همه ماسوا، همه مخلوقات، تسبیح گو و تنزیه گوی او هستند. معنای تسبیح موجودات این است که حالت همه موجودات حالتی است که شهادت می دهند بر سبوحیت خداوند و بر منزه بودن خداوند از هرگونه نقص در ذات و در صفات و در افعال. ولی قرآن کریم مطلبی بالاتر از این می گوید. البته شک ندارد که همه موجودات به زبان حال چنین شهادتی را می دهند ولی از آیات قرآن استنباط می شود که یک امر بالاتر از زبان حال در کار است، یعنی هر ذره ای از ذرات موجودات با خدای خودش سری دارد و هر ذره ای از ذرات موجودات در حد خودش از یک شعور و آگاهی نسبت به خالق خود برخوردار است و این زبان حتی " زبان قال " است نه " زبان حال " و به همین جهت تعبیر قرآن این است: «ان من شیء الا یسبح بحمده و لکن لاتفقهون تسبیحهم»؛ همه تسبیح او مى گویند و هر موجودى، تسبیح و حمد او مى گوید ولى شما تسبیح آنها را نمى فهمید او بردبار و آمرزنده است. (اسراء/44).
:: ادامه مطلب
خداوند در سوره مومنون آیات 1 تا 11 می فرماید: « بسم الله الرحمن الرحیم قد أفلح المؤمنون* الذین هم فى صلاتهم خاشعون* و الذین هم عن اللغو معرضون * و الذین هم للزکاة فاعلون* و الذین هم لفروجهم حافظون *إلا على أزوجهم أو ما ملکت أیمانهم فإنهم غیر ملومین* فمن ابتغا وراء ذلک فأولئک هم العادون * و الذین هم لأماناتهم و عهدهم راعون* و الذین هم على صللتهم یحافظون* أولئک هم الورثون*الذین یرثون الفردوس هم فیها خلدون؛ به نام خداوند بخشنده بخشایشگر، مؤمنان رستگار شدند. آنها که در نمازشان خشوع دارند، و آنها که از لغو و بیهودگى رویگردانند، و آنها که زکات را انجام مى دهند، و آنها که دامان خود را از آلودگى به بى عفتى حفظ مى کنند، تنها آمیزش جنسى با همسران و کنیزانشان دارند که در بهره گیرى از آنها ملامت نمى شوند، و هر کس غیر این طریق را طلب کند تجاوزگر است، و آنها که امانتها و عهد خود را مراعات مى کنند، و آنها که از نمازها مواظبت مى نمایند، ( آرى ) آنها وارثانند، که بهشت برین را ارث مى برند و جاودانه در آن خواهند ماند».
صفات برجسته مؤمنان
مى فرماید: مؤمنان رستگار شدند و به هدف نهائى خود در تمام ابعاد رسیدند (قد افلح المؤمنون). افلح از ماده فلح و فلاح در اصل به معنى شکافتن و بریدن است سپس به هر نوع پیروزى و رسیدن به مقصد و خوشبختى اطلاق شده است. در حقیقت افراد پیروزمند و رستگار و خوشبخت موانع را از سر راه بر مى دارند و راه خود را به سوى مقصد مى شکافند و پیش مى روند. البته فلاح و رستگارى معنى وسیعى دارد که هم پیروزیهاى مادى را شامل مى شود و هم معنوى را، و در مورد مؤمنان هر دو بعد منظور است. پیروزى و رستگارى دنیوى در آن است که انسان آزاد و سربلند، عزیز و بى نیاز زندگى کند و این امور جز در سایه ایمان امکان پذیر نیست و رستگارى آخرت در این است که در جوار رحمت پروردگار، در میان نعمتهاى جاویدان، در کنار دوستان شایسته و پاک و در کمال عزت و سربلندى به سر برد.
:: ادامه مطلب
افراد بشر عمری را با باطل عشقبازی می‌کنند. بتهای متفرّقی در نزد خود می‌چینند و در مقابل خدا شریک قرار میدهند؛ در همه کارهایشان: در زندگی، در کسب و تجارت، در مطالعه و علم، در ریاست وجاه، در محبّت عیال و فرزند، عالم، تاجر، کاسب در همه کارهایشان، در هر نَفَسی که می‌کشند پهلوی خدا یک بت، یک شیشة روغن باطل، یک شریک قرار میدهند.
