سید احمد وکیلیان، نویسنده و پژوهشگر نقش قصه را در تربیت کودکان و باروری ادبیات پررنگ میداند و معتقد است که از هزاران سال پیش تاکنون قصه جزو مهمترین سرگرمیها و آموزههای کودکان و نوجوانان بوده است.
وکیلیان درباره اهمیت آموزش به کودکان گفت: اگر بخواهیم جامعهای با فرهنگ و فرهیخته داشته باشیم، باید بتوانیم کودکان امروز را آموزش دهیم تا وقتی به جامعه پیوستند، بتوانند از فرهنگ و هنر این سرزمین دفاع و به پژوهشهای مفید در این زمینه اقدام کنند.
وی تاکید کرد: امروزه باید به فرهنگ مردم از جمله قصههایی که برای کودکان گفته میشود، دقت شایانی داشته باشیم. البته باید توجه کنیم که آن ها را تحریف نکنیم زیرا آنچه در گذشته بوده چراغ راه آینده است.
وکیلیان ادامه داد: باید قصههای مادربزرگها را مکتوب و بازگو کنیم و در اختیار کودکان و نوجوانان قرار دهیم تا پیوند فرهنگی گذشته از یاد نرود و گسیخته نشود.
وی عنوان کرد: متاسفانه آموزش و پرورش، کودکان و نوجوانان را در دوران معاصر به چالش کشیده شده است و رسانههای
متنوع چه ایرانی و چه جهانی آن طور که باید و شاید برای کودکان برنامهریزی درستی انجام نمیدهند. در صورتی که در گذشته، مادربزرگها تجربههای خود را به فرزندان ونوه ها انتقال میداند و آن ها هم سعی میکردند از جاده درست فرهنگ انحراف پیدا نکنند.
وی افزود: قصه برای کودکان از هر چیزی مهمتر است. افلاطون در کتاب جمهور سه بار اشاره میکند که مهمترین وظیفه مادران نسبت به فرزندانشان تعریف قصه برای آن هاست؛ یعنی از هزاران سال پیش تا کنون قصه جزو مهمترین سرگرمیها و آموزههای کودکان و نوجوانان بوده است.
وکیلیان با بیان اینکه قصهگویی تا قصه دیدن (فیلم و نمایش) بسیار متفاوت است، گفت: امروزه ثابت شده است که هرچه را که انسان با گوش میشنود حداکثر میزان ماندگاری را در ذهن دارد در حالیکه هر چیزی را که میخوانیم ۵۰ درصد و چیزی را که میبینیم 10 درصد دارای ماندگاری است. شنیدن از همه چیز مهمتر و ماندگارتر است؛ در نتیجه دادن کتاب به دست کودکان در سنین کودکی و رها کردن آنها تاثیر چندانی در کتابخوان کردن بچهها ندارد؛ باید تجربههای خودمان و قصههایی را که برای ما گفته شده برایشان بگوییم و آنها بشنوند تا به کتابخوانی علاقهمند شوند. معمولا کودکی که قصه نشنیده است علاقه چندانی هم به کتاب خواندن پیدا نخواهد کرد.
وی اضافه کرد: نکته دیگری که در این زمینه مطرح است تدوین دایرهالمعارف قصههای عامیانه در بسیاری از کشورهاست اما هنوز این اقدام در کشور ما صورت نگرفته است.
این نویسنده افزود: بنده در سال ۱۹۹۸ میلادی به انجمن بینالمللی قصهگویی پیوستم و به کنگره قصهگویی در آلمان که در طول یک قرن بزرگترین کنگره قصهگویی در جهان است دعوت شدم. در آنجا به من میگفتند که با توجه به اینکه ایران یکی از سرزمینهای پر از قصه است، چرا ایرانیان دایرةالمعارف قصه های خود را نمی نویسند؟
وی ادامه داد: من سالها دنبال تدوین این دایرهالمعارف بودم که خوشبختانه در سال گذشته این طرح توسط کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان پذیرفتهشد و حدود پنج سال است که با همکاری دکتر جعفری قنواتی و ۵۰ نفر از فرهنگ یاران کانون، مشغول تدوین آن هستم که امیدوارم زودتر به ثمر برسد.
وکیلیان ادامه داد: با تدوین «دایرةالمعارف قصهها» دری به روی کودکان، نوجوانان ، مربیان و دوستداران قصه باز میشود و قصههای ایرانی با جهان گره میخورد . اگر این دایرة المعارف آن طوری که ما در نظر داریم به ثمر برسد، ادبیات داستانی ما را نیز دچار دگرگونی خواهد کرد زیرا بسیاری از رمانها، قصههای کوتاه و قصههای بلند جهان ریشه در قصههای عامیانه دارد.
وی افزود: کتاب «چیستانهای خواندنی» را هم برای کودکان و نوجوانان نوشتهام که توسط انتشارات کانون پرورش فکری منتشر شده است اما بیشتر کارهای من برای مربیان کودکان و نوجوانان است تا آنها بتوانند با تغییرات لازم از آنها برای کودکان و نوجوانان استفاده کنند.
سید احمد وکیلیان در سال ۱۳۲۶ در شیراز متولد شد. وی دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته فرهنگ و زبانهای باستان و در حال حاضر صاحب امتیاز و سردبیر فصلنامه «فرهنگ مردم» است. وکیلیان هم در حوزه کودکان و نوجوانان و هم در حوزه بزرگسال قلم میزند و آثاری مانند «تمثیل و مثل»، «قصههای ایرانی به روایت دیروز و امروز»، «قصههای مردم»، «قصههای مشتی گلینخانم»و «گزیده هزار سال طنز فارسی» را در کارنامه خود دارد
منبع : سایت کتابک