به گزارش هفتكل نيوز ، پاچه‌ي شلوارش را بالا مي‌زند، به يادگاري‌اش اشاره مي‌كند. به آرامي روي قسمتي از پايش كه نزديك به مچ است، دست مي‌كشم. يك تير سال‌هاست كه در پايش جا خوش كرده است. سردار “محمدنبي رودكي” اين يادگاري را از كردستان دارد. مي‌گويد از كردستان كه برگشتيم، آماده‌ي اعزام به افغانستان بوديم اما روز سي و يك شهريور همه چيز تغيير كرد و به جبهه‌ها رفتيم.

**سردار براي ما سوال است كه چگونه تيپ امام سجاد(ع) شكل گرفت و بعد به لشكر ۱۹ فجر ارتقا يافت و اينكه تيپ احمد بن موسي(ع) متشكل از چه نيروهايي بود و در چه سالي تاسيس شد.

*من به عنوان يكي از فرماندهان دوران دفاع مقدس و فرمانده لشكر ۱۹ فجر كه توفيق هشت سال حضور در جبهه‌هاي جنوب، مياني و غرب در كنار شهيدان باكري، همت، خرازي، صياد شيرازي، مجيد سپاسي، مطهرنيا، اعتمادي، اسلامي نسب و شهداي بزرگي كه در راه دفاع مقدس جان خود را تقديم محبوب خود كردند و به مقام عند ربهم يرزقون رسيدند، را داشتم. در ابتدا اشاره‌اي به ساختار عملياتي و تشكيلاتي لشكر فجر مي‌كنم.

بنده ابتدا با يك گروه چند نفره قبل از جنگ به مهاباد و سپس به سنندج رفتيم و در شكست محاصره سنندج حضور داشتيم. در آنجا بزرگاني همچون شهيدان حسن پاك‌مهري، حيدرعلي تيموشي، محمدرضا نامداري، بذكار و ثمن حضور داشتند.

جنگ كه آغاز شد، به مدت ۶ ماه در ايلام، دهلران، مهران، ميمك، صالح آباد و سد كنجانچم مهران بودم و در آنجا عمليات‌هاي پيشگيرانه و مين‌گذاري جهت جلوگيري از پيشروي نيروهاي عراقي انجام مي‌داديم. خرداد ۶۰ به جبهه آبادان آمدم و پس از آن در عمليات شكست حصر آبادن شركت كردم. در اين عمليات با وجود اينكه مسئول ميدان تير محور آبادان (جبهه ولايت فقيه) بودم در كنار شهيد وحيد شاهچراغي گردان نيروهاي شيرازي را هدايت كرديم. موقعيت ما در اين عمليات، در ايستگاه ۱۲ آبادان بود.

تشكيل گروه رزمي امام سجاد(ع)

** با سردار اسدي و مرتضي قرباني در يك محور بوديد؟

خير، حاج اسدي و قرباني در ايستگاه ۷ آبادان بودند. بعد از آن در عمليات طريق القدس، در كنار مرتضي قرباني در جبهه دهلاويه همراه باشهيدان احمدپور، صفدرعلي سلطاني و ساير شهدا بوديم. بعد از عمليات طريق القدس، عمليات فتح المبين در فروردين سال ۶۱ صورت گرفت. طي آن عمليات سردار رشيد به بنده گفتند، يك تيپ نيرو از شيراز و فارس بياوريد و در تپه ۱۲۰ در غرب شهر شوش دانيال عمليات كنيد.

** همان مكاني كه اكنون يادمان شهداي عمليات فتح المبين است؟

بله. هسته‌ي اوليه تيپ امام سجاد(ع) با نيروهاي استان فارسي كه از سوسنگرد و آبادان آمده بودند، شكل گرفت. البته در آنجا ابتدا گروه رزمي بوديم. گروه رزمي بالاتر از گردان و كمتر از تيپ است.

