رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: طرح مباحث علمی، عادی است و آنچه برای بعضی‌ها مشکل درست می‌کند، بیان تفکرات مذهبی است که برخی از متولیان و دیگران با آن برخورد می‌کنند که البته این گونه برخوردها ریشه در دگم اندیشی‌های قرون وسطی دارد.
به گزارش ایلنا، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، پیش از ظهر چهارشنبه در همایش «اولین دوره تربیت استاد با موضوع آزاداندیشی دینی» که با حضور علما، استادان، محققان و اندیشمندان دینی دانشگاه و حوزه، در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد برگزار شد، آزاداندیشی را بحثی مهم برای جامعه علمی و دینی دانست و گفت: چقدر خوب است که جلساتی با موضوع آزاداندیشی به تناسب برگزار شود، تا کسانی که می توانند حرفهای تازه بزنند، فرصت پیدا کنند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، با بیان این جمله که «مباحث مطرح شده در دانشگاه به تدریج در جامعه منعکس می شود»، گفت: استادان می‌توانند نظرات خود را در مقالات، تدوین و به عنوان مواد درسی در کلاسها تدریس کنند تا از طریق دانشجویان، در خانواده ها و به تبع آن در جامعه، پخش شود.
وی با تأکید بر اهمیت پیدا کردن راه زندگی توسط بشریت، گفت: اصل مهم اسلام در آزاداندیشی «لا اکراه فی الدین» است که ابعاد و مقوله های فراوانی را شامل می‌شود.
رئیس هیأت مؤسس و هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی، با تشریح تفسیری، تاریخی، فرهنگی، دینی و علمی آیه «لا اکراه فی الدین»، گفت: خداوند به انسان عقل و اختیار داده که عده‌ای از انسانها براساس هدایت های عقلی، راه درست و عده‌ای راه نادرست را اختیار می‌کنند و می پیمایند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، پیروی از قوانین وضعی در محدوده‌های جغرافیایی حکومتهای عرفی را برای مردم طبیعی دانست و گفت: وقتی صحبت از اندیشمندان می شود، مباحث دینی مطرح می شود که آزاداندیشی در آن می گنجد، چرا که مسایل علمی به خاطر وضوح و استدلالهای روشن، شیوه ها و نتایج مشخصی دارند.
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با یادآوری طرح کرسی های آزاداندیشی دینی از سوی مقام معظم رهبری و عزم سازمان تبلیغات اسلامی قم و همچنین چند نهاد منتسب در چند دانشگاه، برای ترویج آن، گفت: نمی بایست می گذاشتیم آن سخنان راهبردی رهبری، در حد برگزاری چند همایش و چند سخنرانی بماند و به همین خاطر من می‌خواستم راهی اجرایی برای سخنان رهبری پیدا کنم که بحث آزاداندیشی در دانشگاه آزاد اسلامی مطرح شد که البته همزمان با آن در جواب سوالات نشریه حوزه، تاریخی از مباحث مربوط به اشاعره و معتزله و سیر تدریجی این بحث در تاریخ اسلام و همچنین راهکارها برای تعمیق آزاداندیشی را در کتابی به نام «آزاداندیشی دینی» آوردم.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، در ادامه سخنان خویش، به چرایی، چگونگی و سیر تدریجی وحی خداوندی از طریق ملائک برای پیامبر اکرم(ص) پرداخت و گفت: پیامبر اسلام براساس مصرّحات قرآنی، دعوت خویش را با هدف هدایت انسانها شروع کرد که براساس موعظه حسنه و بدور از اجبار بود.
وی با قرائت دو سه آیه قران کریم که بر «سمیع و علیم» بودن خداوند نسبت به اندیشه‌ها و نیات قلبی انسانها تأکید دارد، گفت: هدف از خلقت آفرینش به ویژه در بعد انسانی هدایت آنها براساس عقل بود، وگرنه پیش از انسانها ملائک بودند که عاملی صرف برای دستورات خداوندی بودند و خداوند می‌خواست موجودی خلق کند که عاقل، عالم و عامل باشد.
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، با تشریح ویژگی‌های موعظه حسنه و معنای «جدال احسن» در آیه «جادلهم بالتی هی احسن»، گفت: گفتگوها نباید براساس کینه و دشمنی و اجبار انسانها به انجام کارهای نیک باشد که خداوند به پیامبر می‌فرماید: تو غصه نخور که چرا انسانها هدایت نمی‌شوند که تو فقط «مذکّر» هستی، یعنی یادآوری کننده خوبی ها و این انسانها هستند که باید براساس عقل تصمیم بگیرند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، با تأکید مجدد بر توجه به کرسی های آزاداندیشی دینی، گفت: چنان باید باب گفتگو باز باشد که مردم برای توضیح و یا نقد آن وارد شوند و کسی برای بیان تفکرات خویش واهمه نداشته باشد و یا دچار خودسانسوری نشود.
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، «علم حجت است» را جمله‌ای بسیار مهم دانست و با تشریح مباحث این موضوع در جمع های علمی و حوزوی، گفت: خواهشم از شما استادان دانشگاه این است که این بحث را جدی بگیرید.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، با تأکید بر «نامحدود بودن مباحث علمی به اندازه اختلاف سلیقه ها»، گفت: این بحث از قدیم تحت عناوین مختلف چون اخباریون مطرح بوده و الان باید تلاش کنیم که ثابت شود اسلام از لحاظ عقلی و علمی امتیازات برجسته ای دارد.
