عمليات كربلاي 8؛ برگ ديگري از جنايت‌هاي دشمن بعثي

عمليات كربلاي 8 در تاريخ جنگ تحميلي عراق عليه ايران در زمره علمياتهايي است كه بيش از گذشته ددمنشي و خوي وحشيانه رژيم بعث را به جهانيان ثابت كرد چرا كه در اين عمليات اين رژيم، رزمندگان ايراني را آماج عمليات شيميايي قرار داد.
به گزارش مهر در اهواز، در اين عمليات كه بخش عمده اي از آن در خاك عراق انجام شد اين رژيم با استفاده از تسليحات شيمايي، رزمندگان ايراني را كه موفق به ورود به خاك عراق شده بودند را شهيد و مجروح كرد تا به جهانيان ثابت شود كه عراق در اين جنگ به همه ترفندهاي ناجوانمردانه، غيراخلاقي و غيرانساني دست زده ولي هيچگاه نتوانست اراده آهنين رزمندگان ايراني در دفاع قاطعانه از وجب به وجب ايران را سست كند.
عمليات كربلاي 8 برگ ديگري از جنايتهاي دشمن بعثي بر عليه ايران را به ياد مي آورد. در اين عمليات به شكل گسترده اي از سلاح هاي شميايي بر عليه نيرو هاي ايراني استفاده شد و عده زيادي از رزمندگان ايراني مجروح و شهيد شدند.

اين عمليات به‌ مدت‌ پنج‌ روز در منطقه‌ عملياتي شرق‌ بصره‌ توسط رزمندگان‌ نيروي‌ زميني سپاه‌ پاسداران‌ انقلاب‌ اسلامي به وقوع‌ پيوست‌. در جريان عمليات كربلاي 8 ده ها دستگاه‌ تانك‌ و نفربر و تعداد زيادي‌ انواع‌ خودرو از دشمن‌ به دست آمد.

به طور كلي فشار عراق‌ براي‌ باز پس گيري منطقه‌ اي‌ در حدود يك‌ كيلومتر مربع‌ با توان‌ بالا در نوع‌ خود كم‌ نظير بود. عكس‌ العمل‌ دشمن‌ بدون‌ احتساب‌ و پيش‌ بيني تلفات‌ زياد و پذيرش‌ آن‌ به عنوان‌ بهاي‌ باز پس‌ گيري‌ منطقه‌ نمي توانست‌ باشد.

دشمن‌ با درك‌ مشي جديد نظامي جمهوري‌ اسلامي مبني بر پيشروي‌ در شرق‌ بصره‌ و انهدام‌ متوالي قواي‌ عراق‌، بر آن‌ شد كه‌ با اقدامي اساسي و با قوت، جمهوري‌ اسلامي را نسبت‌ به‌ ادامه‌پيشروي‌ در منطقه‌ شرق‌ بصره‌ مايوس‌ كند. علاوه‌ بر اين‌ همزماني عمليات‌ كربلاي‌8 با سالگرد تاسيس‌ حزب‌ بعث‌ و نيز نقش‌ تبليغي اين‌ عمليات‌ در اعلام‌ تصميم‌ بر تداوم‌ عمليات‌ در منطقه‌ و همزماني آن‌ با تغيير وتحولات‌ سياسي مبني بر حذف‌ صدام‌، قابل‌ ذكر است‌.
از يك‌ سو شرايط سياسي و نظامي جنگ‌ پس‌ از عمليات‌ كربلاي ‌5 و از سوي‌ ديگر اهميت‌ زمين‌ منطقه‌ شرق‌ بصره‌، موجب‌ گرديد تا عمليات‌ كربلاي‌8 كه‌ با هدف‌ محدود نظامي صورت‌ گرفت‌، بازتاب‌ و انعكاس‌ نسبتا گسترده‌ اي‌ داشته‌ باشد. در مورد اين عمليات‌ خبرگزاري‌ فرانسه‌ به‌ نقل‌ از ناظران‌ در تهران‌ چنين‌ گزارش‌ داده:‌ اهداف‌ عمليات‌ جديد كربلاي‌8 ايران‌ كه‌ صرفا نظامي است، محدود به‌ نظر مي رسد. ايران‌ بدون‌ ترديد اين‌ بخش‌ جنوبي را براي‌ حمله‌ انتخاب‌ كرد تا مانع‌ از تحكيم‌ خطوط دشمن‌ در آنجا شود . در واقع‌ گزارش‌ خبرگزاري‌ فرانسه‌ معطوف‌ به‌ اين‌ مطلب‌ بود كه‌ اين‌ عمليات‌ در تداوم‌ سلسه‌ تلاشهاي‌ ايران‌ در اين‌ منطقه‌ و برنامه‌ ريزي‌ براي‌ انجام‌ عمليات‌ به‌ سمت‌ بصره‌، معنا و مفهوم‌ دارد.
به‌ هر حال‌ پيروزي‌ عمليات‌ كربلاي‌8 همانند پيروزيهاي‌ ديگر ايران‌ در ابتدا از سوي‌ عراق‌ و كليه‌ حاميانش‌ مورد تكذيب‌ قرار گرفت‌، چنانكه‌ راديو اسراييل‌ به‌ نقل‌ از كارشناسان‌ نظامي گفت: به‌ احتمال‌ قوي‌ نيروهاي‌ ايراني در عمليات‌ موسوم‌ به‌ كربلاي‌8 در جبهه‌ بصره‌ موفق‌ به‌ پيشروي نشده‌ اند و نبرد به‌ صورت‌ ساكن‌ ادامه‌ دارد .
اما با گذشت‌ زمان‌ و عينيت‌ پيروزي‌ ايران‌، عراق‌ سرانجام‌ زبان‌ به‌ اعتراف‌ گشود و متعاقب‌ آن‌ خبرگزاريها چنين‌ گزارش‌ دادند: عراق‌ ديروز اعتراف‌ كرد كه‌ مناطقي را در جريان‌ حمله‌ جديد ايران‌ در شرق‌ بصره‌ از دست‌ داده‌ است‌. اعتراف‌ عراق‌ به‌ از دست‌ دادن‌ زمينهايي درنزديكي بصره، در اطلاعيه‌ نظامي اين‌ كشور منعكس‌ شده‌ است ‌. همچنين‌ دعوت‌ ايران‌ از خبرنگاران‌ خارجي براي‌ بازديد از منطقه‌ آزاد شده‌ در عمليات‌ نيز به‌ منزله‌ پيروزي‌ جديد ايران‌ مورد تاكيد قرار گرفت‌.
 