پس از فتح المبين ما در مرحله‌ي سوم عمليات بيت المقدس وارد عمل شديم. حد عمليات ما نهر عرايض و شهرك وليعصر در غرب خرمشهر يعني بين خرمشهر و شلمچه بود. پس از عمليات بيت المقدس نيز با سازمان تيپ امام سجاد(ع) در عمليات رمضان شركت كرديم و در آبان همان سال در عمليات محرم حضور يافتيم. پس از اين فرمانده كل سپاه اعلام كرد هر تيپي از تيپ‌هاي رزمي سپاه كه در ۳ عمليات شركت داشته است و استانش بتواند پشتيبانيش كند بايد به لشكر تبديل شود. تيپ امام سجاد(ع) آن وقت زير نظر قرارگاه فجر بود. فرمانده‌ قرارگاه شهيد مجيد بقايي و جانشينش سردار مرتضي صفاري بود. همچنين تيپ‌هاي المهدي و امام حسن(ع) خوزستان كه بعدها در لشكر وليعصر ادغام شد، زير نظر اين قرارگاه عمل مي‌كردند. در نتيجه تيپ امام سجاد(ع) با مجموعه نيروها و ستاد قرارگاه فجر ادغام و لشكر ۱۹ فجر در اواخر سال ۶۱ تشكيل شد. در اين زمان استان فارس لشكر ۱۹ فجر و يك تيپ به نام المهدي داشت، كه نيروهاي تيپ اعزامي از شرق استان بودند.

شهيد مدافع حرم فرمانده تيپ مهندسي الهادي بود

** آن وقت سردار فضلي، فرمانده تيپ المهدي بود؟

آن وقت سردار فضلي بود و بعد سردار اسدي فرمانده شد. لشكر ۱۹ فجر در عمليات‌هاي خيبر، بدر، والفجر۸، كربلاي ۴ و ۵، والفجر ۱۰ و ساير عمليات‌ها تا آخر جنگ شركت داشت. تابستان سال ۶۳، رزمندگان اين لشكر در عمليات قدس ۳ كه به تنهايي اين عمليات را اجرا كردند، رشادت‌هاي بسياري را از خود نشان دادند و طي اين عمليات توانستيم ۵۰ اسير بگيريم.

نيروهايي از استان‌هاي كهگيلويه و بويراحمد، بوشهر، هرمزگان و فارس شاكله اصلي تيپ امام سجاد(ع) را شكل دادند كه بعد به لشكر ۱۹ فجر ارتقا يافت. بعدها استان بوشهر در دفاع مقدس ناوتيپ اميرالمومنين(ع) و كهگيلويه و بويراحمد تيپ ۴۸ فتح را تشكيل داد. فارس نيز به غير از لشكر ۱۹ و تيپ المهدي، تيپ مهندسي ۴۸ الهادي را داشت كه فرمانده‌اش سردار شهيد عبدالله اسكندري(شهيد مدافع حرم) و سردار فلاح زاده بودند. همچنين تيپ ۵۶ توپخانه را داشتيم كه فرمانده‌اش سردار سپهري بود. استان فارس در دوران دفاع مقدس اين ۴ يگان را داشت كه بعدها نيروي دريايي نيز به آن اضافه شد. البته نيروهايي از ارتش، جهاد و ژاندارمري نيز حضور داشتند.

استان فارس نيروخيز بود

** تيپ احمد بن موسي(ع) چه بود؟

سال ۶۳، به دستور فرمانده سپاه گردان‌هايي قائم براي تقويت سازمان جنگ شكل گرفت. فرمانده اين تيپ ابتدا شهيد غيبي و سپس شهيد هاشم اعتمادي بود. بعد همين تيپ به تيپ امام حسن مجتبي(ع) تبديل شد. لازم به ذكر است كه استان فارس در دوران دفاع مقدس يكي از استان‌هاي نيروخيز بود.

