برونشیولیت
تصویر اشعه ایکس از یک کودک مبتلا به بیماری ویروسی تنفسی که نشان از پر بودن برونشیولیت در ناف ریه‌های دو سمت می‌باشد.
آی‌سی‌دی-۱۰	J21
آی‌سی‌دی-۹	466.1
دادگان بیماری‌ها	1701
مدلاین پلاس	000975
ای‌مدیسین	emerg/365
پیشنت پلاس	برونشیولیت
سمپ	D001988

برونشیولیت به التهاب نایژکها که کوچک‌ترین معابر تنفسی در ریه‌ها هستند، گفته می‌شود. این بیماری بیشتر در کودکان کمتر از ۲ سال رخ می‌دهد و در بین کودکان سه تا شش ماهه بیشتر دیده می‌شود. ^[۱] علائم این بیماری سرفه، خس خس و تنگی نفس است که موجب ایجاد مشکل تغذیه‌ای در برخی از کودکان می‌شود.

محتویات

بیماریزایی وشیوع

التهاب نایژک در کودکان زیر دو سال و شیرخواران شایع تر است و یکی از شایعترین علل بستری نوزادان است. شایعترین عامل التهاب نایژک ویروسها (به خصوص ویروس سنسیشیال تنفسی) هستند ولی عواملی مانند باکتریها، قارچها و سایر علل نیز می‌تواند باعث التهاب نایژک شوند. اغلب التهاب نایژک تنها نیست بلکه با التهاب سایر بخشهای ریه مانند پنومونی، برونشیت و... نیز همراه است لذا علائم و درمانی مشابه پنومونی دارد.

علائم التهاب نایژک

تشخیص التهاب نایژک، یک تشخیص بالینی است و بر مبنای تاریخچه بیمار و معاینه فیزیکی انجام می‌شود. علایم شاخص عبارتند از آبریزش بینی، تاکی‌پنه، سرفه، ویز، کراکل و کشیده شدن پره‌های بینی به همراه استفاده از عضلات فرعی تنفس. معمولاً ابتدا کودک علائم سرماخوردگی مانند سرفه، رینیت حاد، آبریزش بینی را دارد. بعد از دو سه روز بروز مشکل ناگهانی در تنفس، خس خس سینه، تنفس تند و سطحی (تا ۶۰ بار در دقیقه)، به درون کشیده شدن فضاهای بین دنده‌ای و نیز شکم (حرکات الاکلنگی)، سرفه، تب، ویز و کراکل در سمع ریه، کشیده شدن پره‌های بینی به همراه استفاده از عضلات فرعی تنفس و... ایجاد می‌شود.

برای رسیدن به تشخیص، معمولاً نیاز به بررسی آزمایشگاهی و رادیولوژیک نیست.

درمان

در مواردی که عامل بیماریزا ویروس باشد درمان آنتی بیوتیکی ضرورت ندارد و فقط علائم بیماری مانند تب و خس خس سینه درمان می‌شوند. تجویز مایعات کافی، ساکشن مجاری هوایی فوقانی، دادن مایعات کافی و تجویز اکسیژن نیز گاهی لازمند.

برونکودیلاتورها، کورتیکواستروئیدها و ریباویرین توسط برخی پزشکان تجویز می‌شوند، اما شواهد اندکی برای حمایت از استفاده از این داروها وجود دارد.

منابع

• سیسیل مبانی طب داخلی. تهران ۲۰۰۴
• ویکی‌پدیای انگلیسی [۱]

جستارهای وابسته

دستگاه تنفسی

برونشیت مزمن(به انگلیسی: Chronic bronchitis) یک بیماری ناشی از التهاب مزمن در برونش‌ها(نایژه) است.

تعریف بیماری

این بیماری تشخیص بالینی دارد. وقتی فردی حداقل به مدت ۲ سال پی در پی و هر سال حداقل در بیشتر روزهای ۳ ماه پی در پی سرفه‌های خلط دار(پروداکتیو) داشته باشد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه COPD تلقی می‌شود.

در برونشیت مزمن٬ التهاب مزمن و تخریب لوله‌های نایژه‌ای(برونش)، با یا بدون حضور عفونت فعال وجود دارد. این بیماری‌اغلب (تا ۸۰٪ ) با سیگار کشیدن ارتباط دارد. در برخی بیماران کمبود مادرزادی آنزیم آلفا یک آنتی تریپسین دیده می‌شود . در برخی بیماریهای شغلی مانند پلاستیک سازی و محیط دارای آزبست نیز برونشیت مزمن شایع است .اکثرموارد علت این بیماری مصرف سیگار است.این بیماری با دفع خلط فراوان وسرفه شروع میشودکه ابتدا در فصول سرد سال است وسپس در تمام سال این علایم ادامه می یابد.

علایم شایع سرفه مکرر، تنگی نفس، خلط و تنفس سطحی است . این بیماری٬ معمولاً یک بیماری پیشرونده است . ترک سیگار در درمان آن نقش مهمی دارد .

برونشیت
نموداری از برونشیت حاد .
آی‌سی‌دی-۱۰	J20-J21, J42
آی‌سی‌دی-۹	466, 491
دادگان بیماری‌ها	۲۹۱۳۵
مدلاین پلاس	001087
ای‌مدیسین	article/297108
سمپ	D001991

برونشیت یا نایژه‌آماس (به انگلیسی: bronchitis) به التهاب نایژه‌ها در شش گفته می‌شود.

برونشیت حاد یا مزمن، نما و تظاهراتی متفاوت دارد. هنگامی که نایژه‌ها ملتهب می‌شوند معمولاً انسداد نسبی راه تنفسی، سرفه و ترشح خلط داریم.

نای(تراکه‌آ) به دو شاخه راست و چپ تقسیم می‌شود که این شاخه‌ها نایژه (برونش) نامیده می‌شود. نایژه راست ۲/۵ سانتی‌متر طول دارد و وارد شش راست می‌شود. نایژه چپ ۵ سانتی‌متر طول دارد و وارد شش چپ می‌شود. نایژه‌ها در داخل شش‌ها به شاخه‌های کوچکتری به نام نایژک (برونشیول) تقسیم می‌شوند. شش راست از ۳ لخته (لوب) و شش چپ از ۲ لخته تشکیل شده‌است. نایژک‌ها در شش‌ها به حفره‌های هوایی کوچکی به نام آلوئول ختم می‌شوند.

برونشیت حاد

برونشیت حاد شروعی ناگهانی دارد و برای مدت کوتاهی باقی می‌ماند. معمولاً عواملی مانند ویروسها، باکتریها، قارچها، مواد شیمیایی (مانند استنشاق آمونیاک) و سایر علل می‌توانند باعث برونشیت حاد شوند. بسیاری اوقات برونشیت تنها نیست بلکه با التهاب سایر بخش‌های برونشیت مانند عفونت ریوی (پنومونی)، التهاب نایژک‌ها (برونشیولیت) و دیگر موارد همراه است از این‌رو علائم و درمانی مشابه پنومونی دارد.

در مواردی که عامل بیماریزا ویروس باشد (مانند ویروس سرماخوردگی) درمان آنتی‌بیوتیکی کارآیی ندارد و فقط علائم بیماری مانند سرفه، تب و خس‌خس سینه را می‌توان با داروهایی مانند آنتی هیستامین، گشادکننده برونش و استامینوفن درمان نمود. برونشیت حاد ویروسی حتی بدون درمان هم دوره‌ای کوتاهتر از یک هفته دارد.

برونشیت مزمن

برونشیت مزمن که اغلب ناشی از استعمال سیگار، آلودگی هوا و علل شغلی است همراه با از دست رفتن قابلیت ارتجاعی حبابچه‌های هوایی شش (آمفیزم) جزو بیماری‌های مزمن انسدادی ریه (COPD) طبقه‌بندی می‌شود. COPD دارای سه زیر مجموعه است: آمفیزم, برونشیت مزمن و بیماری مجاری هوایی کوچک (SAD). مواد اعتیاد آوری مانند سیگار، تریاک، حشیش، شیشه، هروئین و… که به صورت تدخینی یا کشیدنی مصرف می‌شوند حاوی گازهای سمی و خطرناکی همچون مونواکسید کربن بوده و مصرف طولانی مدت آنها باعث تخریب بافت ریه و افزایش احتمال ابتلا به برونشیت می‌شود.

