آگاهی کامل از جزئیات و دستاوردهای عصر ظهور برای کسی که پیش از ظهور زندگی می کند بسیار دشوار می نماید. تنها در پرتو روایات معصومین (علیهم السلام) و بر اساس استنباط علمای بزرگ از احادیث و قرآن می توان تا حدودی از این شاخصه ها و واقعیت ها پرده برداشت. در سلسله گزارش های خبری اخیر پیرامون سبک زندگی اسلامی به دنبال معرفی برخی شاخص ها و رسیدن به ابعاد حکومت جهانی حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) و سبک زندگی مهدوی هستیم.
از دیگر ویژگی های عصر ظهور، پدیدار گشتن رشد معرفتی و دانشی انسان است. البته این سخن به این معنا نیست که بشر پیش از ظهور، اندیشه، تعقل، تلاش و جستجو برای دست یابی به حقیقت را نداشته است، بلکه منظور این است که بندها گسیخته و دیده ها گشوده خواهد شد. امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
إذا قام قائمنا وضع الله یده علی رؤوس العباد،فجمع بها عقولهم و کلمت به أحلامهم؛ هنگامی که قائم ما قیام کند، دست خدایی اش را بر سر بندگان می نهد، از آن پس خردها و دانش های آنان به هم می پیوندد و کمال می یابد.(بحارالانوار،ج ۵۲)
یکی از رسالتهای تربیتی خانواده های مهدوی تربیت نسل مستعد و مهیا از نظر علمی و عملی برای یاوری و اجرای منویات امام زمان (علیه السلام) است. خانه های نورانی به نور ولایت و امامت، کانون تربیت سربازان امام زمان (علیه السلام) و عهده دار پرورش دادن یاوران جان بر کف برای حضرت هستند که تربیت دینی آنان بر اساس، قرآن و عشق پیامبر و آل پیامبر (صلّی الله علیه و آله) می باشد. پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله) در روایتی می فرمایند:
أدَّبوا أولادَکم عَلی ثلاث خِصالٍ: حُبَّ نَبِیِّکم و حُبَّ أهلِ بیتهِ و قراءَ هِ القرآن... فرزندانتان را بر سه پایه و خصلت تربیت کنید: محبت پیامبرتان، محبت اهل بیت او و قرآن ( کنزالعمال، ج ۱۶، ص ۴۵۶.)
برای انجام این رسالت بزرگ ما از سه الگو و روش استفاده می کنیم:
* تربیت فرزند بر اساس اصول تربیتی کلی شرعی و عقلی
* تربیت فرزند بر اساس توصیه های خاص اهل بیت (علیهم السلام)
* تربیت فرزندان بر اساس الگوی صفات یاوران حضرت مهدی (علیه السلام)
تربیت نسل یاوران حضرت مهدی (علیه السلام)، بر اساس الگوی صفات یاران حضرت مهدی (علیه السلام) می باشد. در قرآن کریم و روایات اهل بیت (علیهم السلام) به مجموعه ای از خصلتها و ویژگیهای شخصیتی اصحاب المهدی (علیه السلام) پرداخته شده است. شمارش این صفات در قرآن و روایات به معنای حرکت در مسیر تربیت چنین نسلی و الگو قرار دادن این شیوه می باشد، به طور مثال قرآن شش صفت برای یاوران حضرت مهدی (علیه السلام) بر می شمارد:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ وَ لاَ یَخَافُونَ لَوْمَةَ لاَئِمٍ ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید هر کس از شما که از دین خود باز گردد، باکی نیست پس به زودی خداوند قومی را می آورد که:
1. خدا ایشان را دوست دارد.
2. آنان نیز خدا را دوست می دارند.
3. در مقابل مؤمنین فروتن هستند.
4. در مقابل کافرین سرسختند.
5. در راه خدا جهاد می کنند.
6. از ملامت هیچ ملامتگری نمی هراسند .
از جمله مصادیق این روایت یاران حضرت مهدی (علیه السلام) می باشند. با توجه به ضرورت سبک گزینی و احیای اصول زندگی که در گزارشات قبل مفصل اشاره شده است، تبین سلوک فاطمی و مهدوی سلام ا... علیهما نیز از دیگر مباحثی است که جهت معاصر سازی اسوه های اسلامی مطرح و بیان گردیده است.
از یکسو دچار شدن به روزمرگی و از سویی تقلید کورکورانه سبک زندگی غربی( که هیچ تناسبی با سبک زندگی اسلامی ندارد) لزوم برنامه ریزی و پیاده سازی سبک زندگی اسلامی را دو چندان می کند. سبک زندگی ای که باید هر چه بیشتر ما را به جامعه مهدویت نزدیک نماید.
 

آخِرُالزَّمان، اصطلاحي كه در فرهنگ اديان بزرگ دنيا ديده مي شود و در اديان ابراهيمي اهميت و برجستگي ويژه اي دارد. باورهای مربوط به آخرالزمان، بخشي از مجموعه عقیده هایی است كه به پايان اين جهان و پيدايش جهان ديگر مربوط مي شود و اديان بزرگ درباره آن پيشگويي هايي كرده اند. 

