دفاع مقدس و تحمل جنگ تحمیلی 8 ساله به عنوان سند استقامت و پایداری ایرانیان در صحیفه تاریخ و خاطره زمان ثبت و ضبط است.

آنچه موجب ماندگاری این پدیده شد و دنیا در برابر آن تعظیم و تحسین کرد، استقامت، پایداری و پیروزی ملت ایران را به دنبال داشت، فرهنگ شهادت طلبی بود. شهادت طلبی یعنی باور قلبی به خدا، معاد، اعتقاد راسخ به حقانیت اسلام، درستی آرمان­های انقلاب اسلامی، اعتقاد و ایمان به رهبری ولی فقیه به عنوان نایب امام عصر(عج)، مقاومت و پایداری در مقابل دشمن، ایثار و فداکاری برای حفظ ارزش­های اسلامی و در یک کلام فرهنگ شهادت طلبی یعنی فرهنگ عاشورا. و برای شهادت طلب پیروزی و شهادت سعادت است.

امام راحل عظیم­الشأن با خلق دوباره عاشورا و فرهنگ ایثار و شهادت و ترویج آن در جامعه، راهبرد و مراد جوانان بود و در سایه همین فرهنگ و مبارزه در راه عقیده، اتحاد و استقامت بود که پیروزی ملت ایران را در برابر قدرت­های بزرگ و دشمن تا بن دندان مسلح صدام پیش­بینی کردند و فرمودند:

ما برنده این جنگ هستیم و هیچ تردیدی در آن نیست ... انشاءاله ملت مظلوم عراق را از زیر ستم این ستمکاران نجات خواهیم داد ... ایران صدام را با شکست مواجه خواهد ساخت.

به طور کلی در جنگ­ها هر طرف که دو عامل تجهیزات و روحیه را به حد کافی داشته باشد پیروز خواهد شد.

این دو عامل در دو بعد سخت افزاری و نرم افزاری جنگ تحمیلی تقسیم و تحلیل می­شود.

1.    بعد سخت افزاری

تمام تجهیزات نظامی اعم از نیرو و تسلیحات زمینی، هوایی، دریایی که در جنگ بکار گرفته می­شود، بعد سخت افزاری جنگ است. بر اساس آنچه مجله معتبر اکونومیست منتشر کرده رژیم عراق و ارتش این کشور در جنگ 8 ساله از نظر سخت افزاری و نیرو و تسلیحات تفوق و برتری داشت و در بعد سخت افزاری کاملا نابرابر بود و با کمک قدرت­های بزرگ و اکثر کشورها و حمایت اغلب کشورهای عربی و همسایه این نابرابری در تسلیحات و نیرو تا پایان جنگ حفظ شد.

به عنوان نمونه هواپیماهای جنگنده عراق در سال 1359 تعداد 332 فروند و در سال 67 به 500 فروند افزایش یافت. در مقابل جنگنده­های ایرانی در سال 1359 تعداد 445 فروند بود و این تعداد در سال 67 به 65 فروند تقلیل یافته است.

همچنین بالگردهای جنگنده عراقی در سال 59 تعداد 40 فروند و در سال 67 به 150 فروند افزایش یافته و بالگردهای جنگنده ایران از 500 فروند سال 59 به 60 فروند در سال 67 کاهش یافته است.

وضعیت دیگر اداوات و تجهیزات نظامی نیز به همین منوال بوده است.

2.    بعد نرم افزاری

آموزش، مهارت، انگیزه، روحیه و اهداف یک کشور در جنگ، بعد نرم افزاری جنگ است و آنچه موجب برتری و نابرابری بعد نرم افزاری جنگ در جبهه نیروهای رزمنده ایرانی گردید. فرهنگ شهادت طلبی، ایمان و اعتقاد به اسلام، وحدت و رهبری معنوی حضرت امام، همراهی، همدلی و پایداری و استقامت مادی و معنوی مردم ایران بود که غلبه بر بعد سخت افزاری را در جنگ به همراه داشت. به گونه­ای که پیروزی و شهادت در نگاه مردم بویژه رزمندگان سعادت بود.

نتیجه­گیری:

شهادت طلبی ریشه در اسلام و قرآن دارد و ملتی که شهادت را سعادت دانست و ملتی که شهادت دارد پیروز است و 8 سال جنگ در سایه تحریم، تهدید و برتری سخت افزاری نیروهای عراقی با برتری نیروهای ایرانی در جبهه نرم افزاری که با عامل شهادت طلبی و پیروی از فرهنگ شهادت بود با برتری و پیروزی نظام جمهوری اسلامی همراه گردید.