در سال 1366 به دنبال حملات نيروهاي ايران در جبهه هاي غرب و جنوب، بار ديگر عراق سلاحهاي شيميايي را در مقياس وسيع به خدمت گرفت. در فروردين 1366 هشت مورد بمباران شيميايي توسط عراق گزارش شد كه شش مورد آن در منطقه عملياتي كربلاي 8 رخ داد.

از هجدهم تا بيست و يكم فروردين شش بمباران گسترده شيميايي با هواپيما و خمپاره انداز صورت گرفت كه در مجموع 21 كشته و بيش از 134تن مجروح برجاي گذاشت.
عراق نيز با ادعاي كاربرد سلاحهاي شيميايي از طرف ايران، درخواست مشابهي كرد. هيئت كارشناسان از بيست ودوم تا بيست ونهم آوريل در ايران و از بيست ونهم آوريل تا سوم مه در عراق به سر برد و گزارش خود را در ششم ماه مه به دبيركل تسليم داشت.
در گزارش ذكر شده بود: نيروهاي عراقي به كرار از سلاحهاي شيميايي به شكل بمبهاي هوايي و يا به احتمال زياد راكت عليه نيروهاي ايراني استفاده كرده اند. عامل شيميايي كه مورد استفاده قرار گرفته، گاز خردل و در بعضي موارد احتمالاً عاملهاي عصبي است. همچنين نكته جديد اين است كه غيرنظاميان ايراني نيز بر اثر كاربرد سلاحهاي شيميايي مجروح شده اند. ضمن اينكه پرسنل نظامي عراق بر اثر عاملهاي جنگ شيميايي متحمل جراحاتي شده اند كه ناشي از گاز خردل و التهاب ريوي است.
 
دبيركل گزارش مذكور را همراه نامه اي در هشتم مه به شوراي امنيت تسليم كرد. در اين نامه دبيركل ضمن ابراز تاسف از كاربرد سلاحهاي شيميايي، عميقاً ابراز نگراني كرده و تصريح كرد: نيروهاي عراقي مجدداً از سلاحهاي شيميايي عليه نيروهاي ايراني استفاده كرده اند و موجب واردآمدن جراحاتي به غيرنظاميان در ايران شده اند .

با دريافت يادداشت دبيركل و گزارش كارشناسان، رئيس شوراي امنيت پس از مشاوره اعضاي شوراي امنيت، بيانيه اي در 14 ماه مه سال 1987 صادر كرد كه در آن گفته شد: اعضاي شورا از نتيجه گيري به اتفاق آراي كارشناسان كه سلاحهاي شيميايي به طور مكرر توسط نيروهاي عراقي عليه نيروهاي ايراني به كار رفته است و افراد غيرنظامي ايران از سلاحهاي شيميايي مجروح شده اند و اينكه افراد نظامي عراق نيز از مواد شيميايي جراحاتي برداشته اند، متوحش شدند . آنان بار ديگر استفاده مكرر از سلاحهاي شيميايي را كه نقض آشكار پروتكل ژنو در سال 1925 مبني بر منع استفاده از سلاحهاي شيميايي در جنگ بود را محكوم كردند.
با تغيير منطقه عملياتي نيروهاي ايران از جنوب به شمال عراق، بمباران گسترده شيميايي اين مناطق توسط عراق آغاز شد، به طوري كه تا مهرماه 1366 در مجموع 11 مورد بمباران شيميايي در روستاهاي كردنشين استان سليمانيه و اربيل عراق، منطقه عملياتي كربلاي10، روستاي بوالحسن (سرول)، جومه، بانه، روستاي قره باغ در شمال عراق، روستاي كله وش در حومه سردشت، مناطق عملياتي نصر 4 (ارتفاعات ماووت) و فتح 7 انجام شد كه در مجموع 97 كشته و حدود پنج هزارو200 مجروح به همراه داشت.
ابتداي سال 1366 ايران عمليات كربلاي هشت را در منطقه شلمچه و كربلاي ده را در «ماووت» انجام داد. عراق در اين دو عمليات عوامل شيميايي تاولزا خردل و خون به كار برد. عمليات  نصر كه در استان سليمانيه انجام شد عراق چهار نقطه سردشت را با استفاده از گاز خردل بمباران شيميايي كرد.