پیمانه:درست مصرف کنیم، همیشه مصرف کنیم

مهندس توفیق وحیدی آذر
اکنون آب به عنوان عنصری مشابه با نفت دیده می شود، تقاضا برای آن افزایش می یابد اما تامین و فراوری آن محدود است.
بحران آب در اقتصاد و محیط زیست و سلامتی انسان ها تاثیرگذار است. اکنون نیروگاه ها در جهان تحت تاثیر کمبود آب در حد پایین توان و ظرفیت خود کار می کنند، محصولات کشاورزی کاهش یافته اند، 1/1 بیلیون انسان به آب تمیز دسترسی ندارند و این رقم در سال 2020 به دو برابر خواهد رسید. 50 درصد منابع آب جهان که آب تمیز را تامین می کردند، آسیب دیده اند، 70 درصد آب برای کشاورزی استفاده می شود، اما 50 درصد این مقدار بر اثر تبخیر یا استفاده ناصحیح به هدر می رود. (29 آوریل 2008 Creen Tech) و بخش اعظم انرژی جهان برای پمپاژ آب به نقاط مصرف مورد استفاده قرار می گیرد.
¤¤¤
نشریه «نشنال جئوگرافی» در مورد کاهش شدید سطح آب دریاچه های ایران، دلایل آن و مشکلاتی که چنین امری می تواند برای ایران ایجاد کند، مقاله ای منتشر کرده که در آن آمده است: براساس پژوهش های انجام شده، افزایش نیاز و مهار ناشدنی ایران به آب، که بخش اعظم آن از آبخیزها و بسترهای زیرزمینی تامین می شود، باعث شده است که سطح آب در این بسترها سقوط کرده و تحت تاثیر آن، مناطق کشاورزی و حتی سطح برخی مناطق مسکونی نشست کند. برخی ارزیابی ها نشان می دهد که سطح آب در آبخیزها و بسترهای زیرزمینی در ایران طی 15 سال گذشته، به طور متوسط نیم متر در هر سال تنزل پیدا کرده است.
بخش اعظم خاک ایران تقریبا خشک است، فقط 10 درصد از اراضی در کشور باران کافی برای تامین آب مورد نیاز می بارد و سایر بخش های ایران به شدت به آب استخراج شده از زمین متکی اند که نیمی از آن از بسترهای زیرزمینی و آبخیزها تامین می شود. افزایش جمعیت همزمان با توسعه اقتصادی و رشد صنعت و کشاورزی باعث افزایش شدید نیاز به مصرف آب شده است.
اما آب در بسترهای زیرزمینی با سرعت بسیار کمتری جایگزین می شود و بنابراین سطح آب در این آبخیزها رو به کاهش گذاشته است.
بسیاری از این آبخیزها چند هزار سال طول می کشد تا مجددا پر شوند.
به نوشته نشنال جئوگرافی بین سال های 1971 تا 2001 سطح آب در بسترهای زیرزمینی حدود 15 متر کاهش یافته و بررسی ها به کمک تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که در برخی مناطق ایران سطح زمین حدود نیم متر در سال نشست کرده است.
ایران تنها کشوری نیست که با این مشکل روبروست یک کارشناس ژئوفیزیک در دانشگاه برکلی می گوید تنها راه حل این مشکل، کشف ذخایر دیگر آب است یا کاهش مصرف کشاورزی، صنعتی و شخصی و اجرای این روش ها در ایران یا هر کشور دیگری که با این مشکل روبروست کار ساده ای نیست.
¤¤¤
شرکت های بزرگ و صاحب تکنولوژی اکنون در حال توسعه تکنولوژی های شیرین سازی آب و تصفیه فاضلاب برای مصارف مختلف صنعتی هستند و این امر موجب رشد تکنولوژی آب گردیده است.
نوآوری و تکنولوژی آب در بها و فرآورده ها و کاهش هزینه تمام شده آن موثر بوده و این نوآوری اکنون با سرعت در حال پیشرفت است.
¤¤¤
آب قابل تزریق
آب قابل تزریق یا آنچه که به نام WFI گفته می شود آبی است که برای تولید محصولات دارویی و انواع محصولات تزریقی که در آنها مقدار اندوتوکسین نیاز به کنترل دارد، مورد استفاده قرار می گیرد. گاه این آب برای شستشوی تجهیزات یا مجموعه های در تماس با محصولات تزریقی بکار می رود. حداقل کیفیت منابع آب تغذیه کننده قابل تزریق، آب آشامیدنی بر مبنای تعاریف فارماکوپیای آمریکا، اروپا و ژاپن یا تعاریف لازم توسط WHO است.
آب تغدیه پروسه های لازم را طی می کند و بعد از آماده سازی در مرحله بعدی خود وارد سیستم تقطیر یا سیستم های دیگر تائید شده می گردد. آب خروجی باید تمام مشخصه های شیمیایی آب کاملا خالص بعلاوه مشخصه های اندوتوکسین باکتری را داشته باشد.
مونوگراف تولید آب قابل تزریق در فارماکوپیای آمریکا (USP) از چند دوره گذشته روش استحصال آنرا از طریق تقطیر یا روش های معادل و یا پروسه های برتر و ممتاز مورد تائید قرار می دهد.
روش های تولید آب قابل تزریق
استانداردهای بین المللی در زمینه تولید دارو علیرغم داشتن همسویی و شباهت های بسیار، همچنان دارای تفاوت های بسیاری هستند.
آب قابل تزریق مطابق با استاندارد USP می تواند از طریق انواع روش های آبسازی بدست آید.
فارماکوپیای ژاپن امکان تولید آب قابل تزریق را با تقطیر، اسمز معکوس و اولترافیلتراسیون تائید می کند.
اما فارماکوپیای اروپایی تنها تقطیر را برای این محصول قبول دارد، بطور سنتی تقطیر در صنایع بیوفارما مورد استفاده قرار گرفته است و امروزه اغلب آب قابل تزریق دارویی به شیوه تقطیر به دست می آید. اما با این حال در برخی شرکت های تولیدکننده آب با خلوص بالا از روش های دی یونیزاسیون و اولترافیلتراسیون برای تولید آب قابل تزریق یا با کیفیت بالاتر از آن استفاده می کنند و از تقطیر برای تولید استفاده نمی شود و اغلب صنایع محدودیتی برای این کار ندارد.
تقطیر:
بر مبنای خواسته های USP، آب قابل تزریق باید با روش تقطیر با یک روش خالص سازی که در حد تقطیر یا برتر از آن باشد استحصال گردد.
همچنین این آب باید آزمایشات مربوط به TOC و کانداکتیویته را طی نماید و سطح اندوتوکسین باکتریایی آن باید در سطح پایین تر از (m1) 0.25 واحد اندوتوکسین باشد.
سطح آلودگی میکروبی نباید بالاتر از cuf10 در هر 100 میلی متر باشد، روش تقطیر می تواند آب مقطر با سطح آلودگی پایین را به همراه حذف اندوتوکسین آن تامین نماید.
سیستم تقطیر با تراکم بخار شامل دو سری نرم کننده، مبدل حرارتی، فیلتر کربن اکتیو، پری فیلتر اولیه um5 (میکرون)، سیستم انتخابی اسمز معکوس با امکان بکارگیری آب گرم برای تمیزکاری و شستشو و یک سیستم نهایی تقطیر تراکمی بخار می باشد.
سیستم تقطیر تراکمی در صورت داشتن مشخصه های درخواستی توسط انواع فارماکوپیاهای مطرح اداری مزیت های زیر نیز می باشد.
- کارکرد معمولا مداوم و با ثبات
- بکارگیری انرژی موثرتر از روش تقطیر متناوب (ضربدری)
- عدم نیازمندی به طراحی پیچیده
- نگهداری و تعمیرات تقریبا کم
اگرچه سیستم های تقطیر ممکن است دارای ثبات باشند. اما این صحت و ثبات، محصول آنها را تضمین نمی نماید. و ممکن است در زمانهایی که در سیستم دارای کارکرد صحیح نباشد یا به صورت مکانیکی اشکال پیدا می کند، تولید آب پایروژن نماید و این در شرایطی است که آب تغذیه با اندوتوکسین بالا وارد سیستم می شود و بسته به روش تهیه آب تغذیه آزمایشات اندوتوکسین ممکن است جواب خطا را نشان دهد.
سیستم تقطیر بر مبنای تراکم بخار نیازمند انرژی زیاد و هزینه بالایی نسبت به سیکل عمر خود و در مقایسه با سیستم های ممبران می باشد.
این سیستم ها نیازمند آب خروجی از اسمز معکوس (RO) یا اسمز معکوس با همراه آب دیونیزه (RO/Deionization) برای تغذیه خود هستند و همچنین این مجموعه ها نیازمند نیروی انسانی زیادتر نسبت به سیستم تقطیر در دستگاه های تقطیر چند مرحله ای می باشند. دستگاه تقطیر چند مرحله ای (MED) معمولا شامل فیلترهای چند رسانه ای (Multi Media Filter) آب نرم کننده های دوگانه، تانک های ذخیره (Break tank) مبدل حرارتی، مخزن فیلتر کربن اکتیو (قابل تمیزکاری با آب داغ)، پری فیلترهای 5us، سیستم های تنظیم PH، دستگاه های اشعه UV 254 نانومتر، دستگاه اسمز معکوس قابل تمیزکاری با آب داغ (که سابق بر این اغلب از ستون کاتیون وآنیونی برای دی یونیزاسیون استفاده می شد) و الکترو دی یونیزاسیون پیوسته (CEDI) که در نهایت به دستگاه تقطیر چند مرحله ای (MED) منتهی گردد.
همراه با برآورد کردن الزامات مربوط به فارکوپیاهای مختلف، تقطیر چند مرحله دارای نقاط قوت دیگری نیز می باشد که عبارت از ثبات و پایداری در تولید و نداشتن قطعات متحرک می باشد. اما نقاط ضعف این سیستم ها عبارتند از: -نیازمندی به آب تغذیه با کیفیت بالا و کلراید در حد 0.5ppm، ضرورت کمتر بودن حدود سیلیکا در حد 1ppm و کانداکتیویته کمتر از 5 میکرو زیمنس در هر سانتی متر (5s/cm)
- مصرف انرژی بسیار زیاد نسبت به تقطیر با بخار تراکمی
- داشتن هزینه بسیار بالای سیکل کارکرد آن نسبت به سیستم های دارای ممبران
- آسیب پذیری در مقابل ورود اندوتوکسین ها که این اشکال در هر دو نوع تولید آب مقطر به روش تقطیر مستقیما مرتبط با آب تغذیه سیستم می باشند.
FDA در بازرسی آب تغذیه با خلوص بالا به این صورت تاکید دارد که بسیاری از دستگاههای تقطیر کاهش 25Log تا 3log مقدار از اندوتوکسین ها را می توانند انجام دهند.
بنابراین در صورتی که حد اندوتوکسین در آب تغذیه به 250Eu/ml برسد امکان پیدا شدن اندوتوکسین در WFI نیز خواهد بود.
روش های دیگر
روش های جداسازی مختلفی مانند RO و اولترافیلتراسیون و اکسیداسیون با ازن می توانند اندوتوکسین را حذف کنند.
حرارت، تقطر، UF، RO و فیلتراسیون، ازن، نور ماورابنفش و روش های شیمیایی می توانند سطوح پایین میکروبی را در آب تامین کنند.
اسمز معکوس دوبارگذر (TPRO) یا (DPRO) قابلیت تولید آب مقطر را دارا می باشد. یک سیستم اسمز معکوس دوبار گذر از یک فیلتر چند رسانه ای، آب نرم کن دوگانه، تانک ذخیره، مبدل حرارتی، فیلترکربن اکتیو قابل شستشو با آب گرم، پری فیلتر 55s، تنظیم کننده PH و دستگاه مولد اشعه ماورا بنفش 245nm و یک مجموعه TPRO قابل تمیزکاری با آب گرم تشکیل می شود.
سیستم می تواند شامل یک مجموعه RO باشد که یک دستگاه CEDI متعاقب آن قرار دارد و بعد از آن یک مجموعه RO باشد که یک دستگاه CEDI متعاقب آن قرار دارد و بعد از آن یک مجموعه RO که انجام عملیات پولیشینگ سیستم را قبل از مخزن ذخیره انجام و آب استحصال شده به عنوان آب قابل تزریق مورد مصرف قرار می گیرد.
مزایای بکارگیری RO برای تولید آب قابل تزریق به شرح ذیل است:
- داشتن کم هزینه ترین سیکل عمر
- کمترین مصرف انرژی
- کاهش دهنده کانداکتیویته، TOC، اندوتوکسین و سطوح میکروبی
-کارکرد پایدار
-شستشو و تمیزکاری گرم بصورت پیوسته
- مورد تائید بودن از نظر کاربرد بوسیله USP
اما سابقه بکارگیری اسمز معکوس برای تولید آب قابل تزریق کم بوده و فارماکوپیای اروپایی آن را به عنوان روش نهایی جهت تولید آب قابل تزریق تائید نمی کند.
به علاوه سیستم RO نیازمند تمیزکاری متناوب بوده و ممبران ها باید تعویض گردند و همچنین ممبران ها آسیب پذیر بوده و ممکن است خراب شوند.
روش دیگر در مقابل تقطیر استفاده از اولترافیلتراسیون با استفاده از UFهای مرسوم یا UF گرم بصورت پیوسته می باشد.
مدول های الترافیلتراسیون در دو شکل از مواد مختلف در بازار موجود هستند، مدول ها از مواد پلیمری و سرامیکی ساخته می شوند و در شکل های حلزونی، مارپیچی، لوله ای، چندین کاناله توخالی هستند.
برخی مدول ها برای کارکرد در دمای محیط و با شستشوی شیمیایی ساخته می شوند. در حالی که برخی مدول های دیگر می توانند در دمای C80 یا بیشتر بصورت پیوسته یا متناوب کار کنند، سیستم های ممبران سیستم های خود تنظیم از نظر شستشو هستند.
رشد میکروبی در آنها وجود ندارد، اما نیازمند شستشوی متناوب برای اطمینان خاطر از بازده سیستم هستند. معمولا یک سیستم UF شامل یک مجموعه RO قابل شستشو با آبگرم سیستم CEDI و یک مجموعه UF است.
در سیستم جایگزین بجای دستگاه UV ثانویه و یک سیستم UF بعد از CEDI می توان سیستمUF پیوسته گرم را جایگزین آن نمود. اولترافیلتراسیون مزایای بسیاری دارد:
هزینه سیکل عمر کم
- مصرف انرژی کم
سابقه استفاده برای تولید آب قابل تزریق در آمریکا و ژاپن
- تاریخچه قابل توجه در آمریکا
- امکان پذیری کاربرد پیوسته در دمای C80
- کاهنده اندوتوکسین تا حد ogs41
نواقص مربوط به استفاده از این تکنولوژی این است که هنوز مجوزی برای استفاده از آن فارماکوپیای اروپایی وجود ندارد.
کاهش کانداکتیویته در آن منوط به آماده سازی اولیه مناسب آب برای سیستم است و ممبران احتمال آسیب دیدن را داشته و همچنین سیستم ممکن است نیازمند تمیزکاری متناوب باشد.
چرا استفاده از ممبران ها بسط نیافته است.
علیرغم تمام مزایای موجود در استفاده از ممبران ها برای تولید آب قابل تزریق، چرا این تکنولوژی آنچنان بسط نیافته است؟
دلیل این امر را می توان بدین نحو بیان کرد که آن زمان که برای اولین بار RO برای تولید آب قابل تزریق پیشنهاد گردید، ممبران ها چندان برای تولید عملی آماده نبودند مجموعه های RO که بتوانند با آب داغ شستشو داده شوند وجود نداشتند و شستشوهای شیمیایی در حد تاثیرگذاری بوسیله حرارت موثر نبودند.
تقطیر در تولید آب قابل تزریق دارای تاریخچه و سابقه بسیاری است و اگرچه چند سال پیش استفاده از RO در تولید آب قابل تزریق با شکست مواجه شد، اما تکنولوژی امروزه RO می توان آب قابل تزریق را تولید نماید.
تکنولوژی UF نیز اکنون توانایی انجام این کار را دارد و اکنون می توان به آب با کیفیت بالاتر از آب قابل تزریق نیز با تکنولوژی ممبران دست یافت.
اخیراً با تولید آب قابل تزریق در یک شرکت بیوفارما در west coast بوسیله ممبران با مرحله بندی RO و سپس SDI که حاصل آن آب با خلوص بالا می گردید و سپس ورود این آب به سیستم RO دوم، تولید آب قابل تزریق انجام گرفت. طراحی سیستم به نحوی بود که کل آب ضایع شده مجدداً به قسمت آبسازی اولیه برگشت داده می شد. نتایج حاصل نشان می داد که کیفیت آب از مشخصه های آب قابل تزریق بهتر بود، در این طرح 98% صرفه جویی در مصرف بخار نسبت به سیستم تقطیر ایجاد گردید و در حالی که بهای مرحله دوم RO نصف قیمت دستگاه های تقطیر می گردید و در نهایت از مصرف 3/1 میلیون گالن آب و تولید فاضلاب مربوطه در یک سال جلوگیری گردید.
اکنون رشد تکنولوژی، شرایط زیست محیطی و افزایش دمای زمین و کاهش منابع آب و بهای انرژی و کم بودن منابع، گزینه بهتری بجای استفاده از سیستم ممبران را باقی نگذاشته است.
در گذشته ممبران های RO که بتوانند بخوبی در محل خود قرار گیرند در دسترس نبودند و نمی توانستند در عملیات شستشوی داغ مقاومت نمایند.
اشکالات اولیه در استفاده از ممبران ها موجب کنار گذارده شدن آنها گردید و زمانی که کنترل اندوتوکسین ها مشکلی نبود، کنترل میکروبی بعنوان یک مشکل به شمار می رفت و وقتی که تکنولوژی اولترافیلتراسیون آماده گردید، این سیستم هنوز تائیدیه فارماکوپیای اروپایی یا آمریکایی را به همراه نداشت.
اکنون تکنولوژی ممبران ها تاریخچه و سابقه بسیار با ارزشی را در تولید WFI یا همان آب قابل تزریق در آمریکا و ژاپن دارد اما توسعه بکارگیری و نصب این سیستم در محل هایی است که در آن فارماکوپیای اروپا به عنوان یک فاکتور مطرح نمی باشد.
هزینه های تکنولوژی ممبران
در محاسبه هزینه، هزینه سیستم مهم تر از هزینه پروسه است و هزینه نیروی انسانی بعضاً چندان تاثیرگذار نمی باشد در بررسی هزینه ها وقتی که هزینه های سیستم ممبران برای تولید آب قابل ترزیق مورد ملاحظه قرار می گیرد، مهم ترین پارامتر برای محاسبه، هزینه سیستم، هزینه سالانه و تناوب زمانی تعویض ممبران ها می باشد هزینه این سیستم با توجه به ملاحظات بسیار چون مصرف بخار و آب بسیار کم می باشد و قیمت آن بسیار پائین تر از سیستم های آبسازی است که در آنها از روش تقطیر استفاده می گردد.
انتها
مسئول مونوگراف های USP طی نامه ای درخصوص علت عدم رشد و بکارگیری سیستم ساده و آسان و کم هزینه تولید آب قابل تزریق در بسیاری از شرکت ها، آنرا عاملی ذهنی و مقاومت در مقابل تغییر و سابقه زیاد تقطیر دانسته و بر این امر تاکید دارد که در ایالات متحده شرکت های بسیاری از این سیستم استفاده می کنند و بازرسان FDA می توانند مهر تائید خود را بر محصولات دارویی زنند که آب قابل تزریق آنها بوسیله پروسه های اسمز معکوس تهیه شده است.