** اين تيپ‌ها وابسته بودند يا مستقل؟

مستقل بودند و با قرارگاه كار مي‌كردند اما كادر اصلي‌ش از نيروهاي لشكر فجر بودند. ما نيروهايي بسياري از تخريب، توپخانه، شناسايي، ادوات و بهداري آزاد كرديم تا اين تيپ تشكيل شود. در آن دوران روحيه همكاري خيلي خوب و يك روحيه جهادي بر كار حاكم بود. يكي از مولفه‌هاي فرهنگ كار، روحيه كار جمعي است. فرهنگ كار بايد در كشور اصلاح شود. در دفاع مقدس همه با هم قسمتي از كار را بر عهده مي‌گرفتيم و با مشورت كارها را به خوبي انجام مي‌داديم. در عمليات‌ها نيز اين‌گونه بود. نيروها به خوبي شناسايي مي‌كردند، ديده‌بان دشمن را برآورد مي‌كرد، گردان‌ها آموزش‌هاي لازم را مي‌ديدند، خط شكن‌ها خط را مي‌شكستند، تخريب‌چي معبر باز مي‌كرد، گردان‌ها به خط مي‌زدند‌ و به سوي اهداف از پيش تعيين شده حركت مي‌كرديم. پس از آن نيز پشتيباني و تخليه مجروحان و شهدا بود. در جبهه روحيه كار جمعي و الهي حاكم بود. اگر كار جهادي باشد به خوبي پيش مي‌رود و ما نيز بايد براي رضاي خدا تلاش كنيم.

** در عمليات بيت المقدس نيز با قرارگاه فجر عمل مي‌كرديد؟

در عمليات بيت المقدس با اين قرارگاه بوديم.

**فجر، قرارگاه مشترك ارتش و سپاه بود؟

بله. نيروهاي اين قرارگاه، تيپ المهدي(عج)، امام سجاد(ع) و بخشي از لشكر ۷۷ خراسان ارتش بود.

**فرماندهان قرارگاه چه كساني بودند؟

شهيد مجيد بقايي، سردار مرتضي صفاري و امير دژكام.

فرماندهان قبل از عمليات فتح المبين، خرمشهر را شناسايي كرده بودند

**بعد از عمليات فتح المبين، چه روحيه‌اي بين فرماندهان حاكم بود كه عمليات بيت المقدس بلافاصله بعد از ان عمليات اجرا شد و اگر وقفه‌اي بين اين دو عمليات مي‌افتاد آيا به پيروزي و فتح خرمشهر مي‌رسيديم؟

قبل از عمليات فتح المبين، فرماندهان عالي جنگ به شناسايي منطقه عملياتي بيت المقدس پرداخته بودند و به دنبال اين بودند كه بعد از فتح المبين، خرمشهر آزاد شود. در اين راستا نيروهاي ارتش و سپاه ادغام شدند و عمليات با پيروزي و فتح خرمشهر انجام شد كه طي اين عمليات حدود ۲۰ هزار اسير گرفتيم. در اين عمليات، روحيه‌ي همكاري خيلي بالا بود.

** در رابطه با روند عمليات و وظايفي كه قرارگاه فجر و تيپ شما داشت، مي‌توانيد توضيحاتي ارائه بفرماييد؟

عمليات بيت المقدس در ۴ مرحله انجام شد. در مرحله‌ي نخست تيپ امام سجاد(ع) در منطقه عين خوش و زبيدات پدافند داشت. در مرحله‌ي دوم نيز تيپ ما، المهدي(عج) و ۱۷ علي بن ابيطالب(ع) بايد در منطقه فكه تك پشتيباني انجام مي‌داديم. در آن عمليات ايذايي ما دو گردان به تيپ ۱۷ داديم. شهيد بينوا، فرمانده گردان‌مان در آن تك به شهادت رسيد.

حضور در مرحله سوم عمليات بيت المقدس

پيش از آغاز مرحله‌ي سوم خدمت محسن رضايي رفتم و گفتم ما در عين حال كه در منطقه عين خوش و زبيدات پدافند داريم، اما مي‌توانيم چند گردان را براي مرحله‌ي سوم عمليات آماده كنيم. آقامحسن گفت شما مي‌توانيد ۲۴ ساعته نيروهايتان را جابجا كنيد؟ گفتم اگر هلي‌كوپتر و هواپيما باشد، مي‌توانيم اما جابجايي با ماشين و استقرار قرارگاه، پشتيباني و ادوات سه روز طول مي‌كشد.

