مروري بر خدمات بخش بهداشت حرم مطهر رضوي؛
به دليل گستردگي اماكن متبركه حرم مطهر رضوي و حضور بيشمار زائران و مجاوران در اين آستان مقدس نظافت و پاكيزگي بارگاه ملكوتي حضرت علي بن موسي الرضا(ع) به دو بخش بهداشت و نظارت بر خدمات نظافت واگذار شده است كه هركدام وظايف جداگانه اي را در اين راستا بر عهده دارند.
بخش نظارت بر خدمات نظافت، همان طور که از نامش پیداست، وظیفهای نظارتی بر امور نظافتی حرم مطهر رضوی که برون سپاری و به پیمانکار واگذار شده است، دارد. جمع آوری غبار، نظافت سرویس های بهداشتی، تامین لیوان یکبار مصرف و مهر نماز، کنترل جمعیت کبوتران و چندین خدمت دیگر از حوزه های نظارتی این بخش است. لازم به یادآوری است در این بخش افزون بر 700 نفر نیروی خدماتی مشغول فعالیت هستند.
و اما بخش بهداشت با فعالیتی تخصصی تر با حدود 65 نیروی مجرب و آموزش دیده فعالیت هایی نظیر ضدعفونی اماکن متبرکه، سنجش میزان کلر باقی مانده در آب، صدور و بررسی کارت تندرستی، مبارزه با حشرات و جوندگان، عطرافشانی و عودسوزی و چندین خدمت دیگر از وظایف این بخش است که در ادامه این پرونده به طور کامل به آن ها خواهیم پرداخت.
رایحه رضوی در قطعهای از بهشت
بخش بهداشت حرم مطهر رضوی به منظور رایحه افشانی مناسب اقدام به تهیه اسانس هایی با کیفیت بالای جهانی و انتشار آن ها به وسیله حدود 175 دستگاه دیجیتال و حدود 30 دستگاه پرتابل در پشت بام رواق ها، تاسیسات، کفشداری ها و سرویس های بهداشتی کرده است تا زائران گرامی در هر نقطه از اماکن متبرکه رایحه ای خوشبو را استشمام کنند.
از دیگر روش های سنتی خوشبوسازی محیط که هنوز در اماکن متبرکه از آن استفاده می شود، عود و کندرسوزی است که این کار به صورت 24 ساعته در ورودی رواق ها انجام می شود و سالانه بالغ بر 3 هزار کیلوگرم کندر، ذغال، گل پر و اسپند در حرم مطهر رضوی به منظور ایجاد فضایی معطر و دلنشین مورد مصرف قرار می گیرد.
ضدعفونی روزانه اماکن متبرکه برای مقابله با انتشار بیماری
در طول سال و به ویژه در ایام خاص به دلیل حضور حجم گسترده ای از زائرین در اماکن متبرکه و به منظور پیشگیری از انتقال بیماری های واگیر و فراهم کردن محیطی سالم و عاری از هرگونه بیماری برای زائران عزیز، خدمه و خدمتیاران بخش بهداشت حرم مطهر رضوی اقدام به انجام ضدعفونی به صورت روزانه می نماید.
سالانه با بیش از 2 هزار نفر ساعت نیرو مساحتی بالغ بر 400 هزار مترمربع فضا که بیشتر آن را سرویس های بهداشتی اماکن متبرکه، دفاتر اداری مثل فوریت های اجتماعی و آگاهی، دفاتر امانات، صندلی چرخدار و پیداشگان، رواق دارالرحمه و غدیر را تشکیل می دهند با استفاده از محلول هایی با خصوصیات یک ماده شیمیایی ایده آل ضدعفونی میکنند.
آموزش کارکنان در بازدید و بررسی بهداشتی
بازدید و بررسیهای بهداشتی از صحنها، رواقها، آسایشگاهها، دفاترصندلی چرخدار و پیداشدگان، پارکینگها، آبخوریها و سرویسهای بهداشتی؛ یکی از اصلیترین فعالیتهای بخش بهداشت است که طی یک برنامه از پیش تعیین شده به صورت دورهای از همه مکانها در سطح اماکن متبرکه بازدید به عمل میآید تا علاوه بر ارائه آموزشهای لازم به منظور ارتقای سطح آگاهی خدمه و خدمتیاران، در صورت وجود مشکلات بهداشتی و ایمنی نسبت به رفع آن ها اقدامات لازم صورت گیرد.
سالانه کارشناسان بهداشت افزون بر 1500 مورد بازدید در سطح اماکن انجام میدهند، این بازدیدها در ایام خاص سال به صورت ویژه و تعریف نیروهای فوق العاده به همین منظور، انجام شده است.
مبارزه با حشرات و جوندگان
به دلیل فعالیت کارگاههای ساختمانی و پروژههای عمرانی در داخل حرم مطهر رضوی، وجود حشرات و جوندگان امری طبیعی به حساب میآید؛ اولویت بخش بهداشت در مبارزه با حشرات و جوندگان بر مبنای اقدامات بهسازی و ارائه آموزشهای لازم در خصوص رعایت نکات بهداشتی در محیط آسایشگاهها، صحنها، رواقها و ... است؛ به طوری که عملیات سمپاشی با توجه به اثرات زیانآور آن بر روی بدن انسان و محیط زیست به عنوان آخرین راهکار انجام میشود.
در صورت وجود هر نوع حشره یا جونده، بخش بهداشت بلافاصله با اعزام کارشناسان بهداشت به محل، علت وجود حشره یا جونده را بررسی و پس از دادن آموزهای لازم به نیروهای حاضر و مسئولین بخش در صورت نیاز به سمپاشی با توجه به مکان و نوع حشره مزبور نوع سم و شیوه سمپاشی را تعیین میکنند.
