مقام ابراهیم

یکی از نماد های تاریخی ومهم مسجد الحرام مقام حضرت ابراهیم ع) است ،جائی که خداوند کریم درقرآن مجید ازآن نام برده است ومردم را امر به نماز در آن مکان نموده است ، سکوی بی آلایشی که ابزار کار پدر وپسری، مخلص، تلاش گر وبی توقع دراجرای امر پروردگارشان بود،درمورد بدست آوردن ونصب این سنگ ، روایات مختلفی داریم ،دریکی از این روایات آمده است که ،کوه ابی قبیس گفت : ای آدم ع ) همانا نزد من امانتی داری ، وپس از آن ، سنگ (حجر الاسود) و مقام (مقام ابراهیم ) را بلند کرد وبه او تحویل داد ، وآن دو در آن روز دو یاقوت سرخ بودند.(وبرای ساخت کعبه مورد استفاده حضرت آدم ع) قرار گرفتند )[1]

لکن ،بنا به روایت دیگری حضرت اسماعیل سنگی را از کوه ابو قبیس که هم اکنون به مقام ابراهیم معروف است برای پدر آورد وابراهیم ع) روی آن ایستاد وکعبه را ساخت .[2] سنگی که در توصیف آن، امام صادق ع) فرمودند : هنگامی که خداوند وحی کرد به ابراهیم ع) که دربین مردم حج را اعلام نماید ، حضرت ابراهیم ع) سنگی را به نام مقام که آثار قدم هایش (هنگام بنائی) روی آن بود ، در کنار خانه خدا وچسبیده به آن قرار داد، درست در مقابل مقام که در شرایط فعلی وجود دارد ، سپس بالای آن سنگ رفت وباصدای بلند آنچه راخدا دستور داده بود اعلام کرد ، چون آغاز کلام کرد سنگ اورا تحمل نکرد ، پاهایش در سنگ فرو رفت وغرق شد وابراهیم ع) پاهایش را به نحو خاصی از سنگ کند،مقام سنگ سستی است شبيه، سنان، مربع شكل از بالا تا پائين آن14در14 انگشت است روكش مقام شيشه كريستال گران قيمت است ابعاد 130در18سانتيمتر و وزن آ ن مجموعا 1700كيلوگرم است ، که 600كيلو گرم ، وزن قاعده مسي و سنگي با قاب شيشه است، زمانی که مردم زیاد شدند (دردوران جاهلیت ) وسنگ برای آنها ایجاد زحمت می کرد ، جمع شدند وتصمیم گرفتند(مقام را از کنار خانه کنده ) در مکان فعلی قرار دهند تا مطاف برای طواف کننده ها خلوت شود ، وهنگامی که خداوند عز وجل پیامبر اسلام ص) را مبعوث به رسالت کرد ، مقام را به جائی که ابراهیم ع) نصب کرده بود بر گرداندند .واین سنگ در زمان پیامبر ع) وابوبکر وابتدای خلافت عمر ثابت بود ، بعد عمر گفت : از دحام مردم بر این مقام زیاد شده است ، چه کسی جایگاه آنر ا در دوران جاهلیت می داند ؟ مردی اعلام کرد که من جایگاه آنرامی دانم ، عمر دستور داد آن را حمل کردند ودر موضع فعلی (مکان دوران جاهلیت ) قرار دادند.[3] وبنا به نقل دیگری، دزمان خلافت عمر سیل مقام را كند و تا پائين مكه راند و موضع آنرا محو كرد و آنرا باز گرداندند و عمر آنرا در جايش قرار داد[4]

بعد هانیز هرزمان که دراثر حوادث ، آسیبی به کعبه یامقام ومسجد الحرام می رسید توسط مردم یاحکومت های وقت اقدام به باز سازی وترمیم آنها می شد ،ازجمله در دوران عباسیان که به سبب زيارت زائران بيم آن بود،مقام ، از هم گسيخته شود مهدي عباسي از اين امر آگاه شد و هزار دينار فرستاد تا مقام را از بالا و پائين آن در آهن و ساروج گرفتند و متوكل نيز بر آن قاب،قاب ديگري افزود.[5]

درمورد تاریخچه مقام وموقعیت مسجد الحرام، از ابن اسحاق نقل شده است که می گويد:ابراهيم آهنگ درختي نمود كه بالاي زمزم بود بين چاه و صفه ،اسماعيل و مادرش را زير آن درخت نشاند( مکان فعلی چاه زمزم که درب آن مسدود شده است، در نزدیکی ومقابل، رکن حجر الاسود، و درهنگام ساخت کعبه از سنگی استفاده می کرد) که هنوز جاي پاي ابراهيم تا به امروز در آن مقام باقي است، از ابن عباس روايت شده كه در مقام نامه اي پيدا شده كه در آن نامه از مو قع و مكان خانه سخن رفته و عبدبن حمزه سلولی گويد، كه ميان ركن و مقام نود ونه پيامبر ص) كه به حج آمده بودند ،(ازدنیا رفته ) و در آنجا دفن شده اند