زیارت به عنوان یکی از مهمترین مباحث اعتقادی ما شیعیان و البته به عنوان عاملی مهم در هدایت اعضای خانواده به راه درست، نیازمند تبیین دقیق در میان اعضای خانواده است. اما این مسأله مهم تحت چه شرایطی در میان خانواده تبیین میشود؟
این سؤال و بسیاری سؤالات دیگر، فرصتی مغتنم بود تا با حجت الاسلام و المسلمین سرلک، استاد دانشگاه و کارشناس مسایل تربیتی گفتگو کنیم، همراه ما باشید.
خاستگاه زیارت چیست و چرا تا این حد برای انجام این عمل عبادی توصیه شده است؟
زیارت، برقراری ارتباط خالصانه با معصومین است که در راستای دوستی و محبت آنها و رضایت خدای متعال برای ما محقق خواهد شد. اما توصیه ی مؤکد به زیارت از سوی معصومین(ع)، از این روی صورت گرفته که آنها واسطه ی فیض میان ما و خداوند هستند و ما از مسیر توسل به آنها محبوب خدا میشویم. قطعاً رفتن به اماکن زیارتی و زیارت معصومین(ع)، مسیر رستگاری ما را هموارتر خواهد کرد.
چرا از زیارت امام رضا(ع) به عنوان منبع آرامش یاد میشود؟
البته ذکر این نکته ضروری است که همه ی معصومین(ع) منبع رستگاری هستند و زیارت و توسل به آنها ما را به آرامش میرساند، اما ما ایرانی ها در جوار امام رضا(ع) زندگی میکنیم و از آنجا که تنها به ایشان برای زیارت دسترسی داریم و زیارت سایر معصومین تا حدودی دشوارتر است، از این جهت در هنگام زیارت ایشان آرامش بیشتری را احساس میکنیم.
یکی از مهمترین مسائلی که مورد توجه والدین است، تبیین مسأله زیارت در میان اهل خانه است، از نگاه شما در این زمینه باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
به نکته خوبی اشاره داشتید؛ چرا که نهاد خانواده با وجود والدین اهل دیانت و معتقد، مذهبی میشود. مسأله زیارت را نمیشود به صرف توضیح دادن به فرزندان بیاموزیم بلکه آنها باید در شرایط حضور قرار بگیرند.
یعنی والدین برنامه هایی برای بردن فرزندان خود به اماکن زیارتی داشته باشند تا آنها از نزدیک با این مسأله روبرو شوند. وقتی فرزند خودمان را به زیارت امام رضا(ع) می بریم، باید در مورد ابعاد شخصیت آن حضرت برای او توضیح بدهیم تا در همان فضا به شناخت بهتری از ایشان برسد.
ذکر رهنمودهای امام هشتم(ع) و تشریح بیشتر آنها در جمع خانواده، نقش مهمی در تبیین علاقه مندی به زیارت ایشان در دل فرزند ما ایجاد می کند.
مهمترین نکته اخلاقی که میشود از دل رهنمودهای امام هشتم(ع) برای فرزندانمان بگوییم، چیست؟
تشریح حدیث سلسلة الذهب در خانواده، مهمترین رکنی است که میتوان پایه شناخت فرزندان ما از ایشان را گسترش دهد. وقتی این حدیث را برای اهل خانه می خوانیم و تشریح میکنیم، در حقیقت مهمترین اصل اعتقادی را از بیان امام رضا(ع) به خانواده خود آموزش داده ایم.
و شما برای تبیین و درک بیشتر مسایل اعتقادی در میان کودکان و نوجوانان چه شیوه هایی را پیشنهاد میدهید؟
نمایش فیلم و آثار تصویری با محوریت شخصیت امام هشتم(ع)، ارائه کتب روان و زیبا در مورد سیره زندگی ایشان و همین طور برگزاری مسابقه های خانوادگی برداشت از احادیث حضرت، شیوه های خوبی برای یادگیری و انس بیشتر بچه ها با مسایل مذهبی هستند.
در بدو ورود به حرم امام رضا(ع) چه نکتهای را به کودکان خود یادآوری کنیم؟
دیدن حرم بزرگ امام هشتم(ع) برای کودکان جالب است، به خصوص اینکه برای اولین بار به حرم آمده باشند. از همین عظمت و بزرگی شروع کنید و تأکید داشته باشید این بارگاه بزرگ از این جهت برای امام هشتم(ع) طراحی شده که شخصیتی مورد احترام همه هستند و این همه زائری که می بینید به زیارت ایشان آمده اند، به واسطه امام رضا(ع) از خداوند طلب رحمت میکنند.
این لیاقت نصیب هر فردی نمیشود، بلکه فقط شایسته بندگان برگزیده خداست که امام هشتم(ع) یکی از این برگزیدگان هستد.
برنامه های آستان قدس رضوی در حوزه کودک را چگونه ارزیابی میکنید؟
آستان قدس رضوی همواره توجه ویژهای به نیازهای زائران داشته است، به ویژه کودکان زائر. برپایی کارگاه های مهدالرضا(ع)، نمایشگاه کبوترانه و جنگ های قرآنی از جمله این برنامه هاست که نقش مهمی در آشناسازی کودکان با مفاهیم دینی داشته است.
و یک توصیه به همه والدین؟
فرزندان ما نیاز دارند که طعم توسل به معصومین و زیارت را بچشند، از همین کودکی زیبایی زیارت امام رضا(ع) را در خانواده تبیین کنیم.
