می‏شود، و در اکثر نقاط ایران، مخصوصاً مشهد، سبزوار، سلطان آباد،تربت حیدریه، کرمان، ملایر، کردستان، و شیراز به دست می‏آیم در ایران حدود پانصد گونه گون مول کتیرا به عمل می‏آید، و در حقیقت در هر نقطه ایران نوعی خاص وجود دارد. صمغ من کمی تفاف، بی‏مزه و لزج است، و به رنگهای سفید، زرد، قهوه‏ای کم رنگ و قهوه‏ای پررنگ دیده می‏شود. سه نوع من در بازار معروف است: کتیرای ورقی، کتیرای معمولی و کتیرای مفتولی. نوع ورقی من از تیغ زدن ساقه به دست می‏آید. کتیرای مفتولی را از فرو بردن سیخ یا میخی در ساقه فراهم می‏سازند، و کتیرای معمولی که چندان مرغوب نیست به شکل لوله یا مدور است. قسمت عمده محصول ایران کتیرای ورقی است.
خوردن کمی از من جداره معده و روده‏ها را روغن می‏زند و همراه با ادویه، از مضار وحدت آنها می‏کاهد و خون رقیق را اصلاح می‏کند. کمی مسهل است، ضماد من ورمهای سخت را نرم می‏کند، سرمه من با ادویه جهت زخم چشم مفید است. خوردن من با شیر تازه جوشیده، خونریزی سینه و معده را بند می‏آورد. مکیدن من برای سرفه و نرم کردن سینه و گلو و زخم شش و گرفتگی آواز تجویز می‏شود و چون با عسل مرا مخلوط کرده حب یا قرص نمایند و در دهان گذاشته، پس از مکیدن آب آن را فرو برند، جهت امراض سینه و گلو مفید می‏باشم، خوردن من مقوی معده بوده، برای درمان ورم معده و روده مفید است.
مسکن درد کلیه و مثانه بوده، و از حرارت ادرار می‏کاهم. من از سمیت داورهای سمی می‏کاهم.
برای چاق شدن اشخاص خیلی لاغر به آنها دستور دهید که روزانه کمی از مرا با مغز بادام و نشاسته به صورت پاستیل در آورده، میل نمایند و بعد نارگیل را در شیر جوشانده، روی آن بنوشند. در استعمال خارجی مالیدن من پوست را نرم می‏کند، ترک لب را التیام می‏دهد، و مالیدن آن با سرکه لکه‏های پوستی و کک و مک را برطرف می‏سازد، و برای برص نیز تا اندازه‏ای مفید می‏باشد، و با مهر گیاه از چند شقه شدن مو جلوگیری می‏کند. شستن موهای خشک با من و زرده تخم مرغ بسیار نافع بوده، و از شکنندگی آن جلوگیری می‏نمایم و شوره را بر طرف می‏سازم. ضماد من با گوگرد جهت جرب و آکله بسیار نافع است.
در داروسازی جدید، مرا جهت معلق نگاه داشتن داروهای غیر محلول و تهیه قرصهای صمغی و برای نرم کردن سینه به کار می‏برند و همچنین برای تهیه موسیلاژها و گرد کتیرا از من استفاده می‏شود.







نوشته شده توسط ( newsvaolds ) در یک شنبه 3 خرداد 1394 

نظرات ، 0