آثار احترام به پدر و مادر و همچنین آثار بی‌حرمتی نسبت انها از دیدگاه قرآن آ ثار دنیوی نیكی به پدر و مادر: .1 مرگ آسان: امام صادق ـ علیه السّلام ـ می‌فرماید: كسی كه دوست دارد خداوند سكرات مرگ را بر او آسان كند، صله رحم كند و به پدر و مادرش نیكی كند.[1] .2 عمر زیاد می‌شود: «و الله یزید فی العمر.»[2] امام باقر ـ علیه السّلام ـ فرمود: نیكی به پدر و مادر عمر را زیاد می‌كند. .3 دچار فقر نمی‌شود: «......ولم یصبه فی حقاقه فقراً ابداً.»[3] در زندگی فقر به سراغ او نمی‌آید. .4 نتیجه نیكی به پدر و مادر: در دستورات اسلامی به ما سفارش كردند كه به پدر و مادر خود احسان كنید تا فرزندان شما نسبت به شما نیكی كنند، چون این كار یك آموزش عملی است كه فرزندانمان از ما می‌آموزند، لذا امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: به پدرتان احترام كنید كه فرزندانتان به شما نیكی كنند.[4] آثار اخروی نیكی به پدر و مادر .1رضای الهی: وقتی كه انسان به پدر و مادر خود احترام می‌كند و آنها را از خود راضی می‌كند، نتیجه‌اش این می‌شود كه خدا هم از او راضی می‌شود، لذا پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـفرمود: «رضای خداوند در رضای والدین است.»[5] .2 در سایه عرش الهی: امام صادق ـ علیه السّلام ـ می‌فرماید: «حضرت موسی ـ علیه السّلام ـ با خداوند مناجات می‌كرد، یك نفر را دید كه زیر سایه عرش الهی است از خداوند سؤال كرد این چه كسی است كه زیر سایه عرش تو قرار گرفته است؟ خداوند فرمود: این كسی است كه به پدر و مادرش نیكی كرده است.»[6] .3 به جهنم نمی‌رود و جایگاهش بهشت است: عن رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : «لن یدخل النار البار بوالدیه.»[7] یك نفر به حضرت عیسی گفت: ای معلم خیر مرا به عملی راهنمایی كن كه به بهشت بروم، فرمود: تقوای الهی را در آشكار و نهان داشته باش و به پدر و مادرت نیكی كن.[8] .4 در بهشت نزدیك انبیاء: پیامبرـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: «بین انبیاء و نیكی كننده به پدر و مادر یك درجه فاصله است.»[9] آثار اخروی بی‌حرمتی به پدر و مادر .1 عدم غفران الهی: خداوند كسی را كه مورد غضب پدر و مادر واقع شده است هرچند هم هر طاعتی هم انجام بدهد، نمی‌بخشد و می‌گوید: هركاری می‌خواهی بكن كه من تو را نمی‌بخشم.[10] .2 مورد نظر خدا قرار نمی گیرد: پیامبرـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: «چهار گروهند كه خداوند در روز قیامت به آنها نگاه نمی‌كند: 1) عاق والدین 2) کسانی که منت سر دیگران می گذارند 3)تكذیب كننده قدر 4) شارب خمر.»[11] .3 عدم ورود به بهشت: امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: عاق والدین وارد بهشت نمی‌شود. «لا یدخل الجنه العاق لوالدیه.»[12] موسی به خدا عرض كرد: «پروردگارا فلان دوست شهیدم كجاست؟ خداوند فرمود: در جهنم است! موسی ـ علیه السّلام ـ عرض كرد خدایا مگر خودت وعده نداده‌ای كه شهدا را به بهشت ببری؟ خداوند فرمود: بله، ولی این شخص مصرّ عقوق والدین بود و من هیچ عملی را از عاق والدین قبول نمی‌كنم.»[13] .4 عدم استشمام بوی بهشت: نه تنها عاق والدین وارد بهشت نمی‌شود، بلكه از فاصله دوری از بهشت عبور داده می‌شود، امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: «پیامبرـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: از عاق والدین پرهیز كنید، زیرا بوی بهشت از مسیری هزار ساله استشمام می‌شود، ولی عاق والدین آن را استشمام نمی‌كند.»[14] . 5عدم قبول نماز: امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: «اگر كسی به پدر و مادرش نگاه ظالمانه بكند، خداوند نمازش را قبول نمی‌كند.»[15] .6 ملعون: امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: «ملعون است ملعون است كسی كه پدر و مادرش را بزند، ملعون است ملعون است كسی كه عاق والدین می‌شود.»[16] آثار دنیوی بی‌حرمتی به والدین .1 كوتاهی عمر: در داستان خضر و موسی در آنجا كه آن نوجوان را می كشد، علت كشتن نوجوان را اینگونه بیان می‌كند: «و اما الغلام فكان ابواه مؤمنین فخشینا ان یرهقهما طغینا و كفرا.»[17] «و اما آن نوجوان پدر و مادرش با ایمان بودند، ما نخواستم او آنها را به طغیان و كفر وادارد.» از این آیه معلوم می‌شود جایی كه فرزند بخاطر آن كه در آینده پدر و مادر خویش را آزار می‌دهد و در برابر آنها طغیان و كفران می‌كند و یا آنها را از راه الهی به در می‌برد، مستحق مرگ می باشد، چگونه است حال فرزندی كه هم‌اكنون مشغول به این گناه است؟ آنها در پیشگاه خدا چه وضعی دارند؟ و در روایات اسلامی پیوند نزدیكی میان كوتاهی عمر و ترك صله رحم (مخصوصا آزار پدر و مادر) ذكر شده است.[18] .2 محروم از توفیق الهی: امام رضا ـ علیه السّلام ـ فرمود: «خداوند عقوق والدین را حرام كرده، زیرا عاق والدین باعث می‌شود كه توفیق اطاعت الهی از او صلب شود.»[19] .3 تعجیل در عقوبت: «قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ ثلاثه من الذنوب تعجل عقوبتها و لا تؤخر الی الاخره عقوق الوالدین....» سه دسته از گناهان هستند كه خداوند در عقوبت آنها تعجیل می‌كند و آنها را به آخرت وا نمی‌گذارد: 1) عقوق والدین...[20] معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: . 1 ارزش پدر و مادر در قران و روایات، گوهری. . 2 میزان الحكمت، ری شهری، ج 10 ، ص 709. . 3 تفسیر نمونه، مكارم شیرازی، ج 21، ص 337. [1]. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، موسسه الوفاء، چاپ دوم، 1403 هـ .ق، ج71، ص 66. [2]. همان، ص 85. [3]. همان، ص 66. [4]. همان، ص 65. [5]. محمدی ری شهری، محمد، میزان الحكمه، بی جا، انتشارات مكتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، 1363، ج10، ص709. [6]. بحارالانوار، ج71، ص65. [7]. نوری، حسین، مستدرك الوسائل، مؤسسه آل‌البیت، لاحیاء التراث، چاپ سوم، 1411هـ ، ج15، ص175؛ هرگز نیکی کننده به پدر و مادر وارد آتش نخواهد شد. [8] . همان. [9] . همان، ص176. [10] . محمدی ری شهری، محمد، میزان الحكمه، ج10، ص716. [11] . مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج71، ص71. [12] . همان، ص74. [13] . مستدرك الوسائل، ج15، ص195. [14] . بحارالانوار، ج71، ص62. [15] . همان، ص61. [16] . همان، ص85. [17] . كهف/ 80. [18]. مكارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالكتب الاسلامیه، چاپ دهم، 1371، ج12، ص519. [19] . محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحكمه، ج10، ص717. [20] . همان.