ابنفضال از امام رضا عليهالسلام نقل ميکند که آن حضرت فرمودند: «سجده بعد از نماز واجب، سپاسگزاري از خداوند است که بندهاش را به انجام فريضه موفق ساخته است و کمترين جملهاي که در سجده شکر گفته ميشود آن است که بگويند: «شکرا لله، شکرا لله، شکرا لله». راوي گويد: عرض کردم معناي «شکرا لله» چيست؟ فرمود: شکرگزار در سجده خود ميگويد: اين سجده سپاس از خداوند ميباشد که مرا به خواندن نماز واجب و عبادت خود موفق گردانيد، شکر موجب زيادي نعمت ميگردد، و اگر نمازگزار در نماز تقصيري بکند و با خواندن نافله هم آن تقصير برطرف نگردد، با سجدهي شکر آن تقصير رفع ميشود». [1] . سليمان بن حفض مروزي نيز گويد: «امام رضا عليهالسلام براي من نوشتند که در سجدهي شکر صد بار شکرا، شکرا، شکرا بگوييد و اگر [ صفحه 187] خواستيد بگوييد: عفوا، عفوا». [2] . از مهمات بعد از تعقيب نماز، سجدهي شکر است. شکر از اين که خداوند توفيق داده که شخص نماز بخواند و سر بر آستان ربوبي آن حضرت بگذارد. سپاس از اينکه حضرت باري تعالي او را قبول کرده و عبادتش را پذيرفته است. امام معصوم عليهالسلام فرموده است: «سزاوار است نمازگزار بعد از اداي نماز واجب، به سجدهي شکر رود و خدا را بر اين که منت گذاشته و بر اداي نماز واجب موفقش کرده، شکر نمايد». [3] . هم چنين نمازگزار بايد از همهي نعمتها و الطاف الهي ياد کند و از آنها به درگاه خداوندياش سپاس گويد و تشکر نمايد. گرچه شکر نعمتها از توان و طاقت بشر بيرون است ولي انسان بايد به هر قدر که ميتواند سپاسگزار احسان، نعمت و نيکي پروردگار باشد. يکي از شکلهاي شکر، سجده و پيشاني بر خاک نهادن در برابر خداوند است. روزي عايشه به حضرت رسول گفت: با رسول الله! چرا خود را به زحمت مياندازيد و اين قدر عبادت و سجده ميکنيد، در حالي که خدا گناهان گذشته و آينده شما را بخشيده است؟ [ صفحه 188] حضرت فرمود: آيا بندهي شکرگزاري نباشم؟ حضرت امام رضا عليهالسلام نيز در يک سخن منظومي فرمودهاند: «و اقنع بما اعطاک من فضله و اشکر لمولاک علي نعمته به آنچه خداوند از فضلش به تو بخشيده است، قانع باش و براي مولايت به پاس نعمتهاي او، سپاسگزاري کن». [4] . [ صفحه 190]
|