سید هدایت حسینی، معاون پژوهشی انستیتو تحقیقات تغذیه وزارت بهداشت  در مورد مزایای خوردن سحری اظهار داشت: یکی از مزایای خوردن وعده سحری به تعویق انداختن احساس گرسنگی در طی روز است و صرف وعده سحری برای همه به ویژه نوجوانان در حال رشد ضروری است که باید غذای کامل حاوی تمام نیازهای بدن باشد.

وی ادامه داد: باید با گنجاندن منابع غذایی پروتئینی مثل انواع گوشت، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ ، انواع لبنیات و حبوبات به همراه غلات یک وعده کامل غذایی را در سحری تدارک دید.

حسینی گفت: برخی خانواده‌ها بر این باورند که غذای سحری باید فقط گوشت و برنج باشد در حالی که غذاهایی مانند لوبیاپلو و عدس‌پلو که ترکیبی از حبوبات، برنج و پروتئین است بهترین وعده غذایی است.

وی در پاسخ به اینکه برخی خانواده‌ها به دلایل مختلف حبوبات را جایگزین انواع گوشت می‌کنند، گفت: نباید حبوبات را به ویژه در وعده سحری بیش از حد مصرف کنیم چون ممکن است نفخ ایجاد کند.

حسینی خاطرنشان کرد: از طرفی خوردن غذاهایی مانند آش که حاوی مقدار زیادی سیر و پیاز است نیز توصیه نمی‌شود چرا که تشنگی را در طی روز تشدید می‌کند و غذای مناسبی برای سحری نیست.

به گفته وی اما آنهایی که تمایل به خوردن غذاهایی مانند عدسی و لوبیای گرم دارند می‌توانند در کنار آن از ویتامین C مانند آب لیموی تازه یا گوجه فرنگی استفاده کنند تا جذب آهن این مواد غذایی را بالا ببرند.

معاون پژوهشی انستیتو تحقیقات تغذیه بر این نکته تاکید کرد که ترکیب مواد غذایی در وعده سحری باید به گونه‌ای باشد که از افت سریع قند خون در ساعات اولیه روز جلوگیری کند و افزود: برای این کار تا حد امکان از خوردن مواد غذایی خیلی شیرین مثل زولبیا، بامیه، مربا و قندهای ساده تا حد امکان باید پرهیز کرد.

به گفته این متخصص تعذیه خوردن قند زیاد سبب افزایش ترشح انسولین در سطح خون شده و در نهایت در عرض 2 ساعت تمام مواد غذایی هضم و جذب می‌شود و فرد در ساعت‌های اولیه روز احساس ضعف و گرسنگی می‌کند.

 

 

این عضو انجمن متخصصان مغز و اعصاب كشور با هشدار نسبت به بالارفتن این نوع سكته مغزی گفت: اصرار می‌شود به هیچ وجه در ماه رمضان از فرآورده‌های هورمونی استفاده نشود.

 

سحری یک وعده غذایی مهم و ضروری در ماه رمضان است. بنابراین توصیه می شود به هیچ وجه روزه بدون سحری نگیرید. این کار به ویژه در فصل تابستان موجب کاهش توان جسمی، عدم تمرکز ذهن، تحریک پذیری و کم آب شدن بدن می گردد. بهتر است سحری وعده ای مشابه ناهار در روزهای عادی در نظر گرفته شود.

اما سحری چه بخوریم؟
متخصصان تغذیه معتقدند که از مصرف غذاهای حاوی چربی و پروتئین زیاد پرهیز کنید. پروتئین ها برای متابولیسم نیاز به آب زیادی دارند بنابراین در مصرف منابع پروتئینی اعتدال را رعایت کنید. انواع چربی های مفید می توانند منبع انرژی خوبی برای روزه داران باشند. چربی ها آخرین گروه مواد غذایی هستند که معده را ترک می کنند و برای همین به احساس سیری کمک می کنند. روغن هایی مانند روغن زیتون، هسته انگور، کنجد، آفتابگردان، و کانولا انتخاب های مناسبی به شمار می روند. تصور نکنید که هر چه وعده سحری سنگین تر و پر کالری تر باشد، تحمل روزه داری برای شما آسان تر می شود.