 

خبرگزاري فارس: يك كشاورز نمونه كشور گفت: با وجود كاهش 25 درصدي مصرف آب در شاليزار، حدود 2 برابر ميانگين كشور شلتوك توليد كردم.

محمدرضا كاظم‌زاده كشاورز نمونه كشور در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادي خبرگزاري فارس‌، افزود: در حالي كه ميانگين توليد شلتوك در كشور 4 هزار و 250 كيلوگرم در هكتار است، توانستم با وجود كاهش 25 درصدي مصرف آب، توليد را به 7 هزار و 917 كيلوگرم شلتوك در هكتار برسانم.
اين كشاورز نمونه‌ افزود: با كاشت برنج رقم طارم محلي در سطح 6 هكتار با استفاده از بذر سالم و سبك و سنگين كردن بذر، ضدعفوني بذر و برداشت شالي با دروگر و اجراي عمليات خاك‌ورزي و كاشت و داشت طبق توصيه مراكز تحقيقاتي كه توصيه به گفتن آن شده است و همچنين مديريت صحيح آب توانستم به عنوان كشاورز نمونه انتخاب شوم.
كاظم‌زاده افزود: اصول فني در خزانه و شاليزار را رعايت كردم، همچنين به جاي آبياري غرق‌آبي از روش آبياري تناوبي استفاده كردم و فاصله كاشت بوته‌ها 25 در 25 سانتي‌متر رعايت شد كه در هر كپه نشا 2 تا 3 جوانه كاشته شد، همچنين از تغذيه مناسب و متعادل و استفاده تقسيطي از كود به جاي مصرف يكباره كود آن را در 3 نوبت استفاده كردم.
وي افزود: هر موقع زمين نياز داشت كود داده مي‌شود، همچنين به كارگيري روش مبارزه تلفيقي با آفات به جاي مبارزه شيميايي عليه آفات بيماري و علف‌هاي هرز و استفاده از تله‌هاي فرموني و زنبور تريكوگراما جهت مبارزه با آفت كرم ساقه‌خوار برنج و استفاده از دستگاه دروگر به جاي دستگاه سنتي از دلائل موفقيت من است.
اين كشاورز نمونه‌ افزود: صرفه‌جويي در آب به ميزان 25 درصد انجام شد كه با افزايش عملكرد و پنجه‌دهي بيشتر و جلوگيري از ابتلا به ورس و خوابيدن شالي باعث افزايش توليد شد.
كاظم‌‌زاده افزود: با توجه به اينكه زمينم در مجاورت آب‌بندان قرار دارد، بعد از برداشت شالي زمين شخم خورده و كاه و كلش در خاك مدفون مي‌شود كه به وسيله آن هوموس خاك افزايش مي‌يابد و پناهگاه آفات از بين مي‌رود و جمعيت آفات كاهش مي‌يابد.
وي گفت: استفاده از اردك و آب باقيمانده پرورش ماهي در مزرعه برنج باعث افزايش عملكرد برنج مي‌شود، زيرا حضور اردك در شاليزار علاوه بر از بين رفتن علف‌هاي هرز باعث خوردن پروانه‌هاي آفات شده و همچنين كار پادلينگ و به هم زدن خاك به صورت طبيعي و رساندن اكسيژن توسط اين اردك انجام مي‌شود و علاوه برآن فضولات اين پرونده به صورت كود طبيعي عمل مي‌كند و درآمد كشاورز نيز با پرورش اردك و توليد پروتئين افزايش مي‌يابد.

