آیا تلقی تاریخی در مفهوم انقلابی بودن می گنجد؟

مدت زمانی است که رهبر معظم انقلاب بر روی مسئله انقلابی بودن و انقلابی ماندن تاکیدات ویژه ای داشتند و در دیدارهای مختلف بدان اشاره فرمودند.
«انقلاب» یک مفهوم بسیارقدیمی در سپهر سیاسی دنیا به خصوص جمهوری اسلامی ایران است چنانچه از بطن این انقلاب، مفهومی به نام جمهوری اسلامی بیرون آمد و نظامی با مشروعیت اسلامی که ساز و کار آن بر پایه دموکراسی است، استوار شد. مسئله ای به نام انقلابیگری و انقلابیبودن، آنچنان قابل اهمیت است که پس از گذشت سالها از وقوع این پدیده در بهمن 57، همچنان محل بحث است و معیار و ملاک برای سنجش افراد قرار می گیرد.
تبیین این مسئله در طول سالهای گذشته همواره در بیانات و مواضع رهبر معظم انقلاب ظهور و بروز داشته است که البته به نظر میرسد در دیدارها و بیانات اخیر ایشان تمرکز محسوسی بر روی آن وجود دارد چنانکه اینبار تفکیک افراد از بعد تاریخی در تعریف انقلابی بودن را روشن ساختند و توجه افراد را به نسل جدید و جوانان که میتوانند در دایره انقلابی بودن قرار گیرند، رهنمون ساختند.
این خطا است که گمان کنیم انقلابی فقط آن کسی است که در دوران امام بوده است
ایشان در بیانات خود در مراسم بیست و هفتمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمهالله( - 14 خرداد ماه 1395 – دراینباره اظهار داشتند:
"این خطا است که گمان کنیم انقلابی فقط آن کسی است که در دوران امام بوده است، یا در دوران مبارزات در کنار امام بوده است؛ نه، بعضی کأنّه اینجور خیال میکنند که انقلابیّون آن کسانی هستند که در دوران امام یا در دوران مبارزات یا در دوران حکومت امام بزرگوار حضور داشتند، در کنار امام بودند؛ نه، اگر معنای انقلابی را این بگیریم، انقلابی همین ما پیروپاتالها خواهیم بود. انقلاب مال همه است؛ جوانها انقلابیاند و میتوانند انقلابی باشند، با آن معیارها و شاخصهایی که عرض خواهم کرد. میتواند یک جوانِ امروز از من سابقهدار در انقلاب، انقلابیتر باشد؛ پس ما نباید انقلابی را منحصر کنیم به یک عدّهای که در دوران مبارزات با امام بودند یا امام را میشناختند یا در کنار او بودند؛ نه، انقلاب یک شطّ جاری است و همهی کسانی که در طول تاریخ با این ممیّزات حضور دارند و تلاش میکنند انقلابیاند، ولو امام را ندیدند؛ مثل اغلب شما جوانها."
تحلیلگران و صاحبنظرانی همچون محمد جواد لاریجانی در تبیین مفهوم انقلابی گری معتقد هستند که " مفهوم تاریخی از انقلاب، مد نظر مقام معظم رهبری نیست چرا که خطاب ایشان در غالب مواقع به نسلی است که در زمان پیروزی انقلاب شاید حتی به دنیا هم نیامده بودند."
وی همچنین می گوید: "یک تفاوت جدی میان ارائه مفهوم زنده، متحرک و دینامیک از انقلابی بودن با مفهوم هیستوریک(تاریخی) که آرام آرام مندرس میشود وجود دارد و به همین دلیل معنای مدنظر رهبر معظم انقلاب از انقلابی بودن، مفهوم تاریخی آن نمیتواند باشد."
تلقی تاریخی از انقلابی بودن را بیشتر در صحبتهای آقای هاشمی رفسنجانی می بینیم!
دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه پیش از بیانات 14 خرداد رهبر انقلاب در مصاحبه ای با هدف تبیین انقلابیگری و انقلابیبودن یک تلقی بسیار رایج درباره انقلاب را تلقی «تاریخی» از انقلابی بودن عنوان و خاطرنشان کرد:
"این تلقی را بیشتر در صحبتهای آقای هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و آنهایی که سن بیشتری در جناح موسوم به اصلاحات دارند میبینیم؛ آنها غالبا از چنین تلقی ای درباره انقلاب استفاده میکنند. طرفداران مفهوم تاریخی از انقلابی بودن میگویند "صرفاً آنهایی انقلابی هستند که از خرداد سال 42 وارد پروسه انقلاب شدهاند و در پیروزی انقلاب مشارکت داشتند، زندان رفتند، شکنجه شدند و فعالیت کردند تا انقلاب پیروز شود."