بهتر است از مواد غذایی که هضم آنها طولانی تر است مانند ترکیبی از غلات (مانند نان ترجیحا سبوس دار، برنج ، سیب زمینی) و حبوبات یا گوشت های کم چرب و یا تخم مرغ استفاده شود. همچنین لبنیات کم چرب، سالاد و میوه ها را نیز در وعده سحری بگنجانید.

چگونه از تشنگی پیشگیری کنیم؟
در سحر از خوردن مواد غذایی شور و پر ادویه، کنسروها، ترشی های حاوی نمک زیاد، چای پررنگ، قهوه و نوشابه خودداری کنید. چای و قهوه مدر (ادرار آور) هستند و آب بدن را دفع می کنند. همچنین از سبزیجات خام و پخته و میوه ها استفاده کنید. سبزیجات و میوه ها به دلیل دارا بودن فیبر، در دستگاه گوارش آب جذب کرده و موجب حفظ آب و عدم دفع زودهنگام آن از بدن می شوند، در نتیجه کمتر تشنه می شوید.

بهترین نوشیدنی آب است. شربت آب لیمو با کمی عسل، تخم شربت و خاکشیر نیز گزینه های خوبی هستند که احتمال تشنگی در طول روز را کاهش داده و از گرمازدگی جلوگیری می کنند.
 
اگر در وعده سحر اشتها ندارید...
اغلب افراد تمایلی برای خوردن وعده سحری ندارند. به این افراد توصیه می شود شب ها کمی زودتر بخوابند تا در زمان سحر به موقع بیدار شوند و  فرصت کافی برای خوردن سحری داشته باشند. همچنین برای تحریک اشتها بهتر است وعده سحری را با خوردن سالاد یا میوه آغاز نمود.
 

حرف از رژیم‌های لاغری که می‌شود همه به یاد گرسنگی و ضعف و بی‌حالی می‌افتند! درحالی که متخصصان علم تغذیه معتقدند رژیم‌های لاغری نباید هرگز باعث ذره‌ای گرسنگی شوند.

در اصل رژیم‌های سختی که با گرسنگی همراه هستند اکثرا نتیجه عکس می‌دهند چراکه بالاخره یک روز فرد تحملش تمام می‌شود و بیشتر از قبل می‌خورد و وزن اضافه می‌کند! در اینجا دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی شما را با راهکارهای صحیح لاغر شدن آشنا می‌كنند.

چه کنیم که در برابر رژیم‌ شکست نخوریم؟

در رژیم‌های کاهش وزن انتخاب وعده‌ها، مقدار خوراک و به‌خصوص نوع خوراک باید به گونه‌ای باشد که کالری دریافتی از آنها طی روز کمتر از نیاز بدن باشد و در عین حال باعث احساس سیری شوند. بنابراین باید از خوراکی‌هایی استفاده کرد که حجم قابل توجهی دارند و به اصطلاح معده را پر می‌کنند اما کالری زیادی به بدن نمی‌رسانند. با رعایت این رژیم فرد می‌تواند 3 وعده اصلی و 3 میان وعده هم از خوراکی‌های مختلف داشته باشد و در عین حال لاغر شود.

اگر قرار بود هر کسی فقط به خودش گرسنگی بدهد و رژیم‌های سخت بگیرد که دیگر رژیم‌درمانی کاربردی نداشت! اگرچه ممکن است یک فرد با اراده، کنترل و گرسنگی شدید برای مدتی وزنش را کم کند اما این باعث ایجاد ولع و حرص زیاد در آن فرد خواهد شد که به محض شکسته شدن تحملش منجر به اضافه وزن شدید می‌شود. معمولا در افرادی که اینگونه رژیم می‌گیرند بعد از اینکه رژیم‌شان شکسته می‌شود وزنی که به‌دست می‌آورند از وزن اولیه‌شان خیلی بیشتر خواهد بود.