منابع

• سیسیل مبانی طب داخلی. تهران

Otgün I, Karnak I, Tanyel FC, Senocak ME, Büyükpamukçu N (2004). . J. Pediatr. Surg. 39 (10): 1532–6.

15. نایژه‌فراخی
    تصویر A یک برش عرضی از ریه با مجاری طبیعی را نشان می‌دهد. تصویر B یک برش عرضی از مجاری طبیعی را نشان می‌دهد. تصویر C یک برش عرضی از مجاری با برونشکتازی را نشان می‌دهد.
    آی‌سی‌دی-۱۰	J47, Q33.4
    آی‌سی‌دی-۹	494, 748.61
    دادگان بیماری‌ها	۱۶۸۴
    مدلاین پلاس	000144
    ای‌مدیسین	article/۲۹۶۹۶۱
    پیشنت پلاس	برونشکتازی
    سمپ	D001987

    برونشکتازی (به انگلیسی: Bronchiectasis) یا نایژه‌فَراخی^[۱] یک بیماری است که در آن قسمت‌های مختلف راه‌های هوایی ریه به صورت دائمی بزرگ می‌شوند.^[۲] علائم بیماری معمولاً شامل سرفهٔ مزمن به همراه خلط سینه می‌باشد.^[۳] علائم دیگر شامل این موارد هستند: تنگی نفس، سرفهٔ خونی و درد قفسهٔ سینه.^[۲] خس خس و چماقی شدن ناخن نیز ممکن است رخ بدهد. کسانی که از این بیماری رنج می‌برند، مرتباً دچار عفونت ریه می‌شوند.^[۲]

    برونشکتازی می‌تواند در پی شماری از بیماری‌های عفونی و عوامل اکتسابی ناشی شود، مانند: سینه‌پهلو، سل، مشکلات دستگاه ایمنی، و فیبروز سیستیک.^[۳][۴] تقریباً در همهٔ موارد، فیبروز کیستی سرانجام منجر به برونشکتازی می‌شود.^[۵] عامل بیماری در ۱۰ تا۵۰ درصد مواردی که فیبروز کیستی نداشته‌اند، نامعلوم است. سازوکار بیماری بدین شکل است که به واسطهٔ پاسخ التهابی بیش از حد، راه‌های هوایی را از کار می‌اندازد. نایژه‌ای که درگیر شده است بزرگ می‌شود و به این دلیل توانایی پاک کردن ترشحات را از دست می‌دهد. این ترشحات میزان باکتری‌‌های درون ریه را افزایش می‌دهند. این کار باعث بسته شدن راه هوایی و از کارافتادگی بیشتر راه‌های هوایی می‌شود.^[۳] این بیماری به عنوان یک بیماری بیماری انسدادی ریه طبقه‌بندی شده است که به همراه بیماری انسداد مزمن ریوی و آسم در این دسته طبقه‌بندی می‌شود.^[۶] تشخیص این بیماری بدین گونه است که نخست بر اساس علائم فرد گمانه‌هایی زده می‌شود و این گمانه‌ها به کمک سی‌تی اسکن مورد بررسی قرار می‌گیرند.^[۷] کشت خلط سینهمی‌تواند برای تعیین درمان در کسانی که نوع حاد و رو به تشدید بیماری را دارند^[۲] و دست کم یک بار در سال به آن دچار می‌شوند نیز مفید باشد.^[۷]

    بدتر شدن بیماری می‌تواند در پی عفونت در این موارد رخ دهد. در چنین شرایطی آنتی‌بیوتیک‌ها توصیه می‌شوند. آنتی بیوتیک‌های رایجی که استفاده می‌شوند شامل این موارد هستند: آموکسی‌سیلین و در کسانی که به این دارو حساسیت دارند اریترومایسین یا داکسی‌سایکلینتجویز می‌شود.^[۲] برای جلوگیری از بدتر شدن بیماری نیز می‌توان از آنتی بیوتیک استفاده کرد.^[۳] روش‌های پاک کردن راه هوایی نیز که نوعی فیزیوتراپی هستند پیشنهاد می‌شوند.^[۸] گشادکننده‌های نایژه نیز در برخی افراد می‌توانند مفید باشند، اما شواهد خوبی برای تأیید این داروها وجود ندارد.^[۳] ثابت نشده است که استفاده از استروئید استنشاقی مفید باشد.^[۹] در حالی که استفاده از جراحی خیلی رایج است، تأثیرات آن به خوبی بررسی نشده است.^[۱۰] پیوند ریه نیز یکی از گزینه‌های درمانی است که می‌تواند برای کسانی که به نوع شدید بیماری مبتلا هستند استفاده شود.^[۱۱] با این که این بیماری می‌تواند باعث مشکلات سلامتی شود،^[۳] بسیاری از دیگر افراد ممکن است بدون مشکل با آن زندگی کنند.^[۲]

    این بیماری در انگلستان یک هزارم بزرگسالان را مبتلا می‌کند.^[۲] برونشکتازی در زنان رایج تر است و هر چه افراد سنشان بالاتر می‌رود شیوع آن افزایش می‌یابد. این بیماری را نخستین بار رنه لنکدر سال ۱۸۱۹ کشف کرد. هزینه‌های اقتصادی بیماری در ایالات متحده حدود ۶۳۰ میلیون دلار در سال تخمین زده شده است.^[۳]

    محتویات

    • ۱ سبب‌شناسی
    • ۲ علائم و نشانگان
    • ۳ درمان
    • ۴ منابع

    سبب‌شناسی

    عفونت‌های پی‌درپی ریوی، سیگار، برونشیت مزمن، آلرژی، بیماری سل، سرطان، آبسه ریه، عفونت قارچی، علل مادرزادی مانند سندرم کارتاژنر^[۱۲] و فیبروز سیستیک^[۳] از علت‌های اصلی ابتلا شمرده می‌شوند.

    علائم و نشانگان

    علائم برونشکتازی شامل سرفه اغلب خلط دار، خلط خونی، عفونت مکرر ریوی، تنگی نفس و درد سینه است.^[۲] در برخی موارد انگشتان چماغی نیز دیده شده‌است.^[۱۳]

    درمان

    درمان طبی عبارت است از کنترل عفونت،^[۱۴] پیشگیری از انسداد و فیزیوتراپی ریه وگاه استفاده از خلط‌آور و اکسیژن. اقدام جراحی برای درمان برونشکتازی هنگامی توصیه می‌شود که بیماری کنترل نشود و مجاری تنفس فراخ شده، موضعی شده یعنی در قسمت خاصی از شش متمرکز شده‌باشند. برای نوع پیشرفته و جهت برطرف نمودن انسدادها می‌توان از جراحی استفاده نمود که امروزه با مرگ‌ومیر (مورتالیته) و میزان ناخوشی (موربیدته) کمی همراه است.^[۱۵]

    منابع

    1.  
16. مجموعهٔ واژه‌های مصوّب فرهنگستان زبان فارسی تا پایان سال ۱۳۸۹.
17.  
18. National Institute for Health and Care Excellence (August 2010). "Bronchiectasis".
19.  
20. McShane, PJ; Naureckas, ET; Tino, G; Strek, ME (Sep 15, 2013). "Non-cystic fibrosis bronchiectasis.". American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 188 (6): 647–56. doi:10.1164/rccm.201303-0411CI. PMID 23898922. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام "Mc2013" چندین بار با محتوی متفاوت تعریف شده‌است
21.  
22. Davidson's principles and practice of medicine. (21st ed. ed.). Edinburgh: Churchill Livingstone/Elsevier. 2010. p. 676. ISBN 978-0-7020-3085-7. |first1= missing |last1= in Authors list (help)
23.  
24. Brant, [edited by] William E.; Helms, Clyde A. (2006). Fundamentals of diagnostic radiology (3rd ed. ed.). Philadelphia: Lippincott, Williams & Wilkins. p. 518. ISBN 9780781761352.
25.  
26. Shaffer, Michael Filbin, Lisa M. Lee, Brian L. (2003). Blueprints pathophysiology II: pulmonary, gastrointestinal, and rheumatology: notes & cases (1st ed. ed.). Malden, Mass.: Blackwell Pub. p. 12. ISBN 9781405103510.
27.  
28. "Quality Standards for Clinically Significant Bronchiectasis in Adults". British Thoracic Society. July 2012. Retrieved 7 June 2014.
29.  
30. Lee, AL; Burge, A; Holland, AE (May 31, 2013). "Airway clearance techniques for bronchiectasis.". The Cochrane database of systematic reviews 5: CD008351. doi:10.1002/14651858.CD008351.pub2. PMID 23728674.
31.  
32. Kapur, N; Bell, S; Kolbe, J; Chang, AB (Jan 21, 2009). "Inhaled steroids for bronchiectasis.". The Cochrane database of systematic reviews (1): CD000996. doi:10.1002/14651858.CD000996.pub2. PMID 19160186.
33.  
34. Corless, JA; Warburton, CJ (2000). "Surgery vs non-surgical treatment for bronchiectasis.". The Cochrane database of systematic reviews (4): CD002180. doi:10.1002/14651858.CD002180. PMID 11034745.
35.  
36. Corris, PA (Jun 2013). "Lung transplantation for cystic fibrosis and bronchiectasis.". Seminars in respiratory and critical care medicine 34 (3): 297–304. doi:10.1055/s-0033-1348469. PMID 23821505.
37.  
38. Morillas HN, Zariwala M, Knowles MR (2007). "Genetic Causes of Bronchiectasis: Primary Ciliary Dyskinesia". Respiration 72 (3): 252–63. doi:10.1159/000101783. PMID 17534128.
39.  
40. Hill, Adam T; Pasteur, Mark; Cornford, Charles; Welham, Sally; Bilton, Diana (1 January 2011). "Primary care summary of the British Thoracic Society Guideline on the management of non-cystic fibrosis bronchiectasis". Primary Care Respiratory Journal 20 (2): 135. doi:10.4104/pcrj.2011.00007.
41.  
42. Evans DJ, Bara AI,Greenstone M (2007). Evans, David J, ed. "Prolonged antibiotics for purulent bronchiectasis in children and adults". Cochrane Database Syst Rev (2): CD001392. doi:10.1002/14651858.CD001392.pub2. PMID 17443506.
43.  

تب مالت
آی‌سی‌دی-۱۰	A23
آی‌سی‌دی-۹	023
دادگان بیماری‌ها	1716
مدلاین پلاس	000597
ای‌مدیسین	med/248
پیشنت پلاس	تب مالت
سمپ	D002006

بیماری تب مالت یا بروسلوز^[۱] به عنوان یکی از مهم‌ترین بیماری‌های مشترک انسان و دام*^[۲] محسوب می‌گردد. باکتری بروسلا که ایجاد کننده بیماری است، طیف وسیعی از پستانداران اهلی و وحشی را مبتلا می‌سازد. این بیماری به علت ایجاد سقط جنین در دام، کاهش تولید شیر، عقیمی و نازایی دام‌های مبتلا و همچنین به علت ابتلای انسان به بیماری تب مالت، همواره از دو بعد اقتصادی و بهداشتی مورد توجه قرار می‌گیرد.

محتویات

عامل بیماری

عامل این بیماری گونه‌های مختلف میکروب بروسلا است.

بروسلوز در حیوانات

انواع بروسلا در حیوانات شامل سویه‌هایی بشرح زیر است:

1. بروسلوز ملیتنسیس
2. بروسلوز آبورتوس
3. بروسلوز سویس (خوک)
4. بروسلوز کانیس (سگی)
5. بروسلوز نئوتوم

و شایع ترین ان در سراسر جهان ملیتنسیس میباشد

روش‌های ورود میکروب به بدن گاو

• خوراک
• پوست: از طریق زخم
• ملتحمه چشم
• پستان: در هنگام شیردوشی
• استنشاق
• تلقیح مصنوعی: تلقیح با اسپرم آلوده

تب مالت در انسان

تب مالت از گاو، خوک، گوسفند یا بز آلوده به انسان انتقال می‌یابد اما از انسان به انسان خیر. تب مالت روی اعضای خون‌ساز بدن مانند مغز استخوان، گره‌های لنفاوی، کبد و طحال تاثیر می‌گذارد. تب مالت در دو نوع حاد و مزمن دیده می‌شود. دوره نهفتگی این بیماری می‌تواند ۵ تا ۶۰ روز باشد (چندین ماه نیز دیده شده‌است). تب مالت در مردان ۲۰ تا ۶۰ ساله شایع‌تر است.^[۳].

مصرف شیر، محصولات لبنی (کره، پنیر) و یا محصولات گوشتی حیوانات آلوده موجب سرایت بیماری به انسان می‌شود. کم‌خونی وخیم یا مشکلات معده و سابقهٔ جراحی آن به دلیل کاهش اسید معده امکان بروز بیماری را بالا می‌برد. اسید معده تا حدودی احتمال ابتلا را کاهش می‌دهد. به طور کلی این بیماری در میان افرادی که با حیوانات زیاد در تماس هستند (کشاورزان، دامداران، قصابان، دامپزشکان) و افرادی که به مناطق آلوده سفر می‌کنند شایع‌تر است^[۳].

علائم بیماری

علائم بالینی تب مالت در کودکان چندان مشخص نیست. طحال در نیمی از موارد بزرگ است. طحال بزرگ بیشتر همراه بزرگ شدن غدد لنفی است. دانه های جلدی به صورت تب‌خال و پورپورا و دانه های دیگر اریتم های برآمده کمیاب است.

علائم زیر در تب مالت حاد به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شوند^[۳]:

• لرز، تب متناوب (تب و لرز)، تعریق
• خستگی قابل توجه
• درد هنگام لمس ستون فقرات
• سردرد
• بزرگ شدن گره‌های لنفاوی

علائم زیر در تب مالت مزمن به تدریج ظاهر می‌شوند^[۳]:

• خستگی
• درد عضلانی
• کمردرد
• یبوست
• کاهش وزن
• افسردگی
• ناتوانی جنسی
• (به ندرت) بروز آبسه در تخمدان‌ها، کلیه‌ها، و مغز
• در صورت ناکافی بودن مراقبت و درمان، بیماری ممکن است مزمن شود یا موجب معلولیت، عفونت قلب، استخوان، مغز یا کبد شود^[۳].

تظاهرات و عوارض عصبی در مالت:

• سردرد
• دردتمام بدن
• ضعف
• سستی
• کوفتگی عضلات
• کم خوابی
• نگرانی و تشویش
• افسردگی
• هذیان
• سندرم مننژه
• حالت تحریک پذیری زیاد

پیشگیری

• خودداری از مصرف شیر غیرپاستوریزه، پنیر و سایر لبنیات و گوشت‌های تایید نشده.
• استفاده از وسایل محافظتی بدن مانند دستکش، محافظ چشم، پیش‌بند و … هنگام تماس با حیوانات یا گوشت و سایر محصولات^[۳].
• واکسیناسیون دام‌ها:واکسن زنده ضعیف شدۀ سوش بهترین است و یکبار تزریق حداقل ۷ سال حیوان را محافظت می‌کند.
• آموزش بهداشت به قصابان و افرادی که با دام سر و کار دارند.

تشخیص و درمان

تشخیص قطعی تب مالت با آزمایش خون انجام می‌گیرد و با درمان کامل معمولاً در ۳ تا ۴ هفته بهبودی دیده می‌شود. اطرافیان و اعضای خانواده شخص بیمار که ممکن است از همان غذای آلوده مصرف کرده باشند باید معاینه شده و آزمایش بدهند^[۳]. انواع تستهای سرولوژیک بروسلوز

• تست آگلوتیناآزمایشاخل ل.وله‌ای استاندارد (STA) یا تست رایت که IgM و IgG را مورد ارزیابی، قرار می‌دهد.
• تست آگلوتیناسیون ۲ME که IgG را بررسی می‌نماید.
• تست کمبس رایت (Coombs Test) که عمدتاً نشان دهنده آنتی بادیهای کلاس IgG است. هرچند در صورتیکه در زمینه تست رایت مثبت، اشتباهاً کمبس رایت نیز انجام شود تمامی آنتی بادی‌های شرکت کننده در تست رایت، بنحو اولی، در این تست نیز شرکت خواهند نمود.
• تست فیکساسیون کمپلمان که نشان دهنده آنتی بادی‌های کلاس IgG می‌باشد.
• تست‌های رادیوایمونواسی و ELISA که حساسیت و ویژگی آنها نسبت به تست استاندارد و فیکساسیون کمپلمان بیشتر است و نشان دهنده هر دو ایمونوگلوبولین M و G می‌باشند۰ ولی جهت بررسی یک کلاس بخصوص ایمونوگلوبولین هم قابل تنظیمند و لذا با این تستها می‌توان به آسانی بروسلوز حاد را از مزمن و نیز حمله حاد در زمینه مزمن را باز شناخت. به عبارت دیگر آنتی بادیهای اختصاصی ضد بروسلائی نوع IgM، IgG و IgA را می‌توان به روش رادیوایمونواسی، مورد بررسی قرارداد. البته مشکلات مربوط به آنتی بادی‌های بلوکان و غیرآگلوتینه کننده (Nonagglutinating) دراین تست‌ها وجود ندارد و در مرحله حاد یا مزمن بیماری می‌توان آنتی بایهای اختصاصی را بطور جدا گانه، بررسی کرد و زمانی که تفسیر تست‌های آگلوتیناسیونی، با ابهاماتی مواجه شود می‌توان پاسخ را با انجام تست الیزا قطعی نمود. بوسیله تست الیز نیز می‌توان با بررسی IgM یا IgG حالت حاد و مزمن بروسلوز را تفکیک نمود ولی این تست با یرسینوز نیز واکنش متقاطع، نشان می‌دهد.
• تست رزبنگال، رینگ تست و آگلوتیناسیون روی لام که روش‌های آگلوتیناسیون سریع (Rapid) می‌باشند.

درمان شامل یک دوره استراحت در رختخواب و مصرف آنتی‌بیوتیک است و جدا کردن بیمار از دیگران اغلب لازم نیست. برای مبارزه با عفونت باکتریایی از آنتی‌بیوتیک‌هایی (مانند تتراسایکلین برای حداقل سه هفته) استفاده شده و داروهای کورتیزونی برای کاهش التهاب‌های شدید استفاده می‌شود. برای درد عضلانی نیز از داروهای ضد درد (مُسکن) تجویز می‌شود^[۳].

در رژیم غذایی این بیماران معمولاً ابتدا از غذاهای نرم و ساده شروع می‌کنند و به تدریج تنوع و مقدار غذای بیمار را افزایش می‌دهند تا زمانی که به برنامه غذایی عادی برسد. بهتر است از غذاهای پرانرژی و نوشیدنی‌ها و مایعات فراوان استفاده کرد.^[۴]

پانویس

(Web). دکتر محمدمهدی فانی.

5. برفک دهان
   آی‌سی‌دی-۱۰	B37.0
   آی‌سی‌دی-۹	112.0
   دادگان بیماری‌ها	29743
   مدلاین پلاس	000966
   ای‌مدیسین	derm/68 ped/2245
   سمپ	D002180

   استوماتیت کاندیدیاز یا برفک دهان به شکل برجستگی‌های سفید خاکستری در روی مخاط دهان و زبان بروز کرده که با کندن این ضایعات مناطق خونریزی‌دهنده ایجاد می‌شود. ضایعه اغلب اگزودای سفید دارد. برفک دهان به دلیل از بین رفتن باکتری‌های مفید موجود در دهان ایجاد می‌شود و با این وضع قارچ‌های کاندیدای موجود در دهان رشد بیش از حد پیدا میکنند و بصورت برفک در دهان دیده میشوند. برفک دهان اکثراً توسط قارچ کاندیداآلبیکانس و گاه توسط قارچ‌های کاندیدا گلابراتا و کاندیدا تروپیکالیس ایجاد می‌شود. ^[۱]

   این بیماری نباید با لوکوپلاکیا اشتباه گرفته شود. ضایعات لوکوپلاکیا بیشتر در کناره‌های زبان است، در حالی که ضایعات برفکی معمولاً در روی زبان و سایر نفاط دهان دیده میشود.

   محتویات

   • ۱ در کودکان
   • ۲ درمان در کودکان
   • ۳ در بزرگسالان
   • ۴ درمان در بزرگسالان
   • ۵ رژیم غذایی ضد کاندیدا ^[۸]
   • ۶ نگارخانه
   • ۷ منابع

   در کودکان

   برفک دهان اغلب در نوزادان دیده می‌شود. در نوزادان اغلب به دنبال عبور از کانال زایمانی و بعلت وجود کاندیدا در آنجا نوزاد دچار این بیماری می‌شود. ^[۲]

   درمان در کودکان

   درمان با قطره نیستاتین یا کلوتریمازول موضعی برای حداقل ده روز است.

   در بزرگسالان

   عامل این بیماری مخمر کاندیدا آلبیکانس است. برفک دهان در انسان‌های سالم نیز ممکن است رخ دهد، اما در بزرگسالان اکثراً عوامل زیر زمینه‌ساز بیماری هستند:

   • استرس : استرس شدید و طولانی در بدن باعث آزاد شدن هورمون کورتیزول میشود. این هورمون با کاهش ایمنی بدن و افزایش قند خون، میتواند موجب ایجاد برفک دهان شود.^[۳]
   • کسانی که در دوره‌ای از آنتی بیوتیک یا دهانشویه‌های ضد باکتری استفاده کرده‌اند.
   • به عنوان عفونت فرصت طلب در بیماران دچار ضعف ایمنی مانند ایدز
   • کسانی که دیابت دارند.
   • کسانی که از دندان مصنوعی استفاده میکنند.
   • زنان باردار.
   • کسانیکه دچار نقص در هضم غذا هستند.

   بیشتر بیماران بدون علامت هستند ولی ممکن است هنگام غذا خوردن درد داشته باشند یا در آغاز ابتلا از طعم بد دهان گله داشته باشند.

   پاپیلای سطح پشتی زبان محل ابتدایی توده شدن این ارگانیسم در حفره دهان ناقلان سالم دارای دندان است. ^[۴]

   درمان در بزرگسالان

   • درمان در بالغین از ترکیبات استروئیدی و فلوکونازول استفاده می‌شود. داروهایی مانند نیستاتین، میکونازول، آموفوتریسین بی.
   • مصرف محلول دهانشویه نیستاتین در کم کردن برفک دهانی موثر است. نیستاتین دهانشویه مورد استفاده از دسته پلی‌ان‌ها و در حقیقت یک ترکیب آنتی‌بیوتیک ضد قارچی تتراماکرولیدی می‌باشد. مصرف بصورت ۴ بار در روز است.^{[۵][پیوند مرده]}
   • مصرف دهانشویه کلرهگزیدین بدون الکل نیز در کم کردن برفک دهانی موثر است. مصرف این دهانشویه بصورت دو بار در روز است. دهانشویه کلرهگزیدین، یک دهانشویه آنتی‌سپتیک است که توسط بسیاری از مطالعات بالینی و آزمایشگاهی، به عنوان یک داروی موضعی ضد باکتری و قارچی کاندیدا معرفی شده‌است.^[۶]از دارو ها و فراورده های گیاهی نیز در درمان بیماری های دهان استفاده میشود، بر اساس تحقیقی در سال ۲۰۱۴ که در مجله Integrative Medicine Research مربوط به مرکز جهانی طب مکمل به چاپ رسید، مشخص شد گیاه گلنار فارسی نیز دارای تاثیر بسزایی در درمان آفت دهان می‌باشد. شاهین گوانجی در این تحقیق اثر عصاره الکلی و آبی گیاه گلنار فارسی را بر روی آفت‌های مینور مورد بررسی قرار داد که نتایج مطلوبی دریافت کرد.^[۷]

   رژیم غذایی ضد کاندیدا ^[۸]

   باتوجه به اینکه قارچ‌های کاندیدایی در محیط شیرین و اسیدی رشد میکنند، برای مقابله با آنها باید رژیم غذایی خود را کمی تغییر دهید و از مصرف غذاهای اسیدی و قنددار خودداری کنید از جمله:

   • پنیر مانده
   • کلیه مشروبات الکلی (آبجو، لیکور، شراب و...)
   • شکلات
   • میوه‌ها (خشک و تازه)
   • غذاهای تخمیر شده
   • قارچ
   • سرکه و ترشی جاتی که سرکه دارند (پیاز ترشی، خیارترشی)
   • پاستا
   • انواع مواد شکر دار (شیرینی جات ، عسل ، شربت‌ها)
   • ادویه جاتی که شکر و سرکه دارند (سس کچاپ، سس استیک...)
   • سبزیجاتی مانند خیار و چفندر و کنسروهای گوجه
   • گوشت‌های هورمونی
   • فست فود و غذاهای آمادهٔ فریزری

   نگارخانه

   • 
   • 

   منابع

   1.  
6. en.wikipedia.org/wiki/Oral_candidiasis oral candidiasis
7.  
8. سیسیل مبانی طب داخلی. تهران ۲۰۰۴
9.  
10. excessive stress and elevated cortisol http://www.becomehealthynow.com/article/conditionwomen/416/2/
11.  
12. انواع کاندیدیازیس دهانی و راهای درمان آن http://drdehghan.org/3-3f.htm
13.  

