لنفوم | |
---|---|
در تصویر مشاهده میشود که لنفوم فولیکولار جایگزین یک گره لنفی شده است.
|
|
آیسیدی-۱۰ | C81-C96 |
آیسیدی-۹ | ۲۰۲٫۸ |
آیسیدی-اُ: | ۹۵۹۰–۹۹۹۹ |
سمپ | D008223 |
لنفوم (به انگلیسی: Lymphoma) گروهی از تومورهای یاختههای خونی است که از لنفوسیتها به وجود میآید.[۱] گاهی واژهٔ لنفوم تنها به تومورهای سرطانی اشاره دارد و به همهٔ تومورها اطلاق نمیشود.[۱] نشانگان این بیماری شامل این موارد هستند: بزرگ شدن غدد لنفاوی که معمولاً بدون درد هستند، تب، تعرق، خارش، کاهش وزن، احساس خستگی و دیگر علائم.[۲][۳] تعرق معمولاً در شب صورت میگیرد.[۲][۳]
دو گونهٔ عمدهٔ لنفوم لنفوم هوچکین (HL) و لنفوم غیر هوچکینی (NHL),[۴] میباشند. این بیماری شامل دو نوع دیگر نیز میباشد. مولتیپل میلوما و بیماریهای پرولیفراتیو دستگاه ایمنی نیز از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO) جزء این دسته شناخته شدهاند.[۵] حدود ۹۰٪ بیماران دچار لنفوم غیر هچکینی هستند که زیر مجموعههای بسیاری را در بر میگیرد.[۴][۶] لنفوم زیر مجموعهٔ نئوپلاسمها است، که به آنها تومور بافتهای خون ساز و لنفاوی میگویند.[۷]
عوامل خطرساز لنفوم هچکینی شامل این موارد هستند: غفونتهای ناشی از اپشتین بار ویروس و وجود افرادی در خانواده که به این بیماری دچار بودهاند.[۲] عوامل خطرساز لنفوم غیر هچکینی شامل این موارد هستند: بیماریهای خود ایمنی، ایدز آلودگی به ویروس تی-لنفوتروپیک انسانی، خوردن مقادیر زیاد گوشت و چربی، داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی و برخی آفتکشها.[۳] تشخیص این بیماری معمولاً از طریق خون، ادرار، و یا تست مغز استخوان صورت میگیرد.[۳] A بافت برداری از یک گره لنفاوی نیز میتواند مفید باشد.[۲][۳] تصویر برداری پزشکی در مرحلهٔ بعد میتواند به کار گرفته شود تا تعیین کند که آیا سرطان گشترش پیدا کرده و در صورت گسترش در چه نواحی گسترش یافته است.[۲][۳] سرطان میتواند در بسیاری از اعضاء گسترش پیدا کند: ششها، کبد، و مغز.[۲][۳]
درمان بیماری میتواند ترکیبی از شیمیدرمانی، پرتودرمانی، درمان هدفمند و جراحی باشد.[۲][۳] در لنفومهای غیر هچکینی، ممکن است غلظت پروتئین در خون به حدی افزایش یابد که انجام فرآیندی به نام پلاسمافرزیس ضروری گردد.[۳] صبر آگاهانه میتواند برای انواع خاصی از این بیماری مفید باشد.[۳] شماری از گونهها قابل درمان هستند.[۴] به طور کلی، میزان بقای پنج سالهٔ بیماری در ایالات متحده برای لنفوم هوچکینی ۸۵٪ است.[۸] اما این میزان برای لنفوم غیر هچکینی ۶۹٪ است.[۹] در سطح جهان در سال ۲۰۱۲، شمار ۵۶۶۰۰۰ نفر به این بیماری مبتلا شدند و ۳۰۵۰۰۰ نفر از مبتلایان جان باختند.[۵] این دسته از سرطان ۳–۴٪ همهٔ سرطانها را در بر میگیرد. از این رو، این دسته، هفتمین گروه رایج سرطان است.[۵][۱۰] در میان کودکان، این گروه سومین نوع رایج سرطان است.[۱۱] شیوع بیماری در کشورهای توسعه یافته بیشتر از کشورهای در حال توسعه است.[۵]
محتویات
شیوع
در ایالات متحده لنفوم ششمین سرطان شایع در بین بالغین و سومین سرطان سرطان شایع در کودکان میباشد. لنفومها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: لنفوم هوچکین (Hodgkin's Lymphoma) و لنفوم غیرهوچکین(Non-Hodgkin's Lymphoma). تفاوت این دو بیماری در نوع و سرمنشاء سلول بدخیم است. علاوه براین، سیر این دو بیماری و پاسخ آنها به درمان نیز تفاوت قابل توجهی نشان میدهد.
طبقهبندی
سازمان جهانی بهداشت لنفومها را به ۶ گروه اصلی طبقهبندی کرده است که هر کدام از آنها نیز دارای زیر گروههایی میباشند:[۱۲]
- نئوپلاسمهای لنفوییدی پیش ساز (Precursor Lymphoid Neoplasms)
-
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی طبقهبندی نشده (B lymphoblastic leukemia / lymphoma NOS)
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با اختلالات ژنیتیکی متعدد (B lymphoblastic leukemia / lymphoma with recurrent genetic abnormalities)
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(۹;۲۲); bcr-abl۱
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(v;11q۲۳); MLL rearranged
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(12:21); TEL-AML۱ & ETV6-RUNX۱
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی همراه با هیپرپلوییدی (hyperploidy)
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی همراه با هیپوپلوییدی (hypodiploidy)
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(۵;۱۴); IL3-IGH
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(۱;۱۹); E2A-PBX۱ & TCF3-PBX۱
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول تی (T lymphoblastic leukemia / lymphoma)
- نئوپلاسمهای سلول بی بالغ (Mature B-Cell Neoplasms)
- نئوپلاسمهای سلول تی و سلول ان-ک بالغ (Mature T-Cell & NK-Cell Neoplasms)
- لنفوم هوجکین (Hodgkin lymphoma)
- اختلالات لنفوپرولیفراتیو بعد از پیوند (Post-Transplant Lymphoproliferative Disorders)
- نئوپلاسمهای هیستیوسیتیک و سلول دندریتیک (Histiocytic and Dendritic Cell Neoplasms)