حضرت یوسف عَلی نبیِّنا و آله و علیه السّلام به دو رفیق زندانی خود گفت:
یَـ'صَـ'حِبَیِ السِّجْنِ ءَأَرْبَابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَیْرٌ أَمِ اللَهُ الْوَ ' حِدُ الْقَهَّارُ. (یوسف/39)
«ای دو مصاحب و همنشین زندانی من! آیا رؤسا و حکّامی که پیوسته به تفرقه دعوت می‌کنند بهترند که انسان از آنها اطاعت کند، یا خداوند واحد قهّار؟»
:: ادامه مطلب
خداوند در شأن علی (ع) و انفاق او در حالت رکوع می فرماید: «انَّمَا وَلِیُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسولُهُ وَ الَّذِینَ ءَامَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصلَوةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّكَوةَ وَ هُمْ رَكِعُونَ؛ سرپرست و رهبر شما تنها خدا است، و پیامبر او، و آنها كه ایمان آورده اند و نماز را بر پا مى دارند و در حال ركوع زكات مى پردازند» (مائده /55).
شان نزول آیه
در تفسیر مجمع البیان و كتب دیگر از عبد الله بن عباس چنین نقل شده كه روزى در كنار چاه زمزم نشسته بود و براى مردم از قول پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم حدیث نقل مى كرد ناگهان ابوذر غفارى بیان نمود، كه پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم فرمود : «على قائد البررة و قاتل الكفرة منصور من نصره مخذول من خذله؛ على علیه السلام پیشواى نیكان است، و كشنده كافران، هر كس او را یارى كند، خدا یاریش خواهد كرد، و هر كس دست از یاریش بردارد، خدا دست از یارى او برخواهد داشت». سپس اضافه كرد: اى مردم روزى از روزها با رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم در مسجد نماز مى خواندم، سائلى وارد مسجد شد و از مردم تقاضاى كمك كرد، ولى كسى چیزى به او نداد، او دست خود را به آسمان بلند كرد و گفت: خدایا تو شاهد باش كه من در مسجد رسول تو تقاضاى كمك كردم ولى كسى جواب مساعد به من نداد، در همین حال على علیه السلام كه در حال ركوع بود با انگشت كوچك دست راست خود اشاره كرد. سائل نزدیك آمد و انگشتر را از دست آنحضرت بیرون آورد، پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم كه در حال نماز بود این جریان را مشاهده كرد، هنگامى كه از نماز فارغ شد، سر به سوى آسمان بلند كرد و چنین گفت: خداوندا برادرم موسى از تو تقاضا كرد كه روح او را وسیع گردانى و كارها را بر او آسان سازى و گره از زبان او بگشائى تا مردم گفتارش را درك كنند، و نیز موسى درخواست كرد هارون را كه برادرش بود وزیر و یاورش قرار دهى و بوسیله او نیرویش را زیاد كنى و در كارهایش شریك سازى. خداوندا! من محمد پیامبر و برگزیده توام، سینه مرا گشاده كن و كارها را بر من آسان ساز، از خاندانم على علیه السلام را وزیر من گردان تا بوسیله او، پشتم قوى و محكم گردد.
:: ادامه مطلب
در روایت وارد است: «الصلوة میزان؛ من وفی استوفی» (محجة البیضاء). نماز میزان برای ترقی و تکامل و وصول به درجات قرب و کمال انسانیت است. کسی که حق آنرا ادا کند و آن را بتمامه بجای آورد و بر آن مواظبت و محافظت نماید، حق خود را بتمامه و کماله از آن میگیرد و به مقاصد خود از درجات قرب نائل میگردد و لذا در روایت صحیحه از حضرت باقر علیه السلام از حضرت رسول الله (ص) وارد است که: «ما بین المسلم و بین أن یکفر إلا أن یترک الصلوة الفریضة متعمدا أویتهاون بها فلا یصلیها؛ بین مسلمان و بین اینکه کافر شود هیچ فاصله ای نیست کوتاهتر و نزدیکتر از اینکه نماز واجب خود را عمدا ترک نماید و یا دربارۀ آن سستی و تکاهل ورزد و بجای نیاورد» (محجة البیضاء).
