در این رهگذر به یک مورد از ابعاد و گستره ی امامت در جهان شناسی و انسان شناسی اسلام بر اساس بیانات امام رضا علیه السلام می پردازیم:
امام تأیید شده روح القدس
(ان الامام مؤیّد بروح القدس) [1]
«در حقیقت امام با روح القدس تأیید می شود.»
عن الرضا علیه السلام: ان الله عزوجل قد ایّدنا بروح منه مقدسة مطهرة لیست بملک لم تکن مع احد ممن مضی الا مع رسول الله صلی الله علیه و آله و هی مع الائمه منّا تسدّدهم و توفّق هم و هو عمود من نور بیننا و من الله عزوجل. [2]
از امام رضا علیه السلام حکایت شده است که: «خدای عزوجل ما را با روح الهی تأیید کرده است، روح پاک و مطهری که فرشته نیست و با گذشتگان همراهی نکرده است مگر با رسول خدا صلی الله علیه و آله، و این روح الهی با امامان از اهل بیت (علیهم السلام) است و آنان را تأیید می کند و موفق می سازد و آن ستونی از نور است که بین ما و بین خدای متعال قرار دارد.»
در قرآن کریم مکرر از فرشته ای به نام «روح القدس» یاد شده که قرآن توسط او بر پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شده است. [3] در برخی آیات نیز از فرشته نازل کنندۀ وحی با عنوان جبرئیل یاد شده است. [4] از سویی حضرت عیسی علیه السلام به وسیله روح القدس تأیید می شد. [5] در روایت اول نیز آمده است که امامان معصوم علیهم السلام با روح القدس تأیید می شوند.
اما در روایت دوم آمده است: موجودی که فرشته نیست یعنی روح الهی و پاک همراه پیامبر صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام است و آنان را تأیید می کند. یعنی علاوه بر روح القدس که تأیید کننده ویژه ای به نام روح الهی وجود دارد که پیوند نورانی امام را با خالق هستی برقرار می سازد و زمینه ساز موفقیت آن هاست. شاید از این روست که در سوره قدر از «فرشتگان» در کنار «روح» نام برده شده است. (تنزل الملائکه و الروح فیها باذن ربهم) [6]
در شب قدر فرشتگان و روح با رخصت الهی (بر پیامبر یا امام عصر) فرود می آیند. در برخی روایات و تفاسیر نیز آمده است که «روح» موجودی بزرگ تر از فرشته و غیر از جبرئیل است. [7]
منبع: کتاب آیین محبت، معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی
----------------------------------------------------------------------
1 - عیون اخبار الرضا علیه السلام، صدوق، ج 1، ص 213 و خصال، ج 2، ص 528 و کشف الغمه، ج 2، ص 291 و بحار، ج 25، ص 117.
2- عیون، ج 2، ص 200 و بحار، ج 25، ص 48 و ص 134.
3- (قل نزله روح القدسی من ربک) نحل/ 102
4- بقره/ 97
5- بقره/ 253 و مائده / 110
6- قدر/4
7- ر.ک: محاسن، ج 2، ص 314 و بصائره، ص 440 و تفسیر البرهان، ج 5، ص 701 و تفسیرالمیزان، ج 20، ص 335 و نمونه ، ج 27، ص 184.