و امّا آخرالزمان در آيين اسلام؛ 

در قرآن مجيد گفتار صريحي درباره آخرالزمان نيست و اين اصطلاحي است كه در احاديث و مؤلفه های مسلمانان به چشم مي خورد. 
اين اصطلاح، در كتاب هاي حديث و تفسير در دو معني به كار رفته است: نخست، همه آن قسمت از زمان كه بنا بر عقيده مسلمانان، دوران نبوت پيامبراسلام است و از آغاز نبوت پيامبر تا وقوع قيامت را شامل مي شود. دوم، فقط آخرين بخش از دوران ياد شده كه در آن مهدي موعود ظهور مي كند و تحولات عظيمي در عالم واقع مي شود. انصاف حضرت محمد (ص) به پيامبر آخرالزمان در ميان مسلمانان، با اين دو مطلب ارتباط دارد: نخست اينكه پيامبر اسلام، خاتم پيامبران است و شريعت وي به دليل كامل بودن، تا پايان اين عالم اعتبار دارد و او پيامبر آخرين قسمت از زمان است كه به قيامت مي پيوندد؛ ديگر اينكه در نخستين سده هاي اسلام، حداقل تصور عده اي از مسلمان چنين بود كه قيام قيامت نزديك است و ظهور پيامبر اسلام در عصري واقع شده كه به قيامت متصل است. 
در فرهنگ عامه مسلمانان خاصه شيعه، اصطلاح آخرالزمان حكايت از عصري مي كند كه مهدي موعود در آن ظهور مي كند و تحولات ويژ ه اي در جهان رخ مي دهد. در روايت های مسلمانان، براي اين عصر مشخصه های ويژه اي (به نام نشانه های آخرالزمان) نقل شده است. 
از مجموع روایت هایی كه در كتاب هاي حديث، تفسير و تاريخ درباره عصر ظهور مهدي موعود نقل شده است، دو مطلب درباره ویژگی های آخرالزمان ـ به معني عصر مهدي موعود ـ به صورت تواتر معنوي به دست مي آيد. اول اينكه در اين عصر، پيش از ظهور مهدي موعود، فساد اخلاقي و بيداد و ستم همه جوامع بشري را فرامي گيرد و به صورت عام ترين پديده در روابط انسان ها درمي آيد. ديگر اينكه پس از ظهور مهدي، تحول عظيمي در جوامع رخ می دهد، فساد و ستم از ميان مي رود و توحيد و عدل و رشد كامل عقلي و عملي در سراسر زندگي انسان ها جریان مي يابد. معروف ترین حديث كه با عبارت های گوناگون نقل شده است، نشانه اصلي دوران حكومت مهدي در آخرالزمان را، بال گستردن داد بر سراسر جهان ياد مي كند: خداوند جهان را كه از بيداد و تباهي آکنده شده است، به وسيله او از قسط و عدل پر مي سازد (ابن ماجه، ج 2 ، ص 1336؛ مجلسي، بحارالانوار، ج 52، ص 266). برخي، مجموعه مشخصه ها و نشانه های آخرالزمان را كه مربوط به عصر مهدي موعود مي شود و در حدیث ها پيشگويي شده است، چنين تفسير كرده اند: پيروزي نهايي صلاح و عدالت و آزادي، حكومت جهاني واحد، آبادانی تمام زمين، بلوغ بشريت به خردمندي كامل و آزادي از جبرهاي طبيعي و اجتماعي، برقراري مساوات كامل ميان انسان ها در امر ثروت، از میان رفتن كامل مفاسد اخلاقي، منتفي شدن جنگ و در نهایت ، سازگاري انسان و طبيعت (مطهري، 60). 
در نظر عده اي از مفسران متأخر مسلمان، افزون بر روايات هایی كه از آن سخن گفته شد، در قرآن آیه هایی هست كه به آينده جوامع انساني نظر دارد و دربارة حكومت توحيد و عدل در آينده زندگي انسان مطالبي بيان مي كند. اينان معتقدند كه آیه های مربوط به جانشینی انسان در زمين، فرمانروا شدن نيكوكاران زمين (وراثت صالحان) و پيروزي حق بر باطل با وجود جولان همیشگی باطل، آیه هایی هستند كه سرنوشت آينده بشريت را پيش گويي مي كنند و مستقيماً به مسئله آخرالزمان مربوط مي شوند. محمدرشيد رضا (9/80)، محمدحسين طباطبايي (14/330) و سيد قطب (5/3001،3002) به ترتيب در ذيل آيات 128 از سوره 7 (اعراف)، 105 از سورة 21 (انبياء) و 171 و 172 از سوره 37 (صافات) قرآن، اين عقيده را توضيح داده اند. 
اينان، آیه ها و روایت های مربوط به تحولات آخرالزمان را بیان کننده نوعي فلسفه تاريخ مي دانند. اين مفسران كه از روحيه خاص عصر ما، يعني جست وجوي نوعي فلسفه براي تاريخ انسان متأثرند، در صدد كشف فلسفه تاريخ از ديدگاه اسلام برآمده اند و آن را در اين آیه ها و امثال آن يافته اند. در نظر اينان، تحولات آخرالزمان كه در روايت بيان شده است، چيزي جز آينده طبيعي جامعه انساني نيست. عصر آخرالزمان عبارت است از دوران شكوفايي تكامل اجتماعي و طبيعي نوع انسان. چنين آينده اي امري است محتوم و مسلمانان بايد انتظار آن را بكشند. 
منبع:دایره المعارف اسلام

امروزه، با رواج شبكه جهاني اينترنت دسترسي سريع به موضوعات مختلف علمي ، فرهنگي ، خبري و .. .. ممكن شده است، امّا شايد برخي از افراد در مورد اينكه آيا مسائل ديني ، اعتقادي و معنوي نيز در اينترنت و در بين سياست‌هاي مختلف آن جايگاهي دارند يا نه در شك و ترديد باشند ؛ با جست‌وجويي سريع در اينترنت مي‌توان ترديد و شك در اين مسأله را از خود دور ساخت و به آماري شگفت‌انگيز دست يافت و آن اينكه اگر شما با موضوعاتي نظير «پايان جهان» يا «آخرالزمان» و يا «بازگشت عيسي مسيح» و «منجي‌گرايي» در هر يك از موتورهاي جستجو و يا دايركتوري‌هاي اينترنت به جست‌وجو بپردازيد حتي فرصت ورق زدن صفحات موجود كه هر يك داراي ده‌ها مدخل ( Entery ) هستند نيز ، نخواهيد داشت چه برسد به ورود به هر مدخل و خواندن و مطالعه جزييات آن . 
اطلاعاتي كه در زير سعي شده تا به صورت بسيار موجز و مختصر ذكر گردد، تنها بخشي از اين اطلاعات گسترده است كه با جست‌وجو در موتور جستجوي ( google ) به دست آمد است. نظر خوانندگان گرامي را به آن جلب مي‌نماييم : 
الف) آخرالزمان (پايان جهان) با /000/430/3 مدخل در google با عناويني نظير : 
1ـ پايان جهان آنطور كه مي‌شناسيم : 
( www.geocities.com/Athens/oracle/9941 ) 
2ـ جهان چگونه به آخر خواهد رسيد . 
3ـ آيا بعد از اين پايان ، جهان باز هم ادامه خواهد يافت؟ 
( www.jesus warrior.de ) 
4ـ پايان جهان نزديك است : 
(www.aaaa.demon.nl/worldend 2.html ) 
5ـ خود را براي پايان جهان آماده سازيد و ...: 
(www.post-gazette.com ) 
ب) بازگشت عيسي مسيح با 000/507 مدخل با عناويني نظير : 
1ـ زمان بازگشت عيسي مسيح: 
( members.aol.com/jcsaves7 ) 
2ـ بازگشت عيسي مسيح و روز خدا 
3ـ جلال و بزرگي عيسي مسيح و موضوعات عصر ايمان 
4ـ بازگشت عيسي مسيح نزديك است : 
( www.serve.com/exjw/ userspages/Peace.html ) 
5ـ منابع مذهبي و اطلاعاتي در خصوص ظهور عيسي مسيح 
6ـ بازگشت جسماني عيسي مسيح را تصور كنيد  
( www.theshop.nent/gjess/mbpgretum.htm ) 
7ـ علائم ظهور عيسي مسيح  
( users.panola.com ) 
8ـ بازگشت عيسي مسيح ، واقعيت‌ها ، اهميّت و نحوه آن:  
( www.jokimos.org/vings302.html ) 
9ـ بازگشت مجدد آقا و نجات دهنده ما عيسي مسيح:  
( www.ncinter.net/~ejt /) 
10ـ عيسي مسيح عشق را از آسمان با خود مي‌آورد:  
( www.believers.org /) 
حال در اينجا بد نيست تا پاره‌اي از مطالب عنوان شده در اين سايت‌ها و منابع را مورد اشاره قرار دهيم تا با مطالب عنوان شده نيز آگاهي بيشتري حاصل گردد : 
در مقاله‌اي كه تحت عنوان «بازگشت عيسي مسيح نزديك است؛ 2 روز = 2000 سال» چنين آمده است : 
ما نمي‌توانيم زمان دقيق بازگشت عيسي مسيح را تعيين نماييم ، اما پيشگويي‌هاي انجيل نشان مي‌دهد كه بازگشت او بسيار نزديك است و پيشگويي‌هايي كه در رابطه با انتظار و براي ظهور مسيح است خاطرنشان مي‌سازند كه وي بعد از 2000 سال بازخواهد گشت . 
انجيل مي‌گويد : عيسي دوهزار سال پس از عروجش به آسمان دوباره باز خواهد گشت و هزار سال بر روي زمين پادشاهي خواهد كرد كه در بخش مكاشفات انجيل به آن اشاره شده است . عيسي مسيح را با قلب‌هاي خود فرا خوانيد تا او آقا و سرور شما گردد و نجات دهنده شما و مطمئن باشيد كه اين عمل پيش از آنكه خواست شما باشد خواست الهي است . 
در مقاله ديگري تحت عنوان «زمان بازگشت عيسي مسيح» بحث مفصل و مستدلي در مورد زمان بازگشت وي مطرح شده است و چنين نتيجه‌گيري شده است كه خود حضرت مسيح زمان بازگشت و ظهور خود را نمي‌داند و در انجيل آمده است كه : عيسي به حواريون خود گفت من تنها آنچه را كه خدا به من مأموريت داده است براي شما آشكار مي‌سازم (انجيل يوحنا 8 : 17) و تنها آنچه را كه از خدا شنيده‌ام براي شما آشكار سازم (يوحنا 15 : 15) . من بسياري چيزها را براي شما مي‌گويم ، اما آن كس كه مرا به سوي شما فرستاده است حقيقت محض است و من به جهانيان سخنان او را مي‌گويم (يوحنا 26 : 8) . 
من از خود هيچ چيز ندارم ، بلكه تنها آن چيز را كه او به من امر بكند انجام مي‌دهم؛ زيرا من به خواسته خود عمل نمي‌كنم بلكه به خواسته كسي كه مرا به سوي شما فرستاده عمل مي‌كنم . (يوحنا 5030) . 
عيسي مي‌گويد : شما نمي‌توانيد زمان و موقع آمدن مرا بدانيد؛ زيرا اين فقط در يد قدرت خداوند است . 
هيچ بشري از آن لحظه (زمان ظهور) آگاهي ندارد ، حتي فرشتگان و تنها خداوند آگاه است . (انجيل متي 36 : 24) . 
مسيح مي‌گويد : هميشه آماده باشيد ؛ زيرا كه من زماني مي‌آيم كه شما فكرش را نمي‌كنيد . (لوقا 40 : 12) . 
در مقاله ديگري شيوه ظهور حضرت عيسي به اين شكل شرح داده شده است كه : عنقريب بعد از آن آزمايش سخت روزگاران خورشيد تيره و تار مي‌گردد و ماه نور خود را از دست خواهد داد و ستارگان افول خواهند كرد و قدرت‌هاي آسماني نيز به لرزه در خواهند آمد و سپس آثار و علائم ظهور آن مرد آسماني آشكار خواهد شد و سپس تمامي قبائل زمين نگران و غمگين مي‌گردند و آنگاه عيسي از ابرهاي آسمان با جلال و شكوه و قدرت فرو خواهد آمد . (متي 30 ـ 29 : 24) . 
در جاي ديگري چنين آمده است كه از آن آزمايش سخت ، خورشيد تيره خواهد شد ، ماه نور افشان نخواهد كرد و سپس عيسي با شكوه و جلال و قدرت خواهد آمد و فرشتگاه تحت امر خود را به اطراف و اكناف عالم روانه خواهد كرد و منتخبان خود را از چهار گوشه جهان از بالاترين نقطه آسمان تا پايين‌ترين نقطه زمين جمع خواهد كرد . (مرقس 27 ـ 24 : 13) . 
در مقاله‌اي ديگر نشانه‌هاي آخر الزمان به نقل از انجيل چنين معرفي گرديده است : 
در آخرين روزها (منظور روزهاي نزديك به ظهور است) بشر خودخواه و خودپرست خواهد شد ، نسبت به والدين خود ناسپاس و غير مطيع مي‌گردد ، تقدس از بين خواهد رفت ، افراد آشتي طلب و صلح جو نخواهند بود ، وحشي و خونخوار مي‌گردند و از خوبي‌ها متنفر مي‌گردند ، پيش از آنكه به خدا عشق بورزند ، عاشق لذائذ دنيوي مي‌گردند ، مغرور ، متكبر ، فحاش و بددهن مي‌شوند . 
در مقاله‌اي ديگر هدف بازگشت حضرت عيسي چنين عنوان شده است : 
در ادعيه‌اي كه حضرت عيسي به طرفداران خود تعليم داده آمده است كه : براي ايجاد يك پادشاه الهي در زمين دعا كنيد : پادشاهي و حكومت الهي تحقق خواهد يافت و همانطور كه در آسمان‌ها ايجاد شده در زمين نيز تحقق مي‌يابد . (انجيل متّي 10 : 6) . 
و در اين زمان گفته‌هاي داوود تحقق خواهد يافت ، صالحان وارث زمين خواهند شد و براي هميشه در زمين سكني خواهند گزيد . (زبور داود 29 : 37) . مسيح به زمين بازخواهد گشت و با بر انداختن نظام‌هاي بشري، پادشاهي الهي را بر روي زمين حكمفرما خواهد ساخت . او جهان را از تبه كاري و شرارت خواهد زدود و با جلال و شكوه الهي، به عنوان راه حلي مقدس براي مشكلات فعلي پر خواهد كرد . 
الهي ، صالحانه و ميانه رو زندگي كنيد ، در جهان كنوني به دنبال آن اميد مقدس ، ظهور شكوهمند حكومت الهي و عيسي مسيح نجات دهنده بگرديد . (13 ـ 12 : انجيل تيطس) 

یکی از مسائلی که در حکومت‌های آخرالزّمان مطرح است، بنا بر اخباری که از معصومان(علیه السلام) وارد گردیده است، سلطه و نفوذ زنان در امور سیاسی می‌باشد:
امیر مؤمنان(علیه السلام) می‌فرماید: «... و آن هنگامی است که زن‌ها مسلّط شوند، کنیزان تسلّط پیدا کنند و کودکان حکومت کنند.»1
«هنگامی که زن‌ها بر تخت سلطنت چیره شوند و بر هر مردی چیره باشند و جز خواسته آن‌ها عملی نگردد.»2
امام صادق(علیه السلام) می‌فرمایند: «و زنان را می‌بینی که به‌سان مردان، مجالس (کنفرانس) راه می‌اندازند.»3

وضعیّت اقتصادی زنان در آخرالزمان
 

یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که بشر در آخرالزّمان با آن سخت دست به گریبان است، مسائل و مشکلات اقتصادی است. نابسامانی عظیم اقتصادی در سرتاسر جهان به وقوع می‌پیوندد و زنان از این واقعه شوم، در امان نخواهند بود؛ بلکه بیشترین ضربه را آن‌ها خواهند خورد.
امام صادق(علیه السلام) در بیان نشانه‌های ظهور می‌فرمایند: «بعضی از مردان را می‌بینی که از راه فساد زنان خود ارتزاق می‌کنند.»4
حضرت علی(علیه السلام) در بیان نشانه‌های ظهور می‌فرمایند: «زنان در آخرالزّمان به خاطر حرص به دنیا در کسب و کار همسران خود شرکت می‌نمایند.»5
امام علی(علیه السلام) می‌فرمایند: «ظاهر می‌شود در آخرالزّمان که بدترین زمان‌هاست، زنانی که در عین لباس پوشیدن لخت و عور هستند.»

وضعیّت اجتماعی زنان در آخرالزّمان
 

1. عدم امنیّت برای زنان: از انحرافات خطرناک که جامعه پیش از ظهور به آن گرفتار می‌گردد، بی‌امنیّتی خانوادگی و ناموسی است، این مسئله آنچنان فراگیر می‌شود که کمتر کسی می‌تواند یا می‌خواهد از آن جلوگیری نماید.»6
حضرت علی(علیه السلام) در این خصوص می‌فرمایند: «سفیانی در حالی که نیزه‌ای در دست دارد، زنی باردار دستگیر می‌نماید و به یکی از یارانش می‌گوید: به او تعدّی نما و او سپس شکم زن را می‌درد و جنینش را بیرون می‌آورد و هیچ کس نمی‌تواند چنین وضعیّت هولناکی را تغییر دهد.»7
2. هبوط مسائل اخلاقی و انسانی در زنان: جامعه پیش از ظهور، جامعه‌ای مملوّ از فساد و بی‌بند و باری‌های اخلاقی است، کردارهای حیوانی گروهی انسان‌نما، آنچنان فراگیر می‌شود که حالت عادّی به خود می‌گیرد. روایاتی که این وضع اخلاقی پیش از ظهور را بیان نموده‌اند، بسیار زیاد است.
محمّد بن مسلم می‌گوید: به امام باقر(علیه السلام) عرض کردم: قائم شما چه وقت ظهور خواهد کرد؟ امام(علیه السلام) فرمودند: «آنگاه که مردها خود را شبیه زنان نمایند و زن‌ها شبیه مردان شوند، آنگاه که مردان به مردان اکتفا کنند و زنان به زنان.»8
امام صادق(علیه السلام) می‌فرمایند: «و زنان را می‌بینی که به‌سان مردان، مجالس (کنفرانس) راه می‌اندازند.»
و در حدیثی از امام صادق(علیه السلام) است که فرمودند:«... در آن زمان زنان را می‌بینی که از بذل خود به کفّار هیچ واهمه‌ای ندارند.»9
امام علی(علیه السلام) می‌فرمایند: «ظاهر می‌شود در آخرالزّمان که بدترین زمان‌هاست، زنانی که در عین لباس پوشیدن لخت و عور هستند.»10
3. افزایش زنان بی‌سرپرست: در آخرالزّمان وضعیّت به گونه‌ای است که بر اثر جنگ‌های پی در پی، تعداد مردان کاهش چشمگیری می‌یابد و به همین دلیل، زنان زیادی بی‌سرپرست می‌گردند و به دنبال کسی هستند تا سرپرستی ایشان را به عهده گیرد.
رسول خدا(صلی الله علیه وآله) می‌فرمایند: «قیامت برپا نمی‌شود، مگر اینکه برای پنجاه زن یک سرپرست باشد.»11
و در حدیث دیگری می‌فرمایند: «زمانی فرا رسد که پنجاه زن با یک مرد رو به رو شده، یکی می‌گوید: ای بنده خدا مرا بخر و دیگری می‌گوید به من پناه ده.»12
امام صادق(علیه السلام) در بیان نشانه‌های ظهور می‌فرمایند: «بعضی از مردان را می‌بینی که از راه فساد زنان خود ارتزاق می‌کنند»
با مقایسه اخباری که در مورد زن آخرالزّمان به ما رسیده و وضعیّت کنونی زن از حیث اجتماعی و اخلاقی، بین زن امروز و زن آخرالزّمان شباهت بسیاری دیده می‌شود. امّا این نکته را هم نباید از نظر دور داشت که نمی‌توان فساد اخلاقی را برای تمام زنان تعمیم داد، زیرا در آن زمان، زنان آگاه، عفیف و با ایمانی نیز وجود دارند که از اوضاع بد آن زمان متأثّرند. امّا وضع عمومی به شکل دیگری است.13

