احاديث , سخنان تصادفي امام رضا (ع)

فلک بدلها نخلة فى الجنة، فأنزل الله تبارک و تعالی علی نبیّه صلّی الله علیه و آله «و ما خلق الذّکر و الاُنثی*إنّ سعیکم لشتّی*فأمّا من أعطی» یعنى النخلة «و اتّقی*و صدّق بالحسنی»بوعد رسول الله صلّی الله علیه و آله «فسنیسّره للیسری*و أمّا من بخل و استغنی*و کذّب بالحسنی*فسنیسّره للعِسری*و ما یغنى عنه ماله إذا تردّی*إنّ علینا للهدی» فقلت له: قول الله «إنّ علینا للهدی» قال: إنّ الله یهدى من یشاء و یضلّ من یشاء، فقلت له: أصلحک الله إنّ قوماً من أصحابنا یزعمون أنّ المعرفة مکتسبة، و إنّهم إذا نظروا من وجه النظر أدرکوا، فأنکر ذلک، و قال: ما لهؤلاء القوم لایکتسبون الخیر لأنفسهم؟ لیس أحد من النّاس إلّا و هو یحبّ أن یکون خیراً ممّن هو خیر منه، هؤلاء بنو هاشم، موضعهم موضعهم، و قرابتهم قرابتهم، و هم أحقّ بهذا الأمر منکم، أفترون أنّهم لاینظرون لأنفسهم، و قدعرفتم و لم یعرفوا؟ قال أبوجعفر علیه السلام: لواستطاع الناس لأحبّونا.
قرب الاسناد 355- 356، و آیات در سوره لیل / 1- 12.

   حمیری از بزنطی روایت کرده است که گفت: شنیدم حضرت رضا(ع) در تفسیر «قسم به شب هنگامی که فرو پوشاند» می‏فرماید: مردی در بستان یکی از انصار درخت خرمایی داشت و «بر اثر رفت و آمد به آن جا» برای آن مرد انصاری ایجاد مزاحمت می‏کرد. انصاری از این موضوع به رسول خدا(ص) شکایت کرد. پیامبر آن مرد را خواند و فرمود: درخت خرمایت را در ازای درخت خرمایی در بهشت به من بفروش، اما آن مرد نپذیرفت. این خبر به گوش مردی از انصار به نام ابودحداح رسید، نزد صاحب نخل آمد و گفت: درخت خرمایت را به بستان من بفروش، آن مرد فروخت. ابودحداح خدمت رسول خدا(ص) آمد و عرض کرد: یا رسول اللّه! نخل فلانی را در مقابل بستانم خریدم. رسول خدا(ص) فرمود: حالا به جای آن بستانت نخلی در بهشت از آن توست. در این هنگام خداوند تبارک و تعالی این آیات را بر پیامبرش نازل فرمود «و سوگند به آن که نر و ماده را آفریده که حاصل کوششهای شما متفاوت است. اما کسی که بخشید» یعنی درخت خرما را «و پرهیزگاری کرد. و آن بهترین را تصدیق نمود» یعنی وعده رسول خدا(ص) را «پس برای بهشت آماده‏اش می‏کنیم. امّا آن کس که بخل و بی‏نیازی ورزید. و آن بهترین را تکذیب کرد. او را برای دوزخ آماده می‏سازیم. و چون هلاکش در رسد دارایی‏اش به حالش سودی نبخشد. و آنچه بر ماست راهنمایی است». (بزنطی گوید:) به ایشان عرض کردم: خداوند می‏فرماید «آنچه برماست راهنمایی است»حضرت فرمود: (یعنی) خداوند هر که را بخواهد راهنمایی می‏کند و هر که را بخواهد گمراه می‏سازد. عرض کردم: خداوند شما را به سلامت دارد. گروهی از دوستان ما معتقدند که معرفت اکتسابی است، و اگر نیک بیندیشند به این معرفت دست می‏یابند. حضرت آن را ردّ کرد و فرمود: پس چرا این عده برای خود خوبی کسب نمی‏کنند. هیچ کس نیست مگر آن که دوست دارد از آنچه هست بهتر باشد. مثلاً همین بنی هاشم، با آن جایگاه و خویشی که دارند و از شما به این امر (ولایت ما) سزاوارترند، آیا خیال می‏کنید که به فکر خودشان نیستند، در حالی که شما معرفت پیدا کردید و آنها نکردند؟ ابوجعفر(ع) فرموده است: اگر مردم می‏توانستند (و شناخت به استطاعت بود) بی گمان همه آنها را دوست می‏داشتند.

منبع : پایگاه بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی