به گزارش صبح توس، سيد مجتبي تهراني معروف به نواب صفوي، در سال ۱۳۰۳ شمسي در خانواده اي روحاني و اصيل در خانه محقري در خاني آباد تهران قدم به عرصه ي وجود گذاشت. پدر او مرحوم سيد جواد ميرلوحي، از روحانياني بود كه در اثر فشار حكومت رضاخان مجبور به ترك لباس روحانيت شد، اما از طريق تصدي وكالت دادگستري همچنان به داد مظلومان مي رسيد. پس از اتمام دوره ابتدايي وارد مدرسه صنعتي آلمان شد. همزمان با آن به آموختن دروس حوزوي پرداخت.
از ابتداي جواني احساسات عميق ديني از خود ـ در شكل تظاهرات و اعتراض بر ضد مظاهر بي ديني در جامعه ـ نشان داد. با استخدام در شركت نفت و با تشكيل جلسات شبانه براي كارگران به روشنگري ايشان پرداخت. پس از آن در اواخر سال ۱۳۲۰، پس از طي تحصيلات ابتدايي و متوسطه، رهسپار حوزه علميه نجف اشرف شد و با ملاحظه يكي از كتاب‌هاي كسروي كه در آن به حضرت امام رضا(ع) توهين شده بود حكم ارتداد نويسنده آن را از يكي از مراجع گرفت و جهت اجراي آن روانه وطن شد و گروه فدائيان اسلام را تشكيل داد.
از مهمترين اقدامات فدائيان اسلام مي توان ترور احمد كسروي و عبدالحسين هژير وزير دربار وقت نام برد. نواب در تير ماه ۱۳۳۰ در زمان نخست وزيري مصدق دستگير شد ولي با سقوط مصدق وي و يارانش آزاد شدند. در جريان قرارداد بغداد نواب قصد ترور حسين علا، نخست وزير وقت را داشت كه پس از ترور نافرجام اين شخص، نواب و يارانش دستگير و در دادگاه رژيم پهلوي به اعدام محكوم و در ۲۷ دي ۱۳۳۴ تيرباران شدند و به شهادت رسيدند. در ادامه خاطرات خواندني مقام معظم رهبري از شهيد نواب صفوي روايت شده است.
برو فلسطين بجنگ
ايشان تحت تأثير اخوان‌المسلمين بود يعني حسن البناء روي ايشان اثر گذاشته بود و ايشان به نوبه‌ي خودش روي ديگران اثر گذاشته بود. يكي از رهبران معروف سازمان آزاديبخش فلسطين به من گفتش كه من در مصر، در آن سفري كه نواب صفوي مصر آمده بود، مشغول درس خواندن بودم رشته‌ي مهندسي داشتم درس ميخواندم و داشتم درس ميخواندم كه مهندس بشوم و مشغول كارهايم بشوم، اين آمد گفتش كه تو داري درس ميخواني اينجا؟ برو فلسطين بجنگ، گفت من يكهو منقلب شدم به يك عده‌اي از جوانها در مصر سخنرانيهايي ايشان كرده بود ديگر و گفته بود برو به جنگ، اينجا آمدي مشغول درس خواندني؟ و همان شخص بلند شد آمد در فلسطين و خب اين آمدنها بود كه اصلاً مسئله‌ي فلسطين را جور ديگري كرد.
(گفتگو با آيت‌الله خامنه‌اي درباره شخصيت شهيد نواب صفوي ۱۳۶۳/۱۰/۲۲)
اخلاص و صفاي شهيدنواب صفوي مرا مجذوب كرد
من شايد پانزده يا شانزده سالم بود كه مرحوم “نوّاب صفوي” به مشهد آمد. مرحوم نواب صفوي براي من، خيلي جاذبه داشت و به كلي مرا مجذوب خودش كرد. هر كسي هم كه آن وقت در حدود سنين ما بود، مجذوب نواب صفوي ميشد؛ از بس اين آدم، پرشور و بااخلاص، پر از صدق و صفا و ضمنا شجاع و صريح و گويا بود. من ميتوانم بگويم كه آن‌جا به طور جدي به مسائل مبارزاتي و به آنچه كه به آن مبارزه سياسي ميگوييم، علاقه‌مند شدم. البته قبل از آن، چيزهايي ميدانستم. زمان نوجواني ما با اوقات “مصدق” مصادف بود. من يادم است در سال ۱۳۲۹ وقتي كه مصدّق تازه روي كار آمده بود و مرحوم “آيةالله كاشاني” با او همكاري ميكردند – مرحوم آيت الله كاشاني نقش زيادي در توجه مردم به شعارهاي سياسي دكتر مصدق داشتند – لذا كساني را به شهرهاي مختلف ميفرستادند كه براي مردم سخنراني كنند و حرف بزنند. از جمله در مشهد، سخنراناني مي‌آمدند. من دو نفر از آن سخنرانان و سخنرانيهايشان را كاملا يادم است. آن‌جا با مسائل مصدق آشنا شديم و بعد، مصدّق سقوط كرد.
