کوه احد يا جبل الفسح :
پيامبر اكرم (ص) نماز ظهر و عصر را روز نبرد احد در اين مكان اقامه كردند و آيه شریفه" تفسحو افي المجالس"[1] د رآنجا نازل شده ( مقصود این است که در مجالس وقتی کسی وارد می شود به او جا بدهید ) و در نزديكي آن کوه غاري است كه پيامبر (ص) بعد از مجروح شدن آنجا پنهان شدند ودرآن مكان مسجدي ساخته شد بنام مسجد الفسح كه مخروبه اي در دامن كوه احد است.[2]
مسجد ثنايا :
یکی دیگر از مساجدی که در منطقه احدقرار دارد مسجد ثنایا است وکلمه ثنایا به دندان های جلو دهان اطلاق می گردد و این مسجد در شمال شرق مرقد حمزه با فاصله دويست تا سيصد متر واقع شده است ویاد آور حادثه تلخ تعرض وهجوم مشرکین به پیامبر گرامی اسلام (ص) است ، كه دندان پيامبر (ص)توسط عتبه ابي وقاص آنجا شكسته شد و دركنار اين مسجد سنگي بوده بنام حجر متكا كه پيامبر (ص) به آن تكيه داده اند.[3]
مهراس :
جائي در بالاي كوه احد كه آب باران جمع شده بود و پيامبر (ص) با تعدادي از ياران منجمله علي (ع)آنجا رفتند و اميرالمومنين( ص) ظرف آبي از مهراس برداشته براي شستشوي دهان پيا مبر(ص) كه خونين بود ،لكن چون آب بدبو بود مورد شرب پيامبرص) قرار نگرفت و بلندترين نقطه كوه احد محلي بنام قبه هارونيه وجود دارد كه بنا به نقلي هارون در سفر حج اينجا آمده و مدفون شده است ، هرچند بنا به قول مشهور هارون در هنگامی که درتدارک لشکری برای حمله به هند بود در منطقه خراسان از دنیا رفت و در مکانی بنام باغ حمید بن قحطبه که استاندار هارون ، بود به خاک سپرده شد ودر شرائط فعلی قبر او طرف پائین پای حضرت امام رضا (ع) در مشهد مقدس واقع شده است( هرچند می توان گفت که حتما ملائک نقاله بیکار ننشسته اند وجنازه کثیف این ملعون وسایر افراد مشابه را که به ظاهر در کنار معصومین وبزرگان دفن شده اند به وادی برهوت در یمن که محل استقرار کفار وارواح خبیثه ، در عالم برزخ است ، نقل کرده اند ، وارواح مؤمنین نیز هرجا که از دنیا بروند در ایام برزخ، به وادی السلام در نجف اشرف منتقل خواهند شد واز شعاع نور مولا علی بن ابی طالب (ع) بهره مند خواهند شد ،خدایا مارانیز در جمع مؤمنین قرار ده ) .[4]
[1] - مجادله آیه 12
[2] - تاریخ آثار اسلامی مکه ومدینه ص 321
[3] - آثار اسلامی مکه ومدینه ص 221
[4] - همان ص 223
تاریخ اماکن مکه ومدینه(94): ازکتاب حرمین شریفین نوشته حجت الاسلام علی اسماعیلی کریزی