سالانه بخش بهداشت اقدام به بیش از 400 مورد سم پاشی، تلهگذاری و طعمهگذاری در سطح حوزه اماکن و خارج از حوزه نظیر باغ خواجهربیع، باغ ملکآباد، اداره مرکزی آستان قدس رضوی، دارالشفاء امام رضا(ع)، تاسیسات سازمان عمران حریم حرم و ... میکند.
آب آشامیدنی سالم دغدغه هر روز مسئولان
بهداشت آب موضوعی بسیار مهم در بهداشت عمومی و مدیریت سلامت است. بخش بهداشت حرم مطهر رضوی به منظور تشخیص به موقع هرگونه تغییر در کیفیت آب آشامیدنی و اطمینان از صحت و سلامت آب، میزان کلر باقیمانده و میزان اسیدیته (PH) در شیرهای برداشت آب که یکی از معیارهای سلامت آب هستند را به صورت روزانه آزمایش و در صورت مغایرت با استاندارها بلافاصله موضوع را از طریق مراکز بهداشتی و سازمان آبفا پیگیری می کند. لازم به ذکر است میزان سنجش کلر باقی مانده در شیرهای برداشت آب در حوزه اماکن متبرکه به طور میانگین روزانه دومرتبه مورد آزمایش قرار میگیرد.
باید به خاطر داشت فعالیت نیروهای بخش بهداشت حرم مطهر رضوی در سلامت و بهداشت اماکن متبرکه و زائران و مجاوران بارگاه منور امام رضا(ع) نقش بسزایی دارد و مطمئنا فعالیت این بخش یکی از قطعات پازل تکمیل کننده زیارت مطمئن و امن زائران است که تنها با مشارکت و همکاری زائران و مجاوران حریم ملک پاسبان رضوی به وجود خواهد آمد.
اقدامات پیشگیرانه بخش بهداشت
1. صدور و بررسی کارت تندرستی
آبدارخانه یکی از حساس ترین نقاط در هر آسایشگاه محسوب می شود، به طوری که پاکیزگی و رعایت بهداشت در آن مساوی با سلامتی و شادابی خدمه و در پی آن ارائه خدمت به مطلوبترین شکل ممکن خواهد بود. از این رو اطمینان از سلامت میزبانان به عنوان متولیان اصلی بهداشت در آسایشگاه از اهمیت خاصی برخوردار است، به طوری که سلامتی تمام افراد یک آسایشگاه در گرو سلامتی میزبان آن آسایشگاه است.
لازم به ذکر است؛ بخش بهداشت با بررسی ها مستمر کارت تندرستی، آموزش چهره به چهره در خصوص رعایت نکات بهداشتی و معرفی میهمانان به دارالشفاء امام رضا(ع) در راستای سلامتی آسایشگاه تلاش میکند.
بخش بهداشت به منظور تامین سلامتی خدمه، خدمتیاران و زائران عزیز سالانه اقدام به معرفی حدود 3 هزار نفر به دارالشفاء امام رضا(ع) برای انجام آزمایش های لازم و صدور و تمدید کارت تندرستی می نماید.
2. بازدید از موجودی اقلام جعبههای کمک های اولیه
بخش بهداشت اماکن متبرکه به منظور دسترسی آسان و سریع خدمه و خدمتگذاران محترم به اقلام کمکهای اولیه مانند بتادین، پنبه بهداشتی، چسب زخم، گاز استریل و باند، در زمان بروز حادثه، به صورت هفتگی اقدام به بازدید میدانی از جعبههای کمکهای اولیه آسایشگاههای حوزه اماکن متبرکه، توسط کارشناسان بخش میکند که علاوه بر ارائه توصیههای بهداشتی در خصوص اقلام این جعبهها به میهمانان و مسئولین محترم آسایشگاهها، گزارش نواقص جعبههای مذکور را برای دریافت کمبود اقلام از دفتر بهداشت ارسال میکند.
3. برگزاری جلسات آموزشی
این بخش برای افزایش آگاهی همکاران به خصوص میزبانان و رابطین بهداشت تمام خدمتها، اقدام به برگزاری کلاس های آموزشی بهداشتی میکند. لازم بهذکر است که با توجه به نیاز همکاران، مطالب مرتبط توسط کارشناسان آماده شده و پس از هماهنگی های لازم کلاس به صورت سخنرانی و ارائه پاورپوینت برگزار می شود.
4. برگزاری جلسات و نشست های کارشناسی
بخش بهداشت اماکن متبرکه به منظور بررسی راهکارهای موثر بهداشتی برای رفع مشکلات بهداشتی سطح حوزه و همچنین بررسی پیشنهادات مطرح شده، اقدام به برگزاری جلسات و نشست های کارشناسی با حضور متخصصان بهداشتی می کند.
5. این بخش همچنین در مناسبت های مختلف و برنامه های ویژه که در طول سال از سوی آستان قدس رضوی برگزار می شود، بازدیدهای ویژه بهداشتی را در دستور کار خود قرار داده است که از آن جمله می توان بازدید ویژه از سفره های اکرام رضوی در ایام ماه مبارک رمضان، بازدید از ایستگاه های استقبال از زائرین پیاده در ایام عزاداری دهه آخر صفر و شهادت امام رضا(ع) و انجام بازدیدهای بهداشتی در مراسم اعتکاف نام برد.
گزارشگر: سجاد حقپناه
منبع : http://news.aqr.ir/