 

اين هفته قصد داريم برنامه‌اي را به شما معرفي كنيم كه به‌كارگيري آن توسط كاربران مي‌تواند در سطح جهاني به صرفه‌جويي در پول، جلوگيري از قطع بيهوده درختان و جلوگيري از افزايش گازهاي گلخانه‌اي كمك كند. شايد برايتان عجيب باشد كه يك نرم‌افزار كوچك چطور مي‌تواند چنين كاري را انجام دهد يا اگر چنين كاري ممكن است چرا تا حالا انجام نشده بود؟! در پاسخ به اولين پرسش بايد عرض كنيم انجام اين كار بسيار ساده است كه در ادامه مقاله به توضيح آن خواهيم پرداخت و در پاسخ به سوال دوم هم مي‌توان گفت بي‌توجهي به اين امر موجب شده است تا به اين لحظه از چنين روشي به‌طور گسترده استفاده نشود.
چاپ‌هاي بيهوده
تا‌به‌حال ديده‌ايد كه برخي كاربران وقتي صفحه‌اي را چاپ مي‌كنند، در برخي موارد همراه با صفحه چاپ شده يك يا چند صفحه اضافي نيز برايشان چاپ مي‌شود كه هيچ مطلب خاصي در آنها وجود ندارد؟ به‌عنوان مثال گاهي قصد داريد از يك صفحه وب، يك كپي تهيه كنيد اما وقتي عمليات چاپ را به اتمام مي‌رسانيد، متوجه مي‌شويد كه به‌جاي يك صفحه، سه صفحه از چاپگر خارج شده است كه در دو صفحه اضافي آن شايد تنها يك شماره صفحه، يك كلمه بيهوده، بنر تبليغاتي يا آدرس اينترنتي آن صفحه چاپ شده باشد! يا در بسياري از موارد هنگام چاپ در برنامه اكسل صفحاتي چاپ مي‌شوند كه شامل هيچ محتوايي نيستند و در اثر بي‌دقتي كاربر در حذف جداول و ستون‌هاي خالي، اين ستون‌ها بدون داشتن هيچ محتوايي چاپ مي‌شوند كه در نهايت نيز عاقبت اين صفحات در سطل زباله است. اما هر سال چندين ميليون تن كاغذ به اين شكل هدر مي‌رود و هيچ كس به آن توجهي نمي‌كند. اگر از هدر رفتن كاغذها به اين شكل جلوگيري شود، نه‌تنها در شركت‌هاي كوچك و بزرگ هزينه‌هاي قابل توجهي صرفه‌جويي مي‌شود، بلكه در سطوح بزرگ‌تر نيز موجب مي‌شود تا قطع درختان و توليد گازهاي گلخانه‌اي كاهش يابد و همچنين ميليون‌ها دلار پول نيز صرفه‌جويي شود.
نرم‌افزار كوچك اما قدرتمند GreenPrint كليد دستيابي به اين چندين ميليون دلار است! به‌كمك اين برنامه و با روش كار ساده‌اي كه در اختيار شما قرار مي‌دهد، مي‌توانيد از چاپ بخش‌ها و موضوعات بيهوده روي صفحات اضافي جلوگيري كنيد و به اين ترتيب وقتي قصد داريد يك صفحه را چاپ كنيد، فقط و فقط يك صفحه براي شما چاپ و در اختيارتان قرار مي‌گيرد.
چاپ سريع و آسان
استفاده از اين برنامه بسيار ساده است و براي يادگيري امكانات آن نيز تنها به 4دقيقه زمان نياز خواهيد داشت. به‌كمك اين برنامه مي‌توانيد در هر نرم‌افزاري كه از قابليت چاپ پشتيباني مي‌كند، توسط هر چاپگري كه بخواهيد عمليات چاپ را انجام دهيد.
حذف و اضافه
اگر قصد داريد صفحه يا صفحاتي را از قسمت آماده چاپ حذف كنيد يا صفحاتي را به آن اضافه كنيد مي‌توانيد از چند كليك ساده كمك بگيريد. به‌راحتي روي صفحات مورد نظر كليك مي‌كنيد و آنها را به بخش چاپ اضافه كرده يا از آن حذف مي‌كنيد. همچنين اگر مي‌خواهيد فقط برخي متون يا تصاوير را از صفحات چاپ حذف كنيد نيز مي‌توانيد از قابليت‌هاي مخصوص اين نرم‌افزار كمك بگيريد.
از ديگر قابليت‌هاي اين نرم‌افزار، ساخت نسخه pdf از صفحات مورد نظر شما و همچنين امكان اعمال تغييرات در تنظيمات چاپگر است. استفاده از اين برنامه براي كاربران خانگي كاملا رايگان است و تفاوت آن با نسخه حرفه‌اي نرم‌افزار در پشتيباني از برخي قابليت‌ها و همچنين نمايش يك بنر تبليغاتي است. پس چنانچه نسخه رايگان را دريافت كرديد و نرم‌افزار امنيتي روي سيستم شما اين برنامه را به‌عنوان يك برنامه تبليغاتي شناخت، نگران نباشيد چرا كه برخي نرم‌افزارهاي امنيتي به‌دليل وجود تبليغات در نسخه رايگان اين برنامه، آن را مزاحم يا مخرب به‌شمار مي‌آورند. براي دانلود اين برنامه به سايت زير مراجعه كنيد:

http://www.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100916082457 

 

تمايل جامعه به سمت مصرف‌گرايي از جهات اقتصادي و فرهنگي كشور را با خسارات و مشكلات زيادي مواجه كرده است. انتخاب سال 88 به عنوان سرآغاز اصلاح الگوي مصرف از سوي رهبر معظم انقلاب اسلامي، بيانگر نگراني‌هاي ايشان از وضعيت مصرف‌گرايي و اتلاف منابع اقتصادي در كشور است. در بخش پيشين اين گزارش اشاراتي به برخي اعداد و ارقام در خصوص مصارف اقلام مختلف در كشور و مقايسه آن با جهان، شد. اينك موفقيت‌هاي ژاپن را براي استفاده بهينه از منابع اقتصادي و كاهش مصرف‌گرايي در اين كشور، ارزيابي مي‌كنيم.

‌1- استفاده فناوري‌هاي نوين از به كارگيري انرژي‌هاي نو (تجديد شونده) و سعي در گسترش اين انرژي‌ها در سال‌هاي آتي:‌

سياست كلي انرژي ژاپن توجه خاصي به انرژي‌هاي نو است. بايد اشاره كرد ژاپن پنجمين كشور دارنده نيروگاههاي برق زمين گرمايي(‌‌Geothermal) مي‌باشد. در اين كشور حدود 18 نيروگاه زمين گرمايي به ظرفيت 526 مگاوات وجود دارد. بكارگيري فناوري‌هاي نوين در استفاده از انرژي‌هاي تجديد شونده از مباحث مهم سياستگذاري انرژي ژاپن به شمار مي‌رود. بايد اشاره كرد، سهم انرژي‌هاي تجديد شونده در تامين نيازهاي انرژي ژاپن از 4/8 درصد در سال 2004 به حدود 5/8 درصد در سال 2020 خواهد رسيد.‌

در ايران به دليل تنوع شرايط آب و هوايي پتانسيل بزرگي در بكارگيري انرژي‌هاي تجديدپذير از جمله انرژي خورشيدي؛ انرژي زمين گرمايي و يا انرژي باد وجود دارد كه توجه چنداني به آن‌ها نشده است و استفاده از فناوري‌هاي لازم در بكارگيري اين انرژي‌هاي تنها محدود به فعاليت‌هاي تحقيقاتي و يا اجراي طرح‌هاي بسيار كوچك بوده است.‌

2- توجه خاص به فناوري هسته‌اي در تامين نيازهاي انرژي كشور:‌

انرژي هسته‌اي مهمترين منبع تامين برق در ژاپن به شمار مي‌رود. ظرفيت توليد برق نيروگاههاي برق هسته‌اي كشور ژاپن در سال 2005 حدود 49 گيگاوات بوده است كه در نوع خود بيشترين ميزان ظرفيت برق هسته‌اي در آسيا به شمار مي‌رود. به دليل كاهش وابستگي به انرژي‌هاي تجديد ناپذير (نفت و گاز ) و همچنين وجود قوانين محدودكننده به منظور كاهش گازهاي گلخانه‌اي و از طرف ديگر سياست‌هاي امنيت انرژي در ژاپن باعث شده است كه اين كشور بطور فزاينده‌اي استفاده از برق هسته‌اي را گسترش دهد. گرچه در ساليان گذشته، بروز ترديدهايي در زمينه آلودگي‌هاي ناشي از بكارگيري از اين انرژي مطرح بوده است. اما با توجه به افزايش قيمت‌هاي نفت و گاز در بازارهاي جهاني، بكارگيري فناوري هسته‌اي در توليد برق سر لوحه سياستگذاري بخش انرژي برخي از كشورهاي صنعتي از جمله ژاپن شده است. همچنين بايد اشاره كرد، ظرفيت‌سازي توليد برق هسته‌اي كشور ژاپن به گونه‌اي است كه امكان تامين بخش اعظم نياز برق كشور توسط برق هسته‌اي بدون نياز به ساير حامل‌هاي انرژي از جمله گاز و نفت در شرايط بحراني و كوتاه مدت وجود دارد. اين موضوع حاكي از توجه خاص به موضوع امنيت عرضه انرژي نيز مي‌باشد.‌

متاسفانه موضوع امنيت عرضه انرژي در ايران از نكات مورد غفلت است. بطور مثال در مواقع خاص از جمله فصول سرد و يا قطع واردات گاز از تركمنستان؛ عملا شرايط بسيار بحراني در عرضه انرژي كشور فراهم مي‌شود. اين امر، تاكيدي بر گسترش فناوري جايگزين در توليد انرژي مورد نياز از جمله فناوري هسته‌اي در تامين برق كشور مي‌باشد. ‌

ناتمام ماندن و تاخيرات بسيار طولاني در احداث يك نيروگاه نسبتا كوچك هسته‌اي در مقايسه با ساير نيروگاههاي برق كشور (1100 مگاوات) و محدود نمودن كشور تنها به يك نيروگاه هسته‌اي از ضعف‌هاي سياستگذاري صحيح در استفاده از اين فناوري براي كشور بوده است.‌

3- استفاده از فناوري‌هاي با بازده بالا در توليد انرژي به ويژه برق:‌

در سال ؛2007 بازدهي توليد برق در نيروگاههاي حرارتي ژاپن به حدود 50 درصد رسيد كه نسبت به سال 2004 حدود 10 درصد افزايش نشان مي‌دهد. افزايش بازدهي توليد برق به نحو چشمگيري باعث كاهش سوخت (نفت و گاز) در بخش نيروگاهي شده است. همچنين بايد اشاره نمود، ميزان دي اكسيد توليد شده در بخش نيروگاهي ژاپن به حدود 425 گرم براي توليد هر كيلووات ساعت برق رسيده است كه نسبت به دهه 1970 حدود 30 درصد كاهش نشان مي‌دهد. ‌

خاطر نشان مي‌سازد كه در حال حاضر بازدهي توليد برق در ايران بطور متوسط حدود 30 درصد است كه در مقايسه با كشورهاي صنعتي مانند ژاپن به مراتب كم‌تر مي‌باشد.‌

4‌- استفاده از تكنولوژي بهتر براي كاهش مصرف انرژي در بخش حمل و نقل:‌

شايد بتوان خودروهاي ساخت كشور ژاپن را در رده كم مصرف‌ترين وسايل نقليه جهان به شمار برد. استفاده از سيستم‌هاي بهتر سوخت رساني در طراحي موتورهاي وسائط نقليه و نظارت حوزه‌هاي سياستگذاري در استفاده از اين فناوري‌ها در كارخانجات ساخت وسايط نقليه باعث شده است كه مصرف سرانه سوخت بنزين و گازوئيل در بخش حمل و نقل ژاپن در مقايسه با ساير كشورهاي جهان به مراتب كمتر باشد.‌

امروزه بسياري از شركت‌هاي خودروسازي ژاپني در ساخت اتومبيل‌هاي با مصرف سوخت كمتر به شدت با يكديگر در حال رقابت مي‌باشند. بطور مثال، موتور اين وسائط نقليه نه تنها قابليت‌هاي جديدتر و بهتري نسبت به ساير محصولات گذشته دارد، بلكه بسيار سبك است و مصرف بسيار اندكي دارد. همچنين از لحاظ آلايندگي كمترين مقدار را نسبت به نسل‌هاي پيشين دارد. ‌

5- تبديل انرژي‌

ژاپن از پالايشگران مهم نفت خام در منطقه آسيا به شمار مي‌رود. پالايشگاههاي اين كشور به گونه‌اي طراحي شده‌اند كه عموما فراورده‌هاي با ارزش افزوده بالاتر و سبك‌تر را توليد مي‌نمايند. اين موضوع براي كشور ايران كه در حال حاضر قسمت اعظم نفت خام پالايش شده خود را تبديل به نفت كوره مي‌كند، بسيار مهم مي‌باشد.‌

6- كاهش تلفات انرژي در خطوط انتقال نفت و گاز

در ژاپن تلفات انتقال انرژي بجز در بخش برق كه تقريبا غير قابل كنترل است؛ حدود صفر مي‌باشد. بطور مثال سيستم‌هاي گازرساني شهري و يا انتقال گاز شهري هيچ گونه تلفاتي ندارند. در كشور ايران با توجه به برخي آمارهاي موجود (‌‌CEDIGAZ) تلفات انتقال گاز طبيعي در قسمت پايين دستي حدود 3 تا 5 ميليارد مترمكعب در سال تخمين زده مي‌شود. بسياري از قسمت‌هاي شبكه گازرساني كشور بويژه در شهرهاي بزرگ از جمله شهر شيراز، خطوط فرسوده و قديمي و داراي نشت گاز مي‌باشند. با اتخاذ سياست‌هاي مديريت انرژي در اين بخش حداقل معادل نصف گاز توليدي يك فاز پارس جنوبي مي‌توان صرفه جويي به عمل آورد. ‌

7- به كارگيري الگوهاي مناسب شهرسازي‌

يكي از مهمترين مباحث مديريت انرژي مربوط به بخش ساختمان مي‌باشد. امروزه در بسياري از كشورهاي پيشرفته از جمله ژاپن كمتر ساختماني يافت مي‌شود كه تلفات انرژي در آنها مشابه ساختمان‌هاي موجود در ايران باشد. استفاده از الگوهاي مهندسي مناسب و ساخت اصولي بناهاي كشور و سعي در اجباري نمودن ساخت‌و سازها به رعايت الگوهاي مناسب و استاندارد شهري مي‌تواند تا حد زيادي تلفات انرژي در اين بخش را كاهش دهد. با توجه به برخي آمارهاي موجود، با بكارگيري الگوهاي بهينه ساخت، امكان صرفه جويي حدود 30 تا 40 درصد براحتي امكان پذير است.‌


بر اساس آنچه آمد اتخاذ سياست‌هاي كاهش مصرف انرژي كه به نظر مي‌رسد يكي از بخش‌هاي مهم در ايران است و رهبر معظم انقلاب نيز بر آن تاكيد بسياري داشتند در دو بخش قابل اجرا مي‌باشد:‌

1‌- عرضه انرژي. ‌

2‌- تقاضاي انرژي.‌

اثربخشي سياست‌هاي كاهش مصرف انرژي در بخش تقاضا عموما مستلزم سپري شدن زمان بلندتري نسبت به مديريت انرژي در بحث عرضه مي‌باشد. آموزش آگاهي دادن عموم به استفاده از راهكارهاي كاهش مصرف انرژي و يا گسترش فناوري‌هاي بكاررفته در جهت كاهش انرژي در بخش تقاضا، نيازمند برنامه‌ريزي‌هاي بلندمدتي مي‌باشد. اجراي سياست‌هاي كاهش مصرف انرژي در بخش عرضه به دليل آنكه دولت تقريبا تمام اين زنجيره را در اختيار دارد؛ شايد بتواند در زمان كوتاهتري به نتيجه برسد.‌

متاسفانه در كشور به مديريت انرژي در بخش عرضه توجه كمتري مي‌شود. حال آنكه با مديريت بهينه در زمان كوتاه بدون استفاده از فناوري خاص و يا سرمايه‌گذاري سنگين در مصرف مقادير قابل توجهي سوخت مي‌توان صرفه‌جويي كرد.

مسعود فزون بال كارشناس انرژي در اين باره معتقد است: <اصلاح الگوي مصرف كه به معني نهادينه كردن روش صحيح استفاده از منابع كشور است، سبب ارتقاي شاخص‌هاي زندگي و كاهش هزينه‌‌ها شده و زمينه‌اي براي گسترش عدالت است. از طرفي الزام مصرف بهينه باعث مي‌شود تا علاوه بر پيشرفت علمي ناشي از ارتقاي فن آوري در طراحي و ساخت وسايل و تجهيزات بهينه مطابق با استانداردهاي جهاني، فرصت توزيع مناسب منابع و به تبع آن پيشرفت در ديگر بخش‌هايي كه كمتر مورد توجه بوده است نيز فراهم گردد. از اين رو ارتباط منطقي بين نامگذاري سال اول دهه پيشرفت و عدالت به <اصلاح الگوي مصرف> بيشتر نمايان مي‌شود.>

وي معتقد است: <اصلاح الگوي مصرف نيازمند فرهنگ‌‌سازي پايدار است و اين خود نيازمند راهكارهايي است تا همه افراد جامعه الزام رفتارهاي اصلاح مصرف را احساس كنند و به تدريج اين اصلاح نهادينه شده و به يك رفتار پايدار و نهايتا به يك فرهنگ در تمامي عرصه‌هاي مصرف تبديل شود.اصلاح الگوي مصرف در دو سطح <توليد كالا> و <مصرف كالا> قابل بررسي است. در سطح توليد كالا كه از مرحله تبديل مواد خام تا انتقال و توزيع به مصرف كننده را شامل مي‌شود، نياز است كه سازندگان و توليدكنندگان هر دو بخش دولتي و خصوصي علاوه بر رعايت ضوابط زيست محيطي، فن‌آوري توليد كالاهاي خود را با استانداردهاي جهاني و حتي‌الامكان مناسب با اقليم هر منطقه مطابق كنند.>

اين كارشناس مي‌افزايد: <هم‌اكنون هدرروي در حوزه انرژي كشور نه صرفا در بخش مصارف خانگي و مشاغل خدماتي و تجارتي، بلكه در پالايشگاه‌ها، نيروگاه‌ها، خطوط انتقال برق، لوله‌هاي آب، واحدهاي توليدي و خودورها نيز در مقايسه با استانداردهاي جهاني قابل قبول نيست. در كشورما حدود يك‌پنجم برق توليدي به مصرف روشنايي مي‌رسد كه 69درصد آن در خانه‌ها است لذا با استفاده از لامپ‌هاي كم مصرف مي‌توان تاحدود زيادي در اين زمينه صرفه جويي كرد. توليد انرژي و حرارت از منابع تجزيه شونده و نو همچون باد، خورشيد و زباله‌ها در مناطقي كه قابل استفاده است بايد بيشتر مورد توجه قرار گيرد. در سطح <مصرف كالا> بايد براي فرهنگ‌سازي نحوه مصرف بهينه خصوصا آب، برق و گاز كه تهيه آنها براي مصرف‌كننده سهل‌الوصول‌تر است آموزش از طريق مدارس، رسانه‌ها، توليدكنندگان، وزارت نيرو و شركت گاز بسيار موثرتر باشد. همچنين مردم ايران به علت پيوند با دين و مظاهر مقدس ديني به خوبي سنت‌هاي نهادينه شده را مي‌پذيرند و به آن ارج مي‌نهند لذا مي‌توان در بخش آموزش از تعاليم و آموزه‌هاي ديني كه بر صرفه‌جويي تاكيد دارند نيز بيشتر بهره‌برد.>

يارانه‌ها و هدفمندي‌

همانگونه كه در ابتداي اين گزارش آورده شد طرح دولت نهم و برخي دولت‌هاي ديگر براي سامانمندي بخش يارانه‌ها يكي از راهكارهاي مهم در اين زمينه است. به نظر مي‌رسد كه در‌ اين زمينه بايد مصرف سرانه دهك‌ها با سطح دستمزدها و استانداردهاي مصرف جهاني دقيقا مقايسه شود و سپس درصد و ميزان يارانه لازم براي هريك از كالاها مشخص شده و قيمت يارانه‌اي و غيريارانه‌اي آن تعيين گردد. بنابراين مي‌توان دريافت كه اصلاح الگوي مصرف هم نياز (و حتي پيش نياز) هدفمندسازي يارانه‌هاست. تمامي اين موارد جز با وضع قوانين و نظارت بر حسن اجراي آن ميسر نيست و از اين روست كه نقش و تاثير مجلس در اصلاح الگوي مصرف نمايان‌تر مي‌شود.‌

كمتر كارشناسي در اين زمينه ترديد دارد كه هر مصرف‌كننده با توجه به تابع مطلوبيت و محدوديت‌هاي بودجه‌اي خود تصميم مي‌گيرد كه چه چيز و با چه ميزاني مصرف كند. حال اگر شاهد آنيم كه در اقلامي‌‌‌از كالاها عدم تعادل ميان عرضه و تقاضا وجود دارد و اين عدم تعادل هزينه هنگفتي را بر اقتصاد ملي تحميل مي‌كند، بي‌ترديد بايد اصلاح صورت گيرد و سياست‌گذار اين عدم تعادل را مرتفع كند. در اين صورت با داده فرض شدن تابع مطلوبيت، سياست‌گذار بايد با اصلاح قيمت بر قيدهاي بودجه‌اي عاملان اقتصاد اثر گذارده و در جهت اصلاح الگوي مصرف و عدم تعادل در اقتصاد اقدام كند.‌

به بياني ديگر اگر مثلا در رابطه با ميزان مصرف بنزين، برق، گاز و آب چنين معضلي وجود دارد، اتفاقا ايراد بر قيمت‌هاي غيربازاري است كه باعث مي‌شود چنان قيد بودجه‌اي براي مصرف‌كننده ايجاد شود كه بيشينه‌سازي مطلوبيت از راه مصرف بي‌حد و اندازه بگذرد و سرانه مصرف حتي چندين برابر كشورهاي توسعه يافته باشد.

چنين است كه اگر كژي در مصرف مشاهده مي‌شود، بيش از آنكه اشكال، امري دروني باشد كه از نوع نگاه عاملان اقتصاد حاصل مي‌شود، ايراد از داده‌هايي است كه از سوي سياست گذار به مصرف‌كننده مي‌رسد.