جدید الاسلام ها به جان انقلاب و مردم افتاده اند
اظهارات جواد لاریجانی صاحب نظر در این زمینه در حالی است که هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در جمع دانشجویان به مناسبت اولین سالگرد انتخابات 92 اظهار داشت:
"جدید الاسلام ها به جان انقلاب و مردم افتاده اند، این گروه فرصت طلب که در دوران مبارزه حضور نداشتند، امروز قدرت را برای خودشان ابدی و مادرزادی و ارث حساب می کنند، اینها تصورات دیگری هم می توانند بکنند. چقدر تلاش شد که نگذارند در کشور اینترنت باشد. چقدر ماهواره را از بالای پشت بام ها جمع کردند، و من نمی دانم چه تاثیری کرد؟"
اگر بناست، کسانی امام(ره) را بشناسند، آنهایی هستند که لحظات حساس را خدمت امام(ره) بودهاند
یکی دیگر از اظهارات جنجالی هاشمی رفسنجانی به مصاحبه وی با هفتهنامه طلوع در مرداد ماه سال 94 مربوط می شود.
این هفته نامه گفتگویی با آیت الله هاشمی رفسنجانی را منتشر کرد که در آن به تلقی تاریخی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از مفهوم انقلابی بودن اشاره شده است که متن آن به صورت دقیق در زیر می آید:
*اخیراً برخی گفتند که عدهای به دنبال آن هستند تا امام (ره) و آن گونه که میخواهند نشان دهند و این روزها کنایههای متعددی درباره خاطرات شما از امام (ره) از سوی آقای مصباح و جریان منتسب به ایشان ادامه دارد. واکنش شما در این باره چیست؟
اگر بناست، کسانی امام(ره) را بشناسند، آنهایی هستند که لحظات حساس را خدمت امام(ره) بودهاند. از لحظههایی که امام(ره) کارشان را شروع کردند و تا آخرین لحظه که از دنیا رفتند، جزو امنای امام(ره) بودند. اعتمادی که در تاریخ خودشان به ما داشتند، به کمتر کسی داشتند. اینهایی هم که چنین حرفهایی میزنند، یک ادعاست و بیدلیل میگویند. ما میخواهیم امام(ره) را همانگونه که هستند بشناسانیم. اصلاً افتخارمان این است که امام(ره) را درک کردیم. آنهایی که درک نکردند و میگفتند جواب این خونها را چه کسی میدهد و مبارزه حرام است، باید فکری بکنند.
آیا شما اساساً اینها را انقلابی میدانید؟
فرق میکنند. بعضیهایشان انقلابی بودند و وقتی که سختگیریهای حکومتی زیاد شد، دیگر ادامه ندادند. بعضیها هم اصلاً آن موقعها نبودند و در کوچههای روستاهایشان میگشتند، ولی الان آمدهاند و انقلابی شدهاند.
مراسم آغاز سال تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد (6 مهر 94)
هاشمیرفسنجانی همچنین در 6 مهر ماه 1394 در سازمان مرکزی دانشگاه آزاد نیز به نوعی تفکیک تاریخی میان افراد قائل شد و گفته بود:
"حالا آدمهای تازه وارد نمیفهمند و درباره قطعنامه میگویند که جام زهر به امام نوشاندند. در حالی که امام گفت جام زهر برای من جام شیرین شد چرا که میبینم کشور به سمت توسعه و پیشرفت میرود و اسرا آزاد میشوند."
این چنین است که گویی طبق ملاکهای هاشمی رفسنجانی و شاید برخی دیگر از مسئولین، در جمهوری اسلامی ایران، انقلابی زیر 60 سال نداریم چراکه آنها معیار انقلابی بودن را همراهی هرچه بیشتر با امام می دانند؛ یعنی، کسانی که بیشتر با امام بودهاند، بیشتر امام را میشناسند و درنتیجه بیشتر انقلابیاند و این در حالی است که در مسیر روند انقلاب اسلامی برخی از افراد که حتی از نزدیک ترین ها به امام(ره) بودند، دچار اشتباهات و حتی فراتر از آن انحرافات تأسف باری شدند که هنوز هم تاریخ با نکوهش از آن یاد می کند.