بي ترديد، جز ذات بي‌پايان خداوندي كه هم آغاز است و هم انجام، هر آغازي را انجام و هر شروعي را فرجامي است. زمان نيز مانند تمام مخلوقات الهي از اين قاعده مستثنا نيست. روزگاري بر دنيا سپري شده كه ديباچة كتاب زندگي دنيايي به شمار مي‌آيد و روزگاري نيز فصل پاياني اين كتاب خواهد بود. برگه‌هاي پايان كتاب زندگي انسان در زمين «آخر الزمان» خوانده مي‌شود. 
آخر الزمان، اصطلاحي است كه در فرهنگ اغلب اديان بزرگ دنيا به چشم مي‌خورد و به ويژه در اديان ابراهيمي از برجستگي و اهميت خاص برخوردار است. اين اصطلاح معمولاً به روزگار پاياني دنيا و رويدادهايي كه ممكن است در اين بخش از زندگي جهان به وقوع بپيوندد، گفته مي‌شود. اديان بزرگ، درباره‌ آخر‌الزمان پيش‌گويي‌هايي كرده‌اند. براي مثال در «انجيل» چنين آمده است «... و اين را بدان كه اوقات صعب در زمان آخر خواهد رسيد، زيرا كه مردم خود دوست و زرپرست و مغرور و متكبر و كفرگو و نافرمان والدين و حق ناشناس و بي‌دين و بي‌الفت و بي‌وفا و خبث‌كننده و بي پرهيز و بي‌حلم و با خوبان بي‌اعتنا و خائن و كم حوصله و عبوس خواهند بود و عيش را برخدا ترجيح مي‌دهند. » 
در معارف ارزشمند اسلامي اين اصطلاح در دو معناي كلي به كار رفته است: 
1. مدت زماني طولاني كه با ولادت پيامبر اسلام(صلّی الله علیه و آله و سلّم) آغاز و با شروع رستاخيز بزرگ پايان مي‌يابد. از اين‌رو آن پيامبر الهي را پيامبر آخر‌الزمان نيز ناميده‌اند. 
2. مدت زماني كه با ولادت واپسين جانشين پيامبر اسلام(صلّی الله علیه و آله و سلّم) حضرت مهدي (عجل الله تعالی فرجه الشریف) آغاز مي‌شود. اين گسترة زماني زمان غيبت و ظهور را در برگرفته، با شروع قيامت به انجام مي‌رسد. 
روايات اهل بيت (علیهم السّلام) نشان مي‌دهد: 
الف) با سپري شدن اين دوران، بساط زندگي دنيوي برچيده مي‌شود و مرحله‌اي جديد در نظام آفرينش آغاز مي‌گردد. 
ب) آخر‌الزمان خود به دو مرحلة كاملاً متفاوت تقسيم مي‌شود: 
نخست دوراني كه انسان به مراحل پاياني انحطاط اخلاقي مي‌رسد و فساد و ستم همه جوامع بشري را فرا مي‌گيرد و واپسين اميدهاي بشري به نااميدي مي‌گرايد و ديگر دوراني كه عصر تحقق وعده‌هاي الهي است و با قيام مصلح جهاني آغاز مي‌شود. 
كليات عقايد مربوط به آخرالزمان تقريباً از سوي همه فرقه‌هاي بزرگ اسلام پذيرفته شده است، ولي در خصوص وابستگي اين تحولات به ظهور مهدي موعود و نيز هويت مهدي موعود اختلاف نظر وجود دارد. شيعيان دوازده امامي حضرت مهدي(ع) و حكومت جهاني او را حسن ختام حيات بشر در كره زمين و او را همان موعود امت‌ها مي‌دانند. در نظر آنان با ظهور حضرت مهدي(عج) برخي از ائمه و نيكان و صالحان و نيز بدان و تبهكاران تحت عنوان «رجعت» به دنيا باز مي‌گردند و زندگي دنيايي پايان مي‌يابد. 
با گلگشت در كلمات نوراني معصومان(علیهم السّلام) واژه‌هايي را مي‌يابيم كه بيانگر پيوند مهدويت و آخر‌الزمان است، اين واژه‌ها عبارت است از: 
1. آخرالزمان (پايان زمان) 
امام صادق(علیه السّلام) پيشواي ششم مي‌فرمايد: رسول گرامي اسلام(صلّی الله علیه و آله و سلّم) به علي(علیه السّلام) فرمود: آيا تو را بشارت ندهم؟ آيا تو را خبر ندهم؟ عرض كرد: بله يا رسول‌الله. آن حضرت فرمود: هم اينك جبرئيل نزد من بود و مرا خبر داد، قائمي كه در آخر‌الزمان ظهور مي‌كند و زمين را پر از عدل و داد مي‌سازد، همان‌گونه كه از ظلم و جور آكنده شده، از نسل تو و از فرزندان حسين(علیه السّلام) است. 
2. «لاتذهب الدنيا؛ دنيا به پايان نرسد» 
اين تعبير بيانگر حتمي بودن تحقق حوادثي است كه پس از آن ذكر مي‌شود. 
عبدالله بن مسعود مي‌گويد: رسول گرامي اسلامي(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: دنيا به پايان نرسد، مگر اين‌كه امت مرا مردي رهبري كند كه از اهل بيت من است و به او مهدي گفته مي‌شود. 
و روشن است دنيا به پايان نمي‌رسد، مگر اين‌كه بخش پاياني‌اش (آخر‌الزمان) را پشت سرگذارد. 
3. «لاتقوم الساعه؛ قيامت برپا نمي‌شود» 
پيامبر گرامي اسلام(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود «قيامت برپا نمي‌شود تا آن‌كه قيام كننده‌اي به حق از خاندان ما قيام كند، و اين هنگامي است كه خداوند به او اجازه فرمايد، و هركس از او پيروي كند، نجات يابد و هركس از او سرپيچد، هلاك خواهد شد...» 
4. «لاتنقضي الايام؛ روزها منقضي نگردد» 
رسول خدا(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: روزها منقضي نگردد، تا اين‌كه مردي از اهل بيت من برزمين حكومت كند كه هم نام من است. 
5. «لولم يبق من الدنيا الّايوم واحد؛ اگر از دنيا بيش از يك روز باقي نماند.» 
اميرمؤمنان(علیه السّلام) بر فراز منبر در شهر كوفه چنين فرمود « اگر از دنيا بيش از يك روز باقي نماند، خداوند آن‌روز را چنان طولاني خواهد كرد كه مردي از خاندانم برانگيخته شود.» 
6. «عند انقطاع من الزمان؛ در بخش پاياني زمان» 
پيامبراكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: هنگام پايان زمان و آشكار شدن فتنه‌ها، مردي هست كه به او مهدي گفته مي‌شود و بخشش بسيار دارد. 