آنوریسم
پیکان مثلثی شکل یک آنوریسم را در سرخرگ کلیوی راست نشان می‌دهد.
آی‌سی‌دی-۱۰	I72
آی‌سی‌دی-۹	442
دادگان بیماری‌ها	۱۵۰۸۸
مدلاین پلاس	001122
سمپ	D000783

آنوریسم (به انگلیسی: Aneurysm) عبارت است از بزرگ شدن یا بیرون‌زدگی دیواره یک سرخرگ در اثر ضعف دیواره سرخرگ. آنوریسم معمولاً در آئورت (سرخرگ بزرگی که از قلب منشاء گرفته و در سینه و شکم به سمت پایین حرکت می‌کند) یا سرخرگ‌هایی که مغز، پاها، یا دیواره قلب را تغذیه می‌کنند، ایجاد می‌شود.

علایم شایع

آنوریسم در قفسه سینه باعث درد قفسه سینه، گردن، کمر، و شکم می‌شود. درد ممکن است ناگهانی و تیز باشد. آنوریسم در شکم باعث درد در کمر (گاهی شدید)، بی‌اشتهایی و کاهش وزن، و وجود یک توده ضربان‌دار در شکم می‌شود. آنوریسم در یک سرخرگ در پا باعث نرسیدن خون به قدر کافی به نقاط مختلف پا می‌شود. در نتیجه پا دچار ضعف و رنگ‌پریدگی می‌شود، یا اینکه متورم شده، رنگ آن به آبی تغییر می‌کند. امکان دارد یک توده ضربان‌دار در ناحیه کشاله ران یا پشت زانو وجود داشته باشد. وجود آنوریسم در یک سرخرگ مغزی باعث سردرد (اغلب ضربان‌دار)، ضعف، فلج یا کرختی، درد پشت چشم، تغییر بینایی یا نابینایی نسبی، و مساوی نبودن اندازه مردمک‌ها می‌شود. وجود آنوریسم در عضله قلب باعث نامنظم شدن ضربان قلب و علایم نارسایی احتقانی قلب می‌شود.

علل

• شایع‌ترین علت بروز آنوریسم، افزایش فشارخون است که دیواره سرخرگ را تضعیف می‌کند.
• آترواسکلروز
• ضعف مادرزادی سرخرگ (به خصوص در مورد آنوریسم‌های سرخرگ‌هایی که به مغز می‌روند.
• عفونت آئورت در اثر بیماری سیفلیس^[۱] (نادر است).

صدمه فیزیکی.

• عفونت آئورت دراثربیماری اندوکاردیت و عفونت آئورت بعداز جراحی آئورت.

عوامل تشدید کننده

• سن بیشتر از ۶۰ سال
• سابقه حمله قلبی
• فشارخون بالا
• سیگارکشیدن
• چاقی
• سابقه خانوادگی تصلب شرایین
• پلی آرتریت گره‌ای (یک نوع بیماری که طی آن التهاب سرخرگ‌های کوچک روی می‌دهد)

پیشگیری

• ترک سیگار
• ورزش منظم
• تغذیه کافی و رژیم کم‌چربی
• در صورت وجود سیفلیس، درمان زودهنگام
• رعایت برنامه درمانی کنترل فشارخون
• کاهش استرس

پیامدهای مورد انتظار

• سکته مغزی
• پاره‌شدن آنوریسم.^[۲]
• آنوریسم می‌تواند سبب نارسایی آئورت و نارسایی قلبی شده و یا بر ارگان‌های مجاور فشار بیاورد.^[۳]
• علایم بسته به مکان آنوریسم عبارت‌اند از: سردرد شدید، درد شدید و تند و تیز در قفسه صدری، شکم یا پا، از دست دادن هوشیاری. اگر پارگی درمان نشود می‌تواند به مرگ بینجامد.

درمان

تشخیص زودهنگام و درمان قبل از اینکه آنوریسم پاره شود ضروری است. بررسی‌ها عبارت‌اند از: آزمایش خون از لحاظ انعقادی، نوار قلب، آنژیوگرافی، سایر عکس‌برداری‌ها، سی تی اسکن، یا سونوگرافی

اغلب به کمک جراحی درمان‌پذیر است. در جراحی، رگ مصنوعی به جای آن قسمت از رگ که آنوریسم دارد گذاشته می‌شود. جراحی در مورد آنوریسم قلبی می‌تواند باعث بر طرف شدن نامنظمی‌های ضربانی شود و عمر را طولانی‌تر کند. گاهی آنوریسم عود می‌کند.

جراحی برای جایگزین کردن رگ دچار آنوریسم یا بستن آنوریسم: آنوریسم مغزی نیاز به جراحی اورژانس دارد. جراحی برای سایر انواع آنوریسم را می‌توان در میزان مناسب انجام داد. پس از جراحی، اندازه‌گیری فشارخون و کنترل فشارخون باید جدی گرفته شود. ترمیم جراحی آنوریسم بستگی به محل و اندازه آن دارد. آنوریسم آئورت با قطر بیش از ۵٫۵cm نیاز به جراحی دارد.

داروهای ضدانعقادی برای جلوگیری از تشکیل لخته خون و داروهای ضددرد، پس از جراحی تجویز می‌شوند. امکان دارد برای جلوگیری از عفونت آنتی بیوتیک تجویز شود.

فعالیت در زمان ابتلاء به این بیماری

قبل از جراحی در زمان ابتلاء به این بیماری از فعالیت سنگین یا فشارآوردن به خود اجتناب کنید. بعد از جراحی، به تدریج فعالیت عادی خود را از سر گیرید.

رژیم غذایی

قبل از جراحی، مصرف غذای پرفیبر برای جلوگیری از زور زدن به هنگام اجابت مزاج توصیه می‌شود. بعد از جراحی، رژیم خاصی توصیه نمی‌شود.

توجه و احتیاط

• اگر شخصی علایم آنوریسم را دارد، به خصوص وجود یک توده ضربان‌دار در شکم یا پا، یا درد قفسه سینه یا شکمی، این یک فوریت پزشکی است! باید کمک پزشکی خواسته و تا زمان رسیدن آمبولانس در تخت استراحت شود.
• اگر بیمار حمله قبلی داشته‌است و بعد از آن دچار نامنظمی ضربان قلب یا علایم نارسایی احتقانی قلب شده‌است،
• اگر پس از جراحی، هر کدام از علایم دوباره رخ دهد.

جستارهای وابسته

آنوریسم آئورت

منابع

2007 NELSON TEXT BOOK of PEDIATRICS. ۲۰۴۹.

3. آنمی فانکونی آنمی فانکونی (به انگلیسی: Fancono anemia)یک بیماری ژنتیکی اتوزومال مغلوب با شیوع ۱ در هر ۳۵۰،۰۰۰ تولد با شیوع بیشتر در یهودیان اشکنازی و آفریقایی های واقع در جنوب آفریقا. آنمی فانکونی در نتیجه نقص در شاخه‌ای از پروتئین‌های مسئول در ترمیم DNA ایجاد می‌شود.در نتیجه در بسیاری از بیماران سرطان (شایعترین آن اغلب لوکمی میلوژنوس حاد (به انگلیسی: acute myelogenous leukemia) )و در ۹۰ درصد موارد نارسایی مغز استخوان رخ می‌دهد.^[۱]

   محتویات

   • ۱ علایم بالینی
   • ۲ یافته های آزمایشگاهی
   • ۳ تشخیص
   • ۴ منابع

   علایم بالینی

   شایعترین ناهنجاری ، هیپرپیگمانتاسیون پوستی (تیرگی پوست) در تنه، گردن، نواحی کشاله ران وهمچنین لکه های شیر قهوه‌ای(به انگلیسی: Cafe-au--late spots)و پیسی (به انگلیسی: vitiligo) به تنهایی یا همراه با موارد ذکر شده است. در نتیجه ترشح غیر طبیعی هورمون رشد بسیاری از بیماران دچار کوتاهی قد هستند. فقدان انگشت یا انگشتان دو شاخه، بسیار شایع است. ناهنجاری‌های پا، در رفتگی مادرزادی لگن، در این بیماران دیده می‌شود. در جنس مذکر ممکن است آلت تناسلی تکامل پیدا نکرده و یا فرد دچار بیضه های نزول نیافته و یا آتروفی آنها، هیپواسپادیازیس، فیموزیس شود. در جنس مونث ناهنجاری هایی در واژن ، رحم یا تخمدان ممکن است ایجاد شود. بسیاری از بیماران دچار ناهنجاری‌هایی در صورت شامل میکرو سفالی ،چشمان کوچک، چین های اپیکانتال، شکل، اندازه و موقعیت غیر طبیعی گوش و چانه کوچک دیده می‌شود. در ۱۰ درصد موارد این بیماران دچار عقب ماندگی ذهنی هستند. در تصویر برداری کلیه اکتوپیک یا خارج شکمی، کلیه لگنی ،کلیه‌های نعل اسبی ممکن است یافت شود.^[۲]

   یافته های آزمایشگاهی

   نارسایی مغز استخوان اغلب در دهه‌ی اول زندگی رخ می‌دهد.به طور اولیه کاهش در تعداد پلاکت‌ها سپسس در گرانولوسیت ها ایجاد می‌شود و نهایتاً آنمی ماکروسیتبک رخ می‌دهد.

