مجالس مناظره و مباحثه حضرت با علماء

مأمون به فضل بن سهل دستور داد مجمعي از علما و مؤلفين مانند جاثليق، رأس الجالوت، رؤساي صائبين، هيربد بزرگ، علماي زرتشت، قاضي رومي و عده‏اي از متکلمين (علماي کلام) تشکيل شود، وقتي که اينها حاضر شدند و به نزد مأمون راهنمائي شدند مأمون گفت: آيا حاضريد با پسر عم بدني من مناظره کنيد؟ آنها گفتند حاضريم، گفت فردا صبح که شد همه‏تان در اين جا حاضر شويد هيچ کس نبايد فردا از حضور تخلف کند، بعد کسي را نزد امام عليه‏السلام فرستاد که به وي بگويد، اصحاب مقالات و اهل اديان غير اسلامي در پيش من جمع‏اند، فردا صبح نزد ما بيا، اگر دوست داري با آنها مناظره کن اگر هم مايل نيستي مانعي ندارد. [1] .  امام عليه‏السلام به قاصد مأمون گفت [2]  نظرتان در اين باره که پسر عمت اينها را عليه ما جمع کرده چيست؟ نوفلي گفت مأمون مي‏خواهد تو را امتحان کند و من در اين جريان مي‏ترسم، امام عليه‏السلام خنديد و فرمود آيا مي‏خواهي بداني وقتي مأمون ديد من با اهل هر دين با دين خودش احتجاج و استدلال مي‏کنم از اين کارش پشيمان خواهد شد.    [ صفحه 167]   وقتي که مجلس تشکيل شد و حضرت رضا عليه‏السلام بر همه آنها پيروز شد و مجلس پراکنده شد محمد بن جعفر صادق عليه‏السلام از مأمون ترسيد که به حضرت رضا حسد برد و او را مسموم کند يا بلاي ديگري بسرش بياورد، به امام عليه‏السلام سفارش کرد که عمويت از اين کار کراهت دارد، دوست دارم خود را حفظ کني.  روايت شده: که سليمان مروزي متکلم خراسان (عالم به علم کلام) به مأمون وارد شد، مأمون او را اکرام کرد و صله داد، بعد برايش گفت: پسرعموي من از حجاز نزد من آمده، او علم کلام را و علماي کلام را دوست مي‏دارد، مانعي ندارد که تو تا روز ترويه [3]  نزد ما بماني تا با او مناظره کني؟ سليمان گفت يا اميرالمؤمنين (خطاب به مأمون) من اکراه دارم در مجلس تو در ميان جماعت بني‏هاشم از او مسئله‏اي سئوال کنم و نتواند جواب دهد آنگاه ميان مردم مقامش پائين بيايد.  مأمون گفت من بدين جهت به تو متوسل شدم که به مقام علمي تو آگاهم، مقصود من جز اين نيست که نگذاري او بتواند حجتي بياورد سليمان گفت باشد يا اميرالمؤمنين، ما را در يک جا جمع کن ولي ما را تنها نگذار و مراقب باش، مأمون کسي را نزد امام رضا عليه‏السلام فرستاد که به حضرت بگويد که از اهل مرو کسي نزد ما آمده، او يکي از اصحاب کلام در خراسان مي‏باشد اگر مي‏خواهي با او مناظره کني بيا (مؤلف نتيجه    [ صفحه 168]   مناظره را ذکر نکرده اما کيست که نداند نتيجه چه بوده).

دوشنبه 2 آذر 1388  نظرات : 0