تاريخ : جمعه 2 مهر 1389  | 12:11 PM | نويسنده : Mohammad ali Hajian
یكی از مهم‌ترین و شناخته شده ترین ابزار ارتباط در اینترنت كه عموم كاربران در ایران هم با آن آشنایی دارند، نرم افزارهای مسنجر هستند.نرم افزارهای مسنجر یا Instant messaging ابزاری برای برقراری آنی ارتباط میان دو یا چند نفر هستند كه در حال استفاده از رایانه های شخصی یا ابزار ارتباطی مشابه هستند. معمولاً برای این كار از نرم افزارهای ارتباطی مشترك كه باید بر روی رایانه های نصب شوند، استفاده می شود.
كاربران از طریق این نرم افزارها متن مورد نظرشان را تایپ كرده و از طریق شبكه های رایانه ای مانند اینترنت برای دیگر كاربران ارسال می كنند. نرم افزای پیشرفته تر ارسال پیام برقراری انواع پیشرفته تری از ارتباطات را هم ممكن می كنند كه از جمله می توان به ارتباطات صوتی و ویدیویی هم اشاره كرد.
نرم افزارهای مسنجر زیر عنوان كلی محصولات چت تعریف می شوند. هر كاربر این نرم افزارها باید برای خود یك شناسه یا آی دی تعریف كند تا بتواند با دیگر كاربران ارتباط برقرار كند. البته امروزه بسیاری از نرم افزارهای چت دارای نسخه های تحت وب هستد. برخی از این نرم افزارها هم با یكدیگر سازگار شده اند و تعامل بین كاربران را تسهیل كرده اند.
مهم ترین مزیت چت نسبت به فناوری های دیگر ارتباطی مانند پست الكترونیك تبادل آنی و لحظه ای اطلاعات و امكان كسب اطلاعات به صورت لحظه ای است. امكان ارسال پیام برای كاربران حتی در صورت حضور نداشتن در محیط نرم افزارچت كه اصطلاحاً به آفلاین گذاشتن مشهور شده نیز از جمله دیگر مزایای آن است. البته این روزها نرم افزار مسنجری كه از وبكم پشتیبانی نكند، اجازه تبادل فایل را ندهد و تاریخچه گفت‌وگوها را در حافظه خود نگهداری نكند، اصولاً نمی تواند با رقبای متعدد موجود در بازار رقابت كند.
شاید جالب باشد كه بدانیم تاریخچه مسنجرها به قبل از ابداع اینترنت بازمی گردد. برنامه های مسنجر اولین بار در سیستم عامل های چندكاربره ای مانند CTSS ‌و Multics‌ در اواسط دهه 60 میلادی به كار گرفته شدند.
در آغاز از مسنجرها به عنوان ابزاری برای یادآوری امور مهم استفاده شد. به عنوان مثال برای كسب اطمینان از فعال شدن چاپگر یا دیگر ابزار حاشیه ای نرم افزارهای مسنجر به كار گرفته می شدند، اما به سرعت مسنجرها در قالب امروزی به كار گرفته شدند و توانستند ارتباطات را میان كاربران رایانه های مختلف تسهیل كنند.
با گسترش و تكمیل و ارتقای شبكه های رایانه ای، پروتكل های متنوعی هم برای استفاده از شبكه ها طراحی شدند. برخی از این پروتكل ها برقراری ارتباط در قالب مسنجرها را راحت تر كردند كه از جمله آنها می توان به talker ‌ و IRC‌ اشاره كرد كه قبلا در مورد IRC‌به تفصیل سخن گفته ایم.
در دهه های 80 و اوایل 90 كه BBS ها به پدیده ای غالب در میان كاربران شبكه های رایانه ای مبدل شده بودند، سیستم هایی ابداع شدند كه مجهز به امكاناتی برای چت كردن بودند و شباهت هایی به مسنجرهای امروزی داشتند. BBS ‌شبكه ای تحت داس بود كه از طریق خط تلفن قابلیت اتصال كاربران به یكدیگر را فراهم می اورد و محیط آن كاملا متنی بود. از جمله امكاناتی كه این سیستم برای كاربران فراهم می سازد عبارتند از: دانلود و آپلود اطلاعات، خواندن و انتشار اخبار، ارتباط با دیگر اعضاء به صورت آنلاین و آفلاین، محیط های گفتگو و پرسش و پاسخ، چت، بازی و سرگرمی. البته با ورود اینترنت، این گونه شبكه‌ها كاملاً به دست فراموشی سپرده شدند.
در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 میلادی یك سرویس آنلاین جدید موسوم به كوانتوم لینك برای رایانه های كمودور 64 طراحی شد. این سرویس ارسال آنی پیام در میان كاربران را ممكن می كرد. البته این مسنجر قابلیت ارسال پیام به صورت آفلاین را نداشت.
این مسنجر ابتدا به OLM و بعدها به flashmail شهرت یافت . كوآنتوم لینك بعد از مدتی به شركت America Online مبدل شد و مسنجر AIM كه مخفف عبارت AOL Instant Messenger بود، توسط این شركت طراحی و عرضه شد. مسنجر یاد شده كماكان فعال است و همواره جز 5 مسنجر محبوب جهان بوده است.
این مسنجر هم یك مسنجر متنی بود، اما جلوه هایی از مسنجر مدرن را در خود داشت كه از جمله آن می توان به قابلیت نمایش فهرست كاربران اشاره كرد. چنانچه مشاهده می شود تا این زمان هیچ خبری از مسنجرهای گرافیكی نبود.

 






نظرات 0