یکی از فراوان‌ترین میکروارگانیسم‌های موجود در طبیعت، کپک‌ها هستند که اسپور یا هاگ آنها در تمام محیط‌ها، حتی در هوایی که در آن تنفس می‌کنیم، وجود دارد. این هاگ‌ها اگر یک محیط مغذی مانند نان یا سایر مواد غذایی را که گرما و رطوبت مناسبی هم دارند، پیدا کنند، شروع به رشد می‌کنند و خودشان را به‌صورت تکه‌های کپک به ما نشان می‌دهند. زمانی که نان را وقتی هنوز گرم است و رطوبت دارد، داخل نایلون بسته‌بندی می‌کنید، شرایط مناسب برای رشد کپک‌ها به‌وجود می‌آورید. کپک‌ها، انواع مختلفی دارند؛ برخی از آنها بیماری‌زا هستند و برخی دیگر نه.

تشخیص اینکه کدام نوع کپک‌ها می‌توانند باعث بروز بیماری شوند، برای مصرف‌کننده عادی میسر نیست. کپک‌های بیماری‌زا، سمی مانند آفلاتوکسین تولید می‌کنند که برای بدن بسیار خطرناک و مضر است. به‌همین دلیل مواد غذایی مایع و کپک‌زده را کاملا دور بریزید چون از بیماری‌زا بودن یا نبودن کپک‌هایش مطمئن نیستید. این در حالی است که اگر نان کپک بزند، می‌توان قسمت کپک‌زده و بخشی از اطراف کپک را جدا و بقیه آن را مصرف کرد.

نان، جزو خوراکی‌هایی است که می‌توان به‌سادگی از کپک‌زدن آن جلوگیری کرد. برای این منظور، بهتر است آن را به اندازه نیاز روزانه‌ خرید. نان مازاد بر نیاز را بعد از کمی هوا دادن و خارج شدن گرما و بخار آن، داخل دستمال نخی بپیچید و آن را برای مدت کوتاه، داخل یخچال نگه‌دارید. اگر قصد نگهداری طولانی‌مدت از آن را دارید، باید پس از هوا دادن و خارج شدن رطوبت، نان را بسته‌بندی کنید و داخل فریزر بگذارید.

 

 

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت وزارت بهداشت به مناسبت ماه رمضان توصیه‌های تغذیه‌ای برای روزه‌داران در این ماه را ارائه داد. دکتر زهرا عبداللهی با بیان این که مطالعات متعدد نقش موثر روزه داری را در بهبود بیماری های مختلف نشان داده است، گفت: در اغلب بیماری هایی که عادات غلط غذایی، چاقی و افزایش وزن در بروز آنها دخالت دارند، روزه داری مفید است. وی افزود: مطالعات نشان داده است روزه گرفتن برای مبتلایان به چربی خون بالا بسیار مفید است و میزان چربی های نامطلوب موجود در خون را تنظیم می کند و موجب افزایش میزان چربی های مفید خون می شود.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت وزارت بهداشت به روزه داران توصیه کرد: همانند زمانی که روزه دار نیستند سه وعده غذا بخورند که این وعده ها شامل افطار، شام و سحر است.

عبداللهی گفت: بسیاری از تصور می کنند هنگام سحر باید غذاهای پرچرب و پرکالری بخورند که در طول روز احساس گرسنگی نکنند. اما مصرف مواد غذایی پرچربی بخصوص در هوای گرم موجب تشنگی شدید و کم آبی بدن می شود. وی با تاکید بر این که در وعده سحری از غذای کم چرب مواد غذایی پرفیبر مثل میوه ها و سبزی ها استفاده کنید، افزود: مواد غذایی پرفبیر آب زیادی در خود جذب می کنند و بدن می تواند آن را به آهستگی جذب کند و احساس تشنگی دیرتر عارض شود.

دکتر عبداللهی گفت: مصرف آب به مقدار زیاد در وعده سحری و مخصوصاً بین غذا توصیه نمی شود چون موجب رقیق شدن شیره معده و آنزیم های گوارشی شده و روند هضم غذا مختل می شود. وی توصیه کرد: مصرف مایعات مثل آب آشامیدنی، آب میوه، شیر کم چربی، دوغ بدون نمک در فاصله پس از افطار تا هنگام خوابیدن کمک می کند که تعادل آب و الکترولیت های بدن شما در هنگام روزه داری حفط شود.

پرهیز از مصرف غذاهای سرخ شده و پرچرب
مدیر دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت گفت: در ماه مبارک رمضان بهتر است از غذاهای سرخ شده و پرچرب استفاده نشود زیرا علاوه بر افزایش چربی های خون موجب سوء هاضمه، ورم معده، اضافه وزن و چاقی می شوند. وی افزود: مصرف زیاد چای بخصوص در وعده سحری توصیه نمی شود زیرا چای مدر است و باعث از دست دادن آب بدن شما می شود.
دکتر عبداللهی گفت: مصرف زیاد مواد قندی و شیرین مثل کیک های خامه ای، شکلات، شیرینی های خامه دار، زولبیا و بامیه، باقلوا، حلوای خیلی شیرین و چرب، شله زرد شیرین و چرب در ایام ماه مبارک رمضان اضافه وزن و چاقی و خطر بالا رفتن قند خون را به دنبال دارد.

وی با بیان این مطلب که آش رشته غلیظ همراه با پیاز داغ که حاوی روغن زیادی است و به وفور در افطار مصرف می شود غذای مناسبی برای افطار نیست زیرا موجب سوءهاضمه و اختلالات گوارشی دیگر می شود به جای آن بهتر است از آش رشته رقیق و کم روغن در وعده افطار استفاده شود. دکتر عبداللهی با اشاره به این که در فصل تابستان طول شب کوتاه تر است، گفت: بهتر است روزه داران کمی پس از صرف افطار بسیار ساده و سبک (مثلاً 30 دقیقه بعد) اقدام به صرف شام نمایند و تا پیش از خوابیدن 2 لیوان چای کم رنگ، یک لیوان شیر کم چرب (کمتر از 2.5 درصد چربی) و حداقل 2 عدد میوه نیز میل کنند.

نخوردن سحری موجب چاقی می شود
وی افزود: برخلاف تصور برخی افراد، روزه بدون سحری نه تنها موجب کاهش وزن نمی شود بلکه بدلیل افت شدید قند خون در طی روز موجب می شود تا شخص روزه دار در زمان افطار تمایل بیشتری برای خوردن غذاهای شیرین و چرب پیدا کند و همین موضوع در نهایت منجر به اضافه وزن و چاقی می شود. دکتر عبداللهی گفت مصرف غذاهای سبک و مختصر شامل گروه های غذایی شیر و لبنیات (مانند شیر و ماست و پنیر) میوه ها و سبزی ها و نان و غلات (مانند برنج و نان) توصیه می شود مانند نان و پنیر و سبزی که یکی از عادات خوب غذایی هموطنان در این ایام است.

هنگام افطار، نوشیدنی گرم بنوشید
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت گفت: مصرف شیر گرم، فرنی و یا شیر برنج در هنگام افطار مناسب است. استفاده از مواد غذایی آبکی مثل سوپ، آش، حلیم بدون روغن و همچنین مایعات به هنگام افطار و سحر موجب حفظ تعادل آب و املاح فرد روزه دار می شود.
دکتر عبداللهی افزود: استفاده از سبزی ها و میوه ها در هنگام افطار و همچنین در فاصله زمانی بین افطار تا سحر به دلیل اینکه منبع خوبی از فیبر هستند برای دستگاه گوارش بسیار مفید است و مانع بروز یبوست می شود. توصیه می شود در وعده سحری مقدار مناسبی سبزی های مختلف مصرف شود. سبزی ها با دارا بودن مواد مغذی مختلف و آب، علاوه بر تامین ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن، از تشنگی فرد در طول روز جلوگیری می کنند.

وی با بیان این که مصرف مواد غذایی شیرین در وعده سحری توصیه نمی شود، گفت: مصرف مواد غذایی شیرین با تحریک انسولین موجب ورود قند خون به داخل سلول ها و در نتیجه کاهش قند خون می شوند. به این ترتیب مصرف مواد غذایی شیرین و حاوی قندهای ساده در وعده سحری موجب می شود شخص زودتر گرسنه شود. از آنجا که میوه ها نیز حاوی قندهای ساده هستند توصیه می شود در وعده سحری کمتر مصرف شوند. انواع میوه را که حاوی ویتامین ها و املاح معدنی است و بسیار مفید برای سلامت بدن می باشد، بهتر است در وعده افطار و یا در فاصله افطار تا سحر مصرف کرد.

