احاديث , سخنان تصادفي امام رضا (ع)

اهداف مأمون از تشكیل مناظرات

پس از تحمیل ولایت عهدی توسط مأمون بر امام رضا علیه السلام در خراسان، جلسات گسترده بحث و مناظره به دستور مأمون تشكیل گردید و از اكابر دانشمندان و علماء زمان، اعم از مسلمان و غیر مسلمان برای حضور در این جلسات دعوت می‌شد.

خدايا! دفاع کن از ولي و جانشينت و حجت تو بر آفريدگانت و زبان گويا از تو و سخن گوي به فرمان تو و چشم تو که با رخصتت مي‏نگرد و گواه تو بر بندگانت است، سرور جنگ آور و پناهنده به تو و عبادت کننده در محضر تو و پناهش ده از شر تمام آنچه آفريده‏اي و پديد آورده‏اي و ايجاد کرده‏اي و شکل داده‏اي و او را از جهات پيش و پس و راست و چپ و بالا و پايينش حفظ کن به حفاظتت که هر کس را با آن حفظ کني، نابود نشود و به واسطه‏ي او، فرستاده‏ات و پدران او را حفظ کن که پيشوايان [از جانب] تو و پايه‏هاي دينت هستند و حفاظت نابود ناشدني و پناه غيرقابل خيانت و قدرت و عزت غلبه ناپذيرت را شامل او کن و او را در پناه استوارت قرار ده که پناه تو پناهنده را رها نمي‏سازد و در پناه حمايت خود قرارش ده که براي هر کس در آن باشد، هميشگي است و او را به ياري شکست ناپذيرت ياور باش و به سپاه چيره‏ات مددش کن و با نيروي خود نيرويش بخش و فرشتگانت را در پي او قرار ده و دوستانش را دوست بدار و دشمنانش را دشمن دار و زره [محافظت] 

حضرت رضا عليه‏السلام - در مقام تشبيه و توصيف امام - او را به زمين گسترده (الامام... و الأرض البسيطة) تشبيه فرموده است. 

«بساط» از ماده‏ي «بسط» به معني گستردن چيزي است. لذا واژه‏ي بساط به هر چيز گسترده‏اي اطلاق مي‏شود و يک مصداق آن فرش است. قرآن کريم مي‏فرمايد: (و الله جعل لکم الأرض بساطا) [1] ؛ خداوند زمين را براي شما فرش گسترده‏اي قرار داد.

در زمينه‏ ي غيبت امام عصر عليه ‏السلام مطالب فراواني در روايات حضرت رضا عليه‏ السلام به چشم مي‏خورد، ازجمله آن حضرت مي‏فرمايند: 

«و هو صاحب الغيبة قبل خروجه». [1] .

او (امام عصر عليه ‏السلام) قبل از ظهور، غيبتي خواهد داشت.

دوران غيبت داراي دو مرحله است:

غيبت صغري: که از زمان شهادت امام عسکري عليه‏ السلام آغاز شد و تا زمان وفات علي بن محمد سمري آخرين نايب خاص آن حضرت در سال 329 هجري ادامه يافت و حدود هفتاد سال طول کشيد.

روايتى درباره  فضيلت زيارت امام رضا(ع) در کتاب كامل الزيارات كه يكى از معتبرترين كتاب هاى شيعه است آمده كه نشان می دهد اين عمل مستحب در قيامت چه بهره ى عظيمى به انسان مى رساند .
حضرت موسى بن جعفر (عليه السلام) فرمود : كسى كه قبر فرزندم را زيارت كند براى او نزد خدا هفتاد حج مقبول است . راوى مى گويد : گفتم : هفتاد حج ؟ ! فرمود : آرى ، (بلکه) هفتصد حج . گفتم : هفتصد حج ؟ فرمود : آرى (بلکه) هفتاد هزار حج . گفتم :

حضرت رضا (ع) به مناسبتهای مختلف ضمن هدایتگری نسبت به موضوع امامت، ویژگی های خاص امام علی (ع) را بیان فرمودند.

بخش وسیعی از روایات امام رضا (ع) به نقل از امام علی (ع) روایت شده است. یکی از شیوه های بارز و برجسته در روایات امام رضا (ع)، نقل حدیث با سلسله سند پیشوایان معصوم قبلی تا شخص رسول گرامی است. آن بزرگوار بدین گونه هم جریان زلال رهبری فکری و فرهنگی امت اسلامی را معرفی می کند و هم اندیشه های اصیل قرآنی و نبوی را به جامعه اسلامی عرضه می دارد. به عنوان مثال امام رضا(ع) از پدران بزرگوارش از امیرالمؤمنین (ع) نقل می کند که آن بزرگوار فرموده است: « دنیا سراسر جهل و ناآگاهی است، مگر آنجا که کانون علم است. و علوم هم حجت [بر انسان] است مگر آنچه بدان عمل گردد. و اعمال، تمام ریا و برای نمایش است مگر آنچه از روی اخلاص باشد. و اعمال همراه با اخلاص هم در خطر است تا انسان بنگرد که پایان کار چگونه خواهد بود.»

عن الحسن بن علی الوشاء قال سمعت اباالحسن الرضا علیه‏السلام یقول: 

ان لکل امام عهدا فی عنق اولیآئه و شیعته، و ان من تمام الوفآء بالعهد و حسن الأداء زیارة قبورهم. فمن زارهم رغبة فی زیارتهم، و تصدیقا بما رغبوا فیه کانت ائمتهم شفعاءهم یوم القیمة.

 مطابق روایات مصحف فاطمه(س) کتابی است مشتمل بر اخبار آیندگان و اسراری که توسط جبرئیل یا فرشته دیگر به حضرت فاطمه(س) القاء شده است.