صدوق در کتاب «فضآئل الشیعة» با إسناد خود از حضرت باقر علیه السلام از پدرانش علیهم السلام روایت کرده است که: «قال: قال رسول الله صلی الله علیه وءاله وسلم حبی و حب أهل بیتی نافع فی سبعة مواطن أهوالهن عظیمة: عند الوفاة، و فی القبر، و عند النشور، و عند الکتاب، و عند الحساب، و عند المیزان، و عندا لصراط.؛ رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: محبت من و محبت اهل بیت در هفت جا فائده دارد؛ آن هفت جائی که دهشت و وحشت در آن مواقف عظیم است: نزد وفات، و در قبر، و در هنگام نشور، و در وقت رؤیت نامۀ اعمال، و در هنگام حساب، و در نزد میزان، و هنگام عبور از صراط» (بحارالانوار ج7 ص 248 ).
معلوم میشود که محبت رسول الله و اهل بیتش موجب تقویت و سنگینی اعمال میگردد تا موجب ثقل و توزین میزان، و به حال انسان فائده می بخشد. در توحید صدوق با إسناد خود از أبی معمر سعدانی از حضرت علی علیه السلام در ضمن حدیث، کسی که ادعا میکرد در بین آیات قرآن تناقض هست چنین وارد است که حضرت فرمودند: و اما گفتار خدای تعالی که میفرماید ما در روز قیامت میزانهای قسط را قرار میدهیم پس به هیچ نفسی ظلم نمیشود، مراد میزان عدل است که در روز قیامت مردم را با آن میزان مورد مؤاخذه قرار میدهند و خداوند تبارک و تعالی خلائق را پاداش میدهد در اثر تجاوز بعضی نسبت به بعض دیگر، بواسطۀ موازین عدل.
در اینجا مرحوم صدوق استطرادا فرموده است: در غیر این حدیث چنین آمده است که مراد از موازین، انبیاء و اوصیاء علیهم السلام هستند و سپس بدین طریق دنبال حدیث را ذکر کرده است که: و اما گفتار خداوند متعال که فرموده است پس ما برای آنان در روز قیامت میزانی برپای نمیداریم، این حکم اختصاص به طائفه ای دارد (و منافات با آن حکم عمومی و کلی ندارد) و اما گفتار خدای تعالی که میفرماید پس آنان داخل در بهشت میشوند و بدون حساب در بهشت روزی میخورند، برای کسانی است که رسول الله دربارۀ آنان گفته است که خداوند عز وجل فرموده است: کرامت من ـ یا مودت و محبت من ـ ثابت و برقرار شد برای کسانی که مراقبت مرا بجا آورند، و آنانکه یکدیگر را دربارۀ صفت جلال و عظمت من دوست داشته باشند؛ و تحابب و مهرورزی به یکدیگر دربارۀ عظمت من کنند چهره آنان در روز قیامت از نور است و آنان در منبرهائی از نور بالا میروند و بر تن های خود لباسهای سبز رنگ دارند.
از رسول الله سؤال شد: ای رسول خدا! آنان چه کسانی هستند؟! حضرت فرمودند: آنان جماعتی هستند که نه از پیامبرانند و نه از شهیدان، ولیکن مردمی هستند که دربارۀ جلال خدا و برای عظمت حضرت او جل و علا همدیگر را دوست دارند و به یکدیگر محبت می ورزند، و مهر و ودادشان با هم بر اساس و بر محور خداست. اینان کسانی هستند که در بهشت بدون حساب وارد میشوند و از خدا میخواهیم که به فضل و رحمت خود ما را از آنها گرداند.
و اما گفتار خدا که میفرماید: کسانی که موازین آنها سنگین است و کسانی که موازین آنها سبک است، از این جملات خداوند حساب را اراده کرده است. هر یک از حسنات و سیئات توزین میشوند و حسنات سنگینی میزان است، و سیئات سبکی میزان». باری، از آنچه در این روایت آمده است علاوه بر آنکه بیان کردیم که سیئات وزن ندارند و سبک هستند، علت عدم میزان برای کسانی که در بهشت بدون حساب داخل میشوند استفاده میشود. زیرا تحابب فی الله و فی جلال الله یعنی مودت و صمیمیت و اخوت و قضاء حوائج یکدیگر فقط و فقط بر اساس خدا، و برای خدا، و برای ذکر خدا، و وصول به لقاء و معرفت خدا؛ و بنابراین چنین افرادی که در اعمال شخصی خود هیچ غرض و منظوری جز خدا ندارند و ثمن معاملۀ آنان جز خدا چیزی نیست، فدائی برای آنان جز خدا نیست؛ خود خدا خونبهای آنهاست و جمله «فأنا دیته؛ من خودم دیۀ او هستم» به خوبی معنای خود را روشن میکند. آنانند که در بهشت لقاء و جنت ذات حضرت احدیت بدون حساب داخل میشوند، و محو در انوار حضرت او میگردند. و نیز در مقابل این افراد، بعضی از جهنمی ها هستند که بدون میزان و حساب داخل در جهنم میروند.