دکتر عبداللهی گفت: توصیه می شود برای تامین آب مورد نیاز پس از صرف افطار و تا قبل از خواب به تدریج انواع میوه، چای کمرنگ و سایر مایعات به ویژه آب برای جبران کم آبی بدن نوشیده شود. وی افزود: یکی از عادات غذایی نادرست روزه داران این است که به دلیل تشنگی زیاد افطار را با آب سرد و یا نوشیدنیهای سرد شروع می کنند که توصیه می شود افطار را با نوشیدنی های گرم و یا ولرم مانند آب ولرم، چای کمرنگ و شیر گرم آغاز کنند.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت افزود: پس از آن روزه داران عزیز می توانند از خرما یا کشمش استفاده کنند زیرا این دو سبب کنترل اشتها می شود و از پر خوری به هنگام افطار ممانعت می کند. علاوه بر آن مصرف خرما در ماه مبارک رمضان در تنظیم قند خون بسیار مفید است لذا توصیه می شود که در وعده افطار حتی المقدور 5-3 عدد خرما مصرف شود و البته از مصرف بیش از حد خرما نیز مانند سایر شیرینی ها پرهیز شود.

دکتر عبداللهی گفت: در وعده های سحر و افطار از پرخوری اجتناب کنید، و تا حد امکان به جای مصرف انواع شیرینی ها مثل زولبیا و بامیه که فقط حاوی انرژی و فاقد مواد مغذی (ویتامین ها و مواد معدنی) هستند، از مواد غذایی طبیعی شیرین مثل خرما، کشمش و انواع میوه درحد متعادل استفاده شود. افراط در مصرف انواع شیرینی به هنگام افطار چاقی و اضافه وزن را به دنبال خواهد داشت.

از نوشیدن آب زیاد هنگام افطار بپرهیزید
وی گفت: مصرف آب زیاد به هنگام صرف افطار سبب اختلال در هضم مواد غذایی می شود. بعد از صرف سحری نیز بسیاری از روزه داران از بیم تشنگی در طول روز به مقدار فراوان آب می نوشند که عادت صحیح غذایی نیست. مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت وزارت بهداشت افزود: از نوشیدن بیش از اندازه چای در وعده سحری اجتناب نمائید چون چای باعث افزایش دفع ادرار و از دست رفتن نمک های معدنی که بدن شما در طول روز به آن احتیاج دارد می شود.

دکتر عبداللهی گفت: روزه داران عزیز از مصرف تنقلات زیاد در فاصله افطار تا سحر پرهیز کنند. این قبیل مواد دیر هضم هستند و سبب می شوند که به هنگام سحر به دلیل پری معده میل به غذا کاهش پیدا کند. وی افزود: مصرف مواد غذایی سنگین، دیر هضم، پر چرب و سرخ شده به هنگام افطار مناسب نیست. به طور کلی توصیه می شود به جای غذاهای چرب و سرخ کرده از غذاهای آب پز و بخارپز، کم چرب و کم نمک استفاده شود.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت وزارت بهداشت گفت: مصرف میوه رنده شده، لبنیات خصوصاً شیر کم چرب، استفاده از انواع سوپ ها و آش ها در افطار و سحر و نوشیدن چای کمرنگ برای سالمندان روزه دار مفید است و می تواند تعادل آب و املاح را برقرار کند. همچنین مصرف یک لیوان شیر در هنگام افطار و سحر و مصرف یک پیاله ماست در موقع شام به کودکان و نوجوانان روزه دار توصیه می شود.

دکتر عبداللهی افزود: هرچند بخش عمده انرژی دانش آموزان در زمان روزه داری باید از گروه غذایی نان و غلات تامین شود اما مصرف مواد پروتئینی مانند انواع گوشتها خصوصاً گوشت سفید، تخم مرغ، شیر و لبنیات برای آنها ضروری است.
 