کدام خوراکی‌ها ورزش را بی​حاصل می​کنند؟

در رژیم درمانی علاوه بر مقدار غذا، نوع آن نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. برای مثال اگر یک شخص گرسنه حدود 50 گرم چیپس سیب‌زمینی مصرف کند حدود 400 کیلوکالری انرژی دریافت کرده است اما اینکه یک مسافت 1 کیلومتری را پیاده‌روی کند فقط حدود 110 کیلوکالری می‌سوزاند. بنابراین در مسابقه‌ای که بین ورزش و خوراکی پرکالری وجود دارد همیشه خوراکی پرکالری برنده است! ضمن اینکه این خوراکی‌ها به دلیل ماهیت شیمیایی‌شان خیلی زود باعث گرسنگی مجدد می‌شوند.

به بیان ساده‌تر50 گرم چیپس ممکن است در عرض یك ساعت احساس سیری خفیف بدهد اما بلافاصله بعد از آن منجر به گرسنگی شدید می‌شود. در نتیجه این خوراکی‌ها نه‌تنها کالری خیلی زیادی را در حجم کم به بدن می‌رسانند بلکه فراوانی گرسنگی را هم طی روز زیاد می‌کنند. این گرسنگی باعث می‌شود فرد زیادتر بخورد و تجمع این کالری‌ها در 24 ساعت فوق‌العاده بیشتر از نیاز روزانه او خواهد بود.

گرسنگی با اشتها فرق دارد

فردی که می‌خواهد با رژیم وزنش را کم کند نباید احساس گرسنگی پیدا کند. درواقع حس گرسنگی و اشتها با یکدیگر متفاوت هستند. گرسنگی یک مسئله فیزیولوژیک و طبیعی است و هرکسی گرسنه می‌شود، باید غذا بخورد. برای مثال اگر کسی چند ساعت غذا نخورده باشد و قند خونش پایین افتاده باشد و احساس سرگیجه و تمایل شدید به غذا خوردن داشته باشد، می‌گوییم گرسنه است. اما اشتها یک مسئله روانی است یعنی ممکن است فرد برای مثال ناهار خورده و کاملا سیر باشد اما همان لحظه شخص دیگری بیاید و به او یک کاسه بستنی یا یک لیوان آب میوه تعارف کند.

در این حالت گرچه فرد سیر است اما بدش نمی‌آید کمی بستنی یا آب میوه هم بخورد. این احساس، اشتها یا تمایل به خوردن غذا نام دارد. درمورد اشتها هم حتی در رژیم‌های کاهش وزن نباید با آن جنگید بلکه باید با آن مدارا کرد. یعنی نه صددرصد اشتها را نفی می‌کنیم و نه کاملا آزادش می‌گذاریم. برای مثال در صورت سیر بودن بهتر است فقط 2 تا 3 قاشق چای‌خوری بستنی بخوریم یا فقط یک‌پنجم آبمیوه را بنوشیم.

با میوه به جنگ گرسنگی بروید

در رژیم‌های کاهش وزن توصیه می‌شود خوراک‌های اصلی بیشتر از دانه‌های کامل، میوه‌ها، سبزی‌ها و صیفی‌ها تشکیل شوند. برای مثال بهتر است از نان‌هایی استفاده کنید که از آرد کامل تهیه شده باشند ازجمله نان سنگک، بربری و تافتون. آرد کامل فیبر و سبوس بیشتری دارد. این فیبر و سبوس حجم زیادی از معده را می‌گیرند و باعث می‌شوند احساس سیری زودتر ایجاد شود. علاوه بر این غذاهایی که سبوس دارند جویدن بیشتری می‌طلبند که این جویدن منجر به خستگی عضلات فک می‌شود. خستگی این عضلات نیز اولین پیام عصبی را به هیپوتالاموس مغز که مرکز سیری است می‌فرستد درنتیجه فرد خیلی زودتر احساس سیری می‌کند، اما خوراکی‌هایی که از آرد سفید تهیه می‌شوند به جویدن زیاد نیاز ندارند و فرد دیرتر احساس سیری می‌کند.

