نام‎های نینوایی

یك ـ نام لشكرها، تیپ‎ها و گردان‎ها
از دیگر نمودها و جلوه‎های عاشورا در فرهنگ دفاع مقدّس، نامگذاری لشكرها، گردان‎ها، گروهان، پادگان‎ها، قرارگاه‎ها و حتّی سنگرهای رزمندگان به نام‎های آشنای كربلا، یاران و یا مظاهر فرهنگی عاشورا است.
این نامگذاری‎ها در روان و شخصیّت رزمندگان و حتّی نحوه عملیّات جبهه‎ها مؤثر بود. وقتی نام گردان حبیب بن مظاهربود، این نام، رزمندگان را وامی داشت تا درباره شخصیّت حبیب و نقش او را در انقلاب عاشورا آگاهی و آشنایی بیشتری كسب كنند. كسانی نیز كه به آن گردان قدم می گذاشتند، به ویژه مبلّغان روحانی، بر همان شخصیّت تكیه و از او یاد می كردند؛ این تكرار و تلقین و تبیین، زمینه ساز انس و الفت بیشتر رزمندگان با شخصیّت كسی می‎شد كه نام او زینت گردان یا آن مجموعه بود. به برخی از این نام‎ها اشاره می كنیم:‌
الف ـ لشكرها: 10 سید الشهدا، 25 كربلا، 31 عاشورا، 41 ثارالله، 32 انصارالحسین و 14 امام حسین؛
ب ـ تیپهای مستقل و غیر مستقل: 44 قمر بنی هاشم، 57 ابوالفضل، 61 محرم، 10 محرّم، 115 تكاوران نینوا، 27 حضرت عباس، 9 ابوالفضل، یكم ثارالله، 2 عاشورا، 3 كربلا، 79 ابا عبدالله، 8 محرّم‌، نینوا (ناوتیپ) فرات، 2 كربلا و 3 عاشورا؛[1]
ج ـ گردان‎ها: علی اكبر از لشكر10 سید الشهدا، زهیر از لشكر10 سید الشهدا، علی اكبر از لشكر 31 عاشورا و لشكر10 سید الشهدا، قمر بنی هاشم از لشكر 10 سید الشهدا، حبیب بن مظاهر از لشكر 27 حضرت رسول، مسلم از لشكر 27 حضرت رسول، عاشورا از لشكر 6 ویژه پاسداران، امام حسین از لشكر‎8 نجف، زینب از لشكر10 سید الشهدا، ابوالفضل از تیپ امیر المؤمنین بوشهر، امام حسین از لشكر 110 خاتم الانبیاء، بریر از لشكر 10 سید الشهدا، امام حسین از لشكر 28 روح الله، امام حسین از تیپ حرّ، 61 علقمه از لشكر 27 حضرت رسول، ذوالجناح و راكبان كربلا.

مناطق آزاد شده و محورهای عملیاتی در طول سالهای دفاع مقدّس نیز عمدتاً نام‎هایی كه با فرهنگ عاشورا پیوند داشت، می یافتند: مانند محور كربلا، محور عاشورا، محور امام حسین، محور زین العابدین
( نزدیك هویزه) و ... . [2] گاه نام رزمندگان، در لشكرها و گردان ها و گروهان‎ها و حتّی دسته‏ها، پیوندی خاص با نام مجموعه می یافت؛ از آن جمله نام شهید حسین خرّازی فرمانده شجاع لشكر امام حسین، با نام لشكرش، الهام بخش شعارها و سخن‎ها قبل و پس از شهادتش شده بود.
گاه رزمندگان در انتخاب واحد رزمی، تناسب نام خود با واحد را لحاظ می كردند؛ برای مثال، اكبریاعلی‎ اكبر در گردان علی اكبر یا حبیب در گردان حبیب. دقائق و ظرائف دیگری نیز در این میان هست كه میزان عشق و ایمان رزمندگان را به كربلا و فرهنگ عاشورا نشان می‎دهد.
