احاديث , سخنان تصادفي امام رضا (ع)

در بخش مربوط به «فقر» [1]  و بررسی آثار و عوارض آن، در احادیث امام رضا «ع»، دیدیم که امام فقرا را چون قتل آدمی و مرگ استعدادهای او دانستند. این مرگ، مرگ و میرش همه‏ی ابعاد زندگی است.

 فقر، مرگ تن و روان و علم و فرهنگ و اخلاق و ایمان آدمی است. فقر که حد تفریط و دست نیافتن به حد توازن اقتصادی است، مانع اساسی رشد فکر و تعالی سطح فرهنگ است، چنان که تکاثر و مال اندوزی نیز عامل انحطاط نظام علمی و فرهنگی است.

 در جامعه سرمایه داری مجموعه‏ی فرهنگ انسانی و آرمانهای والای آن، به فرهنگ غیر انسانی تبدیل می‏گردد. و همه‏ی برتریها و ارزشها از آن سرمایه و سرمایه داری شمرده می‏شود، و ارزشهای دیگر نفی می‏گردد، و رشد سرمایه و تکاثر اموال، هدف می‏شود و لذایذ مادی و دنیاپرستانه جای لذتهای معنوی و خردورزی و دانایی را می‏گیرد، و آن بخشها از حرکت علمی و فرهنگی که باقی می‏ماند از هدفهای انسانی و متعالی تهی می‏گردد، و علم به عوض خدمت به انسانها، در خدمت رشد تولید و سرمایه قرار می‏گیرد. در این نظامها اگر کشف جدیدی پیگیری می‏شود، یا به سراغ دانش جدیدی می‏روند، برای دستیابی به ابزار جدیدی است که رشد سود و سرمایه را موجب گردد، و بازار پررونق‏تری برای کالای کارخانه داری پدید آورد.

 بدین سان است که در دو سوی افراط و تفریط مالی و دوری از حد توازن و اعتدال اقتصادی، بنیاد حرکت علمی و فرهنگی جامعه دچار تزلزل و انحراف می‏گردد، یا از محتوا و آرمانهای والا و انسانی تهی می‏شود، و سرانجام، علم و دانایی که شریف‏ترین جوهر حیات و گوهر انسانیت است به صورت ابزاری در خدمت سرمایه قرار می‏گیرد.

 پی نوشت :

1- همین كتاب

منبع : كتاب معیار اقتصادی در تعالیم رضوی