احاديث , سخنان تصادفي امام رضا (ع)

یکی از ایوان های صحن کهنه ایوان عباسی است که در شمال صحن قرار دارد و یکی از ایوان های باشکوه و مجلل می باشد
که با کاشی های زیبا و رنگارنگ جلوه ای خاص به صحن مقدس داده است این ایوان از بناهای شاه عباس صفوی می باشد
که در هنگام توسعه صحن بنا شده و در طول زمان چند بار تعمیر گردیده است .
ابعاد این ایوان تاریخی از این قرار است: عرض 20/8 ، طول 80/14 و ارتفاع آن 50/22 متر است، قسمت هائی از کاشی های این ایوان ریخته شده و قسمتی هم احتیاج به تعمیر داشت از این رو در سال های 1348 و 1349 تعمیر و نوسازی آن شروع شد
و بجای کاشی های ریخته شده کاشی های معرق و نفیس کار گذاشته شد و ازاره ایوان هم با سنگ خلج پوشیده گردید.
از بالای ازاره تا سقف مقرنس کاری شده است، در شمال ایوان صفه ای قرار دارد محراب مانند که با کاشی تزئین شده
و در قسمت زیر سقف چهار غرفه دارد که تماماً کاشی کاری گردیده و بر زیبائی ایوان افزوده است .
بر فراز ایوان عباسی گلدسته طلایی وجود دارد که اصل بنا وتذهیب آن مربوط به دوره نادرشاه افشار می باشد .
آرامگاه مرحوم حاج شیخ حسنعلی اصفهانی معروف به « نخودکی » (وفات : 1321 شمسی ) نیز در جنب این ایوان واقع شده است .

 

کتیبه های ایوان عباسی
در پیشانی این ایوان بالای طلق نوشته شده : امر به تعمیر هذه الایوان المبارکۀ الرضویۀ السلطان الاعظم و الخاقان المعظم مالک الرقاب الامم مولی ملوک العرب و العجم، السلطان بن السلطان ابو المظفر شاه عباس الثانی الصفوی الموسوی الحسینی بهادرخان خلد الله ملکه، کتبه محمد رضا الامامی .
در حاشیه ایوان سوره مبارکه جمعه با خط ثلث سفید روی زمینه لاجوردی نوشته شده و کاتب آن محمد حسین مشهدی است و در سال 1262 تحریر گردیده است در طرف راست ایوان بالای ازاره نوشته شده به سعی مقرب الخاقانی حاج علی قبادی، و در طرف چپ نوشته شده ناظم امور سرکار فیض آثار جناب حاج میرزا موسی خان از موقوفه تعمیر شد .
در طرف راست داخل ایوان زیر طاق با خط نستعلیق نوشته شده: « ناد علیاً مظهر العجائب تجده عونا لک فی النوائب» و در طرف چپ مقابل آن نوشته شده :« کل هم و غم سینجلی بولایتک یا علی، یا علی، یا علی» در زیر غرفه های ایوان آیه شرفه : « قل اللهم مالک الملک » تا آخر نوشته شده، در حاشیه محراب ایوان صلوات بر رسول اکرم و اهل بیت علیهم السلام نوشته شده و کاتب آن محمد رضا امامی است تاریخ 1059.
در داخل محراب نوشته شده امر به تعمیر هذا العمارۀ المبارکه العباسیۀ السلطان الاعظم الاکرم و به دنبال آن نوشته شده امر بتعمیر هذه العمارۀ المبارکۀ الرضویۀ السلطان الاعظم و الخاقان المعظم محمد شاه قاجار خلدالله ملکه وبره و احسانه فی سنۀ 1211، و بعد نوشته شده الحسینی بهادرخان خلد الله ملکه فی تسع و خمسین بعد الالف کتبه محمد رضا الامامی .
در هنگام تعمیر این ایوان و نصب کاشی ها دقتی بعمل نیامده و کاشی ها جابه جا شده است و حذف و اسقاطی در آنها به عمل آمده و ردیف بهم خورده است. در بالای محراب نوشته شده به رسم حق شناسی از مبارزات حق طلبانه ملت مسلمان ایران به
رهبری حضرت آیه الله العظمی امام خمینی متع الله المسلمین بطول بقائه و یاد بود شهداء و مصدومین در این مکان شریف این جا به صحن انقلاب نامگذاری شد سوم رجب المرجب 1399 ه.ق.
در نمای بیرونی ایوان عباسی به طرف بست خیابان نوقان در زیر طاق با خط ثلث در یک ترنج نوشته شده:«بسمه تعالی السلطان ابوالحسن علی بن موسی الرضا 1356» و در کتیبه بالای درها و زیر طاق سوره مبارکه اذا جاء نصرالله با خط ثلث نوشته شده و در کتیبه حاشیه ایوان سوره مبارکه هل اتی علی الانسان نوشته شده و تاریخ آن 1397 ه.ق. می باشد .