عصر امام باقر (ع) و امام صادق(ع) عصر گسترش علوم اهل بیت(ع) در زمینه های مختلف بود. این مسأله درباره امام صادق (ع) بیشتر صدق می كند و این به دلیل مصادف شدن بخشی از دوران امامت آن حضرت، با فضای باز سیاسی بود كه در نتیجه خلاء سیاسی ناشی از انقراض حاكمیت نیرومند امویان از یك طرف و روی كار آمدن بنی عباس از طرف دیگر به وجود آمده بود. امام توجه تامّ و تمام شیعیان را به اهل بیت جلب كرده و آنان را از تمسك به احادیث دیگران باز می داشت. این امر مهمترین علت شكل گیری فقه شیعه به صورتی مستقل و اصیل بود و اهمیت آن از پیش تا حدودی در زندگی امام باقر(ع) تبیین شده بود. با این حال، در اینجا نیز مروری بر تأكیدهای امام صادق(ع) در این زمینه خواهیم داشت.

امام در روایتی فرمود:

"أیَّتها العصابة! علیكم بآثار رسول الله (ع) و سنته و آثار الائمة و الهداة من أهل بیت رسول الله (ع)."(1)

ای شیعیان! آثار رسول خدا(ص) و سنت او و آثار ائمه هدی از اهل بیت پیامبر(ص) را مدنظر داشته باشید.

همچنین امام صادق (ع) به یونس بن ضبیان فرمود:

یا یونس! ان اردت العلم الصحیح فعندنا أهل البیت، فإنّا ورثنا و اوتینا شرع الحكمة و فصل الخطاب.(2)

ای یونس! علم راستین پیش ما اهل بیت است؛ زیرا ما راههای حكمت و میزان تشخیص خطا از صواب را به ارث برده ایم.

ابان بن تغلب به عنوان یك شیعه......

عصر امام باقر (ع) و امام صادق(ع) عصر گسترش علوم اهل بیت(ع) در زمینه های مختلف بود. این مسأله درباره امام صادق (ع) بیشتر صدق می كند و این به دلیل مصادف شدن بخشی از دوران امامت آن حضرت، با فضای باز سیاسی بود كه در نتیجه خلاء سیاسی ناشی از انقراض حاكمیت نیرومند امویان از یك طرف و روی كار آمدن بنی عباس از طرف دیگر به وجود آمده بود. امام توجه تامّ و تمام شیعیان را به اهل بیت جلب كرده و آنان را از تمسك به احادیث دیگران باز می داشت. این امر مهمترین علت شكل گیری فقه شیعه به صورتی مستقل و اصیل بود و اهمیت آن از پیش تا حدودی در زندگی امام باقر(ع) تبیین شده بود. با این حال، در اینجا نیز مروری بر تأكیدهای امام صادق(ع) در این زمینه خواهیم داشت.

امام در روایتی فرمود:

"أیَّتها العصابة! علیكم بآثار رسول الله (ع) و سنته و آثار الائمة و الهداة من أهل بیت رسول الله (ع)."(1)

ای شیعیان! آثار رسول خدا(ص) و سنت او و آثار ائمه هدی از اهل بیت پیامبر(ص) را مدنظر داشته باشید.

همچنین امام صادق (ع) به یونس بن ضبیان فرمود:

یا یونس! ان اردت العلم الصحیح فعندنا أهل البیت، فإنّا ورثنا و اوتینا شرع الحكمة و فصل الخطاب.(2)

ای یونس! علم راستین پیش ما اهل بیت است؛ زیرا ما راههای حكمت و میزان تشخیص خطا از صواب را به ارث برده ایم.

ابان بن تغلب به عنوان یك شیعه......

و ای فكر خدایی تو دانای دقایق

ای علم الهی تو كشاف حقایق

با قول خدا قول صحیح تو مطابق

با حرف نبی حرف متین تو مساوی

از پرده برون جلوه نمی كرد حقایق

گر جلوه نمی كرد علومت پس از احمد

بشكست چو شمشیر علی پشت منافق

نوك قلمت در......

اِنَّما فَرَضَ اللهُ الصِّیامَ لِیستَوِی بِهِ الغَنِّی وَ الفَقیرُ، وَ ذلِكَ أَنَّ الغَنَِّی لَم یكُن لِیجِدَ مَسَّ الجُوعِ فَیرحَمَ الفَقیرَ لاَِنَّ الغَنِّی كُلَّما أَرادَ شَیئاً قَدَرَ عَلیهِ، فَاَرادَ اللهُ تَعالی اَن یسَتَّوی بَینَ خَلقِهِ وَ اَن یُذیقَ الغَنِّی مَسَّ الجُوعِ وَلألَمِ لِیرِقَ عَلَی الضَّعیفِ وَ یرحَمَ الجائِعَ.

امام صادق علیه السلام می فرماید:

خداوند روزه را بدین جهت واجب كرد كه بین غنی و فقیر تساوی برقرار شود، چون غنی و بی نیاز گرسنگی را نمی فهمد تا بر فقیر رحم كند، چون غنی هر چه بخواهد برآن قدرت دارد و لذا خداوند متعال خواست تا بین خلقش تساوی برقرار كند و اثر و درد گرسنگی را به شخص غنی بچشاند تا بر ضعیف رقت كند و بر گرسنه رحم نماید. و چه نیكو توجه خداوند متعال به بندگانش از این حدیث ظاهر می شود كه حتی روزه را برای این واجب فرموده كه قدرتمندان به فكر بیفتند و ضعفا از محرومیت به در آیند و این بالاترین وظیفه برای اشخاص قدرتمند است كه فكر ضعفا و محرومین جامعه باشند.

همه اشخاص نمی توانند قدرتمند باشند و طبیعی است كه در هر اجتماعی عده ای دارای قدرت و دیگران فاقد آن هستند، بر قدرتمندان است كه به حال دیگران هم بیندیشند و در فكر رفع محرومیت ها و جبران ضعف های آنان نیز باشند.

امام صادق علیه السلام : ریا كار سه نشانه دارد ؛ وقتی در زمان عبادت مردم او را ببینند به نشاط آید و هرگاه تنها باشد كسل شود و در هر هر كاری دوست دارد كه او را بستایند . ( اصول كافی ، ج 3، ص 402 )

امت اسلام درهفدهم ربیع الاول، یكصد و سی و ششمین سالگرد ولایت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله را جشن گرفته بودند .  در همین زمان درخانه رسالت موجی از سرور و شادی جریان داشت: این خانه چشم به راه آمدن كرامت و افتخاری بود تا او را  چون گوهری در برگیرد .

در آن شب و در آن فضای مبارك، امام صادق علیه السلام چشم به جهان گشود. او شراره درخشانی بود كه آسمان سخاوت ، او را به زمینیان بخشیده بود تا از پرتو آن نور گیرند و در زیر درخشش تابناكش راه خود را به سوی خیر و نیكی و صفا باز یابند.

جعفربن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب علیهم السلام، ششمین امام شیعیان است. كنیه ایشان "ابوعبدالله" و لقب مشهورشان "صادق" است. القاب دیگر ایشان عبارتند از : صابر، طاهر و فاضل. اما چون فقیهان و محدثان معاصر ایشان كه شیعه امام هم نبوده اند، حضرت را به درستی حدیث و راستگویی در نقل روایت، بدین لقب ستوده اند، لقب " صادق" شهرت یافته است.(1)

از آغاز ولادت تا هنگام شهادت این امام بزرگوار، ده تن از امویان و دو تن از عباسیان بر حوزه اسلامی حكومت داشتند. آغاز امامت ایشان با حكومت هشام پسر...