در سال ۱۳۳۲ كه قضيه ۲۸ مرداد پيشامد كرد، من كاملاً در جريان سقوط مصدّق و حوادث آن روز بودم؛ يعني من خوب يادم است كه اوباش و اراذل، در مجامع حزبي كه به دولت دكتر مصدق ارتباط داشتند، ريخته بودند و آن‌جاها را غارت ميكردند. اين مناظر، كاملاً جلوِ چشمم است!
خاطرات خواندني مقام معظم رهبري از شهيد نواب صفوي
بنابراين من مقوله‌هاي سياسي را كاملا ميشناختم و ديده بودم؛ ليكن به مبارزه سياسي به معناي حقيقي، از زمان آمدن مرحوم نواب علاقه‌مند شدم. بعد از آن‌كه مرحوم نواب از مشهد رفت، زياد طول نكشيد كه شهيد شد. شهادت او هم غوغايي در دلهاي جواناني كه او را ديده و شناخته بودند، به وجود آورده بود. در حقيقت سوابق كار مبارزاتي ما به اين دوران برميگردد؛ يعني به سالهاي ۱۳۳۳ و ۳۴ به بعد. (گفت و شنود صميمانه رهبر معظم انقلاب اسلامي با گروهي از جوانان و نوجوانان ۱۳۷۶/۱۱/۱۴)
شخصيت اثرگذار
و اما اينكه چه شخصيتهايي روي من اثر گذاشته‌اند، بايد بگويم شخصيهاي زيادي بودند. آن كسي كه در دوره جواني من خيلي روي من اثر گذاشت، در درجه اول، مرحوم “نواب صفوي” بود. آن زماني كه ايشان به مشهد آمد، حدودا پانزده سالم بود. من به‌شدت تحت تأثير شخصيت او قرار گرفتم و بعد هم كه از مشهد رفت، به فاصله چند ماه بعد، با وضع خيلي بدي شهيدش كردند. اين هم تأثير او را در ما بيشتر عميق كرد. بعد هم امام روي من اثر گذاشتند. من قبل از آن‌كه به قم بيايم و قبل از شروع مبارزات، نام امام را شنيده بودم و بدون اينكه ايشان را ديده باشم، به ايشان علاقه و ارادت داشتم. علت هم اين بود كه در حوزه قم، همه جوانان به درس ايشان رغبت داشتند؛ درس جوان‌پسندي داشتند. من هم كه به قم رفتم، ترديد نكردم كه به درس ايشان بروم. از اول در درس ايشان حاضر ميشدم و تا آخر كه در قم بودم، به يك درس ايشان مستمرا ميرفتم. ايشان هم روي من خيلي اثر داشتند. البته پدرم در من اثر داشت، مادرم در من خيلي اثر داشت. از جمله شخصيتهايي كه عميقاً روي من اثر گذاشته، مادرم است؛ خانم خيلي مؤثّري بود. (بيانات در ديدار جمعي از جوانان ۱۳۷۷/۰۲/۰۷)
كار نواب مذهبي، سياسي بود
مقام معظم رهبري درباره اولين مبارزه‌ي مرحوم نواب صفوي به اين معني كه وي اولين مبارزه را با افكار كسروي شروع كرد، معتقد هستند:
البته كاري كه ايشان در مقابل كسروي انجام دادند يك كار فرهنگي فقط نبود، اتفاقا كار سياسي، نظامي، فرهنگي بود. نظامي بود براي اينكه خب كسروي را مضروب كرد و بعد هم يكي از ياران ايشان كسروي را كشت يعني دو مرتبه از طرف نواب، كسروي مورد حركت باصطلاح نظامي قرار گرفت. يكبار به وسيله‌ي خود ايشان كه با كارد حمله كرد، يكبار هم به وسيله‌ي مرحوم امامي، سيد حسين امامي، كه با اسلحه زد و كسروي را عملا نابود كرد. كار سياسي هم بود، همانطور كه قبلا هم گفتم، اصلا ماهيت حركت ضد ديني كه كسروي هم يك تئوريسينها و طراحانش بود يك ماهيت سياسي بود، هيچكس نميتواند بگويد كسروي يك عنصر غير سياسي بوده، مگر كسي ميتواند چنين چيزي را بگويد؟ خود كسروي يك عنصري بود كه اصلا حركتش از آغاز، در مشروطيت و بعد از مشروطيت، تا آن روزي كه كشته شد يك حركت سياسي بود و يكي از چهره‌هاي سياسي ايران بود. پس مبارزه‌ي با كسروي فقط مبارزه‌ي با افكار ضد مذهبي او نيست، زيرا كه همان افكار ضد مذهبي هم يك حركت سياسي بود و يك ريشه و منشأ سياسي داشت. بنابراين كار مرحوم نواب به اعتقاد من كار مذهبي فقط نبود، كار مذهبي، سياسي بود و به همين شكل هم منعكس شد.(گفتگو با آيت‌الله خامنه‌اي درباره شخصيت شهيد نواب صفوي ۱۳۶۳/۱۰/۲۲)
باشگاه خبرنگاران
انتهاي پيام/