نمي‌‌‌توان قيمتي پايين‌تر از بازار را به عاملان ارائه داد و از آن سو از آنان خواهش كرد كه تابع مطلوبيت خود را با قيمتي ديگر حداكثر كنند كه نتيجه آن مصرف كمتر باشد. اين همان سرابي است كه مخالفان بازار بارها و بارها به شوقش روان شدند و در آخر بدون رسيدن به نتيجه، تشنه‌تر از گذشته باز آمدند.‌

بر خلاف آنچه تصور مي‌شود، اصلاح الگوي مصرف نه از طريق مداخله در تابع مطلوبيت بلكه با تغيير در محدوديت‌هاي بودجه از طريق اصلاح قيمت به دست خواهد آمد.‌

چراكه تابع مطلوبيت امري دروني و خارج از دست سياست‌گذار است و تازه اگر هم به فرض محال تصور كنيم كه مي‌توان بر آن تاثير گذارد، غير از اين نيست كه عملي شدن اين تغيير در گرو شكسته شدن حريم خصوصي است. نه آنكه تابع مطلوبيت افراد در گذر زمان تغيير نكند، بلكه اين تغيير به دست دولت انجام نخواهد پذيرفت و اصولا مسئوليتي براي دولت در اين زمينه نمي‌توان متصور بود. ‌

بنابراين اگر سياست‌گذاران دولت براستي خود را يكي از مخاطبان پيام <اصلاح الگوي مصرف> مي‌دانند به جاي آنكه تصور كنند مي‌توانند با تبليغ و دستور كه خود براي اقتصاد هزينه‌زا است، اين مهم را انجام دهند، بايد به حيطه‌هاي ديگري نظر كنند كه مصرف نامطلوب به واسطه مداخله آنان بر ضد نظم بازار ايجاد شده است.

بر هم زدن قيمت‌هاي نسبي، منشا اصلي هدر شدن منابع است و حال كه انگيزه‌اي مضاعف براي اصلاح وجود دارد، بازگشت به تعادل بازاري مي‌تواند اين مفسده را از بين برد. اما مساله ديگري نيز در ارتباط با اصلاح الگوي مصرف وجود دارد.

دولت در اقتصاد ايران خود بزرگ‌ترين مصرف‌كننده است و كاهش مصرف وي كه با سياست اصلاح الگوي مصرف همخواني دارد، يكي از آن توصيه‌هايي بوده است كه اقتصاددانان بارها و بارها به دولت گوشزد كرده‌اند. كاهش مصرف دولت به معناي كاهش مداخله در اقتصاد است و متاسفانه دولت‌ها در اين جهت نتوانسته‌اند قدمي ‌‌‌بردارند و هزينه‌هاي جاري دولت هر سال بيشتر از سال قبل است. باشد كه اين‌بار دولت، نه با تاسي به اقتصاددانان، بلكه با پيروي از الگوي امسال، قدمي‌‌‌ به سوي يك اقتصاد آزاد بردارد. ‌

‌آنچه در نهايت باعث مي‌شود كه اقتصاد ايران در سال 1404 يكي از شكوفاترين اقتصادهاي منطقه شود بيش از تبليغ و ارائه شعارهاي زيبا توجه دقيق و برنامه‌ريزي شده به آنچه مقام معظم رهبري ذيل مساله اصلاح الگوي مصرف و ديگر سياست‌هاي اقتصادي فرموده‌اند، مي‌باشد. در همين مدت كوتاه بسياري از نهادها كوشيدند ريز فعاليت‌هاي خود در اين زمينه و برنامه‌هاي تبليغي و فرهنگي شان را براي سال جاري اعلان نمايند اما نبايد فراموش كرد كه اقتصاد، علمي محاسبه پذير و بسيار خشك بوده كه تنها كشورهايي از آن به عنوان ابزار پيشرفت مي‌توانند استفاده كنند كه اين اصل مهم را در آن در نظر بگيرند و قصد نداشته باشند اين علم را كه داراي حداقل انعطاف‌پذيري است با روش‌هاي دستوري و بخشنامه‌اي مورد بهره‌برداري قرار دهند.‌

تجربه نشان داده است كه هرگاه در ايران از سوي مقام‌هاي مسئول و مردم و كارشناسان و نخبگان ، عزم ملي براي اجراي يك برنامه ايجاد شده ما به ميزان زيادي موفق بوده‌ايم.

بايد دانست كه توسعه پايدار در گرو پيشي گرفتن توليد بر ميزان مصرف، كنترل ميزان مصرف به ويژه در بخش انرژي و بعد از آن در ديگر بخش‌ها است. ايران با پتانسيل‌ها و استعدادهايي كه در بخش‌هاي اقتصادي و فكري داراست مي‌تواند به اهداف برنامه چشم انداز بيست‌ساله جامه عمل بپوشاند

 

خبرگزاري فارس: عضو كميسيون اقتصادي مجلس اقدامات انجام شده در قوه مقننه براي اجرايي شدن اصلاح الگوي مصرف را ناكافي عنوان كرد و گفت: وزارت كشاورزي با اعتبار تخصيص داده شده توسط مجلس موظف است طي مدت 10 سال آينده 80 درصد از سيستم آبياري كشور را در جهت افزايش بهره‌وري نوين و تحت فشار كند.

شهباز حسن‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادي باشگاه خبري فارس «توانا»، در خصوص فعاليت‌هاي انجام شده در رابطه با اصلاح الگوي مصرف، اظهار داشت: متاسفانه در رابطه با الگوي مصرف كار خاص و اساسي در كل كشور انجام نشده است و اموري كه انجام شده خواسته موكد رهبر را برآورده نكرده است.
وي ادامه داد: طي صد سال پيش زندگي تشريفاتي در بين مردم نهادينه شده است.
عضو كميسيون اقتصادي با اشاره به حركت طرح هدفمند كردن يارانه‌ها به سمت اصلاح الگوي مصرف، تصريح كرد: با توجه به مباني ديني اسلام، كشور بايد به جاي هدر رفت انرژي، با رعايت در مصرف، انرژي‌هاي هدر رونده را به ارزش افزوده و كالاي نهايي تبديل كند.

* منافع زيادي در اصلاح الگوي مصرف نصيب مردم مي‌شود

به گفته وي با اصلاح الگوي مصرف و اجرايي شدن طرح هدفمند كردن يارانه‌ها، ضمن اينكه منافعي نصيب كشور مي‌شود به توليد و صنعت و كشاورزي هم رونق مي‌بخشد.
نماينده سيرجان با اشاره به مطالب مطرح شده در مجلس و صادر شدن بخشنامه‌هاي متعدد بر قسمت‌هاي مختلف، يادآور شد: طبق آمار اعلام شده از مجلس صرفه‌جويي‌هايي انجام شده كفايت نمي‌كند و بايد گامهاي اساسي‌تري در قالب قانون برداشته شود.

* تنها 10 درصد از مزارع كشور، با الگوي صحيح آبياري مي‌شود

وي اضافه كرد: در كشورهاي پيشرفته با بيش از 700 ميلي متر بارندگي در سال، 85 درصد از سطح زيركشت در اين كشورها تحت آبياري نوين و تحت فشار است.
عضو شوراي قانون اصل 44 در مجلس با اشاره به فاصله زياد ايران با كشورهاي پيشرفته، عنوان كرد: در استان كرمان كه جزء استانهاي فقير از نظر آب در كشور است، تنها 10 درصد از مزارع اين استان تحت آبياري تحت فشار بوده و بقيه منابع آبي به هدر مي‌رود.

* اختصاص 4500 هزار ميليارد تومان بودجه براي نو كردن تكنولوژي آبياري

به گفته وي يكي از حركت‌‌هاي مطلوب مجلس شوراي اسلامي در خصوص اصلاح الگوي مصرف و صرفه‌جويي در آب، اختصاص مبلغ 4 هزار و 500 ميليارد تومان براي نو كردن تكنولوژي آبياري در كشور است.
حسن‌پور ادامه داد: وزارت كشاورزي با اين مبلغ موظف است طي مدت 10 سال آينده 80 درصد از سيستم آبياري كشور را در جهت افزايش بهره‌وري نوين و تحت فشار نمايد.
به گفته وي تغيير سيستم آبياري و مبارزه با خشكسالي با همكاي مردم ميسر است و وزارت جهاد كشاورزي در هر هكتار زمين كشاورزي به صورت رايگان 5/1 ميليون تومان بلاعوض و 5/2 ميليون تومان تسهيلات كم بهره به كشاورزان مي‌دهد.

* كشور از نظر تجهيزات و نيروي انساني غني است

عضو كميسيون اقتصادي با اشاره به شروع به كار وزارت جهاد كشاورزي براي اين امر، افزود: به دليل كمبود منابع اين طرح به كندي پيش مي‌رود اما كشور از نظر تجهيزات و نيروي انساني در وضعيت مطلوبي به سر مي‌برد.
وي در خصوص اجرايي شدن اصلاح الگوي مصرف در راستاي طرح تحول اقتصادي در طول 5 سال، خاطرنشان كرد: اين كار به راحتي مقدور نيست به دليل اينكه فرهنگ صد ساله‌اي در رابطه با هدررفت منابع در ايران نهادينه شده است، بايد سنت‌شكني كرده و فرهنگ سازي غني در راستاي اين طرح انجام گيرد.

 

رئیس موسسه تحقیقات کشاورزی با اشاره به کاربردهای فناوری نانو در کشاورزی گفت: محققان موسسه با استفاده از نانو ذرات موفق به تولید نوعی پوشش بسته بندی برای انار شدند که در افزایش دوام و بهبود نگهداری این محصول موثر است.
دکتر جهانگیر پرهمت در گفتگو با خبرنگار مهر شناسایی بیماریها، کاهش سموم کشاورزی و افزایش دوام محصولات زارعی و باغی در انبارها را از کاربردهای فناوری نانو در بخش کشاورزی ذکر کرد و گفت: علاوه بر این، فناوری نانو در بخش منابع تولید کشاورزی که مهمترین آن، آب است کاربردهای وسیعی دارد که در این زمینه پروژه هایی تعریف شده است.
وی تصفیه آب و بهبود پوشش کانالهای آب و نهرها را از کاربردهای فناوری نانو در بخش آب دانست و افزود: در این زمینه محققان پژوهشگاه با استفاده از فناوری نانو موفق به تولید نوعی بتن شدند که می تواند از رشد جلبکها در نهرها و کانالهای آب جلوگیری کند.
پرهمت با اشاره به اهمیت این فناوری در کاهش ضایعات محصولات کشاورزی اظهار داشت: سال جاری به نام سال اصلاح الگوی مصرف نامگذاری شده است از این رو در این موسسه در زمینه کاهش ضایعات کشاورزی کارهای منسجمی انجام شده است که نتایج آن به زودی اعلام می شود. ضمن آنکه برخی از نتایج تحقیقاتی به صورت پایلوت اجرایی شده است.
رئیس موسسه تحقیقات کشاورزی کاهش ضایعات "انار" را یکی از دستاوردهای محققان این موسسه نام برد و یادآور شد: در این پروژه پوششهای لازم برای بسته بندی "انار" با استفاده از نانو ذرات تولید شد. کاربرد این بسته بندی در این محصول باعث افزایش دوام و نگهداری این محصول شده است.
وی ادامه داد: بیشترین ضایعات کشاورزی در حین نگهداری و انبارداری ایجاد می شود از این رو بسته بندی های نانویی با ایجاد پوشش نازکی بر روی میوه و محصولات کشاورزی از ایجاد ضایعات در محصولات کشاورزی جلوگیری می کند.
تدوین سند راهبردی نانو در کشاورزی
معاون وزیر جهاد کشاورزی از تدوین سند راهبردی فناوری نانو در بخش کشاورزی خبر داد و به مهر گفت: این سند، برنامه راهبردی فناوری نانو در بخشهای مختلف بخش کشاورزی چون علوم زراعی و باغی، تولیدات دامی و آبزیان، شیلات، منابع طبیعی و فنی و مهندسی است.
پرهمت تاکید کرد: تدوین این سند به پایان رسیده و برای اجرایی کردن آن اقدام شده است.

 

خبرگزاري فارس: اگر پيشرفت را بر تمايز يابي معرفتي و ساختاري تعريف كنيم، با عدالتگرايي به تكثرگرايي فرهنگي و شناختي و اشاعه و در نهايت تمايز معرفتي خواهيم رسيد؛ چرا كه هر چيز در جاي خودش قرار ميگيرد و اين سبب تنوع معرفتي خواهد شد كه سبب غناي معرفتي به جاي فقر فرهنگي و معرفتي جهاني خواهد شد.


