در درسهاي سازنده و تعاليم آسماني از سيره رضواني رضا(ع) مي بينيم که اين امام بزرگوار و رهبر راستين و رئوف شيعيان، توجه زيادي به حفظ همبستگي و همدلي در ميان مسلمين دارند و پيوسته پيروان خود را به اين امر حياتي در جامعه تشويق مي کنند.
اينکه حفظ اخوت و برادري امري حياتي براي جامعه به شمار مي رود، از اين روست که عرب دوران جاهليت چيزي جز خود و در نهايت قبيله اش نمي ديد و هر جا که احساس مي کرد منافعش در خطر است و ديگران بر وفق مرادش نيستند، دست به قبضه شمشير مي برد و جوي خون به راه مي انداخت. اين اخلاق باعث جنگهاي قبيله اي طولاني مدت در ميان اعراب شده بود، به طوري که خودشان خسته شده بودند و براي خودشان استراحت گذاشته بودند؛ يعني در سال چهار ماه جنگ حرام بود، اما بقيه سال بازار جنگ و خونريزي گرم بود.وقتي که اسلام به اين سرزمين آمد، با خودش شميم لطف و رحمت و عاطفه و محبت پروردگار را براي ساکنان اين جزيره خشک و سوزان، به ارمغان آورد. ايمان دلهاي سنگين شان را نرم کرد و چشمهايشان را به جهاني فراتر از خويش گشود. رسول رحمت الهي هم از همان روزهاي نخستي که اسلام پا گرفت و تشکيل حکومت داد، مسلمانان را دو به دو با عقد اخوت به هم پيوند داد و برادريشان را محکم کرد. که «انما المؤمنون اخوه»؛ يعني خودخواهي شان را به ديگرخواهي تغيير داد و ايثار شهامت و شجاعتشان را تقويت نمود.اين امر عامل مهمي در حفظ انسجام و وحدت مسلمانان و جامعه مسلمين است که اعتماد به نفس به ايشان مي دهد و آنها را از ياري يکديگر برخوردار مي کند. ديگر اينکه رقابت غلط و چشم و همچشمي هاي مخرب را از صحنه اجتماع دور مي کند و مسلمانان را در اموال و دارايي هاي يکديگر شريک کرده، فقر و محروميت را از بين مي برد.امام رضا(ع) هم در تأکيد به اين اصل استوار اسلامي مي فرمايند: خدا مؤمن را از نور خويش آفريد... پس هر مؤمني برادر حقيقي مؤمن ديگر است. و مي فرمودند که خداي همه خلايق يکي است، پدر يکي و مادر يکي، پاداش هرکس هم بسته به کردارش مي باشد پس بين مسلمين هيچ تفاوت و برتري نژادي وجود ندارد و مردم را تشويق مي کردند که تا جايي که ممکن است و مشروع مي باشد در اموالشان برادران ديني شان را شريک کنند.حتي بهترين افراد در نزد ايشان خيرخواه ترين آنها نسبت به ديگران و بخشنده ترين آنها نسبت به برادران ديني اش بود. در حديثي امام رضا(ع) از قول امير مؤمنان(ع) نقل مي کنند که: امير مؤمنان به کميل گفت: اي کميل! دين تو برادر توست پس براي حفظ آن به هرگونه که مي خواهي احتياط و مراقبت کن.در اينجا امام، برادري را همسنگ ديانت به شمار مي آورند شايد علت اين باشد که همان طور که دين براي انسان تعيين کننده مرز حرمتها و حريم اوست، برادري هم همين طور است و امري محترم است، خون برادر حرمت دارد، آبرو و شخصيتش همين طور. حقوقش هم محترم است، برادر ديني انسان محترم است و ارزشمند است و براي انسان سرمايه به شمار مي رود و همان طور که انسان لازم است، براي حفظ دينش تلاش کند و از هرچه دارد بگذرد، به همين اندازه لازم است انسان براي برادر ديني اش هم سرمايه بگذارد و فداکاري و ايثار کند.
برگرفته از روزنامه قدس
