به امام علی علیه السّلام عرض شد كه «عاقل» را براي ما توصيف نمایید؛ حضرت فرمودند:
هُوَ الَّذِي يَضَعُ الشَّيْ ءَ مَوَاضِعَهُ فَقِيلَ فَصِفْ لَنَا الْجَاهِلَ فَقَالَ قَدْ فَعَلْتُ يعني أن الجاهل هو الذي لا يضع الشي ء مواضعه فكان ترك صفته صفة له إذ كان بخلاف وصف العاقل ؛
عاقل كسي است كه از هر چيز به جا و به موقع استفاده كند. گفتند: جاهل كيست؟ حضرت فرمودند: بيان كردم. يعني جاهل كسي است كه كارهايش بيجا و بي موقع باشد. پس با بيان وصف عاقل، جاهل هم توصيف شده است چون وصف جاهل درست بر خلاف وصف عاقل است.
نهج البلاغه، حکمت 227