جنگ و گریز و دست و پنجه نرم کردن با نفس خویش در ترک گناه ، نقش اساسی ای را در در خوسازی و تهذیب نفس ایفا می کند که در فرهنگ اسلامی از آن به " تقوا " تعبیر می شود و اساس تمام ارزشهای اسلامی و انسانی است و هیچ عمل و کوششی بدون آن ارزش ندارد و در پیشگاه خداوند متعال پذیرفته نیست ، چنانکه می فرماید :

....انما یتقبل الله من المتقین

... خداوند تنها از کسانی که دارای تقوا باشند می پذیرد . ( مائده – آیه 27 )

بی تردید ، هر عملی که نزد خدا مقبول نشود در اعتلای روح و صلاح و صفای آن هیچ گونه تاثیری نخواهد داشت ، زیرا تنها کلام طیب و عمل صالح به سوی او بالا می رود و تنها انسانهای پاک و صالح به خدا نزدیک می شوند ، که فرمود :

... الیه یصعد الکلم الطیب و العمل الصالح یرفعه

... به سوی او سخنان پاکیزه صعود می کند و او عمل صالح را بالا می برد ... ( فاطر / 10 )

امام صادق علیه السلام می فرماید :

لاینفع اجتهاد لا ورع فیه .

هیچ کوششی بدون ورع و پرهیزکاری سودمند نیست . ( اصول کافی ، ج2 / ص 77 ، باب الورع )

امام باقر علیه السلام می فرماید :

ان اشد العبادة الورع .

سخت ترین عبادتها پرهیزکاری است . ( اصول کافی ، ج2 / ص 77 ، باب الورع )

و امام صادق علیه السلام در نامه ای خطاب به یکی از شیعیان می نویسد :

ان اردت ان یختم بخیر عملک ختی تقبض و انت فی افضل الاعمال فعظم لله حقه ان تبذل نعمائه فی معاصیه و ان تغتر بحامه عنک ...

چنانچه بخواهی کارت به خوبی پایان یابد و از این دنیا در حالی رخت بربندی که به بهترین عمل مشغول باشی ، حق خدای را بزرگ بدار . مبادا نعمتهای او را در نافرمانی صرف کنی و به حلم و بردباری او مغرور شوی ...

مفضل بن عمر می گوید : در خدمت امام صادق علیه السلام سخن از اعمال به میان آمد ، عرض کردم من در مقام عمل بسیار ضعیف و سستم . حضرت فرمود : ..........