با کتاب آشتی کنیم ...
ارسال به دوستان
23 آبان 1396
با کتاب آشتی کنیمچگونه می توانیم فرهنگ مطالعه کتاب را در خانواده هایمان بهبود بخشیم؟
کتاب ماندگارترین رسانه ای است که در طول تاریخ بشر، عمیق ترین مطالب را به شکل نوشتاری در اختیار ما قرار داده است. یکی از عوامل مهم افزایش دانش جامعه، به ویژه در درون خانواده، فرهنگ مطالعه کتاب است و هنوز هم بخش زیادی از محتوای ارزشمند کتاب ها و مجله ها در فضای مجازی یافت نمی شود.
اما امروزه به سبب وجود انواع ابزارهای دیجیتالی، توجه فرزندانمان به این رسانه ها جلب شده است. اما چگونه می توانیم فرهنگ مطالعه کتاب را در خانواده هایمان بهبود بخشیم؟
فایده های کتاب خواندن
1. توانایی شنیداری و دیداری فرزندمان را افزایش می دهد؛
2. تخیلش را تقویت و فعال می کند؛
3. به او در آموزش زبان کمک کرده، او را در نوشتن تواناتر می کند؛
4. با هزینه ای کم، او را سرگرم می کند؛
5. به او کمک می کند تا تمرکز کردن را تمرین کند؛
6. او را به مطالعه علاقه مند می کند؛
7. دایره واژگانش را گسترده می کند.
رسانه بدون جانشین
کتاب به سبب بهبود سواد عمومی، یاد دادن اطلاعات مفید، تأثیر عمیق و انتقال دانش و فرهنگ در طول قرن ها، به مهم ترین رسانه تبدیل شده است. این روزها که تلویزیون، رایانه، تلفن همراه و اینترنت به ابزار اصلی انتقال اطلاعات تبدیل شده است، ممکن است خیال کنیم دیگر به کتاب نیازی نیست؛ در حالی که انتقال پیام ها از طریق هم نشینی «واژه ها» در فصل های یک کتاب، بیش از سایر رسانه ها ممکن است مفید باشد.
هر کتابی مفید نیست؛ بلکه ممکن است ضرر هم داشته باشد. تعیین اینکه چه کتاب هایی برای چه کسانی ضرر دارد هم، کار هر کسی نیست. مسئله وقتی برای ما پیچیده می شود که در یک کتاب حرف های درست و غلط مخلوط شده و با پیام های گمراه کننده، در قالب یک داستان و شعر یا کلماتی زیبا به ما داده می شود. بهتر است قبل از انتخاب کتاب برای فرزندانمان، با کسی که او را قبول داریم، مشورت کنیم یا از او بخواهیم در موضوع دلخواه خود و فرزندانمان کتاب معرفی کند. کتاب هایی با زبان ساده و بیانی روان و جذاب منتشر می شوند که اگرچه مطالعه آن ها ممکن است برای فرزندانمان آسان تر باشد، ارزش و عمق زیادی ندارند. بنابراین باید حواسمان باشد خواندن کتاب های آسان بی محتوا ما را از کتاب های با محتوای با ارزش نیندازد.
از وقت های مرده استفاده کنیم
به فرزندانمان یاد بدهیم تا در زمان های رفت و آمد، انتظار برای شروع کلاس ها، قبل از خواب و... که از جمله زمان های به ظاهر مرده است، می توانند کتاب دلخواه خود را مطالعه کنند. رهبر انقلاب در بازدید از سومین نمایشگاه کتاب (1369) در این باره نکته جالبی مطرح کردند:
«بنده دوره های بیست جلدی و بیست و چند جلدی کتاب را در همین فاصله های ده دقیقه، بیست دقیقه و یک ربع ساعته خواندم. پشت این کتاب ها را هم یادداشت می کنم که معلوم باشد. شاید صدها جلد کتاب را همین طور در این فاصله های کوتاه ده دقیقه ای خوانده ام. بسیای از افراد را هم می شناسم که این گونه اند.»
لازم نیست کتاب بخریم
کتابخانه های عمومی یا کتابخانه های محل کار و تحصیل فرزندانمان، جای خوبی برای پیدا کردن کتاب هایی با موضوعات مختلف است. خوبی کتابخانه ها به این است که هم در هزینه خانواده صرفه جویی می کنیم و هم برای یک موضوع، کتاب های مختلفی وجود دارد و می توانیم فرزندانمان را راهنمایی و کتاب های مفید را به آنان معرفی کنیم.
کتاب هدیه بدهیم
باید یاد بگیریم که می توانیم به جای لباس و گل و... به فرزندانمان کتاب هدیه بدهیم. ما با این کار، علاوه بر اینکه پول کمتری از دست می دهیم، هدیه ماندگارتری تهیه کرده ایم و احساس فرهیختگی را در خود و فرزندانمان ایجاد کرده ایم به نوعی، روح او را هدف گرفته ایم، نه جسمش را.
کتاب را در معرض دید قرار دهیم
یکی از دلایل استفاده زیاد از رسانه هایی همچون تلویزیون و تلفن همراه این است که همیشه جلوی چشم ما هستند. همین دیدن آن ها، ذائقه را برای تماشا و استفاده تحریک می کند. حال تصور کنید کتاب های دلخواه شما نیز اغلب جلوی چشمتان باشند و در سریع ترین زمان ممکن در اختیارتان قرار بگیرند. طبیعتاً در میزان مصرف شما تأثیر مثبت خواهد گذاشت.
از همین حالا شروع کنیم
به جای اینکه منتظر باشیم تا فرصتی پیش بیاید که مثلاً فلان کتاب را به فرزندانمان بدهیم تا آن را بخوانند، از همین حالا شروع کنیم و به آن ها بگوییم بیشتر از یک ربع تا بیست دقیقه نخوانند.
مطالعه مستمر روزانه پانزده دقیقه، بهتر از آن است که آخر هفته یک ساعت و نیم کتاب بخوانیم. البته روزی پانزده دقیقه برای شروع عادت کتاب خوانی است. قطعاً بعد از مدتی، تمایل بیشتر خواهد شد. یادمان باشد همیشه سخت ترین قدم، اولین قدم است.
منبع: بالانشین (مهارت های مدیریت رسانه ها در خانواده)