شهيد صيادشيرازي نيز در آن قرارگاه نشسته بودند. گفت اگر هلي‌كوپتر بدهيم ۲۴ ساعته مي‌آييد؟ گفتم: بله. تعدادي هلي‌كوپتر در اختيار ما قرار دادند و ما نيروهايمان را به نزديكي‌هاي خرمشهر منتقل كرديم و ساير تجهيزات و امكانات را با ماشين آورديم.

در مرحله‌ي سوم در نهر عرايض و شهرك وليصر كه بين خرمشهر و شلمچه بود، وارد عمل شديم. فرماندهان گردان‌هاي تيپ امام سجاد(ع) در اين عمليات، سردار جانباز كريم شاهد، سردار رفاهيت، سردار شهيد عبدالحسين صحرائيان و سردار شهيد الواني بودند. نيروهاي ما وارد شهرك وليعصر شدند و به رودخانه اروند چسبيديم و درنتيجه محاصره خرمشهر شكسته شد. تيپ امام حسين(ع) و نجف اشرف نيز از محور داخل شهر وارد عمل شدند. تيپ وليعصر(عج) و محمد رسول الله(ص) نيز از سمت راست ما جلوي عراقي‌ها را گرفتند و در نتيجه عراقي‌ها فوج فوج اسير شدند و شهر پاكسازي شد.

ارسال خبر آزادي خرمشهر به بيت امام توسط محسن رضايي

** شما چه زماني وارد شهر خرمشهر شديد؟

پيش از ظهر سوم خرداد ۶۱، با يك جيپ به قرارگاه كربلا رفتم. به محسن رضايي گفتم ما گلوگاه ورودي خرمشهر كه روي جاده خرمشهر –بصره است، مستقر شده‌ايم، عراق نمي‌تواند عمل كند و ما مي‌توانيم وارد شهر شويم. در آن اتاق ناطق نوري نيز نشسته بودند، با اشاره به من از فردي پرسيد اين كيست كه گفتند نبي رودكي فرمانده تيپ امام سجاد(ع) است. همان وقت محسن رضايي با حاج احمدآقا تماس گرفت و گفت: به امام بفرماييد كه ما وارد خرمشهر شديم.

من با خوشحالي به قرارگاه رفته بودم. وقتي برگشتم خط را محكم كرديم تا اينكه به صورت عمومي اعلان شد كه خونين‌شهر، شهر خون، خرمشهر آزاد شد.

** حليل شما از عبارت امام كه فرمودند خرمشهر را خدا آزاد كرد، چيست و چرا امام به طور خاص در رابطه با خرمشهر اين جمله را بيان كردند؟

عراقي‌ها مي‌گفتند، خرمشهر به لحاظ استحكامات دفاعي امكان سقوط ندارد. ما چترباز نمي‌توانستيم در خرمشهر پياده كنيم چون ميله‌هاي ايستاده كار گذاشته بودند.

امدادهاي غيبي و مدد و ياري كه فرشتگان الهي بر رزمندگان مي‌فرستادند موجب رعب و وحشت در دل دشمن شده بود. طبيعي است كه اين نيروهاي غيبي بالاتر از نيروهاي زميني و مادي است. لذا امام مي‌فرمايند، خرمشهر را خدا آزاد كرد.و البته براي اين هم بود كه ما از اين پيروزي مغرور نشويم.

دفاع را ادامه داديم چون سازمان‌هاي بين المللي از صدام حمايت مي‌كردند

** چرا بعد از فتح خرمشهر، جنگ را ادامه داديم؟

براي اينكه سازمان‌هاي بين المللي همچون سازمان ملل و شوراي امنيت نه تنها متجاوز(صدام) را محكوم نكرده بودند، بلكه حمايت نيز مي‌كردند. امام هم فرمودند جنگ تا موقعي ادامه دارد كه موشك‌هاي صدام به شهرهاي ما نرسد. يعني بايد صدام سقوط كند تا ما از دستش آسايش پيدا كنيم.