در «کافی» از حضرت سجاد علیه السلام در ضمن کلامی که دربارۀ زهد فرموده اند وارد است که: «واعلموا عباد الله أن أهل الشرک لا ینصب لهم الموازین و لا ینشر لهم الدواوین، و إنما یحشرون إلی جهنم زمرا. و إنما نصب الموازین و نشر الدواوین لاهل الإسلام؛ واتقوا الله عباد الله! ـ الخبر؛ ای بندگان خدا بدانید که برای مشرکین در روز بازپسین میزان های عملی نصب نمیشود، و نامۀ اعمالی باز نمیگردد و نشان داده نمیشود؛ و آنها دسته دسته بدون میزان و بدون حساب و کتاب به جهنم رهسپار میگردند. نصب میزان های عمل و ارائه و نشر نامۀ عمل، برای اهل اسلام است؛ پس ای بندگان خدا تقوای خدا را در پیش گیرید! الخبر» (رساله الانسان بعدالدنیا).
و بنابراین، بین آیه 105 سوره کهف («فلا نقیم لهم یوم القیـمة وزنا؛ و روز قیامت برای آنها میزانی برپا نمی کنیم») و بین آیه 9 سوره اعراف («و من خفت موزینه ؛ و هر که اعمال وزن شده اش سبک شد») تنافی نیست. زیرا آیۀ اول راجع به مشرکین و منکرین لقاء خداست و آیۀ دوم راجع به مؤمنانی که اعمالشان ضعیف و سبک است، و یا به عبارت دیگر آیۀ دوم عام است و آیۀ اول نسبت به آن، حکم مخصص دارد. باری، و از جمله چیزهائی که موجب سنگینی میزان میشود، اخلاق خوب است. در «کافی» از حضرت علی بن الحسین علیه السلام روایت کرده است که: «قال: قال رسول الله صلی الله علیه وءاله و سلم: ما یوضع فی میزان امرئ یوم القیمة أفضل من حسن الخلق؛ رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: در میزان کسی در روز قیامت چیزی بهتر و با فضیلت تر از اخلاق نیکو گذاشته نمیشود» (اصول کافی).
منبع : کتاب معاد شناسی 8 صفحه 163 تا 169
:: ادامه مطلب
سوره بقره آیه 153: «ای افرادی که ایمان آورده اید، از صبر - و استقامت - و نماز کمک بگیرید زیرا خداوند با صابران است.»
پیام آیه:
اولاً نگبانی و پاسداری از هر گوهر ارزشمند - مادی یا معنوی - نیازمند ابزاری مناسب با حفظ آن چیز است همانگونه که تنها راه حفظ و پاسداری از یک نسخه خطی ارزشمند ایستادن با اسلحه در کنار آن نیست بلکه حفظ آن نیازمند شیوه و ابزار مناسب است.
ثانیاً گوهر ایمان را باید با ابزارهایی که هم سنخ باایمان است محافظت کرد. صبر و نماز نمونه هایی از این ابزارهاست.
ثالثاً حفظ روحیه ایمان و پاسداری از این نعمت آسمانی نیازمند بردباری و استقامت و شکیبایی ویژه است و آن جز در پرتو استمداد از یاد خدا دست یافتنی نیست. پس ایمان و صبر و نماز سه ضلع مثلثی هستند که از هم جدایی ناپذیرند
و پیام نهایی آیه این است که انسان با ایمان اگر خواهان بهره مندی از آثار و برکات دنیوی و اخروی ایمان خویش است باید به وظایف خود در برابر ایمان عمل کند و نسبت به آنها پای بند باشد و صبر و نماز در خط مقدم وظایفی است که متوجه مؤمن است چرا که بدون آنها توانایی پاسداری از گوهر ایمان را ندارد.
منابع :
تفسیر المیزان
تفسیر نور الثقلین
امالی صدوق
معانی الاخبار صدوق
اصول کافی
مفردات راغب
:: ادامه مطلب
نماز آیات
نماز آیات به واسطه چهار چیز واجب می شود:
اول: گرفتن خورشید.