علاوه براین خوراکی‌هایی که سبوس ندارند نمایه گلایسمی و سرعت هضم و جذب نشاسته‌شان خیلی بالاست. درنتیجه خیلی سریع قند را در خون آزاد می‌کنند که به دنبال آن انسولین زیادی ترشح می‌شود و این انسولین به سرعت قند خون را پایین می‌آورد در نتیجه فراوانی گرسنگی زیاد می‌شود. فیبر موجود در سبزی‌ها، صیفی‌ها و میوه‌ها نیز مانند سبوس غلات عمل می‌کند و به جویدن زیاد نیاز دارد. این خوراکی‌ها همچنین سرشار از ویتامین‌ها و املاح هستند و اجازه نمی‌دهند در رژیم کاهش وزن کمبود ویتامین‌ها و املاح به وجود آید. بنابراین اگر فردی می‌خواهد وزنش را پایین بیاورد، باید همراه با تمام وعده‌ها و میان‌وعده‌هایش از گروه میوه و سبزی و صیفی استفاده کند. همچنین بهتر است به جای آب میوه از میوه کامل تازه استفاده کند زیرا آب میوه کالری بیشتر و فیبر کمتری دارد. همچنین باید با فاصله زمانی منظم و برنامه‌ریزی شده طی روز غذا بخورد تا خیلی راحت وزنش را مدیریت کند.

این خوراکی​ها معجزه نمی‌کنند!

اگر قرار بود سرکه سیب، چای سبز، عصاره شوید و موادی از این قبیل واقعا منجر به لاغری شوند دیگر هیچ جای دنیا نیازی به رژیم درمانی نبود. بسیاری از این خوراکی‌های به اصطلاح «لاغرکننده» تنها عملکرد مورد تاییدی که از لحاظ علمی و فیزیولوژیک دارند این است که مقدار خیلی کمی متابولیسم بدن را افزایش می‌دهند و به بیان عامیانه میزان پرت انرژی را در بدن زیاد می‌کنند. این موضوع در دراز مدت می‌تواند موازنه انرژی را مقدار کمی به سمت از بین رفتن انرژی مواد غذایی پیش ببرد و تا حدود کمی تعادل کالری در بدن را تعدیل بخشد.

اما این دلیل نمی شود فرد سرکه سیب بخورد و بعد با خیال راحت غذاهای پرچرب و شیرین بخورد. مسلم است اثر کوچک سرکه سیب در مقابل آن همه کالری که در وعده‌های مختلف به شکل نامناسب دریافت می‌شود درواقع مانند یک عدد کوچک در مقابل بی‌نهایت است و اثر خاصی نمی‌گذارد. برای اینکه به وزن مناسب برسید، نباید دنبال معجزه باشید بلکه باید برنامه غذایی و رفتار غذا خوردن‌تان را تصحیح کنید.

افسانه​های لیمو را باور نکنید

بسیاری از افراد فکر می‌کنند با خوردن لیموترش بعد از غذا می‌توانند چربی غذا را از بین ببرند، اما چنین چیزی حقیقت ندارد. گرچه ممکن است بعد از خوردن لیمو، چربی را کمتر در دهان‌مان حس کنیم اما چربی غذا به هیچ‌وجه با این کار از بین نمی‌رود. از طرف دیگر خوردن مداوم و بیش از حد مواد غذایی اسیدی مانند لیمو در دراز مدت می‌تواند به مخاط دهان، دندان‌ها و مخاط گوارشی آسیب بزند. البته مصرف متعادل مرکبات بی‌نهایت عالی است اما اگر تعادل رعایت نشود حتی یک خوراکی عالی هم می‌تواند خطرناک باشد.