نشانه‌هاي آخر‌الزمان 

اين محدودة زماني نشانه‌هايي دارد كه اصطلاحاً «علائم آخرالزمان» خوانده مي‌شود. علاوه بر اصطلاح رايج علائم آخر‌الزمان در فرهنگ مسلمانان، اصطلاح مشابه ديگري به نام « اشراط الساعه » وجود دارد. اين اصطلاح كه بيش‌تر نزد اهل سنت رايج است، به نشانه‌هاي وقوع قيامت اختصاص دارد، ولي رواياتي كه ذيل اين عنوان ذكر شده، نشان مي‌دهد بسياري از نشانه‌هاي آن چون نشانه‌هاي آخر الزمان است و مي‌توان بسياري از نشانه‌هاي آخرالزمان را نشانه‌هاي قيامت دانست. 
هماگونه كه اشاره شد، آخرالزمان به دو بخش متفاوت تقسيم مي‌شود. براساس روايات، بخش اول بسيار دشوار خواهد بود. بخشي از مشخصه‌هاي اين عصر عبارت است از: 

1. گريز از دين 

پيامبرگرامي اسلام(صلّی الله علیه و آله و سلّم) ويژگي‌هاي انسان‌هاي اين دوران را اين‌گونه بر شمرده است: زماني بر مردم خواهد آمد كه دينشان درهم‌هايشان خواهد بود و زنان، قبله‌هايشان، براي طلا و نقره، ركوع و سجود به‌جا مي‌آورند. آ‌ن‌ها همواره در حيرت و مستي خواهند بود. نه بر مذهب مسلماني‌اند و نه بر مسلك نصراني. 

2. دنياپرستي 

رسول خدا(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: زماني بر امت من مي‌آيد كه در آن زمان، درون‌هاي مردم پليد مي‌شود، ولي ظواهرشان به طمع مال دنيا آراسته مي‌گردد. 
به آن‌چه در پيشگاه خداوند است، دل نمي‌بندند، كارشان ريا و تظاهر است، خوف از خدا به دلشان راه نيابد و خداوند آن‌ها را به عذابي فراگير دچار سازد. 
آن‌ها چون انساني در حال غرق شدن، خداوند را مي‌خوانند، ولي خداوند دعايشان را مستجاب نمي‌كند. 

3. آزمايش‌هاي بزرگ 

يكي ديگر از ويژگي‌هاي دوران آخر‌الزمان، امتحاناتي است كه انسان‌ها در اين دوران پشت سر مي‌گذارند. با اين آزمون‌ها مردم به دو گروه كاملاً متفاوت تقسيم مي‌شوند: موفق‌ها و ناموفق‌ها. 
اميرمؤمنان علي(علیه السّلام) دربارة نجات يافتگان اين دوران مي‌فرمايد: و آن زماني است كه از فتنه‌ها نجات نمي‌يابد، مگر مؤمني كه بي‌نام و نشان است. اگر در حضور باشند، شناخته نشوند و اگر غايب گردند، كسي سراغ آن‌ها را نمي‌گيرد. آن‌ها براي سيركنندگان در شب ظلماني جامعه ما، چراغ‌هاي هدايت و نشانه‌هايي روشنند. نه مفسده‌جو هستند و نه فتنه‌انگيز، نه در پي اشاعة فحشايند و نه مردمي سفيه و لغوگو! اينانند كه خداوند درهاي رحمتش را به رويشان باز مي‌كند و سختي‌ها و مشكلات را از آن‌ها برطرف مي‌سازد.

