نه افراط و نه تفریط....
بعضی از افراد، به دلیل نداشتن نگاهی جامع به دین و بدون بررسی اسناد یا دلایل روایی، به شنیده ها و توّهمات خود بسنده میکنند و از اینرو، چهرهای قهرآمیز از امام عصر (عج) ارائه میدهند.امام زمان(عج) مطابقِ روایات و سیرهی پیشینیان صالح خویش، فردی است که برای انسانها از پدر و مادر مهربانتر است: «یکون... أشفَقَ عَلَیهِم مِن آبَائِهِم وَأُمَّهَاتِهِم و ... .»1 این مهربان بودنِ ولیّ خدا، همچون مِهر خداوند کریم، حکمتی بزرگ دارد؛ او به مانند طبیبی حاذق است که تیغ جراحیاش تنها پس از به کار بردنِ انواع مداواها و سودمند نیفتادنِ آنها، به کارِ درمان دردهای بشر میآید.
بعضی از افراد، به دلیل نداشتن نگاهی جامع به دین و بدون بررسی اسناد یا دلایل روایی، به شنیده ها و توّهمات خود بسنده میکنند و از اینرو، چهرهای قهرآمیز از امام عصر (عج) ارائه میدهند. در مقابل، گروهی دیگر از ایشان شخصیتی تصویر میکنند که گویا هیچ مبارزه و جهادی ندارد و همهی امور را صرفاً با معجزه و کرامت حل میکند. هر دوی این برداشتها، به وادی افراط و تفریط گراییدهاند.
سؤالات بی فایده
عدهای با طرح مباحثی غیرمفید یا کم ثمر، مانند نحوهی ازدواج یا چگونگی مسکن و تعداد فرزندان حضرت، اذهان افراد را از وظایف فردی و اجتماعی خویش نسبت به امام و نیز زمینهسازیِ لازم برای ظهور ایشان، دور میسازند.
البته این پرسش ها پاسخ مناسبِ خود را میطلبد، ولی آنجا که لازمهی غیبت، مخفی بودن است و با توجه به ابهام موجود در روایات، نمیتوان به طور قطع نظریهای در این باره مطرح ساخت؛ با این حال، عدهای همِّ خویش را بر این امور قرار داده و از مسائل واقعی و اصلی غافل ماندهاند.
تعجیل و شتابزدگی
شتابزدگی آفت دیگری است که دامن برخی افراد را گرفته است. نزدیک شمردن ظهور، مهیّای ظهور بودن و کوشش برای زمینهسازیِ ظهور، بسیار مفید است، اما نباید در این راه شتابزده بود. شتابزدگی ناشی از درک نکردنِ حکمت و مصلحت خدا (عزَوجل) در این امر است و گاه، یأس و ناامیدی افراد از ظهور حضرت یا گرایش آنان به شیّادان و مدّعیان دروغین را موجب میشود. امام جواد (ع) در اینباره میفرمایند: «... در زمان غیبت، عجلهکنندگان و شتابزدگان در امر ظهور، هلاک شوند و اهل تسلیم و صبر نجات یابند.»2 نیز، از پیامبر (ص) روایت است که فرمودند: «خوشا بهحال صابران در دورهی غیبتِ او و استواران در محبتِ او... . »3
تب ملاقات گرایی
متأسفانه، افراد زیادی تمام همّت و تلاش خویش را در دیدار با امام زمان (عج) خلاصه کردهاند و دیگران نیز همین را القا میکنند؛ گویا شیعه هیچ وظیفهای جز دیدار امام ندارد! غافل از اینکه آنچه مهم است، عنایت و رضایت امام است وگرنه، در قرون اولیهی اسلام نیز بسیاری امامِ زمان خویش را دیدند و بر روی ایشان شمشیر کشیدند. دیدار امر مطلوبی است، اما آنچه مهم است و ویژگی منتظران آن امام نازنین است، انجام دادن وظایفی است که برای شیعهی منتظر در نظر گرفتهاند.
تذکر دیگر اینکه نباید فراموش کرد که دوران، دوران غیبت است و قرار نیست همه به خدمت امام مهدی (عج) برسند.
منبع : کتاب چشم به راه
آستان قدس رضوی
------------------------------------------------------------------
پی نوشت
1. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج4، ص 18؛ شیخ صدوق، عیون أخبارالرضا(ع)، ج1، ص 213.
2. کمالالدین، 378/2، باب 36: «یهلک فیها المستعجلون و ینجو فیها المسلّون.»
3. بحارالانوار، 143/52، «طبی للصابرین فی غیبته، طوبی للمتقین علی محبته، الذین وصفهم الله فی کتابه و قال: هدی للمتقین الذین یؤمنون بالغیب.»