احاديث , سخنان تصادفي امام رضا (ع)

کجایند صابران؟ پس گروهی از مردم برمی‌خیزند. سپس ندا دهد: کجایند متصبران؟ گروهی دیگر بر می‌خیزند، عرض کردم: فدایت شوم، صابران کیستند؟ فرمود: صابران کسانی هستند که در انجام فرایض و واجبات شکیبایی می‌ورزند، و متصبران آنانند که در اجتناب از حرامها شکیبایی را به‌ جان می‌خرند.

2
   العیّاشى عن أبى الحسن الرضا علیه السلام أنّه ذکر قول الله «هم درجات عند الله» قال: الدّرجة ما بین السماء إلی الأرض
آل عمران / 163. تفسیر عیّاشى 1/ 205

   عیاشی از حضرت ابوالحسن الرضا(ع) روایت کرده است که آن بزرگوار آیه «آنها درجاتی نزد خدا دارند» را خواند و فرمود: اندازه درجه به اندازه فاصله آسمان تا زمین است.

3
   الحمیرى عن الرضا علیه السلام قال: و کان جعفر علیه السلام یقول: والله لایکون الّذى تمدّون إلیه أعناقکم حتّی تمیّزون و تمحّصون، ثمّ یذهب من کلّ عشرة شىء و لایبقی منکم إلّا الأنزر، ثمّ تلا هذه الآیة «أم حسبتم أن تدخلوا الجنّة و لمّا یعلم الله الّذین جاهدوا منکم و یعلم الصابرین»
قرب الإسناد 369، آیه در سوره آل عمران‌ / 142

   حمیری از حضرت رضا(ع) روایت کرده است که فرمود: جعفر(ع) می‌فرمود: به خدا سوگند آن چیزی که به سویش گردن می‌کشید (و آرزویش را دارید) تحقق پیدا نمی‌کند تا آن گاه که کاملا آزموده شوید و سره و ناسره گردید، تا جایی که اکثریت حذف شوید و از هر ده نفر شما تعداد اندکی باقی ماند. حضرت آن‌ گاه‌ این آیه را تلاوت فرمود «آیا پنداشتید داخل بهشت می شوید بدون آنکه خداوند امتحان کند و آنان که جهاد در دین کرده و آنها که در سختیها صبر کردند مقامشان را بر عالمی معلوم گرداند»

4
   العیّاشى عن إسماعیل بن همّام عن أبى الحسن علیه السلام فى قول الله (مسوّمین) قال: العمائم اعتمّ رسول الله صلّی الله علیه و آله ‏ فسدلها من بین یدیه و من خلفه
آل عمران / 125. تفسیر عیّاشى1/ 196- 197

   عیاشی از اسماعیل بن همام از ابوالحسن الرضا(ع) روایت کرده است که‌ آن حضرت در تفسیر (نشان کنندگان) فرمود: (این نشان‌) عمامه‌هایی بوده که رسول‌خدا(ص‌) (یکی از آنها را) به سر بست و دنباله‌های آنها را از جلو و پشت سرش آویزان‌ کرد.

5
   الصدوق عن أبى العبّاس محمّد بن ابراهیم بن إسحاق الطالقانى رضی‏الله عنه قال: حدّثنا أحمد بن محمّد بن سعید الکوفى، قال: حدّثنا علىّ بن الحسن بن علىّ بن فضال، عن أبیه، قال: قلت لأبى الحسن الرضا علیه السلام: لِمَ سُمّى (الحواریّون) الحواریّین؟ قال: أمّا عند الناس فإنّهم سمّوا حواریّین لأنّهم کانوا قصّارین یخلصون الثیاب من الوسخ بالغسل و هو اسم مشتقّ من الخبز الحوار، و أمّا عندنا: فسمّى الحواریّون: الحوار لأنّهم کانوا مخلصین فى أنفسهم، و مخلصین لغیرهم من أوساخ الذنوب بالوعظ و التذکیر، قال: فقلت له: لِمَ سُمّى النّصاری‏؟ قال: لأنّهم کانوا من قریة إسمها ناصرة من بلاد الشام نزلتها مریم و نزلها عیسی علیه السلام‏ بعد رجوعهما من مصر
اشاره به آیه 52 از سوره آل عمران‌. علل الشرایع 80-81

   صدوق از ابوالعباس محمد بن ابراهیم بن اسحاق طالقانی(رض‌) از احمد بن محمد بن سعید کوفی، از علی بن حسن بن علی بن فضال، از پدرش روایت کرده است‌ که گفت: به ابوالحسن الرضا(ع) عرض کردم: چرا (حواریون)3 را به این نام‌ خوانده‌اند؟ فرمود: از نظر عامه مردم، علت نامگذاری آنان به حواریون آن است که این‌ عده گازر بودند و لباسها را با شستشو از چرک و کثافت پاک و تمیز می‌کردند، و این نامی‌ است که از الخبز الحوار (نان سفید) گرفته شده است، اما از نظر ما علتش این است که‌ این عده هم خود پاک بودند و هم دیگران را با موعظه و نصیحت از چرک و آلودگیهای‌ گناهان پاک می‌کردند، راوی گوید: عرض کردم: نصارا را چرا نصارا گفته‌اند؟ فرمود: چون از روستایی به نام ناصره در بلاد شام بودند که حضرت مریم(س) و حضرت عیسی(ع) پس از بازگشت از مصر در این آبادی سکنا گزیدند .

6
   العیّاشى بإسناده عن مرزبان القمى، قال: سألت أباالحسن‏ علیه السلام عن قول الله «شهد الله أنّه لاإله إلّا هو و الملائکة و أولوا العلم قائماً بالقسط»قال: هو الامام.‏
آل عمران / 18. تفسیر عیّاشى 1/ 166

   عیاشی به اسنادش از مرزبان قمی روایت کرده است که گفت: از حضرت‌ رضا (ع) درباره آیه «خداوند و ملائکه و صاحبان علم شهادت می دهند که خدایی جز او نیست و بر پا دارنده عدل است» سؤال کردم، فرمود: مقصود (از أولوا العلم‌) امام است‌.

منبع : پایگاه بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی.