احاديث , سخنان تصادفي امام رضا (ع)

فرمود: بدترين خلق خدا در دوره‏ي من مرا با زهر خواهد کشت بعد در خانه فراموشي و مضيعه و شهر غربت دفنم مي‏کند باخبر باش هر کس مرا در آن ديار غربت زيارت کند خداوند سبحانه و تعالي براي او مي‏نويسد ثواب صد هزار شهيد و صد هزار صديق و صد هزار حج و عمره کننده و صد هزار جهاد کننده و در قيامت با ما محشور و در زمره‏ي ما محسوب و در درجات عاليه‏ي بهشتي مقام داده شود و با ما همنشين خواهد بود. (1)
حديث 11- امالي صدوق: خراساني به حضرت رضا عليه‏السلام عرض کرد حضرت رسالت صلي الله عليه و آله را در خواب ديدم فرمود: حال شما خراسانيان چگونه خواهد بود وقتي پاره‏اي از تن مرا در آن سرزمين دفن نمايند و امانت مرا به شما سپارند و ستاره‏ي من در آنجا پنهان شود.
حضرت رضا فرمود: منم آنکه در زمين شما دفن مي‏شود و پاره‏ي تن پيغمبر و امانت آن حضرت و نجم فلک امامت و هدايت من مي‏باشم آگاه باش هر که مرا زيارت کند و حقم را بشناسد و اطاعتم را بر خود لازم بداند من و پدرانم در رستاخيز شفيع او خواهيم بود - و هر که را ما شفاعت کنيم نجات مي‏يابد هر چند بر او گناه جن و انس بوده باشد.
پدرم از پدرانش خبر داد که حضرت رسالت صلي الله عليه و آله فرمود: هر که مرا در خواب ببيند مرا ديده زيرا شيطان به صورت من و اوصياء و شيعيان خالص من متمثل و مجسم نمي‏شود - و رؤياي صادقه و خواب راست يک جزء از هفتاد جزء پيغمبري است

زائران حضرتت را بر در خلد برين‏
مي‏زنند آواز طبتم فادخلوها خالدين‏

دست توسلي چه برون زاستين زني‏
راسخ قدم بطوس بر شاهدين زني‏

خواهي تو گر بهشت ببايد که بوسه‏اي‏
بر خاک آستان امام مبين زني‏

از جام حب او چه کسي شربتي به دل‏
دم در شراب قدس دم واپسين زني‏

گر باغ خلد را تو نديدي بيا ببين‏
تا در بهشت خلد قدم نازنين زني‏

توحيد نيست جز به ولاي تو اي شها
ذکر خودت سزاست که با حق قرين زني‏

از يک طواف مرقد آن شاه اولياء
کوس هزار حجه به عرش مکين زني

حديث 12- به دو سند معتبر از امالي صدوق و کامل الزياره حضرت رضا عليه‏السلام فرموده: هرکس مرا در غربت با دوري خانه و مزارم زيارت کند در روز قيامت در سه موطن مخوف و هولناک نزد او خواهم آمد تا در وحشت آن اهوال به دادش برسم و نجاتش دهم: اذا تطايرت الکتب يمينا و شمالا و عند الصراط و عند الميزان - يکي زماني که نامه ‏هاي اعمال نيکوکاران در دست راست و نامه بدکاران به دست چپ ايشان پرواز کند ديگر وقتي که از صراط بايد عبور نمايد - سوم نزد ترازوي اعمال جائيکه او سنجيده مي‏شود.

خاک در تو را به ز آب زندگاني‏
در سر هواي سروت عمريست جاوداني‏

هر درد و غم که داري خواهم بجان که باشد
درد از تو عافيتها غم از تو شادماني‏

دست شکستکان گير اي صاحب مروت‏
فرياد خستگان رس اي آنکه مي‏تواني‏

نبود پناه ما را جز خاک آستانت
رو بر در که آريم گر از درت براني

حديث 13- به چند سند صحيح در عيون و امالي ص 39 و 73 از ابي‏نصر بزنطي روايت شده که گفت نامه ابوالحسن الرضا عليه‏السلام را خواندم مرقوم فرموده بود به شيعيان ما برسانيد و خبر دهيد که زيارت من نزد خدايتعالي با هزار حج برابر است. بعد اين حديث را حضور ابيجعفر امام محمد تقي عليه‏السلام عرض کردم؟.
فرمود: اي و الله برابر با هزار هزار حج است از براي کسي که آن حضرت را زيارت کند و حقش را بشناسد (از اين حديث آشکار مي‏شود که اختلاف وارد در ميزان فضل و ثواب محمول بر اختلاف اشخاص و مراتب اخلاص و معرفت و تقوي و صفات ديگر مي‏باشد)

هذا افق المبين قد لاح لديک‏
فاسجد متذللا و عفر خديک‏

ذا طور سنين فاغضض الطرف به‏
هذا حرم العزة فاخلع نعليک‏

اي نور خدا امام هشتم‏
وي مردم چشم و چشم مردم‏

بحر کرمت اگر زند موج‏
کشتي گنه در او شود گم‏

حديث 14- در عيون از ياسر خادم - حضرت رضا عليه‏السلام فرمود نبايد بار بسته شود بسوي قبري از قبرها مگر بسوي قبور ما اهل بيت - آگاه باش که کشته خواهم شد به زهر ستم و در زمين غربت دفن مي‏شوم هر کسي که به سوي زيارت من بار بندد دعاي او مستجاب و گناهانش آمرزيده شود -[6] شاعري اين منظور را نيکو سروده است:

اليکم و لا تشد الرکائب‏
و منکم و الاتتال المطالب‏

و فيکم و الا فا الحديث مزخرف‏
و عنکم و الا فا المحدث کاذب‏

حکيم صفا

امر تمامي هستي از غيب تا شهود
در کفه‏ي کفايت سلطان اولياست‏

آب بقا ز خضر مجو از رضا طلب‏
خاک در رضاست که سرچشمه‏ي بقاست‏

حاجي رود به کعبه و من در طواف دوست‏
در خلوتي که آن حرم خاص کبرياست‏

هذا حرم فيه شفاء الاسقام‏
فيه لملائک السموات مقام‏

من يمم بابه ينل مطلبه‏
من حل به فهو علي النار حرام

حديث 15- در عيون از حسن بن وشا حضرت ابوالحسن الرضا عليه‏السلام فرمود: زود است که من به زهر ستم کشته شوم کسي که مرا زيارت کند در حالتي که حق مرا بشناسد خداي تعالي گناهان گذشته و آينده او را بيامرزد.

يا سائرأ ذائرا الي طوس‏
مشهد طهر و ارض تقديس‏

بلغ سلامي الرضا و حط علي‏
اکرم رمس لخير مرموس

ناصرالدين شاه موقع تشرف به زيارت به افتخار خدمت در کفشداري و جفت کردن کفش زوار اين رباعيات را سروده است.

در طوس تجلي خدا مي‏بينم‏
آثار جلال کبريا مي‏بينم‏

در کفشکن حريم پور موسي‏
موساي کليم با عصا مي‏بينم‏

کجا هواي شهنشاهي زمين دارم‏
که کفشداري سلطان هشتمين دارم‏

سزد که فخ کنم بر شهان بروز جزا
به کفشباني سلطان دين امام رضا

از ديگري است:

شکر خدا که از کرم شاه دين رضا
در سايه‏ي رضايم و همسايه‏ي رضا

آنانکه در جوار رضا آرميده‏اند
کفران نعمت است بهشت آرزو کنند

اي شهنشاه خراسان شه معبود صفات‏
آسمان بهر تو برپا و زمين يافت ثبات‏

منشيان در دربار تو اي خسرو دين‏
قدسيانند نويسند برات حسنات‏

ساعتي خدمت قبر تو ايا سبط رسول‏
بهتر از زندگي خضر و از آن آب حيات‏

خوشتر از سلطت و زندگي جاويد است‏
دادن جان بسر کوي تو هنگام ممات‏

حديث 16- شيخ صدوق در عيون تشرف دعبل خزاعي حضور حضرت رضا عليه‏السلام به مرو و قصيده‏اش را متذکر شده که خواند و امام گريست تا به اين شعر رسيد:

و قبر ببغداد لنفس زکية
تضمنها الرحمن في الغرفات‏

امام فرمود ملحق نکنم به اين موضع از قصيده‏ي تو دو بيتي که اتمام قصيده‏ات به آن خواهد بود؟- عرض کرد يابن رسول الله ملحق فرما فرمود:

و قبر بطوس يا لها من مصيبة
الحت علي الاحشاء بالزفرات‏

الي الحشر حتي يبعث الله قائما
يفرج عنا الهم و الکربات‏

و قبري که در طوس است چه عجب مصيبتي است که پيوسته آتش حسرت در درون مي‏افروزد با ناله‏هاي جانسوز - تا حشر روزي که پروردگار تعالي قائم (ما را) برانگيزد و آشکار گرداند که فرج مي‏دهد و غم و کربتها و شدتها را از ما زايل مي‏گرداند) دعبل عرض کرد قبر کيست در طوس؟فرمود قبر من است روزها و شبها پايان نمي‏يابد و ايام و ليالي منقضي نمي‏شود تا آنکه طوس محل آمد و رفت شيعه و زوار من مي‏گردد آگاه باش هر که مرا در غربت من به طوس زيارت کند با من و در درجه من خواهد بود در قيامت و آمرزيده باشد.

گو برو و آستين بخون جگر شوي‏
هر که در اين آستانه راه ندارد

يا رب اين خلد برين يا جنت المأواستي‏
يا همايون بارگاه بضعه‏ي موساستي‏

تا نديدم اين بنا باور نکردم کاسمان‏
صورتي در زير دارد آنچه در بالاستي‏

خواندمش عرش معظم بانگ بر من زد خرد
کاين خطا گفتي بر آن افزودي و زين کاستي‏

هر که را ظل عنايت از تو باشد بر سرش‏
چش حذر از آفتاب محشر کبراستي‏

هيچ کس را آگهي از پايه‏ي قدر تو نيست‏
پايه‏ي قدر رفيعت را خدا داناستي‏

زين مبارک آستان بي‏فيض کس بيرون نشد
غير آنکس کاندر اينجا بي‏ادب پوياستي‏
 

پي نوشتها:
1- امالي صدوق ص 39
منبع: كتاب معارف رضويه