   تشخیص

   با یافته ای غیر طبیعی خون، ناهنجاری های فیزیکی در بدن حاصل می‌شود.^[۳]

   منابع

   1.  
4. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Fanconi anemia»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد.
5.  
6. NELSON TEXT BOOK of PEDIATRICS 2007. ۲۰۴۸.
7.  

آنفلوآنزای پرندگان، گونه‌ای بیماری ویروسی است که ویروس عامل آن از خانوادهٔ Orthomyxooviridae می‌باشد. این ویروس خود دارای دو گونهٔ A و B است. امروزه تمامی ویروسهایی که در آزمایش‌ها جداسازی می‌شوند از گونهٔ A این ویروس و از زیررده‌های H5 و H7 اند.

همه‌گیری بیماری

در آغاز ژوئیهٔ سال ۲۰۰۵ میلادی گزارش‌های رسمی از مسئولین دولتی چندین کشور در مورد همه‌گیری ویروس H5N1 در مرز برخی کشورها به OIE داده شد. در پایان ماه ژوئیه روسیه و قزاقستان هم گسترش آنفلوآنزای پرندگان را در کشورهای خود گزارش کردند و گفتند که عامل بیماری، ویروس H5N1 است.

در این گزارش‌ها به مرگ چندین پرندهٔ مهاجر هم اشاره شده بود. در هر دو کشور گسترش این بیماری را به دلیل ارتباط میان پرندگان آبزی وحشی و پرندگان اهلی از راه منابع آبی مشترک می‌دانستند. این نخستین گسترش ویروس H5N1 در سطح بالا در هر دو کشور بود. با بررسی‌های صورت گرفته، هر دو کشور پیش از این همه گیری، از این ویروس پاک بودند.

از زمان نخستین گزارش‌ها شیوع این ویروس در طیور موجود در روسیه که دامنه شیوع آن تنها بصورت محدود در سیبری بود، این ویروس شروع به گسترش بسمت غرب نمود تا حدی که شش ناحیه مجزای دیگر را نیز آلوده کرد.

در قزاقستان چندین روستای مجاور مناطق آبی نخستین مناطقی بودند که شیوع این ویروس را تجربه کردند. این اشاعه در هردو کشور برخی از مزارع بزرگ پرورش طیور و همچنین بسیاری از گله‌های کوچک را آلوده کرد. در این آلودگی ۱۲۰٫۰۰۰ قطعه پرنده در روسیه و ۹۰۰۰ نیز در قزاقستان بر اثر بیماری مردند و یا توسط مسئولین منهدم شدند.

در اوایل اوت سال جاری میلادی^{[نیازمند منبع]} کشور Mongolia گزارشی فوری را مبنی بر مرگ ۸۹ قطعه پرنده مهاجر در دو برکه شمالی آن کشور منتشر کرد. پس از تحقیقات بعمل آمده در این کشور نوع A ویروس آنفلوآنزای طیور دلیل این مرگ و میر شناخته شد.

زیر رده ویروس در آزمایش‌ها بعمل آمده با قطعیت تشخیص داده نشد و برای همین نمونه‌های گرفته شده به مراجع آزمایشگاهی WHO ارجاع داده شد. در اوایل ماه اوت سال جاری^{[نیازمند منبع]} همچنین گزارش‌های مبنی بر شیوع ویروس H5N1 در تبت چین منتشر گردید.

در آلودگیهای اخیر کارشناسان مسئول اعلام نمودند که میزان شیوع را بر حسب استانداردهای پیشنهادی FAO و OIE کنترل کرده‌اند. در اشاعه اخیر هیچ مورد انسانی یافت نشده‌است.

آلودگیهای روسیه و قزاقستان شواهدی را فراهم کرد مبنی بر اینکه ویروس H5N۱ بیشتر از نخستین آلودگی آن در آسیایی جنوب غربی شیوع یافته‌است. اما این ویروس اکنون از اوایل سال ۲۰۰۳ میلادی شناخته شده تر است. برغم تلاشهای شدید برای کنترل و مهار این ویروس، چندی پیش FAO اخطارهایی داد مبنی بر گسترش آلودگی در برخی از نقاط ویتنام، اندونزی و Combodia. نتیجه و پیامد این گسترش‌ها مرگ و انهدام بیش از ۱۵۰ میلیون قطعه پرنده بود.

این مرگ و انهدام علاوه بر ضررهای مالی هنگفت سازمانهای کشاورزی بزرگ، عواقب شدید و نامناسبی را نیز برای روستائیانی که درآمد ماهیانه و همچنین غذای روزانه آنها از گله‌های کوچک سنتی بدست می‌آمد داشت.

موارد ابتلای انسان به این بیماری نیز بیشتر در مناطق روستایی مشاهده شده‌است.

علل آلودگی انسان‌ها در موارد یافت شده:

• ارتباط مستقیم با پرندگان بیمار
• ارتباط مستقیم با لاشه‌های پرندگان کشته شده به‌وسیله این بیماری

موارد ابتلای انسان به این بیماری تنها در چهار کشور ویتنام، تایلند، اندونزی و کامبوج مشاهده شده‌است. همچنین موارد معدودی از انتقال انسان به انسان ثبت شده‌است. شیوع ویروس H5N1 در ژاپن، مالزی و جمهوری کره بطور کامل کنترل شد.

لازم بذکر است که برای کنترل این ویروس توافقاتی میان سه سازمان WHO، FAO و OIE صورت گرفته‌است.

پرندگان آبزی وحشی به‌عنوان منابع طبیعی ویروس آنفلوآنزای نوع A شناخته شده‌اند. پرندگان مهاجر می‌توانند فرم ضعیف این ویروس را برای مسافتهای طولانی با خود حمل کنند بدون اینکه علائمی را از خود نشان دهند و یا در تعداد بالایی دچار مرگ و میر شوند.

در این پرندگان همچنین فرم قوی ویروس آنفلوآنزای طیور بندرت جدا شده‌است. بنابر این نقش این پرندگان در پخش آنفلوآنزای طیور با قدرت بیماری زایی قوی ناشناخته باقی می‌ماند.

آمار بالای مرگ و میر پرندگان مهاجر بر اثر آنفلوآنزای طیور، مانند آنچه در اواخر آوریل در دریاچه چینگهای چین روی داد که در آن ۶۰۰۰ قطعه پرنده کشته شدند، مورد تحقیق و بررسی قرار گرفت و همه کارشناسان نتایج بدست آمده را غیر عادی شمردند. نتایج این تحقیقات در ماه ژوئیه سال اخیر میلادی^{[نیازمند منبع]} در اختیار همه قرار گرفت. نتایج نشان می‌داد که ویروس H5N1 در این مرگ و میر شبیه ویروسهایی است که در جنوب شرقی آسیا در دو سال اخیر گسترش یافته‌است.

نتایج آزمایش‌ها صورت گرفته بر روی ویروسی که اخیراً در روسیه گسترش پیدا کرده‌است چندی پیش در سایت اینترنتی OIE منتشر شد. نتایج بدست آمده نشان داده بود که ویروسی که اخیراً در روسیه جدا شده‌است شباهت واضحی به ویروسی که در Qinghai جدا شده بود دارد.

کنترل کامل رشد ویروس H5N1 در طیور و مقایسه سریع آن با نتایج قبلی برای ارزیابی میزان ریسک آلودگی این ویروس در جهان ضروری می‌باشد.