1. هر پيشرفتي از يك فلسفه تاريخ تغذيه ميكند كه بدون آن يك نوع صورت گرايي بدون محتوا خواهد بود؛ يعني اگر كسي پيشرفت را بدون فلسفه تاريخ مربوط به آن بپذيرد، فقط يك كار تقليدي بدون آگاهي انجام داده است (مثل كشورهاي غير غربي كه پيشرفت غربي را بدون فلسفه تاريخ آن قبول كرده اند و يك تقليد صرف را مرتكب شده اند).
2. فلسفه هاي تاريخ داراي يك ريشه مذهبي مي باشند؛ چرا كه فلسفه هاي تاريخ بر اساس يك مبدا و مقصد تاريخي تدوين و تشكيل ميشوند و اين مبدا و مقصد از اديان به قرض گرفته ميشوند، مثل تولد مسيح كه مبدا تاريخ غرب واقع ميشود و تجلي و ظهور او به عنوان پيامبر مبدا فلسفه تاريخ غرب واقع ميشود و ظهور دوباره آخرالزماني او نيز مقصد تاريخي واقع ميشود و فلسفه تاريخ غربي پيشرفت غربي را در بين اين دو نقطه مبدا و مقصد ترسيم ميكند كه كاملا تابعي از مبدا و مقصد مذكور مي باشد.
3. فلسفه تاريخ غربي بر اساس مبدا به پديدارشناسي هگلي (و ما قبل آن در كلام مسيحي) براي تبيين اين فلسفه تاريخي و پيشرفت روي آورد (هر چند پديدارشناسي كانتي نيز تجلي ديگري از مسيحيت و كلام آن بوده است؛ نيچه) و در نهايت پديدارشناسي تاريخي هگلي توسط پديدارشناسي غير تاريخي هوسرل مورد نقد قرار گرفت. پس فلسفه تاريخ غربي بر اساس پديدارشناسي سه گانه كانتي (فلسفه علوم تجربي) و هگلي (فلسفه علوم انساني) و هوسرلي (فلسفه انتقادي علوم انساني و تجربي) بنا ميشود كه گفتمانهاي درون گفتماني پيشرفت غربي را ترسيم مي كنند.
4. اسلام، فلسفه تاريخ خود را بر اساس آيت و نشانه بنا ميكند (بر عكس غرب كه بر اساس پارادايم بنا مي كند) و پيشرفت خود را بر اساس پارادايم بنا ميكند. غرب فلسفه تاريخ را بر اساس پديدار بنا كرد. پس يك نوع جبريت و تعين در پيشرفت قايل شد، مثل تعين در روششناسي علوم تجربي كانتي و يا جبريت تاريخي در فلسفه هگل، ولي زماني كه آيه و نشانه در نقطه مركزي واقع ميشود و نشانه حاكي از يك معنا است و معنا بي نهايت است و فقط در آن جهت مطرح ميشود، پس تعيني جز همان جهت و قصد وجود ندارد، لذا جبريتي نيز وجود نخواهد داشت. به همين دليل در پارادايم، انقلاب پارادايمي وجود دارد (تلك الايام نداولها بين الناس).
5. آيه هم شامل فرد و انسان ميشود و هم شامل غير انسان هر چه آنچه در زمين و آسمان است و نشانه هاي بزرگ انسانهاي برتر مثل اديان و پيامبران ميباشد. پس هم مكان و هم زمان نيز در آن وارد ميشود؛ يعني آيه ها در زمان و مكانها وارد ميشوند. پس يك نوع نسبيت زماني و مكاني در آيتها مطرح ميباشد كه آن را از جبريت و تعين رهايي مي بخشد.
6. مبدا تاريخي اسلامي پيشرفت ظهور پيامبر آخر الزمان است و مقصد تاريخي آن نيز ظهور امام آخر الزمان است و اين مسير هيچ وقت قطع نشده است و نشانه هاي خداوند در قالب پيامبر و امام در اين مسير ظهور كرده اند. پس سيره تاريخي مطرح ميشود كه هم حالت تاريخي دارد و هم حالت غير تاريخي، چون ولايت وجود دارد و ولايت غير تاريخي است، ولي سيره تاريخي آن را تاريخي ميكند. پس دچار تاريخ زدگي و يهودي و ضد تاريخي بودن مسيحي نميشود.
7. در پيشرفت اسلامي جنگ محور نيست، بلكه صلح محور است؛ چرا كه در آن تعين و جبريت مطرح نيست تا جنگ را به وجود آورد؛ چرا كه جنگ در اثر تقليل معرفتي و عامل گرايي تعيني به وجود مي آيد؛ ولي اسلام با بُعد بخشي به وسيله عالم معنا و به وسيله ولايت، تعينهاي تاريخي و تقليلي كه عامل جنگ است را از بين ميبرد و به وسيله غير تاريخي و عرفان، فضاهاي برخورد كه فضاي تنگي است به فضاي بزرگتر تبديل ميكند. پس جنگ را منتفي ميكند و شاهد تاريخي آن روز عاشورا در كربلا است كه نه ذلت ميپذيرد و نه جنگ طلب است.
8. چون تعين زماني به معناي غربي يا تاريخ گرايي در اسلام وجود ندارد كه يكي داراي زمان پيشرفته است و يكي ديگر در يك زمان عقب مانده قرار دارد و كشور عقب مانده در تضاد زماني با كشور پيشرفته دارد و اين تضاد زماني جنگها را شكل داده و مي دهد (كه امروزه از آن به زمان و تضاد Zeit und Konfilkt ياد ميشود) و اسلام اين از راه رابطه زماني به زمانهاي معنوي كه شامل زمانهاي مادي است، انجام مي دهد و از تقليل زماني به زمانهاي متضاد جلوگيري ميكند (مثل زمانهاي آخرتي كه در قرآن آمده است) و واسطه اين زمان و بسط زماني امام و پيامبر است. پس به گونه فرا ساختار عمل ميكند.
9. تعينهاي مكاني كه در اسطوره هاي غربي مطرح شده است و مليتها و مرزها و تضادها به وجود آورده است، نيز در اسلام موضوعيت ندارد؛ يعني در همان حال كه مكانهاي مقدس را قبول دارد، به عنوان مكانهاي حاكي از مكانهاي ملكوتي، ولي به عنوان مكانهاي نفي كننده مكانهاي ديگر مطرح نميشود، بلكه به عنوان مكانهاي شامل به آنها نگريسته ميشود و به جاي تضاد، تفاهم را به وجود مي آورد(مثل مكه در جهان اسلام) و مرز شكني براي صلح جهاني ترسيم ميكند (مثل سفر ملكوم ايكس به مكه و استحاب مبارزه منفي و صلح طلبي به جاي مبارزه خشن در بازگشت به امريكا).
10. زمان و مكان كه نسبي شد، نسبيت فرهنگي نتيجه آن خواهد شد؛ چرا كه فرهنگها، زمان و مكان خاص خود را دارند و در پيشرفت اسلامي زمان و مكانهاي خاص لحاظ ميشود (مثل آمدن صد و بيست و چهار هزار پيامبر در طي زمان ها و مكان هاي متفاوت و بين هيچ كدام از پيامبران و رسل فرقي گذاشته نميشود تا تضاد به وجود آيد) پس بوميگرايي فرهنگي در پيشرفت اسلامي مطرح ميشود و همه اينها در توحيد خلاصه ميشود كه وحدت اسلامي و هدم احزاب در سايه آن به وجود مي آيد، با همه تفاوتهاي فرهنگي و مكاني و زماني (بر عكس وهابيت كه بازگشت به سلف و زمان گذشته مطرح ميكند و فضاي غير مدني و بياباني را ترجيح مي دهد) و اين همان عرف معتبر در فقه و اصول فقه است كه داراي لسان قوم و مناسك قومي است كه در قرآن آمده است.
11. چون بومي گرايي فرهنگي در پيشرفت اسلامي مطرح ميشود، پس تراكم و تمركز مقبول نيست (آنچه در پيشرفت غربي مطرح است، تراكم در انديشه ماركس و تمركزگرايي در انديشه وبر) چرا كه تراكم و تمركز با عدالت اسلامي سازگار نيست (كي لايكون دوله بين الاغنياء منكم) چرا كه سبب انحصار ميشود و ظلم جهاني بر اساس تقدم ستاد بر صف است و سهمي كه ستاد ميبرد چندين برابر صف است. و اين از تمركز و تراكم ستاد به وجود مي آيد كه نام جهاني شدن بر خود گرفته است.
12. اگر پيشرفت را بر تمايز يابي معرفتي و ساختاري تعريف كنيم، با عدالتگرايي به تكثرگرايي فرهنگي و شناختي و اشاعه و در نهايت تمايز معرفتي خواهيم رسيد؛ چرا كه هر چيز در جاي خودش قرار ميگيرد و اين سبب تنوع معرفتي خواهد شد كه سبب غناي معرفتي به جاي فقر فرهنگي و معرفتي جهاني خواهد شد و زماني كه تمايزگرايي معرفتي به وجود مي آيد، تمايز گرايي كنشي به وجود خواهد آورد و تمايزگرايي كنشي، تمايزگرايي ساختاري به وجود مي آورد، پس با عدالت به پيشرفت واقعي؛ يعني تمايز يابي معرفتي و ساختاري مي رسيم.

نويسنده: ابراهيم فياض
منبع: دوهفته نامه پگاه حوزه

 

خبرگزاري فارس: بررسي‌هاي موسسه گارتنر حاكي است استفاده از سرويس‌ها و خدمات اشتراكي تحت وب موجب صرفه جويي در هزينه هاي مديريت محتواي تحت وب تا 20 درصد خواهد شد.

به گزارش فارس به نقل از آي دي جي، شركت هاي تجاري با استفاده از سرويس هاي مشترك آنلاين موسوم به كلودكامپيوتينگ نيازي به صرف هزينه براي ارائه بسياري از خدمات نداشته و مي توانند سرويس هاي مورد نياز را با صرف هزينه كمتر در دسترس كاركنان خود قرار دهند.
البته براي طراحي اين سرويس ها ابتدا بايد در درون هر يك از سازمان ها نيازسنجي صورت گرفته و سپس مدل مورد نياز طراحي شود. علاوه بر اين آموزش كاركنان نيز هزينه و زمان صرف شده براي استفاده از اين سرويس ها را به ميزان چشمگيري كاهش خواهد داد.
امروزه نحوه به كارگيري سيستم هاي مديريت محتوا در شركت هاي تجاري از جمله چالش هاي جدي شركت هاي تجاري است و استفاده از خدمات نوپاي كلود كامپيوتينگ اين مشكل را تا حد زيادي برطرف خواهد كرد.
هر چند قبل از اتكاي كامل به اين سرويس ها بايد از ميزان كارآيي و ثبات آنها مطمئن شد.

 

خبرگزاري فارس:امسال كه از سوي مقام معظم رهبري به نام اصلاح الگوي مصرف نام گرفته، اصلاح اين الگو در حوزه ساختمان مي تواند در اقتصاد كلان كشور بسيار موثر باشد.

بخش ساختمان در كشور ما بزرگترين بخش اقتصادي است و اگر چه ما با اقتصاد نفت و انرژي تعريف مي‌شويم، اما گردش بخش ساختمان بسيار وسيع است. به گفته كارشناسان اين بخش بطور مستقيم و غيرمستقيم در ايجاد اشتغال موثر است و فعال بودن و رونق آن مي‌تواند به شكوفايي صنايع كشور بينجامد.