نام لشكرها، تیپ‎ها، گردان ها و گروهان ها بر روحیّات، بافت مجموعه، شعارها و حتّی نام افراد اثر داشت. برای مثال، حبیب گردان حبیب، پیرترین چهره بود. در این گردان برای گرفتن صلوات می گفتند: بر « حبیب » خدا، محمد مصطفی، صلوات (با تأكید برحبیب). در لشكر سید الشهدا ، امام حسین علیه السلام بیشتر با عنوان سید الشهدا مطرح می شد و در گردان ابوالفضل، تیپ ابوالفضل یا گردان قمر بنی هاشم، شعار صبحگاهی و نیز سوگندها به نام ابوالفضل بود. بیشترین روضه‎ها نیر به نام قمر بنی هاشم و ابوالفضل خاتمه می یافت.
در جبهه، سنگرهای جمعی و حتّی سنگرهای انفرادی عمدتاً به نام اباعبدالله متبرّك می شد. تقدّس و حرمت این نام بیش از هر چیز پاس داشته می شد. نمازخانه ها و «حسینیّه‏ها» نه تنها محفل و مجلس یاد
اباعبدالله و مصائب عاشورا بود، كه نام و عنوانهای كربلایی را همراه داشت؛ مانند حسینیّه عاشقان كربلا و حسینیّه ابوالفضل. نام شهیدان نیز بر پیشانی مساجد و حسینیّه ها می نشست. مسجد‎ها و حسینیّه ها هر گردان و گروهان و دسته‎ای، به نام شهیدان خود، به ویژه فرماندهان شهید، نامگذاری می‎شد.
در ایّام محرم، جز مسجد و حسینیّه، تكیه نیز بر پا می شد. تكایا هماره عنوان شهیدان كربلا را داشتند؛ مانند تكیه علی اكبر، تكیه ابوالفضل، تكیه قاسم و... . پادگان‎ها و قرارگاه‎ها كه برخی مانند پادگان دو كوهه وقرارگاه‎ كربلا هنوز میعادگاه و كعبه عشّاق و زیارتگاه مسافران به جبهه‎ها است نیز از نمادها و نمود‎‎ها و نام‎های عاشورایی و جلوه‎گاه فرهنگ حسینی سرشار بود.
دو ـ نام اعزام‎های سراسری
اعزام های سراسری رزمندگان اسلام و اعزام های محلّی و منطقه ای چه به لحاظ شیوه اعزام و چه به لحاظ نامی كه بر پیشانی هر اعزام می درخشید، راوی عاشورا اندیشی و شوریدگی و شیفتگی به كربلا بود. كاروان‎ها، با بدرقه پرشكوه مردم در طنین صلوات، زیارت عاشورا وشعار‎های حماسی راهی جبهه می‎شدند ودر پیشاپیش آن‎ها پرچم‎هایی در اهتزاز بود كه عنوان‎هایی چون راهیان كربلا، انصارالحسین و وارثان عاشورا بر آن‎ها نقش بسته بود. نخستین اعزام بزرگ، كاروان«راهیان كربلا» بود كه در تاریخ 23/8/64 به جبهه ها اعزام شد و عملیّات پیروزمندانه و افتخارآمیز والفجر8، ره آورد آن بود. این اعزام تا فروردین 65 یعنی حدود 5 ماه، به منظور پاسداری از افتخارات و دستاوردهای این عملیّات استمرار یافت. كاروان «قاریان‎كربلا»، حركت نمادینی بود كه در دی ماه 64 با 150 تن از قاریان برگزیده قرآن كریم به جبهه‎ها اعزام شد. این كاروان در جبهه‎ها با تشكیل كلاس آموزش قرآن، رزمندگان را با قرائت و تفسیر و مفاهیم و مضامین قرآنی آشناتر می كرد. برگزاری شب‎های قرآن و تداعی شب عاشورا و تلاوت قرآن اصحاب، از دیگر برنامه‎های این كاروان بود. درست درهمان سال وهمان ماه، كاروان«انصارالحسین» از شهرهای گوناگون كشور با نام‎های انصارالحسین، وارثان عاشورا و طلایه داران نینوایی با بدرقه گرم و شورانگیز مردم به جبهه‎ها اعزام شدند. امتداد این اعزام در روزهای دیگر نیز قوّت قلب رزمندگان و مایه یأس دشمن و امید بخش مردم مؤمن و پاكبازی بود كه چشم به جبهه‎ها، عملیّات وپیروزی‎های رزمندگان دوخته بودند. اعزام كاروان «وارثان عاشورا» در 26 مهرماه، «طلایه‎داران عاشورا» در 4 آبان و «كاروان نینوایی» در 17 آبان 65، تصویر دیگری شور و حضور و قدرت امّت اسلام و لبّیك گویی به ندای امام برای گرمی و سرزندگی جبهه‎ها بود.[3]
سه ـ نام ورمز عملیّات‎ها
با شروع تهاجم دشمن در 31 شهریور 59 و آغاز جنگ، عملیّات چریكی، ایذایی، كلاسیك و غیر كلاسیك محدود و سپس عملیّات گسترده غیر كلاسیك آغاز شد.
اوّلین عملیّاتی كه با نام و عنوان انجام شد، عملیّات «امام مهدی» در 26 اسفند ماه 59 در غرب سوسنگرد بود. از این عملیّات تا عملیّات «ثامن الائمه»كه در تاریخ 5/7/60 انجام شد، حدود ده عملیّات محدود در جبهه‎های گوناگون رخ داد كه عملیّات‎های «فرمانده كلّ قوا، خمینی روح خدا»، «رمضان»، و «شهید مدنی» از آن جمله‎اند. عملیّات((ثامن الائمه)) اوّلین عملیّاتی است كه رمز داشت. این عملیّات‎ در شمال آبادان و با رمز«نصر من الله و فتح قریب» انجام شد و در آن، حدود 150 كیلومتر مربّع از خاك خوزستان از لوث وجود دشمن پاك گردید. اوّلین عملیّاتی كه رمز آن با فرهنگ عاشورا پیوند دارد، عملیّات «طریق القدس» است كه به آزادسازی شهر بستان انجامید. رمز این عملیّات، «یا حسین» بود.
نام‎ها و عنوان های دیگر در طول هشت سال دفاع مقدس كه بر پیشانی عملیّات ‎ها وجود دارد و پیوند با فرهنگ عاشورا دارد، عبارتند از:
ـ عملیّات «ام الحسنین» در منطقه كرخه نور در تاریخ 24/12/60؛
ـ عملیّات «حسین بن علی» با رمز« یا جواد الائمه» در منطقه میمك در تاریخ 26/6/61؛
ـ عملیّات « مسلم بن عقیل» با رمز «یا ابوالفضل العبّاس» در غرب سومار در تاریخ 9/ 7/61؛
ـ عملیّات «محرم» با رمز «یا زینب» در منطقه عملیّاتی شرهانی، زبیدات و بیات در تاریخ 10/ 8/61؛
ـ عملیّات میمك با رمز «یا اباعبدالله الحسین» در ارتفاعات مرزی میمك در تاریخ 25/ 7/ 63؛
ـ عملیّات «عاشورای1» در منطقه عملیّاتی تكاب و صائین دژ در شمال كردستان در تاریخ 23/ 5/64؛
ـ عملیّات «عاشورای 2» با رمز «یا مهدی ادركنی» در جنوب مهران در تاریخ 24/5/ 64 ؛
ـ عملیّات «عاشورای3» با رمز«یا سیّد الشهدا» در شمال فكّه در تاریخ 25/ 5/ 64؛
ـ عملیّات «عاشورای4»در غرب دریاچه «ام النعاج» در هورالهویزه در تاریخ 30/ 7/64؛
ـ عملیّات«كربلای1» با رمز «یا اباالفضل العبّاس ادركنی» در منطقه مهران در تاریخ 10/ 4/65؛
ـ عملیّات «كربلای2» با رمز «یا ابا عبدالله الحسین» در منطقه عمومی حاج عمران در تاریخ10/6/65؛
ـ عملیّات «كربلای 3» با رمز« حسبنا الله ونعم الوكیل» در تاریخ 11/ 6/ 65؛
ـ عملیّات نامنظم فتح1 با رمز «یا زینب» در تاریخ19/7/65؛
ـ عملیّات «كربلای4» با رمز«محمّدرسول الله» در غرب اروندرود درتاریخ3/10/65 ؛
ـ عملیّات«كربلای 5 » با رمز « یا زهرا» در منطقه شلمچه و شرق بصره در تاریخ19/10/65؛
ـ عملیات « كربلای6» بارمز« یا فاطمه الزهرا» در شمال سوماردر تاریخ 23/10/65؛
ـ عملیات‌« كربلای7» در حاج عمران در تاریخ 12/ 12/ 65؛
ـ عملیات« كربلای8 » با رمز« یا صاحب الزمان» در شرق بصره در تاریخ 18/ 1/ 66؛
ـ عملیات« كربلای9» بارمز «یا مهدی ادركنی» در منطقه قصر شیرین در تاریخ 20/ 1/66؛
ـ عملیّات « كربلای10» با رمز «یا صاحب الزّمان ادركنی» در منطقه ماووت عراق در تاریخ 30/ 1/66؛
ـ عملیّات نصر2 با رمز «یا حسین مظلوم» در میمك در تاریخ 13/ 3/66؛
ـ عملیّات نصر 6 با رمز«یا اباعبدالله الحسین» در میمك در تاریخ 10/ 5/ 66؛
ـ عملیّات فتح 10 با رمز «یا ابا عبدالله الحسین» در شمال اربیل عراق در تاریخ 13/6/ 66؛
ـ عملیّات نامنظم ظفر 2 با رمز « لبیّك یا حسین» در شهر كفری از استان كركوك عراق در تاریخ12/7/ 66؛
ـ عملیّات بیت المقدّس4 با رمز«یا ابا عبدالله » در منطقه سلیمانیه، عراق در تاریخ6/ 1/ 67؛
ـ عملیّات بیت المقدّس 5 با رمز «یا ابا عبدالله الحسین » در منطقه عمومی پنجوین در تاریخ 22/1/67؛
ـ عملیّات بیت المقدّس7 با رمز «یا ابا عبدالله الحسین» در منطقه عمومی شلمچه در تاریخ 23/ 3/ 67؛
از مجموع 95 عملیّات كوچك و بزرگ دفاع مقدّس (از عملیّات امام مهدی در تاریخ 26/12/59 تا عملیّات مرصاد در تاریخ 5/5/67 ) 27 عملیّات نام یا رمز و یا نام ورمز عاشورایی و كربلایی دارند از این تعداد، نام 19 عملیّات و رمز 14 عملیّات عاشورایی است.
این نام گذاری‎ها، از ارادت، ایمان و معرفت عاشورایی سر چشمه می‎گیرند و گواه آنند كه نام حسین و عاشورا و كربلایش، الهام بخش، راهنما و پیشوانه روحی وفكری هشت سال دفاع مقدّس بوده است.[4]
محمد رضا سنگری- پیوند دو فرهنگ

[1] . در مجموع حدود نیمی از نام لشكرها و تیپ‎ها، ملهم از فرهنگ عاشورا است.
[2] . اطلاعات تكمیلی در این زمینه، از نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیز بنیاد حفظ آثار و ارزش‎های دفاع مقدس گرفته شده است.
[3] . البته از نام دیگر معصومان (علیهم السلام) نیز در اعزام‎های سراسری استفاده می شد. در آذرماه 65، اعزام بزرگ «سپاه محمّد» برای عملیّات كربلای 5، نمایش دیگری از وفاداری، پایفشاری بر ایمان وپیمان و عشق به اباعبدالله و جبهه وجهاد بود. در دی ماه سال 66«سپاه حضرت امیر»، در بهمن ماه «سپاه حضرت زهرا» و در اسفند ماه همان سال «سپاه امام حسن مجتبی» نیروهای لازم برای عملیّات گسترده والفجر 10 در جبهه‎های غرب را تدارك دیدند كه تصویری دیگر از شوق و شور و شكفتگی امّت ما را ترسیم می كرد.
[4] . این بخش با بهره گیری از كتاب «كارنامه عملیّات سپاهیان اسلام در هشت سال دفاع مقدّس» نگاشته شده است.