مشکلات پدید آمده برای سلامت انسان

علت شیوع اخیر آنفلوآنزای طیور در روسیه و قزاقستان، ویروسی می‌باشد که به دفعات توانایی‌های خود را در کشورهایی مانند هنگ کنگ (سالهای ۱۹۹۷ و ۲۰۰۳) و کشورهای دیگر آسیای جنوب شرقی (سال ۲۰۰۴) نشان داده‌است. ویروسی که سبب آلودگی انسان شده‌است، قدرت کشندگی بالایی دارد. بایستی این نکته را قبول کرد که در آلودگیهای اخیر نیز امکان آلودگی انسان وجود دارد.

تجربیات گذشته در آسیای جنوب شرقی نشان می‌دهد که این ویروس براحتی به انسان منتقل نمی‌شود و موارد ابتلای انسان به این ویروس بندرت اتفاق می‌افتد. اکثریت موارد ابتلای انسان به این بیماری در مناطق روستایی اتفاق افتاده‌است. همچنین تاکنون هیچ موردی مبنی بر آلودگی بر اثر مصرف گوشت و یا تخم مرغ پخته شده اثبات نشده‌است.

فاکتورهای مربوط به تراکم طیور و همچنین سیستم پرورش که در کشورهای مختلف متفاوت به نظر می‌رسند، ممکن است بر روی امکان بروز این بیماری در انسان موثر باشد. در خلال شیوع آنفلوآنزای (High Pathogenic) طیور در سال ۲۰۰۳ میلادی در هلند، بیش از هشتاد مورد ابتلا در کارگران مرغداریها، قصابها و بستگان نزدیکشان دیده شد و در نهایت نیز یک دامپزشک مرد. پس از تحقیقات و انجام آزمایش‌ها لازم، مشخص گردید که ویروس H7N۷ عامل این بیماری بوده‌است. این جریان که سبب نابودی و انهدام حدود ۳۰ میلیون قطعه انواع طیور شد، جای تردیدی باقی نگذاشت که کشورهایی که بتازگی آلوده شده‌اند به پیشنهادهای احتیاط آمیز FAO و WHO و OIE توجه کامل داشته باشند و این پیشنهادها را سرلوحه کار خود قرار دهند. این پیشنهادها زمانی می‌توانند بیشتر مورد استفاده قرار بگیرند که، برخی از کشورها تعهداتی را در زمینه کنترل میزان آلودگی مزارع به سازمانهای بین‌المللی می‌دهند.

برآورد ریسک

با توجه به تحقیقات بعمل آمده و همچنین تجربیات گذشته می‌توان به این نتیجه رسید که نمی‌توان مانع از اشاعه ویروس H5N1 در بیشتر کشورها شد. WHO پیشنهاد می‌دهد که نظارتها بر میزان مرگ و میر پرندگان مهاجر بیشتر شود و هرچه سریعتر نیز، سد نفوذی را بر اساس استانداردهای FAO و OIE پیدا کرده و به اجرا در آورد. در سالهای اخیر همچنین، مواردی از افراد با بیماریهای تنفسی شناسایی شده‌اند که سابقه تماس با پرندگان بیمار را داشته‌اند.

بررسی نمونه‌های کلینیکی و همچنین ویروسهای بدست آمده از انسان‌ها و طیور و ارجاع این نمونه‌ها به مراجع تحت حمایت فائو، WHO و OIE این امکان را فراهم می‌آورد که پروژه‌های تحقیقاتی در مورد خطرات این بیماری برای انسان‌ها بخوبی پیشرفت نموده و ساخت واکسنی موثر در برابر این بیماری، مسیر خود را با سرعت طی کند.

گسترش جغرافیایی این ویروس موجب برخی نگرانیها در مورد در معرض قرار گرفتن انسان شده‌است. هر فردی که به افراد مبتلا به این ویروس اضافه می‌شود، می‌تواند فرصت جدیدی برای ویروس باشد، در جهت بهبود بخشی روش انتقال خود از طریق جهشهای پی در پی. ویروس H5N1 که بسرعت به انسان منتقل می‌گردد، می‌تواند نشانه ایی از جهش ویروسها در طی سالهای اخیر باشد.

 

آنفلوآنزای خوکی بیماری تنفّسی خوک‌ها است که از ویروس آنفلوآنزای نوع «A» نشأت می‌گیرد.^[۱] ویروس آنفلوآنزای خوکی (SIV) به بیماری آنفلوآنزایی اشاره دارد که توسط اورتومیکسوویروس‌هایی^[۲] ایجاد می‌شود که در میان خوک‌ها بوم‌گیر^[۳] هستند.

آنفلوآنزای خوکی یک بیماری ویروسی است که معمولاً خوک را مبتلا می‌کند امّا هرساله مواردی از ابتلای انسان به این بیماری، به ویژه از راه تماس با این جانور، گزارش می‌شود.^[۴]

این بیماری در انسان از طریق تماس با فرد مبتلا نیز سرایت می‌کند و نشانه‌های معمول آن تب، سرگیجه، خشکی مفصل‌ها، حالت تهوع و در موارد پیشرفته، بیهوشی و مرگ است.^[۴]

موارد انسانی آنفلوآنزای خوکی ابتدا بیشتر در افرادی رخ می‌داد که در فاصلهٔ نه چندان دوری در نزدیکی خوک‌ها به‌سر می‌برند اما الان ویروس از انسانی به انسان دیگر منتقل می شود.^[۱]

همه‌گیری

 

بیماری آنفلوآنزای خوکی از نوعH1N1 است که قبلاً هم وجود داشته و شناخته شده‌است و همه‌گیری جهانی آنفلوآنزا در سال‌های ۱۹۱۸ و ۱۹۱۹ نیز به علت شیوع همین نوع آنفلوآنزا بوده‌است.^[۵] با این وجود بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد که تغییراتی در ساختار این ویروس در آنفلوآنزای خوکی به وجود آمده‌است. به همین علت از ۵ آوریل ۲۰۰۹ موارد مرگ و میر ناشی از این بیماری در مکزیک و آمریکا روی داد.^[۶]

نوع جدید آنفلوآنزا که در سال ۲۰۰۹ در مکزیک و آمریکا کشف شد ترکیبی از ویروس‌های آنفلوآنزای خوکی، انسانی و حاد پرندگان است.^[۱]

پیش از شیوع آنفلوآنزای خوکی در مکزیک در سال ۲۰۰۹، مواردی از ابتلای گسترده دامی و انسانی به این بیماری در آمریکا در سال ۱۹۷۶ و در فیلیپین در سال ۲۰۰۷ گزارش شده بود.^[۴]

علائم آنفلوآنزای خوکی در میان انسان‌ها به آنفلوآنزای انسانی یعنی تب، سرفه، گلودرد، سردرد، احساس سرما و خستگی شباهت دارد. برخی از افراد نیز پس از مبتلا شدن به این بیماری دچار اسهال و استفراغ می‌شوند.^[۱]

بر اساس اعلام اداره سلامت ایالات متحده (CDC)، دو داروی تامیفلو^[۷] و رلنزا^[۸] که داروهای رایج برای مقابله با آنفلوآنزا هستند، برای مقابله با تمام گونه‌های کنونی آنفلوآنزای خوکی نیز مؤثرند.^[۹]

 

شیوع آنفلوآنزای خوکی ۲۰۰۹

آنفلوآنزای خوکی در مناطق مختلف جهان در حال پیشروی است. سازمان‌های بین‌المللی بهداشت با اعلام مرحله ۵ وضعیت هشدار اعلام کردند که شیوع جهانی آنفلوآنزای خوکی امری حتمی خواهد بود. این اولین بار بود که سازمان بهداشت جهانی وضعیت هشدار خود را به مرحله ۵ ارتقا می‌داد که یک مرحله مانده تا وضعیت قرمز است و نشان دهنده اینکه اپیدمی جهانی این بیماری حتمی است ( در یکی دو ماه اخیر-آذر،دی و بهمن 91- این بیماری در ایران نیز به شدت گسترش پیدا کرده و افراد بسیاری را مبتلا نموده است)^[۱۰][۱۱]

ویروس

ویروس عامل آنفلوآنزای خوکی ویروس «H₁N₁» است.^[۱۲]

ویروس جدید همه‌گیرشده در سال ۲۰۰۹ میلادی، یکی از انواع H₁N₁ است. N و H مخفف واژه‌های «نورامینیداز»^[۱۳] و «هماگلوتینین»^[۱۴] و نام دو پروتئین غشاء سلولی ویروس هستند. در مجموع ۱۶ گونه از «هماگلوتینین» و ۹ زیرمجموعه از «نورامینیداز» وجود دارند که می‌توانند ترکیب‌های مختلفی با هم تشکیل دهند. گونه‌های «A H₁N₁» ویروس آنفلوآنزا برای نخستین بار در سال ۱۹۳۰ میلادی قرنطینه شدند.^[۱۲]

علائم

علائم آنفلوآنزای خوکی در میان انسان‌ها به آنفلوآنزای انسانی شباهت دارد. این علائم شامل تب، سرفه، گلودرد، سردرد، احساس سرما و خستگی می باشد.^[۱۵]

برخی از افراد نیز پس از مبتلا شدن به این بیماری دچار اسهال و استفراغ می‌شوند. به علت این شباهت ها پزشکان قادر به تشخیص قطعی آنفلوآنزای خوکی نیستند، و تشخیص قطعی آن فقط با انجام تست لابراتواری ممکن است.