**به نظر شما منظور امام از جنگ جنگ تا رفع فتنه، سقوط صدام بوده است؟

در مقطع كلي، همواره بين حق و باطل جنگ بوده است. در مقطع كوتاه مدت نيز فتنه صدام بود. تا موقعي كه فتنه عليه اسلام باشد، اگر تهاجمي و تعرضي به جمهوري اسلامي بشود، دفاع جانانه مي‌طلبد تا فتنه رفع شود. امام نظرش اين بود كه سازمان‌هاي بين المللي بايد متجاوز را سرجايش بنشانند وگرنه ملت ايران او را سرجايش مي‌نشانند.

چون سازمان‌هاي بين المللي از صدام حمايت مي‌كردند، ملت ايران جنگ را ادامه داد تا فتنه صدام رفع شود. تعبير ديگر امام اين بود كه آنچنان سيلي به صدام و حزب بعث خواهيم زد كه ديگر از سرجايش بلند نشود. اين سخن مربوط به همان ساعت‌هاي اوليه آغاز جنگ است.

من روز ۳۱ شهريور در تهران بودم. تازه از سنندج آمده بوديم، ارتش سرخ شوروي نيز به افغانستان حمله كرده بود. مي خواستيم به افغانستان برويم كه يك‌مرتبه صداي بمباران مهرآباد شنيده شد. همان وقت امام پيام دادند كه نترسيد، دزدي آمده است و چند سنگريزه پرتاب كرده است. جوانان بروند تنور دفاع را گرم نگه دارند. امام مي‌دانست دنيا كفر دست‌بردار نيست و مي‌خواهد نظام اسلامي را ساقط كند، اما ايستاديم و پيروز شديم.

** قبول قطعنامه به معناي رفع فتنه بود؟

امام مصلحت ديدند كه آتش بس را بپذيرند. در آن پيام معروف نيز آوردند كه بنا بر گزارش كارگزاران سياسي و نظامي بالاي كشور كه به آنان اعتماد و اطمينان دارم، قطعنامه را قبول مي‌كنم. سازمان‌هاي بودجه و برنامه كشور و نهادهاي برنامه‌ريزي كننده گفتند اداره جنگ از نظر مالي براي ما غيرممكن است، كشتي‌ها ما را نيز مي‌زدند. نيروها هم كمتر به جبهه مي‌آمدند.

اين گزارش‌ها خدمت امام رسيد و در آن مقطع امام با قبول قطعنامه موافقت كردند اما فرمودند كه با پذيرش آتش بس دفاع را تمام شده تلقي نكنيد.

چند روز بعد از قبول قطعنامه، صدام از شلمچه و زيد به كشور حمله كرد و در جبهه غرب منافقين را تا گردنه پاتاق همراهي كرد. دشمن عهدشكني كرد و مردم دوباره به جبهه‌ها آمدند.

آن وقت حضرت آقا، رئيس جمهور بودند. ايشان گفتند: من به سمت سرنوشت مي‌روم و از امام اجازه مي‌خواهم، حال كه دشمن بدعهدي كرده است به جبهه بروم. آنچنان نيرو به جبهه آمد كه تمام پادگان‌ها و خط‌هايمان پر از نيرو بود.

** چطور در مدت كوتاهي، يعني قبل و بعد از قبول قطعنامه، نيروها اين مقدار افزايش مي‌يابد؟

اين از خصوصيت انقلابي و مقاوم مردم ايران است. مردم وقتي ديدند دشمن دروغ مي‌گويد و فريب مي‌دهد دوباره بسيج شدند. در بحث مذاكرات هسته‌اي نيز اگر دشمن دوباره عهدشكني كند، ملت دوباره پاي غني سازي اورانيوم مي‌ايستد و راه را ادامه مي‌دهد.

فرهنگ