معنا و مفهوم آخرالزمان

«آخر زمان» كه در كتاب‌هاي لغت به «دوره آخر» و «قسمت واپسين از دوران كه به قيامت پيوندد» معنا شده است، در فرهنگ و ادبيات بسياري از ملل و نحل به ويژه پيروان اديان ابراهيمي، از اهميت و جايگاه برجسته‌اي برخوردار است و آنها با حساسيت و دقت فراواني اين موضوع را دنبال مي‌كنند. شاهد اين موضوع، كتاب‌هاي فراواني است كه از دير زمان در ميان اقوام و ملل مختلف در زمينة نشانه‌ها و ويژگي‌هاي آخرالزمان نوشته شده است.
مسلمانان نيز با توجه به روايت‌هاي فراواني كه از پيامبر گرامي اسلام و ائمه معصومين(ع) در زمينه آخرالزمان و رويدادها و حوادث آن نقل شده است، به اين موضوع توجه فراواني كرده و افزون بر جمع‌آوري اين روايات، در مجموعه‌هاي روايي به نگارش كتاب‌هاي مستقل در اين زمينه پرداخته‌اند كه اين كتاب‌ها معمولاً با عنوان‌هايي چون «أشراط الساع［»، «علامات الساع［»، «علامات يوم القيام［»، «الفتن»، «الملاحم»، «الفتن و المحن»، «الفتن و الملاحم» و... ناميده مي‌شود.
در دايرت المعارف بزرگ اسلامي در مورد اصطلاح آخرالزمان چنين آمده است:«اين اصطلاح در كتاب‌هاي حديث و تفسير در دو معنا به كار رفته است: نخست، همه آن قسمت از زمان كه بنا بر عقيدة مسلمانان، دوران نبوت پيامبر اسلام است و از آغاز نبوت پيامبر تا وقوع قيامت را شامل مي‌شود. دوم، فقط آخرين بخش از دوران ياد شده كه در آن، مهدي موعود ظهور مي‌كند و تحولات عظيمي در عالم واقع مي‌شود».
دليل نام‌گذاري دوران نبوت پيامبر اسلام به آخرالزمان اين بوده است كه مسلمانان معتقدند آن حضرت، خاتم پيامبران است و شريعت وي تا پايان اين عالم اعتبار دارد. به جز آن، از رسول اعظم‌(ص) رواياتي نقل شده كه در آنها به صراحت آمده است دوران نبوت ايشان به قيامت و آخرين بخش از حيات كرة خاك مي‌پيوندد. در يكي از اين روايات كه از طريق اهل سنّت نقل شده است، چنين مي‌خوانيم:
«آن حضرت پس از فراغت از نماز عصر فرمود: «آنچه از [عمر] دنيا باقي مانده، به گذشته آن، همان نسبت را دارد كه باقي‌مانده وقت امروز نسبت به گذشته آن دارد.» [همچنين] آن حضرت به ياران خود فرمود: «برگزيده شدم در حالي كه ميان من و قيامت فاصله نيست؛ همان سان كه ميان دو انگشت سبابه و وسطي فاصله نيست».
چنان‌كه گفته شد، دومين معنايي كه اصطلاح آخرالزمان در آن به كار مي‌رود، عصر ظهور حضرت مهدي(ع) است. بر اساس آموزه‌هاي اسلامي، در آستانة ظهور آن حضرت كه از آن با عنوان آخرالزمان ياد مي‌شود، جهان دست‌خوش فتنه‌ها، آشوب‌ها و بحران‌هاي مختلف سياسي، اجتماعي و زيست محيطي مي‌شود و ستم و بي‌عدالتي همة جهان را فرا مي‌گيرد. اين وضعيت ادامه دارد تا زماني كه قائم آل‌محمد(ع) ظهور كند و با ظهور خود، جهان را از تيرگي ستم، فساد و تباهي برهاند.
شناخت آخرالزمان به اين معنا، ضرورت انكارناپذير روزگار ماست؛ زيرا بسياري از نشانه‌هاي آخرالزمان در اين عصر هويدا مي‌شود و بيم آن مي‌رود كه با اندك غفلتي ما نيز در گرداب فتنه‌هاي فراگيري كه به تعبير روايات، چون رواندازي تيره، همه را دربرمي‌گيرد و كمتر كسي از آن در امان مي‌ماند، فرو رويم. ازاين‌رو، بر همه لازم است كه با تأمل دوباره در روايات آخرالزمان و شناخت عميق‌تر و گسترده‌تر نشانه‌ها و ويژگي‌هاي آن، خود را از فتنه‌ها و آشوب‌هاي اين عصر و تا ظهور دولت حق در امان داريم.
منبع: ماهنامه موعود شماره 95