۴ علامت اصلی تب بالای ۳۸ درجه، سردرد، گلودرد و سینه درد و سرفه از علائم اصلی این بیماری هستند که اگر کسی ۲ تا ۳ علامت ذکر شده را داشته باشد مشکوک به بیماری آنفلوآنزای نوع A است. اسهال، استفراغ، تهوع، کوفتگی عضلات، عطسه و آبریزش بینی از علائم فرعی این بیماری است که چنانچه با ۲ تا ۳ علامت اصلی همراه باشد فرد مشکوک به این بیماری است.^[۱۶]

پیشگیری

آنفلوآنزای خوکی از راه سرفه، عطسه و تماس با اشیای آلوده به ویروس و تماس دهان و بینی یا چشم خود منتقل می‌شود. ویروس از راه فراورده‌های خوراکی و خوردن گوشت خوک منتقل نمی‌شود. آنفلوآنزای خوکی بیشترین سرایت‌پذیری را در ۵ روز اول بیماری دارد که در بچگی این دورهٔ انتقال تا ۱۰ روز هم می‌تواند طول بکشد. تشخیص بیماری با نمونه‌گیری در این ۵ روز میسر است.

پیشگیری از ابتلا

«پیشگیری از ابتلا» با رعایت دستورات پیشگیری از آنفلوآنزا میسر است. این موارد عبارتند از:

• دستان خود را به طور مرتب با آب و صابون و یا محلولهای ضدعفونی حاوی الکل بشویید، مخصوصا زمانی که عطسه یا سرفه می‌کنید و یا وقتی که از بیرون به خانه باز می‌گردید.
• ضدعفونی سطوح داخلی خانه با محلولهای حاوی کلر در کاهش احتمال انتقال بیماری موثر است.
• از تماس نزدیک با خوک‌ها و یا انسان‌هایی که آلوده هستند بپرهیزید.
• فاصله گرفتن از اجتماعات عمومی در محیط هایی که احتمال می رود ویروس در آنجا شایع باشد نیز توصیه می شود.این اقدام با توجه به درصد و میزان شیوع این بیماری در شهر و کشور مربوطه می باشد.
• از دست زدن و تماس با اشیا و سطوحی که ممکن است آلوده باشند، مخصوصاً در اماکن عمومی به شدت بپرهیزید (مانند بوسیدن ضریح‌های اماکن مذهبی، دست زدن به میزهای کافی شاپ‌ها و رستوران‌ها، دستگیره درب وسائل حمل و نقل عمومی، نرده‌ها و …).
• از دست زدن به دهان، بینی و چشمان خود بپرهیزید.
• در صورتی که خود مشکوک به ابتلا به آنفلوآنزا هستید، حتماً هنگام عطسه و سرفه جلوی دهان و بینی خود را بگیرید. اگر دستمال به همراه ندارید، هنگام عطسه یا سرفه قسمت داخلی آرنج خود را در برابر دهان و بینی بگیرید تا دستانتان آلوده نشوند.^[۱۶]
• هر فردی که دچار علایم شبه‌آنفلوآنزا شامل تب ناگهانی، سرفه و دردهای عضلانی شد باید از رفتن به سرکار و استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی پرهیز کرده و سریعاً به پزشک مراجعه کند.
• از فرد مبتلا به آنفلوآنزا باید حدود ۱ تا ۲ متر فاصله گرفت.

توصیه‌های لازم

• در صورتی که خود مشکوک به آنفلوآنزای خوکی هستید هنگام عطسه و سرفه جلوی دهان و بینی خود را با دستمال بگیرید و اگر دستمال همراه ندارید جلوی دهان و بینی خود را با آستین پیراهن خود بپوشانید و سریعاً به نزدیکترین مرکز بهداشتی درمانی و یا بیمارستان مراجعه کنید.
• اگر با کسی در تماس هستید که سرما خورده است از دست دادن، در آغوش گرفتن و روبوسی با وی خودداری نمایید.
• ویروس آنفلوآنزا در محیط اطراف و اماکن عمومی وجود دارد و تماس با سطوحی مانند دستگیره اتوبوس و تاکسی، صفحه کلید کامپیوتر و ... به راحتی شما را آلوده می کند. اگر دستان خود را به دستگیره درب یا اتوبوس و یا اشیای احتمالاً آلوده زده اید آن را هرگز به دهان، بینی یا چشم خود نزنید.

پیشگیری از عفونت

برای «پیشگیری از عفونت» با ویروس آنفلوآنزای A هر یک از داروهای اوسلتامیویر یا زانامیویر توصیه شده است. دوره درمان پروفیلاکسی دارویی تا ۱۰ روز پس از یک تماس مشخص با مورد قطعی دورهٔ آنفلوآنزای خوکی توصیه می‌شود.

افراد پرخطر در معرض این بیماری و حتی در معرض مرگ

افراد بالای ۶۵ سال، بچه‌های زیر ۵ سال، زنان حامله به علت اینکه در ۳ ماهه دوم و سوم حاملگی سیستم ایمنی ضعیفی دارند، افراد دچار نقص سیستم ایمنی و افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند آسم، دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی از جملهٔ این افراد هستند که چنانچه با علائم اصلی و فردی همراه باشند باید سریعاً به پزشک مراجعه کنند.

درمان

در بسیاری از موارد این آنفلوآنزا هم مانند سایر انواع آنفلوآنزا ممکن است بهبود خودبخود داشته باشد. با وجود این استفاده از داروهای ضدویروس هم شدت بیماری را کم می‌کند و هم از بروز عوارض بعدی بیماری جلوگیری می‌کند.

چهار داروی آنتی ویروس آمانتدین، ریمانتدین و اوسلتامیویر (Tamiflu) و زانامیویر (Relenza) برای درمان آنفلونزای خوکی در آمریکا دارای مجوز می‌باشند. در مورد آنفلونزای خوکی که درسال ۲۰۰۹ در مکزیک شیوع پیداکرد، دونوع اوسلتامیویر (oseltamivir) و زانامیویر (zanamivir) توسط «مرکز درمان و پیشگیری از بیماری‌ها» در آمریکا توصیه شده است، چرا که ویروس جدید در مقابل آمانتادین و ریمانتادین مقاوم گزارش شده است.^[۱۷]

تعریف موارد

• مورد قطعی آنفلوآنزای اچ۱ان۱^[۱۵]:

بیمار مبتلا به ناخوشی تنفسی تب دار حاد همراه با مثبت بودن RT-PCR یا کشت نمونه‌های مناسب.

• مورد محتمل آنفلوآنزای اچ۱ان۱^[۱۵]:

بیمار مبتلا به بیماری تنفسی تب دار حاد می‌باشد که از نظر انفلونزای A مثبت است ولی ازمون RT-PCR ازنظر H1 و H3 منفی است.

• مورد مشکوک آنفلوآنزای اچ۱ان۱^[۱۵]:

بیمار مبتلا به بیماری تنفسی تب دار حاد می باشد:

۱)طی هفت روز قبل از شروع علایم با مورد قطعی انفلونزای جدید تماس داشته یا

۲)طی هفت روز قبل از شروع علایم به یکی از مناطق که مورد قطعی انفلونزا جدید به اثبات رسیده مسافرت نموده یا

۳)ساکن منطقه‌ای است که یک یا ڿند مورد قطعی انفلونزا جدید رخ داده است.