شهادت مظلومانه سید الشهدا و یارانش در كربلا، تأثیر بیدارگر و حركت آفرین داشت و خونى تازه در رگهاى جامعه اسلامى دواند، جو نامطلوب را شكست و امتداد آن حماسه، در طول تاریخ، جاودانه ماند. حتى در همان سفر اسارت اهل بیت (ع ) نیز، تأثیرات سیاسى این حادثه در اندیشه‏هاى مردم آشكار شد. گروهى از اسرا را كه به شام مى ‏بردند، چون به«تكریت» رسیدند، مسیحیان آنجا در كلیساها جمع شدند و به نشان اندوه بر كشته شدن حسین علیه السلام،ناقوس نواختند و نگذاشتند آن سربازان وارد آنجا شوند. به شهر«لینا» نیزکه رسیدند،مردم آنجا همگى گرد آمدند و بر حسین (ع )و دودمانش سلام و درود فرستادند، امویان را لعن كردند و سربازان را از آنجا بیرون كردند. چون خبر یافتند كه مردم«جهینه» هم جمع شدند تا با سربازان بجنگند وارد آن نشدند. به قلعه« كفر طاب » رفتند، به آنجا نیز راهشان ندادند. به«حمص» كه وارد شدند، مردم تظاهرات كردند و شعار دادند:«اكفرا بعد ایمان و ضلالا بعد هدى؟» و با آنان درگیر شدند و تعدادى را كشتند. برخى از تأثیرات حماسه عاشورا از این قرار است:

1ـ قطع نفوذ دینى بنى امیه بر افكار مردم‏ .

2ـ احساس گناه و شرمسارى در جامعه، بهخاطر یارى نكردن حق و كوتاهى در اداى تكلیف‏.

3ـ فروریختن ترس و رعبها از اقدام....

سرور آزادمردان

ابن ابی الحدید

آن کسی که حمیت به مردم آموخت و به آنان فهماند که زیر سایه شمشیر مُردن  بهتر از پستی و مذلت است ، حسین بن علی علیه السلام است.

به او و یارانش پیشنهاد امان شد؛ نپذیرفت و زیر بار ذلت نرفت و گفت : « آگاه باشید که ناکس فرومایه ای به من اتمام حجت فرستاده و مرا میان کشته شدن و تسلیم شدن مخیر ساخته است . اما ذلت از من دور است . نه خدا راضی است که من ذلیل شوم، نه پیغمبر و نه مردان با ایمان دنیا و نه آن دامن پاکی که مرا پرورش داده و نه آن روح با مناعتی که من دارم . من هرگز طاعات لئیمان را بر کشته شدن با شرافت ترجیح نخواهم داد. »

زندگی چیست؟!

عبدالحمید جودة السحار ( نویسنده مصری )

حسین (ع) زندگی را از دریچه چشم حقیقت بین خود بررسی و قضاوت می کرد. افرادی که حب ریاست و مقام چشم باطنشان را کور و گوششان را کر کرده است، نمی توانند عقیده و راه حسین را درک کنند و در راه آن گام بردارند.

امام حسین(ع) ، روی اصل طرز تفکر صحیح خود می فرماید که :« زندگی( یا دنیا) عبارت است ازعقیده و جهاد در راه آن » و با صدای رسا اعلام می دارد که « مرگ را جز سعادت و زندگی با ظالمین را جز ذلت و عدم سعادت نمی بینم ، اگر بدن ها برای موت خلق شده اند، کشته شدن....

-محرم ماهى است كه عدالت در مقابل ظلم و حق در مقابل باطل قیام كرده، و بهاثبات رسانده كه در طول تاریخ، همیشه حق بر باطل پیروز شده است .

-محرم ماهى است كه به وسیله سید مجاهدان و مظلومان اسلام زنده شد و از توطئه‏ عناصر فاسد و رژیم بنى امیه ، كه اسلام را تا لب پرتگاه برده بودند ، رهایى‏بخشید .

-این خون سیدالشهداء است كه خونهاى همه ملتهاى اسلامى را به جوش مى‏آورد .

-ماه محرم براى مذهب تشیع ،ماهى است كه پیروزى ، در متن فداكارى و خون به ‏دست آمده است .

-محرم ماه  نهضت بزرگ سید شهیدان و سرور اولیاى خداست كه با قیام خود درمقابل طاغوت ، تعلیم سازندگى و كوبندگى به بشر داد و راه فناى ظالم و شكستن ‏ستمكار را به فدایى دادن و فدایى شدن دانست و این،خود سرلوحه تعلیمات اسلام‏است براى ملتها تا آخر دهر .