دوم: گرفتن ماه، اگر چه کمی از آن ها گرفته شود و کسی هم از آن نترسد.
سوم: زلزله، اگر چه کسی هم نترسد.
چهارم: رعد و برق و بادهای سیاه و سرخ و مانند این ها، در صورتی که بیشتر مردم بترسند.
دستور نماز آیات
نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت، پنج رکوع دارد و دستور آن این است که انسان بعد از نیت، تکبیر بگوید و یک حمد و یک سوره تمام بخواند و به رکوع رود و سر از رکوع بردارد، دوباره یک حمد و یک سوره بخواند و به رکوع رود، تا پنج مرتبه و بعد از بلند شدن از رکوع پنجم، دو سجده نماید و برخیزد و رکعت دوم را هم مثل رکعت اول به جا آورد و تشهد بخواند و سلام دهد.
در نماز آیات، ممکن است انسان بعد از نیت و تکبیر و خواندن حمد، آیه های یک سوره را پنج قسمت کند و یک آیه یا بیش تر از آن را بخواند و به رکوع رود و برخیزد و بدون این که حمد بخواند، قسمت دوم از همان سوره را بخواند و به رکوع رود و همین طور تا پیش از رکوع پنجم، سوره را تمام نماید و بعد از آن به رکوع رود و دو سجده کند و رکعت دوم را به همین دستور انجام دهد و نماز را تمام نماید.
نماز مسافر
کسی که مسافر است با شش شرط باید نمازهای چهار رکعتی را دو رکعت بخواند:
1- سفر او کم تر از هشت فرسخ نباشد یا بخواهد چهار فرسخ برود و چهار فرسخ برگردد.
2- از اول مسافرت، قصد هشت فرسخ را داشته باشد.
3- در بین راه از قصد خود برنگردد.
4- سفرش سفر معصیت نباشد.
5- شغل او مسافرت نباشد، پس کسی که شغل او مسافرت است (مانند راننده) باید نمازش را تمام بخواند، مگر آن که ده روز در منزل خود بماند که در این صورت، تا سه مرتبه که مسافرت کند باید نمازش را شکسته بخواند.
6- به حد ترخص برسد، یعنی از وطنش یا جایی که قصد کرده ده روز در آن جا بماند، به قدری دور شود که دیوار شهر را نبیند و صدای اذان آن جا را نشنود.
نماز جماعت
مستحب است که مسلمانان، نمازهای یومیه را به حالت اجتماع بخوانند و ثواب نماز جماعت چندین هزار برابر نمازی است که به تنهایی و فرادا خوانده شود.
شرایط نماز جماعت
1- امام جماعت باید مکلف و مومن و عادل و حلال زاده باشد و نماز را به طور صحیح بخواند و اگر ماموم مرد است امام او هم باید مرد باشد.
2- باید بین امام و ماموم، پرده یا چیز دیگری نباشد که مانع از دیدن امام شود ولی اگر ماموم زن باشد، بودن پرده و مانند آن اشکال ندارد.
3- جای امام، بلندتر از جای ماموم نباشد ولی اگر مقدار خیلی کمی (به قدر چهار انگشت یا کم تر) بلندتر باشد اشکال ندارد.
4- ماموم باید عقب تر از امام یا مساوی او بایستد.
احکام نماز جماعت
1- ماموم باید غیر از حمد و سوره، همه چیز نماز را خودش بخواند ولی اگر رکعت اول یا دوم او، رکعت سوم یا چهارم امام باشد، باید حمد و سوره را هم بخواند و اگر به واسطه خواندن سوره، به رکوع امام نمی رسد باید فقط حمد را بخواند و خود را در رکوع به امام برساند و اگر نرسید باید به قصد فردا، نماز را تمام کند.
2- ماموم باید رکوع و سجود و کارهای دیگر نماز را با امام یا کمی بعد از امام به جا آورد ولی تکبیرة الاحرام و سلام نماز را حتما باید بعد از امام بگوید.
3- اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد نمازش صحیح است و یک رکعت حساب می شود.
منبع : کتاب اصول عقاید و دستورات دینی 1 - 4 صفحه 74 تا 76
:: ادامه مطلب
|
» کل نظرات : 135
» بازديد کل : 2894270
» تاريخ ايجاد وبلاگ :
شنبه 30 دی 1391
» آخرين بروز رساني :
سه شنبه 19 دی 1396
