1ـ اسمها در زبان عربی یا مذکّرند یا مؤنث؛ اعمّ از آنکه بر جنس مذکّر یا مؤنّثی دلالت کنند یا بر اشیاء که در حقیقت نه مذکّرند نه مؤنث، بلکه یا مذکّر فرض شده‌اند یا مؤنّث.
2ـ مذکّر اسمی است که بر جنس مذکّری، اعم از انسان یا حیوان یا شیئی که مذکّر فرض شده است، دلالت می‌کند.
3ـ مؤنث اسمی است که بر جنس ماده‌ای، اعم از انسان یا حیوان یا شیئی که مؤنث فرض شده است، دلالت می‌کند.
4ـ به اسمهایی که بر جنس نر یا ماده, اعم از انسان یا حیوان, دلالت می‌کند مذکّر و مؤنث حقیقی می‌گویند؛ مانند: «اُسْتَاذ و زَمیلَة» و «فَرَس و ناقَة».
5ـ به اسمهایی که بر اشیاء دلالت می‌کنند و در حقیقت نه مذکّرند نه مؤنّث، ولی در زبان عربی مذکّر یا مؤنّث فرض شده‌اند مذکّر و مؤنث مجازی می‌گویند؛ مانند: «کِتاب» و «شَمْس».
ملاحظه
با این همه باید توجه داشت که در زبان عربی هر اسمی که تای مدوّره (ة) داشته باشد لزوماً مؤنث حقیقی یا حتی مؤنّث مجازی نیست؛ همچون «طَلْحَة، عَلّامَة و راوِیَة»؛ زیرا همۀ آنها برای مذکّر حقیقی به کار می‌روند.
به طور کلّی تای مدوّره اقسامی دارد که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:
1ـ تای تأنیث (در صفتها و اسمهای مؤنث حقیقی یا مجازی)؛ مانند: «فاطِمَة، مِنْضَدَة، شَرِیفَة و مُؤْمِنَة»؛
2ـ تای جمع که به برخی از جمعهای مکسّر افزوده می‌شود؛ مانند: «طَلَبَة و أسَاتِذَة»؛
3ـ تای مصدری که حرف پایانی برخی از مصادر عربی است؛ مانند: «اَلمُشَارَکَة، اَلتَّرْبِیَة و اَلقِرَاءَة»؛
4ـ تای عوض از فاء الفعل، عین الفعل یا لام الفعل محذوف که به آخر واژه افزوده می‌شود؛ مانند: «وَعْد! عِدَة، إقْوام! إقَامَة و شَفَه! شَفَة»؛
5ـ تای وحدت که بیانگر مفرد بودن واژه و تفاوت آن نسبت به اسم جنس همان واژه است؛ مانند: «بُرْتُقَالَة و تُفَّاحَة»؛
6ـ تای مبالغه که به برخی از اسمهای مبالغه می‌پیوندد و گویای مبالغه در دارا بودن آن صفت است و به طور یکسان بر مذکّر و مؤنّث اطلاق می‌گردد؛ مانند: «عَلَّامَة و فَهَّامَة».
با این همه باید توجّه داشته باشیم که در زبان عربی تای مدوّره از نشانههای تأنیث است و هرگاه در اسمی دیده شود آن اسم لفظاً مؤنث به شمار می‌رود، مگر آنکه آن اسم بر مذکّر حقیقی دلالت کند؛ مانند: «حَمْزَة، طَلْحَة و علّامة». بر این اساس سایر اسمهای بالا که تای مدوّره گرفته‌اند مؤنّث تلقّی می‌شوند و از نظر دستوری همانند اسمهای مؤنث با آنها رفتار می‌شود.
نشانههای تأنیث عبارت‌اند از: تای مدوره (ة)، الف مقصوره (یٰ ) و الف ممدوده (اء)؛ مانند: «رقیّة، بشریٰ و زهراء». باید توجه داشت که نشانههای تأنیث باید زائد بر ریشۀ كلمه باشند، وگر‌‌نه علامت تأنیث به شمار نمی‌روند.