بديهي است كه ساخت و ساز اصولي به معناي استفاده درست و بهينه از مصالح ساختماني، منابع مالي، زمان وانرژي سبب ميشود سرمايه گذاريهاي عظيم انجام شده در احداث ساختمانها به هدر نرود و در واقع بتوانيم بر منابع و زمان مديريت داشته باشيم.
امسال كه از سوي مقام معظم رهبري به نام اصلاح الگوي مصرف صورت گرفته، اصلاح اين الگو در حوزه ساختمان ميتواند در اقتصاد كلان كشور بسيار موثر باشد. از اين رو مركز تحقيقات ساختمان و مسكن در راستاي وظايف خود توصيه‌ها و پيشنهاداتي را براي استفاده صحيح از مصالح پر مصرف ساختماني و بهينه‌سازي مصرف انرژي ارائه داده است.
با استفاده از روش‌هاي صحيح توليد، حمل و استفاده از اتلاف و دور ريز مصالح جلو گيري شود. از مصالح ساختماني با كيفيت مناسب، استاندارد و با دوام استفاده شود تا از تخريب زود رس جلو گيري به عمل آيد. در اين صورت مقدار مصالح مورد نياز براي بازسازي و يا عمليات تعمير كتهش يافته و در نتيجه در مصرف مصالح و در مصرف سوخت براي توليد آن صرفه‌جويي شود.
از قطعات بنايي استاندارد و با كيفيت مطلوب (مانند آجر، بلوكهاي سيماني و گچي) استفاده شود تا هنگام تخليه و حمل و نقل از خرد شدن آنها جلوگيري به عمل آيد و در نتيجه از هدر رفتن منابع طبيعي و نهايتاً مصرف انرژي براي توليد بيشتر جلوگيري شود.
مصالحي مانند سيمان، گچ، آهك و سنگدانه در بسته بنديهاي كوچك براي تعميرات و كارهاي بنايي عرضه شود.
از قطعات بنايي مانند بلوكها و پنلهاي مدولار در ساخت و ساز استفاده شود. با استفاده از واحدهاي مدولار، بدون شكستن و بريدن مصالح ساختماني و ايجاد ضايعات ديوار، سقف و كف اجرا شود.
نظارت جدي و دقيق بر اجراي عايقكاري حرارتي ساختمان مطابق با مبحث 19 مقررات ملي صورت گيرد.
براي اجرا كنندگان اصولي عايقكاري حرارتي تشويق‌هاي لازم در نظر گرفته شود.
از ضايعات و اوارهاي ساختماني در ساخت و ساز به ويژه در راه‌سازي استفاده شود.
استفاده از سيستمهاي پيش ساخته در ساخت و ساز به ويژه در راه‌سازي رايج شود تا از مصرف انرژي و مصرف مصالح جلوگيري به عمل آيد.

سيمان
-از سيمان بنايي استاندارد در بخش‌هايي از ساختمان كه نياز به مقاومت زياد ندارد، مانند تهيه ملات براي چسباندن قطعات بنايي به يكديگر، درز بندي، بندكشي و اندودكاري استفاده شود.
-از مواد معدني مانند سنگ آهك و پوزولان به منظور جايگزين كردن بخشي از سيمان براي توليد سيمانهاي آميخته و سيمان بنايي استفاده شود. با استفاده از اين مواد در مصرف سوخت صرفه‌جويي زيادي به عمل مي‌آيد، چون سيمان در دماي بسيار زياد 1400 درجه سلسيوس و با صرفه مقادير زيادي سوخت فسيلي توليد مي‌شود.
- از سيمان پوزولاني در كارهاي ساختماني و عمراني استفاده شود. پوزولان‌هاي طبيعي مانند خاكسترهاي آتشفشاني و پوزولاني‌هاي مصنوعي مانند سرباره كوره ذوب آهن در كشور فراوان در دسترس است.
-انبار كردن سيمان بايد به گونه اي صورت گيرد كه نم و هواي نمناك به آن نرسد.
-نگه‌داري سيمان فلهاي، فقط در سيلو مجاز است.
- در مناطقي كه رطوبت نسبي هوا از 90 درصد بيشتر است، سيمان نبايد بيش از شش هفته در كيسه و بيش از سه ماه در سيلوهاي مناسب نگه داري و ذخيره شود، در غير اين صورت، سيمان بايد قبل از مصرف آزمايش شود.

شن و ماسه
-هنگام حمل لازم است شن و ماسه پوشانده شود يا داخل مخزني قرار گيرد تا از اتلاف آن جلو گيري به عمل آيد.
- چنانچه مشخصات سنگدانه شكسته بازيافتي از نخاله‌هاي ساختماني با ويژگي‌هاي استاندارد سنگدانه بتن مطابقت داشته باشد، مي‌توان در ساخت و بتن غير سازه‌اي از آن استفاده كرد. به اين وسيله به كاهش مصرف سوخت و مواد اوليه و همچنين حفظ محيط زيست كمك مي‌شود.
- با استفاده از شن و ماسه با دانه‌بندي استاندارد ميتوان در مصرف سيمان صرفه‌جويي قابل ملاحظه‌اي به عمل آورد.

ملات بنايي
- در مورد ملات خشك آماده و روش كار و مزاياي استفاده از آن فرهنگ‌سازي شود. به اين وسيله از هدر رفتن مصالح ساختماني به ميزان زيادي جلو گيري مي‌شود.
- -براي جلو گيري از ايجاد ضايعات هنگام تهيه و حمل ملات (و همچنين بتن) بايد دقت شود كه اين مصالح از آسيب ناشي از يخبندان، باران، آفتاب و ساير عوامل جوي محافظت گردد.
- - از سيمان بنايي(با ميزان كمتر سوخت مورد نياز هنگام توليد) براي ساخت ملات بنايي استفاده شود.
- -براي جلو گيري از خوردگي فلزات به ويژه سرب، روي و آلومينيوم در تماس با ملات‌هاي آهكي، آنها را بايد بيش از اجرا با مواد مناسب مانند قير اندود كرد.
- - از شستن آجر كاري (كه با ملات سيماني چيده شده است) با آبهاي شور خودداري شود.
- -از پاشيده شدن گچ بر روي ملات سيماني، به خصوص در مناطق مرطوب، اجتناب شود. در نقاط مرطوب ملات و بتن نبايد مستقيماً در مجاورت گچ و فراوردههاي گچي قرار گيرند.

بلوك بتني
- -تهيه و كاربرد بلوك‌هاي بتني بيشتر در مناطقي رايج است كه خاك ناسب براي تهيه آجر وجود نداشته باشد. از فوايد ديگر مصرف بلوك‌هاي بتني، صرفه‌جويي در مصرف مصالح، حمل آسان و عايق بودن نسبي حرارتي است.
- - نبايد در داخل بلوك بتني سوراخ‌دار نخاله، بتن و مصالح سنگين ديگر قرار داد. چون باعث ميشود كه انتقال حرارت به راحتي انجام شده و مصرف انرژي براي سرمايش و گرمايش بسيار زياد باشد، داخل سوراخ‌هاي بلوك را بايد از مواد سبك عايق حرارت چه به صورت قطعهاي و چه به صورت فل‌هاي پر كرد. قطعات پلي استايرن منبسط و دانه‌هاي ورميكوليت، پرليت، رس منبسط(ليكا) و پلي استايرن براي اين كار مناسب است.
- -بلوكهاي بتني هوادار اتو كلاوي و بلوكهاي بتني سبكدانه خواص عايقكاري خوبي دارد.
آهك
-آهك زنده را بايد در جاي خشك و در ظروف مخصوص يا كيسه‌هاي آب‌بندي شده نگهداري كرد تا از نفوذ هوا، رطوبت و يا آب در آن جلوگيري شود.
-آهك هيدراته بايد در محل مناسبي نگهداري شده و از نفوذي دي اكسيد كربن هوا تابش آفتاب مصوب باشد.

آجر
-در آجركاري بايد عمليات كارگاهي مانند اندازه كردن، برش و ساب به حداقل برسد تا دور ريز كاهش يابد، توصيه مي‌شود جهت كاهش دور ريز از آجرهاي ربعي، نيمه و سه چهارم كه بايد در كارخانه توليد شود، استفاده گردد.
-ضايعاتي به نام آجر جوش را كه عمدتاً در حين توليد ايجاد مي‌شود، مي‌توان در شيب‌بندي بام استفاده كرد.
همچنين آجر جوش را مي‌توان آسياب كرد و به عنوان پوزولان در بتن و ملاتت به كار برد.
-بارگيري، حمل و باراندازي انواع آجر بايد دقت انجاكم شود. به نحوي كه ضايعات به حداقل ممكن برسد. آجرهاي مهندسي و نما بايد بر روي پالت‌هاي چوبي و با پوشش نايلوني بسته‌بندي شود. به طور كلي بايد ترتيبي اتخاذ كرد كه با بسته‌بندي صحيح و يا چيدن درست آجرها در هنگام حمل و نقل از ايجاد ضايعات ممانعت به عمل آيد.
-آجرها بايد در محل تميز و سر پوشيده به طور جدا از هم دسته بندي شده و از تماس آنها با خاك، مواد مضر، رطوبت، يخ و برف جلوگيري شود.
-با اضافه كردن خاك اره، فوم پلي‌استايرن و باطله ذغال سنگ به خاك رس آجرپزي مي‌توان آجر سبك توليد كرد. استفاده از آجر سبك مي‌تواند باعث صرفه جويي قابل ملاحظه‌اي در مصرف انرژي و مواد اوليه شامل موارد ذير مي‌شود:
-صرفه‌جويي در مصرف سوخت هنگام پخت (بدليل سوختن مواد افزودني آلي)
-كاهش مصرف سوخت وسايل نقليه هنگام حمل و نقل آجر (به دليل كاهش وزن آن)
-صرفه‌جويي در مصرف خاك رس (كه مادهاي تجديد ناپذير است)
-كاهش ضريب انتقال حرارت ساختمان و در نتيجه صرفه‌جويي در مصرف انرژي هنگام بهره‌برداري (به دليل خواص عايق‌كاري مناسب آجرهاي سبك)

بلوك‌هاي سفالي
-براي جلوگيري از شكستن و اتلاف بلوك‌هاي سفالي بايد از طبق (پالت) براي بسته‌بندي و حمل استفاده شود.
هنگام حمل بايد تمهيدات لازم به عمل آيد تا از شكستن بلوكهاي ضايع شدن آنها به حداقل برسد.
- با توليد بلوكهاي سفالي با كيفيت مناسب از مصرف بي‌رويه ذخاير خاك رس جلوگيري شود.
-با توليد بلوكهاي نيمه و چارك ميتوان اتلاف مصالح هنگام اجرا و كاهش داد.
-استفاده از بلوك‌هاي سفالي با خواص مناسب عايق‌كاري حرارتي مي‌تواند نقش مهمي در صرفه‌جويي در مصرف سوختهاي فسيلي داشته باشد، نوعي از اين بلوك‌ها با قرار دادن قطعات پلي استايرن يا پشم معدني در داخل سوراخهاي آن استفاده مي‌شود.
-قرار دادن قطعات عايق را مي‌توان در كارخانه يا در كارگاه ساختماني انجام دادريا، ولي جاسازي در كارخانه ارجحيت دارد. تغييرات در اندازه و تعداد سوراخ‌هاي بلوك نيز مي‌تواند صرفه‌جويي قابل ملاحظه‌اي در انرژي گرمايشي و سرمايشي ساختمان باعث شود.

نماي ساختمان
-در مناطق با تابستان‌هاي گرم از مصالحي با رنگ روشن در نماي خارجي ساختمان استفاده شود، زيرا نور خورشيد بازتابش زيادي داشته و از اتلاف انرژي سرمايشي جلوگيري مي‌شود.
-از نماهاي پيش ساخته عايق در ساختمانها استفاده شود. اين نماها سبك بوده و علاوه در و علاوه بر زيبايي ظاهري، عايق‌كاري حرارتي ساختمان را نيز تامين مي‌كند.
-نماهاي بتني بايد در مقابل بارانهاي اسيدي با استفاده از پوشش مناسب حفاظت شوند.

