بدن اکثر جانوران و حیوانات پوشیده از مو است و انسان در مقایسه با آنها جزو کم موترین موجودات محسوب می شود. در انسان موها در نقاط مختلف بدن رشد کرده اند که براساس وظیفه ای که به عهده دارند، از ویژگی های خاصی برخوردارند. به عنوان مثال ابروها و مژه ها از ریزش عرق پیشانی به داخل چشم ها جلوگیری می کنند و از تأثیر اشعه سوء آفتاب می کاهند. موهای داخل حفره های بینی و گوش از نفوذ گرد و غبار به داخل آنها ممانعت می کنند.
حمیده احمديان راد
داده هايي كه محققان در حوزه ورزش جمع آوري كرده اند، مؤيد نظريه اي درباره دليل در اقليت بودن افراد چپ دست است.
چپ دست ها تنها ده درصد كل جمعيت انساني را تشكيل مي دهند و اين كه چرا بعضي از افراد چپ دستند هميشه يك معما بوده است. حتي در طول تاريخ در برخي از جوامع به اين افراد با سوء ظن نگاه شده و چه بسا آنها به همين دليل مورد آزار و اذيت قرار گرفته اند.
حالا محققان به اين نتيجه رسيده اند كه آن چه نقشي كليدي در كم بودن تعداد افراد چپ دست ايفا مي كند نه چيزي عجيب و غريب بلكه درجه بالايي از همكاري بين افراد در جوامع بشري است. اين محققان مدلي رياضي ارايه كرده اند كه نشان مي دهد درصد اندك چپ دستي نتيجه تعادل بين همكاري و رقابت در دوران تكامل بشر است.
این محققان كه البته راست دستند برای اولین بار از اطلاعات دنياي واقعي (از نمونه ورزش هاي رقابتي) استفاده كردند تا فرضيه خود را آزمايش كنند. آنها به اين ترتيب تأييد كردند كه عادت استفاده بيشتر از يك دست نسبت به دست ديگر به رفتار اجتماعي در سطح جامعه برمي گردد.
محققان می گویند در حيوانات اجتماعي تر كه همكاري ارزش بسيار بالايي دارد، عموم جمعيت نسبت به يك طرف بدن تمايل دارند. به گفته آنها «مهم ترين عامل كارآمدي جامعه وجود درجه بالايي از همكاري بين افراد است و اين همكاري در انسان ها خودش را به صورت وجود يك اكثريت راست دست نشان داده.»
به این ترتیب اگر جوامع به طور كامل با هم هميار و همكار باشند، استفاده بيشتر از يك دست غالب مي شود. اما اگر رقابت مهم تر باشد، مي توان انتظار نسبت 50-50 را داشت. مدل جديد مي تواند درصد چپ دست ها را در يك گروه -اعم از انسان ها، طوطي ها، بازيكنان بيس بال، گلف بازها و ...- براساس ميزان همكاري و رقابت آنها در تعامل هاي اجتماعي به دقت پيش بيني كند.
به این ترتیب می توان توضیحی درباره دليل راست دست بودن جهان ما درحال حاضر و در طول تاريخ ارایه کرد. نسبت 90-10 راست دست ها به چپ دست ها براي بيش از پنج هزار سال است كه يكسان باقي مانده. همچنين توضیحی برای دليل تسلط ورزشكاران چپ دست در بسياري از ورزش ها ارایه می شود. درواقع ورزش عرصه اي است كه رقابت در آن تعداد چپ دست ها را به سطحي مي رساند كه تناسبي با تعدادشان در جامعه ندارد.
به اين ترتيب درحالي كه همكاري به نفع همان عادت استفاده بيشتر از يك دست نسبت به دست ديگر به عنوان مثال در استفاده از ابزار است، رقابت فيزيكي وضعيت را غيرمعمول مي كند. در جريان يك رقابت يا جنگ، چپ دست بودن در جهان راست دست ها مزيتي محسوب مي شود.
محققان به داده هاي اخذ شده از جهان ورزش استناد مي كنند و با داده هایشان می توانند شمار ورزشكاران چپ دست را در ورزش هاي بيس بال، بوكس، هاكي، شمشيربازي و تنيس روي ميز به دقت پيشگويي کنند. به این ترتیب پیش بینی می کنند که تعداد بازيكنان موفق در ميان ورزشكاران زبده رشته بيس بال به بيش از 50 درصد برسد. اين رقم در ورزش هاي ديگر هم بيش از ده درصد و بالاتر از ميزان آنها در جامعه است.
از طرف ديگر، شمار گلف بازهاي چپ دست موفق خيلي پايين و تنها چهار درصد است كه مدل محققان اين را هم به دقت پيش بيني كرده.
محققان مي گويند عادت استفاده بيشتر از يك دست يا ترجيح استفاده از يك دست مي تواند هم دلايل ژنتيكي داشته باشد و هم به عوامل محيطي مرتبط باشد. دوقلوهاي همسان كه دقيقاً در يك گروه از ژن ها سهيم هستند، هميشه در عادت استفاده از يك دست با هم يكي نيستند.
