چندسالي است که به همت رهبر انقلاب سنت حسنه، نامگذاري سال در ابتداي هر سال شمسي رواج يافته است و رهبري با جايگاه تعيين راهبردهاي مهم کشور به اين مهم اقدام ميکند. امسال نيز با تحليلي که معظم له از مسائل کشور داشته اند؛ سال جاري را به نام « همت مضاعف و کار مضاعف » نام گذاري کردند. بنابراين راهبرد اصلي کشور کار، کار و کار ميباشد. اهميت راهبرد فوق زماني روشن ميشود که بدانيم معضل اصلي توسعه نايافتگي کشورها ، تنبلي ، کم کاري و اراده ضعيف است. مطالعه وضعيت کشورهاي توسعه يافته نشان ميدهد، نقطه عطف تحول و توسعه، در کار مضاعف و همت عالي نهفته است. اگر بنا باشد يک کشور نمونه براي الگوبرداري ذکر شود ژاپن مثال بارزي است در فاصله سالهاي 1850تا1880 ميلادي مردان بزرگي از خانوادههاي سامورايي در ژاپن پا به عرصه هستي نهادند و منشا تغييرات و تحولات مهمي در اين کشور شدند. آنها تصميم گرفتند حداکثر کوشش خود را براي صنعتي کردن ژاپن بکار گيرند.
روشنفکران اين کشور در بيداري و آگاهي مردم و رهبري تحولات اقتصادي و اجتماعي دوران ميجي، نقش درجه اول ايفا کردند. آنان دريافتند که با تکيه بر فرهنگ کهن خود ميتوان جنبش کار راه انداخت.
تجربه کشور موفق ژاپن، نشان ميدهد که رشد توسعه اقتصادي آنها در درجه اول در تاثير بالا بودن فوق العاده مردم عملي شده است.
گزارش يک موسسه تحقيقاتي در آمريکا نشان ميدهد، نگراني کمپانيهاي آمريکايي فقدان مغزهاي متفکر نيست، بلکه کمبود مديراني است که بتواند اين قوه خلاق را به گونهاي موثر به کار گيرد.
در سنگاپور گزارش شده است که در فاصله سالهاي 1983 تا 1986 نيمي از افزايش توليد ناخالص ملي اين کشور به دليل بهره وري کار بوده است.
در کشور ما ايران هم حجم کار پايين است و هم مقدار سرانه کار مفيد بسيار پايين ميباشد و اکنون کشورها با شاخص کار مفيد سنجش ميشوند و بر اين اساس در مدل توسعه يافته و عقب مانده تعريف ميشوند.
ژاپنيها که اوايل دهه 1950 تصميم به رشد گرفتند، کار و تلاش روزانه خود را بيش از پيش افزايش دادند به طوري که ساعات کار در صنايع و شرکتهاي مختلف به طور متوسط در هفته حدود 50تا60 ساعت گزارش شده است اکنون بيشتر ژاپن شناسان بر اين باورند که معجزه اقتصادي اين کشور در طول دهههاي 60و 1950 در درجه اول در سايه ساعات کار طولاني، صرفه جويي و کم مصرفي مردم آن حاصل شده است.
کره جنوبي و تايوان هم که حدود سي سال پيش از الگو قرار دادن ژاپن، تصميم به رشد اقتصادي خود گرفته و خواهان رقابت با توليدات ژاپن در بازارهاي بين المللي شدند؛ به خوبي واقف بودند که براي موفقيت خود لازم است بيش از ژاپنيها کارکنند و کمتر از آنها مصرف کنند.
کارگران کرهاي که بزرگترين آرزوي شان رقابت با توليدات ژاپن بوده است در هفته 5تا 10 ساعت بيش از کارگران ژاپن کار ميکنند و دستمزدي معادل کمتر از نصف کارگران ژاپن دريافت ميدارند.
به همين جهت اکنون موفق شده اند در بسياري از بازارهاي صادراتي ژاپن نفوذ کنند و با آن کشور به رقابت بپردازند.
در سفري که چندي پيش به چين داشتيم وقتي از يک مسئول چيني در خصوص علت ساعات کار طولاني خانمها در آن کشور پرسيديم با کمال تعجب گفتند که ما طبق برنامه ميبايست در پايان برنامه پنج ساله، مقام اول اقتصادي دنيا باشيم بر همين اساس هم آحاد مردم چين براي اين هدف عالي متحد ميباشند. درژاپن براي گزينش مديران سطح بالا اداري افزون بر ملاکهاي تحصيلات، ارشديت و تجربه طولاني نظر موافق و تائيد همکاران نيز از شروط اصلي براي تصدي مشاغل مهم محسوب ميشود و چون اين دسته از مديران اختيارات خود را ناشي از مردم ميدانند، ارتباطشان با ارباب رجوع برپايه اصل مسئوليت اداري، قرار دارد و خود را موظف و ملزم ميدانند که با تمام توان خويش در خدمت مراجعين باشند.
و اکنون ما با آن همه آموزه ديني در خصوص ارزش کار و اعراض از کار لغو و ترغيب به کار مفيد در جايگاه غير متناسب با شأن تاريخي، فرهنگي خود قرار داريم، اميد است که اين نامگذاري به تغيير نگرش منتهي شود و در حد چند همايش و بيل بُرد خلاصه نشود.
نويسنده : محمدعلي وكيلي
منبع : روزنامه ابتكار