سنگ ساختماني
در كارخانه‌هاي سنگبري سنگ ساختماني را بايد بسته بندي كنند. بسته بندي باد با دوام و مناسب باشد، به گونه‌اي كه سنگ در حين حمل و قل و انبار كردن آسيب نبيند. بسته‌بندي بايد به شكلي باشد كه از تكان خوردن و حركت كردن سنگ در داخل بسته‌ها جلوگيري شود.
بسته‌ها بايد از وزن و ابعاد مناسب براي حمل برخوردار باشند. همچنين امكان جابه جايي آنها به وسيله ليفتراك، بالابرها و ساير وسايل رايج به نحو مناسب وجود داشته باشد.
-با توجه به نوع آب و هواي منطقه، سنگي ماسب با شرايط اقليمي انتخاب شود.
مثلاً در مناطق سرد و مرطوب، سنگ بايد داري تخلخل و جذب آب بسيار كم باشد، تا امكان متلاشي شدن در اثر يخبندان كاهش يابد، يا در محل‌هايي كه امكان ورزش طوفان‌هاي شديد وجود دارد، سنگ با مقاومت سايشي مناسب به كار رود.

گچ
-در مكان‌هايي كه رطوبت نسبي هوا در بيشتر اوقات بيش از 60 درصد باشد، بايد از گچ‌هاي اصلاح شده (پايدار در برابر رطوبت) استفاده شود.
چنانچه گچ يا فراورده‌هاي گچي به خصوص در مناطق مرطوب در مجاورت قطعات فولادي قرار گيرند، بايد پيش از گچ كاري، قطعات فولادي با رنگهاي ضد رنگ پوشانده شوند.
-در نقاط مرطوب، گچ و فراورده‌هاي گچي نبايد مستقياً در مجاورت بتن و ساير فراورده‌هاي سيماني مورد استفاده قرار گيرند.
-گچ را بايد از اثر اب و رطوبت حفظ و همانند سيمان در ظروف مخصوص يا كيسه‌هاي آب بندي شده نگهداري كرد.

عايق رطوبتي
-براي جلوگيري از ضايعات و تخريب عايق رطوبتي رول‌ها بايد در هواي خشك و در انبار سر پوشيده داراي كف تخت با دماي 5+ تا 35+ درجه سلسيوس به طور عمودي نگهداري شوند. مدت نگهداري عايق رطوبتي از تاريخ توليد تا نصب نبايد بيشتر از شش ماه باشد.
-چنانچه حموله در فضاي باز انبار مي‌شود بايد روي پالت نگهداري شده و روكش پلي ايتلن رنگي روي آن كشيده شود. اما نمي‌توان آن را بيشتر از يك هفته در فضاي باز انبار كرد، رولها بايد به شكلي كنار هم قرارگيرند كه جريان هوا بتواند از بين آنها عبور كند. هيچگاه دو رول را نبايد روي هم قرار داد.
- رولا هميشه بايد بطور عمودي حمل شوند و هنگام حمل بايد دقت شود كه لبه عايق پاره نگردد. هنگام تخليه بايد از پرتاب كردن رولها خوداري شود.
-عايق رطوبتي پيش ساخته بايد مطابق استاندارد و ضوابط فني مورد تاييد نصب شود. براي افزايش دوام عايق‌هاي رطوبتي بام توصيه مي‌شود كه اين عايقها با يك لايه سنگدانه معدني، موزاييك با ساير مصالح پوشانده شوند.

عايق حرارتي
-در زمينه روش انتخاب و استفاده از عايق‌هاي حرارتي در ساختمان فرهنگ‌سازي شود.
-رطوبت جذب شده توسط عايق اثر قابل ملاحظه‌اي بر ميزان ضريب هدايت حرارتي آن دارد. بنابراين هنگام حمل و انبارداري عايق‌هاي حرارتي بايد تمهيدات لازم در نظر گرفته شود، توصيه مي‌شود مواد و فراورده‌هاي عايق حارتي در محلي سر پوشيده، دور از رطوبت و خطر آتش‌سوزي به روش مناسب نگهداري شوند.
-عايق حرارتي به ويژه آنهايي كه جذب آب زياد دارند بايد در بسته‌بندي‌هاي مناسب پلاستيكي حمل شوند. هنگام انبار كردن، نبايد بار وارده بر لايه‌هاي زيرين باعث تخريب آنها شود.
-عايق حرارتي پلي استايرن منبسط و هر لايه همراه نبايد با هيچ مصالحي در ساختمان كه با پلي استايرن واگنش نشان مي‌دهد و سبب انحلال يا متورم شدن آن مي‌گردد تماس داشته باشد. اين مواد ممكن است براي مثال بعضي چسباننده‌هاي بر پايه حلال، حافظ چوب و غيره باشند.
شيشه
-جام‌هاي شيشه بايد با پوشال محكم بسته‌بندي و در جعبه‌هاي چوي مقاوم گذارده شوند. بين هر دو جام برگ‌هاي كاغذي يا نظير آن گذاشته شود تا از تماس دو سطح شيشه جلوگيري گردد.
پليمر
-در هنگام بسته بندي پليمرها بايد به مايع يا جامد بودن آن توجه نمود. پليمرهاي مايع در ظروف فلزي مقاوم در برابر خوردگي حمل شوند. ظروف مخصوص بسته‌بندي و حمل پليمرهاي مايع بايد كاملاً آب بند بوده و از نفوذ هر ماده خارجي و يا خروج مواد محتواي آن جلوگيري نمايد.
همچنين اين ظروف باديتحمل بارهاي اضافي را داشته باشند و ريزش مواد محتوي آن نگردد.
-پلاستيك‌ها و پليمرهاي جامد در بسته‌بندي‌هاي كارتني و يا پلاستيك‌ها بايد دقت شود كه فشار زياد به قطعات وارد نشده و يا از شكل اوليه خارج نشوند.
- در صورتي كه ماده پليمري يا پلاستيك به نور، رطوبت و يا حرارت حساس باشد، در هنگام بسته‌بندي و حمل بايد از ورقههاي پلاستيكي مات و يا ظروف مات و يا بسته‌بندي كامل استفاده شود.
- از آنجا كه شرايط محيطي مي‌تواند از روي تركيب درصد، شيمي و خصوصيات پلاستيك‌ها و حتي شكل پذيري آنها اثرگذار باشند، بنابراين در هنگام نگهداري اين مواد بايد به عواملي هم چون رطوبت محيط، دماي محيط و حضور نور و صدمات مكانيكي توجه نمود.
حلالها بايد در دمايي زير نقطه اشتعال نگهداري شده و رزينها بايد در دمايي حفظ شوند كه ژل نشوند. بنابراين نگهداري مواد پليمري و پلاستيكي و حلالها در يك انبار، كاري حساس بوده و نياز به برنامه‌ريزي و اجراي تدابير خاص دارد.
رنگ و پوشش
-جنس سطح از نظر خاصيت ذاتي قليايي(مثل سطوح بتني) يا اسيدي بودن، اثر بزرگي روي انتخاب نوع رنگ يا پوشش دارد. در اين شرايط استفاده از رنگها يا پوشش‌هاي سازگار و مقاوم توصيه مي‌گردد.
-شرايط مناسب اعمال رنگ با توجه به شرايط محيطي محل (شامل دما، رطوبت و باد) بايد فراهم باشد. معمولاض دماي كار در محدوده 7 تا 40 درجه سلسيوس است و محيط اعمال بايستي عاري از جريان هواي شديد باشد.
-منطقه اعمال رنگ و پوشش از نظر شرايط اقليمي(همچون ميزان بارش، حداقل و حداكثر دما، متوسط رطوبت نسبي ساليانه و جريان باد و شرايط سايش محيطي) بايد مورد توجه قرار گيرد.
-رعايت اصول ايمني براي خودداري از ايجاد و با نزديك كردن عله به رنگها و پوشش‌هاي حلالي و يا حلال ضروري است. در مناطقي كه دماي محيط بالاست استفاده از رنگها و پوشش‌هايي كه نقطه اشتعال بالاتر از دماي محيط دارند الزامي است.
-ظروف مخصوص بسته‌بندي رنگ و پوشش مي‌بايست از استحكام مناسبي برخوردار باشند تا در حين حمل و صدمه نديده و از ورود هوا به داخل ظرف و يا ريزش آن به بيرون جلو گيري شود. مواد مصرفي براي ظروف بسته‌بندي (ظروف پلاستيكي و فلزي) بايد نسبت به حلال و ديگر مواد مصرفي در رنگ يا پوشش مقاوم باشند.
نگهداري رنگ و پوشش بايد با توجه به زمان انبارداري مجاز در انبارهاي داراي تهويه مناسب، با كنترل دما و رطوبت محيط صورت گيرد.

منبع: نشريه گسترش صنعت- شماره 288- صفحات 42-40

 

نمونه‌اي از رنگ سازگار با محيط زيست به كمك نانوكامپوزيت‌هاي سيليكا در دانشگاه صنعتي اميرکبير توليد شده است كه پژوهشگران ادعا مي‌كنند اين محصول مي‌تواند به عنوان رنگ ساختماني به كار گرفته شده و موجب صرفه‌جويي در منابع نفتي شود.

به گزارش سرويس پژوهشي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، دكتر مجيد عبدوس، پژوهشي را با هدف سنتز نانوكامپوزيت سيليكا، تهيه و بهبود خواص فيزيكي و ايمني محيط زيست رنگ حاصل از آن براي استفاده به عنوان يك رنگ ساختماني انجام داده است.

وي اظهار كرد: در اين پژوهش، با روش جديدي از پليمريزاسيون امولسيوني، منومرهاي اكريليك را در حضور نانوذرات سيليكا، پليمريزه نموده و به اين ترتيب خواص فيزيكي پليمر نهايي را بهبود داده‌ايم. در نهايت خواص مطلوب جديدي را در اين ماده ايجاد كرده‌ايم.

عبدوس با بيان اين مطلب که به کارگيري نانوکامپوزيت‌هاي جديد براي توليد رنگ‌هاي صنعتي و تعميم آنها به رنگ‌هاي ساختماني و بررسي خواص و کاربرد آنها در صنايع مختلف، بسيار موثر است، تصريح كرد: نتايج اين کار پژوهشي به دليل صرفه اقتصادي و مزاياي زيست محيطي، مي‌تواند در کاهش آلايندگي و صرفه‌جويي در منابع نفتي، بسيار موثر واقع شود.

دانشيار گروه شيمي کاربردي دانشگاه صنعتي اميرکبير براي اين کار، با استفاده از يك ماده و سطح فعال غير يوني در بالاي دماي ابري ماده، يك نانوكامپوزيت، توليد و سپس خواص مختلف نانوكامپوزيت و رنگ حاوي آن (نظير چسبندگي، سختي سطح و مقاومت به حلال‌هاي آلي) را با رنگ بدون نانوكامپوزيت مقايسه کرده است.

نتايج نشان مي‌دهد، ساختار نانوكامپوزيتي جديد داراي خواص بهبود يافته‌اي نظير چسبندگي، مقاومت حلالي، اشتعال‌پذيري و برخي خواص فيزيكي بهبود يافته ديگري است.

اين کار پژوهشي مي‌تواند در توليد نسل جديد رنگ‌ها و پوشش‌هاي صنعتي براي كاربري در صنايع ساختمان، نفت و دفاع استفاده شود.

جزئيات اين پژوهش که با همکاري احمد دشتي‌زاده انجام شده، در مجله Mat.-wiss. u. Werkstofftech . (جلد 40، صفحات 689- 684، سال 2009) منتشر شده است.