تاثیر شیوه غذاخوردن به احساس گرسنگی

مصرف سالاد به‌خصوص برای افراد چاق و دارای اضافه وزن بسیار عالی است. اگر سالاد همراه غذا یا قبل از آن مصرف شود فیبر موجود در آن تا حدودی جلوی اشتها را می‌گیرد اما به شرطی که سس سالاد اصلا چرب نباشد. تفاوتی ندارد که سس مایونز استفاده کنید یا روغن زیتون! همه چربی‌ها در هر گرم 9 کیلوکالری دارند! درحالی که هر گرم مواد نشاسته‌ای یا کربوهیدراتی یا گوشت‌ها و پروتئین‌های گیاهی حدود 4 کیلوکالری دارند. درست است که روغن زیتون عالی است اما برای افراد چاق بالاترین دانسیته کالری را دارد و باید با احتیاط مصرف شود. آهسته غذا خوردن نیز فوق‌العاده مهم است.

یکی از مشکلات افراد چاق این است که سریع غذا می‌خورند. از‌طرفی غذاهایی که سریع خورده می‌شوند معمولا خوراکی‌های به‌اصطلاح «راحت الحلقوم» هستند یعنی به جویدن زیاد نیاز ندارند و باعث می‌شوند احساس سیری به تعویق بیفتد. درنتیجه مقدار غذایی که در یک وعده مصرف می‌شود خیلی بیشتر از نیاز روزانه فرد خواهد بود. غذا باید با آرامش کامل، بدون هرگونه استرس و هیجان و در مدت زمان مناسب میل شود. ترجیحا افراد نباید هنگام غذا خوردن تلویزیون تماشا کنند یا مطالعه و صحبت کنند.

چه زمانی داروی لاغری استفاده کنیم؟

در رابطه با داروهای لاغری در رژیم درمانی یک استاندارد وجود دارد و خیلی از افراد این استاندارد را رعایت نمی‌کنند. طبق این استاندارد فرد باید شرایط خاصی داشته باشد تا به او دارو توصیه کنیم. مصرف دارو معمولا برای فردی مجاز است که اولا رژیم درمانی را امتحان کرده باشد و به دلایل مختلف نتوانسته باشد با رژیم جواب بگیرد. دوم اینکه این فرد باید نمایه توده بدنش بالای 27.5 یا 29 باشد و همراه با آن 2 عامل خطر نیز سلامتی‌اش را به شدت تهدید کنند یا اینکه نمایه توده بدنی‌اش بالای 30 باشد و رژیم را رعایت کرده و جواب نگرفته باشد. برای این افراد در مرحله دوم می‌توان از یک داروی مجاز و مورد تایید مراجع رسمی استفاده كرد. بنابراین مصرف این داروها شرط دارد نه اینکه هر فردی چاق بود دارو مصرف کند. علاوه براین نوع دارو، دوز دارو و مدت زمان مصرف دارو برای هر فردی متفاوت خواهد بود.

فریب تبلیغات را نخورید!

بسیاری از خوراکی‌های رژیمی ازجمله غلات باید همراه با سبوس باشند اما متاسفانه خیلی از شرکت‌های تولیدکننده نان فانتزی برای خوش‌مزه‌تر کردن محصولات‌شان به آنها مقداری روغن یا شکر اضافه می‌کنند در این صورت آن محصول دیگر رژیمی محسوب نمی‌شود. اگر محصولی حاوی مقدار زیادی سبوس باشد و اصلا روغن و شکر نداشته باشد برای افراد چاق و همچنین سایر افراد ایده‌آل خواهد بود. این محصولات علاوه بر فیبر که برای سلامت دستگاه گوارش مهم است دارای مقادیر زیادی ویتامین‌های گروه B نیز هستند.

