خب همزمان با تغییر ساعات رسمی کشور بد نیست کمی هم در مورد ساعت رسمی بدن خود بدانیم! یکی از مشکلات افرادی که سفرهای هوایی زیادی انجام می‌دهند تغییر ساعات ناگهانی -در اثر طی مسافت زیاد در زمانی کوتاه- و بهم خوردن هماهنگی زمان‌بندی خواب و بیداری و مشکلات متعاقب آن است. اگر چه می‌توان ساعت بدن را با استفاده از برخی محرک‌های خارجی به گونه‌ای تنظیم کرد؛ ولی مدت زمان تطابق افراد حتی با استفاده از ابزارهای خارجی بسیار متفاوت است. اکنون محققان به اکتشافی در خصوص سازوکار عملکرد کنترل‌کننده‌ی میزان تظابق پذیری افراد با این تغییرات زمانی دست یافته‌اند که دانستن آن خالی از لطف نیست.
بدن ما به طور خودکار با توجه به برخی از نشانه‌های خارجی، قادر است ریتم طبیعی خود را به صورت روزانه و کاملاً کارامدی تنظیم کند. هنگامی که این ساعت داخلی بدن ما از کوک خارج می‌شود و هماهنگی خود را از دست می‌دهد -مثلاً با شیفت کار شبانه یا پروازهای بین المللی- مشکلات پیش آمده در اثر این عدم تطابق می‌تواند اثرات منفی زیادی بر الگوی خواب یا متابولیم بدنمان داشته باشد.
در حقیقت به دلیل سرعت پایین که ما تا پیش از سده‌ی کنونی در مسافرت هایمان داشته ایم، بدن ما برای این تطابق‌ها تکامل پیدا نکرده؛ در نتیجه چندان سازگاری با این تغییرات نشان نمی‌دهد. مشکل از آن جا ناشی می‌شود که به دلیل سبک زندگی امروزی ما، می‌بایست با این مشکلات کنار بیاییم؛ هرچند خودمان نیز می‌دانیم که این عدم سازگاری طبیعی می‌تواند آسیب‌هایی را برای بدنمان در پی داشته باشد.
دکتر Bechtold در دانشگاه منچستر تیمی از دانشمندان را برای تحقیق در خصوص آنزیمی خاص به نام casein kinase 1epsilon یا به اختصار CK1epsilon رهبری می‌کند. این آنزیم نقشی تعیین‌کننده در تنظیم ساعت داخلی بدن ما ایفا می‌کند.
د ر قلب این ساعت به جای چرخدنده‌ها، مخلوطی از مولکول‌های خاص وجود دارد که قادرند ساعت ما را به صورت 24 ساعته تنظیم کنند. جالب اینجاست که این ساعت در هماهنگی کامل با محیط اطراف و شرایط تاریکی و روشنایی عمل می‌کند.
این تیم دریافته‌اند که موش‌هایی که این آنزیم در بدن آن‌ها وجود ندارد، قادرند بسیار راحت‌تر با تغییرات روشنایی -روز و شب- محیط اطراف کنار بیایند. با توجه به این یافته تیم محققان نشان دادند که داروهایی که می‌تواند این آنزیم را مسدود کنند قادرند سرعت تطابق موش‌های معمولی را به تغییرات شرایط بهبود دهند. این تطابق سریع‌تر می‌تواند از مشکلات متابولیسمی که عدم تطابق در پی دارد جلوگیری کرده و به سلامت موش‌ها کمک کند.
با ساخت دارویی که بتواند موجب سازگاری بهتر بدن ما شود می‌توان امیدوار بود که در آینده بتوان مشکلات ناشی از تغییرات زمانی را به راحتی پشت سر گذاشت و نگرانی‌های ناشی از آن که در بسیاری از موارد بیماری‌هایی همچون دیابت یا التهاب‌های مزمن را در پی داشت فراموش کرد. نتایج این پژوهش را می‌توانید در مجله‌ی Current Biology مطالعه کنید.
انسان کم کم در حال بدست‌گرفتن روند تکاملی خود است؛ به نظر شما این روند تا چه میزان می‌تواند به نفع -یا به ضرر- بشریت باشد؟