-با حلول ماه محرم ، ماه حماسه و شجاعت و ماه  فداكارى آغاز شد . ماهى كه خون بر شمشیر پیروز شد . ماهى كه قدرت حق، باطل را تا ابد محكوم و داغ باطله.....

بوی محرم که به مشام می رسد، عالم رنگی دیگر می گیرد. قلبها تندترازهرزمان و محزون ترازهمیشه می تپد و میل به سوگ نشستن مثل خون دررگها می دود و آن وقت، درچشم بر هم زدنی پرچمهای سیاه در گوشه گوشه شهرودیارما به اهتزازدرمی آید و همه جا رنگ ماتم به خود می گیرد.

این حسین کیست که عالم همه دیوانه اوست      این چه شمعی است که جانها همه پروانه اوست

هر کجا می گذرم عکس رخش جلوه گر است         هر کجا می نگرم جلوه مستانه اوست

عشق به حسین دلیل نمی خواهد، گویی خاک و گل ما را با محبت او سرشته اند.

هنگامی که به خیل سیاهپوشان عزاداری که زیر خیمه حسین علیه السلام، به سینه زنی، نوحه خوانی و.. مشغولند نگاه می کنی همه را حاضرمی بینی، پیر ، جوان، زن، مرد، دانشجو، کارگر، همه و همه بی آن که رنگ و ریایی در کار باشد سردر پی عاشورا نهاده اند و یا سینه.....

پـس از ایـن كه امـام حسیـن(ع) به شهادت رسیـد, خفقـان شـدیـدى برجامعه حاكم گشت. به گونه‌اى كه «مسعودى» مى نویسد: «على ابـن الحسیـن(ع), امامت را به صـورت مخفى و با تقیه شدید و در زمانى دشـوار عهده دار گـردیـد.»(12) به ایـن جهت امام(ع) به تـربیت انسانهایـى همت گمارد كه بتـواننـد با روشنگـرى و تـوضیح معارف الهى مسیر اسلام راستیـن و تشیع سرخ علوى را استمرار بخشند. یكى از ایـن شـاگـردان «یحیـى بـن ام طـویل» است كه در مسجد پیامبر(ص), در مدینه, براى مردم سخـن مى گفت و طرفداران ستمگران را این چنین مخاطب قرار مى‌داد:

«ما مخـالف شما و منكـر راه و روش شما هستیـم. میان ما و شمـا دشمنى آشكار و همیشگـى است. هر كـس به امام علـى(ع) دشنام دهد, لعنت خـدا بـر او بـاد و مـا از آل مـروان و آنچه غیـر خـدا مى پرستید, بیزاریم.(13) به همیـن جهت «حجاج ابـن یوسف» دستها و پاهاى او را قطع كرد و ایـن شاگرد مكتب عشق با شهادت, كه هنر مردان خدا است, دنیا را وداع كرد.»(1)

اصـولا شخصیت امام زیـن العابدیـن(ع) به عنـوان نمـونه‌اى متعالى از مبارزه علیه حكـومت اموى مطرح بود مردم او را با همین جهت گیرى مى شناختند. در همیـن راستا نام و یاد آنان از نظر خلفاى بنى امیه جرم محسـوب مى‌شد و كسانـى كه آن حضرت از آنان ستایـش و یا تعریف مـى‌كرد, به زنـدان افكند از «بیت المال» محروم مـى‌ساختنـد.» چنانكه فرزدق شاعر همیـن عاقبت و فرجام را یافت و او كه فقط شعرى در مدح علـى ابـن الحسیـن(ع) خواند به زندان افتاد و نامش از دیوان مالى حذف شد.

بدیـن خاطر بود كه دشمنان نتوانستند حضرت سجاد(ع) را تحمل كنند و در سال 95 هجرى قمرى, در سـن پنجاه و هفت سالگى, به دست هشام ابن عبدالملك و به نقلى ولید ابـن عبدالملك به شهادت رسید و با غروب غمگینـانه خـویـش جهان تشیع را عزادار ساخت.(2)

__________________________

1 ـ اختیـار معرفه الـرجال, ص 123.

2 ـ وفات حضرت را در دوازدهم, هجدهم یا بیست و پنجـم محرم سال 95 یا 94 هجرى نقل كرده اند.

برگرفته شده از مجله كوثر شماره 26