درمورد محصولات تهیه شده از سیب‌زمینی مانند چیپس نیز باید بدانید که در رژیم‌های کاهش وزن، سیب‌زمینی و فرآورده‌هایش باید در حداقل مقدار ممکن مصرف شوند زیرا سیب‌زمینی در مقایسه با انواع غلات بالاترین نمایه گلایسمی را دارد که به شدت روی کنترل اشتها و گرسنگی اثر سوء می‌گذارد. بنابراین حتی اگر چیپس چربی نداشته باشد باز هم می‌تواند منجر به چاقی شود. البته چیپس معمولا سرخ می‌شود و مقدار زیادی روغن به خودش جذب می‌کند. بنابراین چیپسی تحت عنوان «رژیمی» نداریم.
 

اضافه وزن و چاقی یکی از معضلات بهداشتی در سراسر دنیاست. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی  1.4 میلیارد نفر در دنیا اضافه وزن دارند. این سازمان همچنین اعلام نمود که 40 میلیون کودک زیر پنج سال در جهان مبتلا به چاقی هستند. چاقی علاوه بر مشکلات ظاهری، عوارض متعددی نیز به همراه دارد. پر فشاری خون، افزایش چربی های خون، بیماری های قلبی- عروقی، دیابت نوع دو، مشکلات مفصلی، سکته مغزی، کبد چرب و ... از جمله پیامدهای خطرناک چاقی به شمار می روند.

اولین و مهم ترین گام برای کاهش وزن اصلاح شیوه زندگی است. پیروی از یک رژیم غذایی مناسب، تغییر عادات غذایی نادرست و فعالیت بدنی منظم سالم ترین روش مبارزه با اضافه وزن و چاقی می باشد.

در اینجا به نکاتی اشاره می کنیم که با استفاده از آنها می توانید عادات غذایی خود را اصلاح کرده و از چاقی پیشگیری نمایید.

تفاوت بین گرسنگی و اشتها را بشناسید
اغلب افراد چاق، بیشتر اوقات بدون اینکه واقعاً گرسنه باشند، غذا می خورند. این که تمایل به خوردن چیزی دارید همیشه به معنی گرسنگی شما نیست. وقتی غذا یا هر خوراكی دیگری در دسترس شما قرار می گیرد، به خودتان فرصت دهید تا گرسنه شوید. گرسنگی یک پدیده فیزیولوژیک است اما اشتها ریشه در روان شما دارد. پس تا جایی که می توانید ذهنتان را کنترل نمایید.

وعده های غذایی و میان وعده ها را حذف نکنید
این كه سعی كنید وعده های غذایی منظمی داشته باشید، نكته مهمی است. روزانه 3 وعده غذایی اصلی و 2 میان وعده برای خود در نظر بگیرید و وعده ها را به موقع بخورید.

تنقلات و مواد غذایی پر کالری را از دسترس خود خارج کنید
اینکه روی میزتان همیشه شکلات و شیرینی داشته باشید، عادت مناسبی نیست.  مواد غذایی پر کالری را با سبزیجات و میوه ها جایگزین نمایید.

به غذا خوردن خود توجه داشته باشید و از آن لذت ببرید
در هنگام غذا خوردن، به طور هم زمان به کار دیگری نپردازید. غذا خوردن همراه با تماشای تلویزیون یکی از عادات نامناسب است. اگر روی غذا خوردن خود تمركز نداشته باشید، پیام سیری با تاخیر به مغز می رسد، بنابراین غذای بیشتری می خورید و در دراز مدت دچار اضافه وزن و چاقی خواهید شد.

 آهسته غذا بخورید
آهسته غذا خوردن موجب می شود که معده به موقع پیام سیری را به مغز ارسال کند. عجله در غذا خوردن موجب پرخوری و چاقی خواهد شد. برای صرف غذا وقت کافی در نظر بگیرید و لقمه هایتان را خوب و آرام بجوید.

مراقب وسوسه ها باشید
اگر فكر می كنید توانایی مقاومت در برابر خریدن و خوردن مواد غذایی را ندارید، خودتان به خرید نروید و این کار را به یکی دیگر از اعضای خانواده محول کنید. نکته مهم دیگر این که هرگز در شرایط گرسنگی برای خرید مواد غذایی اقدام نکنید.