تلبیه(( لبیک اللهم لبیک)) در حج تمتع
تلبیه، در لغت به معنای پاسخ گویی و اجابت خواسته است و در اصطلاح فقه، به گفتار و دعای شخصی گفته می شود که جهت انجام حج تمتع و عمره محرم شده است. حاجی با بستن( پوشیدن) لباس احرام، نسبت به خواسته و دعوت پروردگار عالم پاسخ می دهد. صیغه تلبیه، عبارت است از "لبیک، اللهم لبیک، انّ الحمد و النعمه لک و الملک، لا شریک لک لبیک". این چهار جمله را تلبیات چهارگانه می نامند که باید به همین لفظ خوانده شوند و عبارات مشابه، ارزشی ندارند. تلبیه، یکی از واجبات احرام است، نظیر تکبیره الاحرام نسبت به نماز؛ همان گونه که تکبیره الاحرام باطل است، احرام بدون تلبیه نیز باطل می باشد. این ذکر، باید همراه نیت احرام گفته شود که یکبار آن واجب و تکرار آن مستحب است. محرم، در حج تمتع ویا عمره مفرده، وقتی به محدوده حرم رسید، باید آن را قطع کند.
علت تلبیه در حج چیست؟
عبیدالله حلبی گوید: از امام صادق - علیهالسلام - پرسیدم: چرا تلبیه - در مناسک حج - قرار داده شد؟
حضرت فرمود: خدای عزوجل به ابراهیم - علیهالسلام - وحی نمود که: (و أذن فی الناس بالحج یأتوک رجالا) [1] «و مردم را دعوت عمومی به حج کن تا پیاده... به سوی تو بیایند» و ایشان نیز ندا در داد، و از هر مکان دوری به او پاسخ مثبت دادند.
- توضیح: تلبیه همان عباراتی است که حاجیها به هنگام احرام پوشیدن برای حج یا عمره میگویند،
سؤال: مقدار واجب لبیك در هنگام احرام چیست؟
پاسخ: مقدار واجب آن است كه بگوید لبیك اللّهمّ لبیك لبیك لا شریك لك لبیّك و به احتیاط واجب بعد از این بگوید انّ الحمد و النّعمة لك و الملك لا شریك لك.
راز لبّیك گفتن،
طبق بیان امام سجاد(ع) این است: «خدایا پیمان میبندم كه از این پس جز به طاعت تو زبان نگشایم و زبانم را بر همة گناهان ببندم»؛ یعنی تلبیه، تطهیر زبان از همة گناهان مربوط به آن است. زبان زائر بیت الله، زبان طاهر است؛ یعنی هرگز شهادت دروغ نمیدهد، غیبت نمیكند، دروغ نمیگوید، تهمت نمیزند و كسی را با زبان مسخره نمیكند.
پس سرّ تلبیه، زبان به حق و طاعت گشودن و از گفتار باطل و معصیت رستن است، آن هم نه تنها در محدودة زمانی حج و عمره، بلكه برای همیشه. زبان، جِرمش اندك ولی جُرمش زیاد است. گناهان فراوانی همچون: انكار حقّ، ادعای باطل، غیبت، تهمت، دروغ، سخن چینی، ناسزاگویی، افترا، مسخره كردن و مانند آن با زبان انجام میگیرد.
