سلام، غیر از نماز، در برخوردهاى مسلمانان در جامعه اسلامى، یكى از آداب معاشرت و ادب و اخلاق بشمار مى‏آید، كه هم جلب محبّت و دوستى مى‏كند، هم نشان تواضع و فروتنى است، و هم پاداش بسیار دارد.
خداوند، بر اهل بهشت، سلام مى‏فرستد.(425) و به پیامبر، دستور مى‏دهد كه در برخورد با مؤمنان، به آنان سلام بدهد.(426)
فرشتگان نیز به رستگاران، سلام مى‏دهند.(427)
بهشتیان نیز در برخوردها، به یكدیگر سلام مى‏گویند: «تَحِیَّتُهُمْ فِیهَا سَلَمٌ»(428)
این‏ها، گوشه‏اى از آیاتى بود كه مسئله «سلام» در آنها مطرح است.

امّا در روایات:
احادیث بسیار فراوانى، درباره سلام و پاداش آن و كیفیّت آن وارد شده كه در كتب حدیثى مى‏توان ملاحظه كرد. در اینجا تنها به چند نمونه، كه حاوى نكاتى درباره «سلام» است، اكتفا مى‏كنیم:
«اَبْخَلُ النّاسِ مَنْ بَخِلَ بالسَّلام»(429)
بخیل‏ترین افراد، كسى است كه در سلام دادن بخیل باشد.
امام صادق علیه السلام سلام كردن به هر كس را، یكى از نشانه‏هاى تواضع، و نداشتن غرور و تكبّر مى‏شمارد.(430)
گاهى سلام دادن، وسیله تشویق است و سلام ندادن، نوعى توبیخ و نهى از منكر به حساب مى‏آید.
پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله فرمود: بر افراد، مست، مجسّمه ساز، قمار باز و... سلام نكنید.(431)
و در حدیث است: نزدیك‏ترین افراد به اخلاق پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله و لطف خداوند، كسى است كه ابتدا سلام كند.(432)
امام رضا علیه السلام مى‏فرماید: هر كس در سلام كردن (یا جواب سلام دادن) میان فقیر وغنى فرق بگذارد، خداوند در قیامت بر او غضب مى‏كند.(433)
گرچه سلام كردن مستحب است، ولى پاسخ آن واجب است و بهتر است كه جواب سلام، گرمتر و با تحیّت بیشتر نسبت به اصل سلام باشد. قرآن مى‏فرماید:
«وَإِذَا حُیِّیْتُمْ بِتَحِیَّةٍ فَحَیُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَآ أَوْ رُدُّوهَآ»(434)
هر گاه مورد تحیّت و لطف قرار گرفتید (و به شما سلام دادند) شما جواب بهتر، یا همانند آن بدهید و احترام كنید.
سلام كردن، نه تنها سبب كوچك شدن نیست، بلكه عزّت و محبوبیّت مى‏آورد. رسول خدا صلى الله علیه وآله به همه، حتّى به كودكان سلام مى‏كرد و به این كار، افتخار مى‏نمود.(435)
در حدیث است: براى یك سلام، هفتاد ثواب است كه 69 ثواب به سلام دهنده است و یك اجر، براى پاسخ دهنده مى‏باشد.(436)
قرآن دستور مى‏دهد: وقتى وارد خانه ‏ها مى‏شوید، بر خود سلام كنید، سلام و تحیّتى از سوى خداوند كه مبارك و پاك است.(437) امام باقر علیه السلام در تفسیر آن مى‏فرماید: منظور، سلام كردن فرد به اهل خانه است.(438) چرا كه همسر و فرزندان، چون جان انسانند و اینگونه برخورد، از نظر قرآن پاك و مبارك است و نشان محبّت و صفاى زندگى و از بین برنده خستگى‏هاست.
گرچه سلام كردن، موجب افتخار است، نه عار، ولى بهتر است كه كوچك بر بزرگتر، رونده بر ایستاده، گروه كم بر گروه زیاد سلام كنند.(439)
پایان بخش سلام را، روایتى از امیر مؤمنان قرار دهیم.
فرمود: رسولخدا صلى الله علیه وآله بر زنان و مردان سلام مى‏ كرد.
امّا خود على علیه السلام، بر زنان جوان سلام نمى‏ كرد، و مى‏فرمود: مى‏ترسم جواب نرم آنان در من اثر بگذارد، و پیش از آنكه به پاداش سلام برسم، به دام وسوسه بیفتم.
علامه مجلسى در توضیح این حدیث مى‏نویسد:
آن حضرت كه چنین مى‏كرد و چنین مى‏ گفت: براى یاد دادن به امّت بوده تا مردم، تماس با زنان جوان را كم كنند. وگرنه امام معصوم، هرگز دچار وسوسه نمى‏گردد.(440)

425) یس، آیه 58.
426) انعام، آیه 54.
427) رعد، آیه 24.
428) ابراهیم، آیه 23.
429) بحارالانوار، ج 73، ص 4.
430) مِن التّواضع أن تسلّم على مَن لقیت». بحارالانوار، ج 73، ص‏3.
431) بحارالانوار، ج 73، ص 8.
432) بحارالانوار، ج 73، ص 12.
433) قصارالجمل، ج 1، ص 321.
434) نساء، آیه 86.
435) بحارالانوار، ج 73، ص 10.
436) بحارالانوار، ج 73، ص 11.
437) نور، آیه 61.
438) تفسیر نمونه، ج 14، ص 553.
439) میزان الحكمه، ج 4، ص 538.
440) بحارالانوار، ج 40، ص 335.