شهادت امام جواد(ع)
پرسش : امام جواد(علیه السلام) چگونه به شهادت رسید؟ پاسخ اجمالی: پاسخ تفصیلی: مامون در سال 218 هجرى درگذشت و پس از او برادرش «معتصم» جاى او را گرفت. او در سال 220 هجرى امام را از مدینه به بغداد آورد تا از نزدیک مراقب او باشد، لذا در مجلسى که براى تعیین محل قطع دست دزد تشکیل داده بود، امام جواد(علیه السلام) را نیز شرکت داد [و فتوای امام با اینکه جوانتر از همه بودند مورد قبول واقع شد] و قاضى بغداد (ابن ابى دُواد) و دیگران شرمنده شدند و چند روز بعد از آن «ابن ابى دواد» از حسدو کینه توزى نزد معتصم رفت و گفت: از بابخیر خواهى، به شما تذکر مى دهم که جریان چند روز قبل به صلاح حکومت شما نبود؛ زیرا در حضور همه دانشمندان و مقامات عالى مملکتى فتواى ابو جعفر (امام جواد)، یعنى فتواى کسى را که نیمى از مسلمانان او را خلیفه و شما را غاصب حق او مى دانند، بر فتواى دیگران ترجیح دادى و این خبرمیان مردم منتشر و خود دلیل قاطعى بر حقانیت او نزد شیعیانش شد.
معتصم که مایه ابراز هر نوع دشمنى با امام را در نهاد خود داشت، از سخنان «ابن ابى دواد» بیشتر تحریک شد و در صدد قتل امام برآمد و سرانجام منظور پلید خود را عملى ساخت و امام را توسط منشى یکى از وزرایش مسموم و شهید نمود.(1) امام هنگام شهادت بیش از بیست و پنج سال و چند ماه نداشت.(2)، (3)
پی نوشت:
(1). عياشى، كتاب التفسير، تصحيح و تعليق: حاج سيد هاشم رسولى محلاتى،، قم، المطبعه العلميه، ج 1، ص 320؛ مجلسى، همان كتاب، ص 7؛ پيشواى نهم...، مؤسسه در راه حق، ص 41؛ قزوينى، همان كتاب، ص 382؛ در مورد چگونگى شهادت حضرت جواد اقوال ديگرى نيز هست كه به خاطر رعايت اختصار، از ذكر آنها خوددارى شد. جهت اطلاع بيشتر رجوع شود به: ابن شهر اشوب، مناقب آل ابى طالب، ج 4، ص 380؛ مجلسى، بحار الأنوار، ج 50، ص 8 و 9؛ فتّال نيشابورى، روضه الواعظين، ص 267.
(2). شيخ مفيد، الارشاد، قم، مكتبه بصيرتى،، ص 326؛ مجلسى، همان كتاب، ص 7؛ محمد بن جرير بن رستم الطبرى،، دلائل الامامه، الطبعه الثالثه، قم، منشورات الرضى،، 1363 ه. ش، ص 208.
(3). گردآوری از کتاب: سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، موسسه امام صادق(علیه السلام)، قم، 1390 ش، چاپ بیست و سوم، ص 563.
تاریخ انتشار: « 1391/07/24 »