نکته1
در سال 203 و به قولى 202 هجرى قمرى که حضرت رضا علیه السلام در طوس به شهادت رسیدند بدن مطهر آن امام همام را در باغ حمید بن قحطبه و در کنار قبر هارون خلیفه عباسى به خاک سپردند و نخستین بناى حرم مطهر همان بقعه هارون الرشید است که بعدها حرم را روى دیوارهاى قدیمى آن بنا نهادند و از آن به بعد طوس به مشهد الرضا تغییر نام یافت.
روایات مختلف و متعدد نشان می دهد زیارت هرگاه ازروی معرفت باشد زائر را به اهداف عالی می رساند. از امام باقر ـ علیه السلام ـ در این باره چنین نقل کرده اند: «فمن زاره عارفاً بحقه.»
«کسی که حضرت را زیارت کند و حق او را بشناسد.»
این تعبیر از امام صادق، امام کاظم، امام رضا، و امام جواد ـ علیهم السلام ـ درباره آن حضرت نقل شده است. برطبق این روایات، پاداش زیارت آن حضرت زمانی به انسان خواهد رسید که زائر به حق آن حضرت معرفت داشته باشد و به درستی بداند چه کسی را زیارت می کند.
محبت ودلبستگی شدید مؤمنان به رسول خدا و اهل بیت او ـ علیهم السلام ـ از ویژگیهاوامتیازهای مومنان است آنان. همواره از ژرفای جان به اهل بیت عشق می ورزند و در پی دستیابی به رضایت آنان هستند وطبیعی است که محبت به آنان جلوه ها و آثار گوناگونی در زندگی دارد و زیارت مرقدهای پاک و نورانیشان در زمره مهم ترین آن جلوه هاست. اگر حتی یک روایت در فضیلت زیارت معصومان ـ علیهم السلام ـ صادر نشده بود، ادب در برابرآنان، مومنان را وامی داشت به زیارت حرم های مطهرشان مشرف شوند و افزون بر عرض ارادت و شیفتگی خود ازدریای معنویت بی بدیل و ناپیدا کرانه آنها جرعه ها نوشند و روح خود را با نزدیک ساختن به آن ارواح بلند و بی نظیر شاداب سازند.
رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
« ستدفن بضعة منى بخراسان ما زارها مكروب الا نفس الله كربته ولا مذنب الا غفر الله ذنوبه» (1) ؛ پاره تن من در خراسان دفن خواهد شد، هیچ گرفتار و گنهكارى او را زیارت نكند جز این كه خداوند گرفتارى او را برطرف سازد و گناهانش را ببخشاید.