دلیل زرد بودن دندان‌ها چیست؟ راه خلاص شدن از این مشکل چه می‌باشد؟

سئوال: من 45 ساله هستم، مدت مدیدی است که دندانهایم زرد شده است. عوامل زرد شدن دندانها چیست؟ و راه پیشگیری از آن چه می‌باشد؟

آناتومی دندان

مینا قابل رویت ترین قسمت دندان می‌باشد، که یک ماده کاملا سخت هست و برای تاب آوردن در مقابل جویدن و گاز گرفتن، طراحی شده است. به علت بادوام بودن مینای دندان، با افزایش سن هم این قسمت از دندان برای خرد کردن و شکستن نیز مستعد می‌باشد. اگر مینا به اندازه کافی مواد معدنی داشته باشد، رنگ دندان روشن‌تر یا سفیدتر می‌باشد. با این وجود، اغلب نیمه شفاف، خاکستری روشن یا زرد رنگ می‌باشد. که این رنگها از ماده استخوانی مانند زیر مینا- عاج دندان- نشات می‌گیرند. این بافت قوی است و بیشتر ساختار دندان را تشکیل می‌دهد و به عنوان محافظ مینا می‌باشد. هسته دندان، زیر عاج،  pulp cavity نامیده می‌شود. این قسمت از رگ‌های خونی، (که مواد مغذی حیاتی برای زنده نگهداشتن دندان را فراهم می‌کنند) بافت و اعصاب تشکیل یافته است.

قسمتی از pulp cavity که در ریشه قرار دارد، کانال ریشه‌ای نامیده می‌شود و از طریق آن رگ‌های خونی و اعصاب وارد دندان می‌شود تا قسمتی از pulp بشوند.

دلایل تغییر رنگ دندان

هر چند که خیلی از افراد دندان‌های سفید و خیلی روشن دارند، اما گروهی از افراد دندان‌های زرد رنگ دارند. کلید این مسئله در این است که بدانید رنگ طبیعی دندان چه می‌باشد. سپس می‌توانید از دندانپزشک علت تغییر رنگ دندان خود را جویا شوید.

در زیر چند دلیل برای این موضوع آورده شده است:

لکه‌های خارجی رنگ ساختار درونی دندان (معمولا عاج دندان) را تحت تاثیر قرار می‌دهند، چه بعد و چه قبل از ظاهر شدن در دهان. شرایط وراثتی، بیماری (hyperbilirubinemia و غیره) ،میزان بیش از حد فلوراید (که سبب لکه‌های قهوه‌ای و سفید می‌شود)، داروهای مشخص (مثل تتراسایکلین) که قبل از 8 سالگی استفاده شوند، از دلایل این تغییر می‌باشند. به علاوه، شوک و ضربه جسمی و روحی منجر به خونریزی درون pulp دندان و در پی آن تغییر رنگ دندان می‌شود. همچنین دندان پس از روش root-canal تیره‌تر می‌شود. لکه‌های خارجی شامل یک تغییر رنگ به طور مستقیم روی مینای دندان، یا شکاف‌هایی روی سطح دندان می‌شوند. عوامل این لکه‌ها موارد زیر می‌باشند:

جلوگیری از تغییر رنگ

 

محققان انگلیسی معتقدند مصرف کافی میوه و سبزی در طول روز انسان را شادتر و نسبت به آینده خوشبین‌تر می‌کند. برای انجام این بررسی 80 هزار نفر از مردم انگلیس مورد مطالعه قرار گرفتند و پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به رژیم غذایی و همچنین میزان رضایت آنها از زندگی نتیجه فوق به دست آمد.

این مطالعات نشان داد افرادی که در طول روز به میزان کافی از میوه ها و سبزیجات استفاده می کنند در تست رضایت از زندگی رتبه بالاتری کسب می‌نمایند. هرچند هنوز دقیقا مشخص نیست که میوه و سبزی چطور به بهبود خلق و خو کمک می‌کنند اما ظاهرا این گروه های غذایی حاوی ترکیباتی به نام آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که در کاهش سطح استرس نقش قابل توجهی ایفا می کنند. در این بررسی‌ها همچنین مشخص شد کودکانی که بیشتر میوه و سبزی می‌خورند در دوران بزرگسالی کمتر دچار افسردگی و نوسانات خلق و خو می‌شوند.

متخصصان تغذیه توصیه می کنند روزانه 2 تا  3 میوه و 3 تا 5 واحد سبزی مصرف کنید.