فضل بن شاذان از حضرت رضا علیهالسلام در حدیثی روایت کرده است که گفت: اگر کسی بگوید چنانچه شخصی مریض شد یا در ماه رمضان مسافرت کرد و مسافرتش تمام نشد یا از مرضش تا ماه رمضان آینده بهبود نیافت چرا باید فدیه بدهد و قضا از او ساقط میشود و چنانچه بهبود یافت و یا در وطنش اقامت گزید چرا باید روزه را قضا بگیرد و نباید فدیه بپردازد، گفته شده است به دلیل این است که روزه در این ماه در آن سال بر او واجب بود. و اما کسی که بهبود نیافته است چون تمام سال بر او گذشته است و خدا او را مغلوب کرده و راهی برای اداء آن قرار نداده است، پس او نباید روزه بگیرد. همچنین تمام کسانی که خدا بر آنها مرضی را غالب کرده مانند شخصی که یک شب و روز بیهوش باشد قضای نمازهایش بر او واجب نیست،
همان گونه که حضرت صادق علیهالسلام فرمود: «اگر خدا بر کسی مرضی را غالب کرد او عذر دارد». برای اینکه ماه داخل شد و او مریض است، پس نه در آن ماه روزه بر او واجب است و نه در آن سال، به علت مرضی که دارد، اما فدیه بر او واجب است چون او به منزلهی کسی است که روزه بر او واجب است و توان اداء آن را ندارد، پس فدیه بر او واجب است، همان گونه که خدای متعال فرموده است: «فصیام شهرین متتابعین من قبل ان یتماسا فمن لم یستطع فاطعام ستین مسکینا» [مجادله / 4.] ، و همچنین فرموده است: «ففدیة من صیام او صدقة او نسک». [بقره /196.] بنابراین خدا صدقه را در جای روزه قرار داده است وقتی روزه برای او مشکل است. پس اگر گفته شود کسی که نمیتوانست اکنون میتواند، گفته میشود چون ماه رمضان بعدی وارد شد فدیه بر او واجب میشود برای گذشته، زیرا او در موقعیتی است که روزه بر او واجب است به عنوان کفارهی دینی، چون قادر نیست پس فدیه بر او واجب است و وقتی فدیه واجب شد روزه ساقط میشود. پس روزه ساقط است و فدیه لازم. اگر در این بین او بهبود یافت (یعنی بین ماه رمضان گذشته و ماه رمضان حاضر) و ماه گذشته را روزه نگرفته باشد فدیه بر او واجب است به خاطر غفلت از آن و همچنین روزه به دلیل استطاعتش. اگر کسی ماه رمضان را از دست داد یا قسمتی از آن را به دلیل مریضی و عذری، و این تا ماه رمضان بعد ادامه داشت، نباید روزه بگیرد اما باید برای هر روزی مدی از طعام (750 گرم) صدقه بدهد. اما اگر ماه روزه را از دست داد بدون عذر مرض، بر او قضا و فدیه هر دو واجب است [منهاج الصالحین، ج 1، ص 284] .